Το 2021, εν μέσω της έξαρσης των αλλεπάλληλων πανδημικών κυμάτων, το Φεστιβάλ Βερολίνου αποφάσισε να ακυρώσει τη διεξαγωγή του, παρουσίασε online το πρόγραμμά του στους διαπιστευμένους δημοσιογράφους και το καλακαίρι του ίδιου χρόνου διοργάνωσε προβολές σε εξωτερικούς χώρους προσκαλώντας τους δημιουργούς να παρουσιάσουν ζωντανά τις ταινίες τους στο κοινό της πόλης.
Φέτος, η επιλογή του Φεστιβάλ Βερολίνου υπήρξε κατηγορηματική, παρά την ιδιαίτερη έξαρση της πανδημικής κρίσης, κυρίως λόγω της ταχύτατης εξάπλωσης της παραλλαγής Ομικρον στη χώρα και ιδιαίτερα στην γερμανική μητρόπολη. H Berlinale - σε αντίθεση με το κομμάτι της Αγοράς του Φεστιβάλ που γίνεται online - γίνεται μόνο με φυσική παρουσία, περιορισμένες εκδηλώσεις, χωρίς online δυνατότητα για όσους επαγγελματίες δεν θα την επισκεφτούν και με μια μεγάλη συζήτηση που τρέχει εδώ και μέρες στα γερμανικά και διεθνή μέσα.
«Οι ταινίες που δείχνουμε έχουν ανάγκη τη μεγάλη οθόνη», δήλωσαν η Μαριέτε Ρίσενμπικ, διευθύντρια και ο Κάρλο Τσατριάν, καλλιτεχνικός διευθυντής της Berlinale, οι οποίοι συμπλήρωσαν ήδη μέρες πριν την έναρξη του Φεστιβάλ πως αν για οποιοδήποτε λόγο οι γερμανικές αρχές ζητούσαν τη μη διεξαγωγή του, το Φεστιβάλ θα ακυρωνόταν οριστικά.
Η εφημερίδα Die Zeit έγραψε για μια «ανεύθυνη» επιλογή, ένας δημοσιογράφος της δημόσιας τηλεόρασης μίλησε για «ρώσικη ρουλέτα», ενώ δημοσιογράφοι από όλον τον κόσμο ακύρωσαν μέχρι και τελευταία στιγμή την παρουσία τους στο Βερολίνο. Το Φεστιβάλ όμως πήρε το πράσινο φως από τη γερμανική κυβέρνηση και τη νέα Υπουργό Πολιτισμού Κλαούντια Ροθ, πήρε όμως και μέτρα αφού εξασφάλισε μειωμένη χωρητικότητα 50% στις αίθουσές του, υποχρεωτικό διπλό εμβολιασμό για τους θεατές του, υποχρεωτική χρήση μάσκας τύπου FFP2 και υποχρεωτικά τεστ πριν από κάθε προβολή για όλους.
Το επιχείρημα των αυστηρών μέτρων ασφαλείας που παίρνει το Φεστιβάλ έρχεται να καταρρίψει η επιστημονική θέση πως τα rapid tests δεν ανιχνεύουν εύκολα την παραλλαγή Ομικρον, ενώ όλοι - οι διοργανωτές κυρίως - αναμένουν να δουν πόσο ομαλά θα διεξαχθεί η διαδικασία των τεστ πριν από τις προβολές.
Κάπως έτσι το Φεστιβάλ βρίσκεται ήδη στην πρώτη του επίσημη μέρα - θα διαρκέσει φέτος μόνο 6 μέρες, έχοντας υποδεχτεί την κριτική επιτροπή που θα απονείμει τα βραβεία στο Επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα αλλά και την ομάδα της ταινίας έναρξης, τον Φρανσουά Οζόν δηλαδή και τους ηθοποιούς του «Peter Von Kant», ενός διαβάσματος από την αρχή της εμβληματικής στιγμής στην καριέρα του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ.
Η κριτική επιτροπή της Berlinale με επικεφαλής τον Μ. Νάιτ Σιάμαλαν
«Πίστευα πάντοτε ότι το σινεμά πρέπει να μας συγκεινεί, να μας ταξιδεύει να μας εκπλήσσει», δήλωσε ο Μ. Νάιτ Σιάμαλαν, στη συνέντευξη Τύπου της κριτικής επιτροπής της φετινής Berlinale.
«Το σινεμά υπήρξε για μένα σαν θρησκεία. Και σαν σινεφίλ, υπήρξα παρά πολύ θρήσκος», δήλωσε ο παραγωγός Σαΐντ Μπεν Σαΐντ που συμμετέχει στη φετινή κριτική επιτροπή με Πρόεδρο τον Μ. Νάιτ Σιάμαλαν και εκλεκτή παρέα τους Αν-Ζόρα Μπερασέντ, Κόνι Νίλσεν, Ριγιουσούκε Χαμαγκούτσι, Καρίμ Ενούζ και Τσίτσ Νταγκαρέμπγκ. «Φυσικά μου αρέσει να βλέπω ταινίες στο σπίτι, αλλά για έναν άνθρωπο που πιστεύει, η εκκλησία είναι το πιο σημαντικό μέρος για να βλέπεις ταινίες. Και η εκκλησία για μένα είναι η κινηματογραφική αίθουσα. Οπως όλοι μας, μου έλειψε το να πηγαίνω σινεμά τα τελευταία δύο χρόνια. Αλλά είμαι πολύ χαρούμενος γιατί επιστρέψαμε στην εκκλησία, μαζί.»
Η κριτική επιτροπή θα απονείμει στο τέλος του Φεστιβάλ το μεγάλο βραβείο της διοργάνωσης, τη Χρυσή Αρκτο αλλά και όλα τα βραβεία του τμήματος στις 18 ταινίες που διαγωνίζονται, ανάμεσα στις οποίες το «Avec Amour et Acharnement» της Κλερ Ντενί, το «Everything Will Be Ok» του Ρίτι Παν, το «La Ligne» της Ουρσουλα Μειέρ, το «Leonora Addio» του Πάολο Ταβιάνι, το «Rimini» του Ουλριχ Σάιντλ, το «The Novelist's Film» του Χονγκ Σανγκ-σου.
Η Κλαούντια Ροθ, νέα Υπουργός Πολιτισμού της Γερμανίας έδωσε το στίγμα στην τελετή έναρξης με έναν παθιασμένο λόγο.
«Ναι είναι ένα Φεστιβάλ που γίνεται υπό καθεστώς πανδημίας, με περιορισμούς που κριτικάρονται και ελλείψεις που κάποιοι θα θελήσουν να χρησιμοποιήσουν εναντίον του... αλλά το πραγματικά σημαντικό είναι ότι το Φεστιβάλ συμβαίνει. Είμαι όσο ευγνώμων θα ήταν ποτέ μια Υπουργός Πολιτισμού αυτό το βράδυ του Φεβραουρίου. Είμαι ευτυχισμένη γιατί η Berlinale συμβαίνει σαν πραγματική Berlinlale - το διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου που ήταν πάντα. Σήμερα κάνουμε μια δήλωση για το σινεμά, την κουλτούρα του σινεμά, για όλους όσους αγαπούν τον πολιτισμό και το σινεμά. Στέλνουμε ένα σήμα για τη δημοκρατία επίσης, γιατί χωρίς πολιτισμό, χωρίς θέατρο, χωρίς συναυλίες, χωρίς σινεμά, η ζωή είναι βωβή. Η Berlinale είναι ένας φάρος ενθάρρυνσης, ελπίδας, ένα δυνατό σήμα που ξεπερνάει τα σύνορα του Βερολίνου. Δεν θα αφήσουν τον Covid να μας νικήσει. Εχουμε ανάγκη το σινεμά, έχουμε ανάγκη τις ταινίες.»
Η Ροθ κάλεσε να σηκωθούν στις θέσεις τους καλεσμένοι γιατροί, νοσοκόμες και νοσοκόμοι, οι οποίοι χειροκροτήθηκαν από το κοινό της αίθουσας.
Το Φεστιβάλ άνοιξε με το «Peter von Kant» του Φρανσουά Οζόν.
«Για την έναρξης αυτής της χρονιάς, αναζητήσαμε μια ταινία που θα μπορούσε να φέρει φως και ζωηράδα στη ζοφερή καθημερινότητά μας. Το "Peter von Kant" είναι ένα κινηματογραφικό tour de force γύρω από την έννοια του lockdown», είχε δηλώσει ο Κάρλο Τσατριάν για την ταινία του Γάλλου σκηνοθέτη που βασίζεται στο αριστούργημα του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ «Τα Πικρά Δάκρυα της Πέτρα φον Καντ» του 1972, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Φρανσουά Οζόν. Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι Ντενίς Μενοσέτ, Ιζαμπέλ Ατζανί και Χάνα Σιγκούλα, ενώ διαγωνίζεται και για τη Χρυσή Αρκτο.
Στο κόκκινο χαλί της πρεμιέρας της ταινίας περπάτησαν ο Φρανσουά Οζόν, ο Ντενίς Μενοσέτ και ο πρωτοεμφανιζόμενος νεαρός Χαλίλ Γκάρμπια.
Ο Φρανσουά Οζόν στην αίθουσα του Berlinale Palast
[Με πληροφορίες από Variety, DW, The Hollywood Reporter]
Δείτε εδώ αποσπάσματα από τη συνέντευξη Τύπου της κριτικής επιτροπής της 72ης Berlinale
Δείτε εδώ στιγμές από το κόκκινο χαλί της τελετής έναρξης της 72ης Berlinale:
