To «Χώρα, Σε Βλέπω» είναι ένα πρόγραμμα διάσωσης, ψηφιοποίησης, προβολής και μελέτης ταινιών από την πλούσια κληρονομιά του ελληνικού κινηματογράφου του 20ού αιώνα.
Μία φιλόδοξη δράση της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, υπό την αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», με μεγάλο χορηγό το Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ), χορηγους το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και με υποστήριξη της Ταινιοθήκης της Ελλάδος.
Από σήμερα Σάββατο 11 έως Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου, στον Κήπο της Πειραιώς 260 και στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου ξεκινούν οι πρώτες δωρεάν για το κοινό προβολές 10 εμβληματικών ταινιών του ελληνικού κινηματογράφου του 20ου αιώνα.
Διαβάστε αναλυτικά για τη δράση και το πρόγραμμα προβολών: «Χώρα σε βλέπω»: ξεκινούν οι προβολές αποκατεστημένων αριστουργημάτων του ελληνικού σινεμά
Με αφορμή και έμπνευση τον στόχο αυτού του προγράμματος, τη διάσωση για τις μετέπειτα γενιές των ταινιών αποτελούν ελληνική κινηματογραφική περιουσία και κληρονομιά, το Flix ζήτησε και από τα μέλη του διοικητικού συμβουλιου της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, αλλά κι από Ελληνες σκηνοθέτες του σήμερα, να κοιτάξουν πίσω στο χθες και να μοιραστούν μαζί μας ποιες ταινίες θα επέλεγαν οι ίδιοι ως αντιπροσωπευτικές της εθνικής μας ταυτότητας και παρακαταθήκης.
Διαβάστε τις απαντήσεις τους και, αν θέλετε να προσθέσετε και τις δικές σας, μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση για το ρόλο ενός εθνικού αρχείου, τη διατήρηση των αρχικών κινηματογραφικών υλικών, τη φιλοσοφία της ψηφιοποίησης, τις τεχνολογικές εξελίξεις γύρω από την αποκατάσταση, θα πραγματοποιηθεί την τελευταία μέρα του φεστιβάλ.[deliverance] - ανοιχτή συζήτηση για την διάσωση της κινηματογραφικής κληρονομιάς [Χώρος Ε]
Photo Credit: Πηνελόπη Γερασίμου
Eλίνα Ψύκου | Σκηνοθέτις, Παραγωγός | Αντιπρόεδρος ΕΑΚ
Τι είναι η πατρίδα μας; Αν ήταν ταινία, ποια θα ήταν; Ψέματα, μικρά και μεγάλα ψέματα, οικογενειακά μυστικά, τι θα πουν οι ξένοι και μη μας δουν στη γειτονιά, ξεπεσμένοι αστοί, μικροαστοί και φτωχοδιάβολοι, μια ψευδαίσθηση μεγαλείου και στο βάθος ένα θαύμα που θα μας σώσει όλους, μεγάλους και μικρούς, ψεύτες και αληθολάγνους, πλούσιους και φτωχούς, δίκαιους και άδικους: «Το Τελευταίο Ψέμμα» του Μιχάλη Κακογιάννη είναι η πατρίδα μας.
Αν μπορούσες να διασώσεις μόνο μία ελληνική ταινία για τις μελλοντικές γενιές ποια θα επέλεγες; Την ταινία «Ιωάννης ο Βίαιος» της Τόνιας Μαρκετάκη, ώστε σε έναν μελλοντικό κόσμο όπου φαίνεται πως όλες οι ιδέες θα κινδυνέψουν να χάσουν το χρώμα τους και να γίνουν άσπρες ή μαύρες, η ασπρόμαυρη αυτή ταινία - φτιαγμένη από μια γυναίκα στη διάρκεια μιας ανδροκυρίαρχης εποχής - να συνεχίσει να φωτίζει και να θυμίζει όλες τις λεπτές αποχρώσεις τους, προσκαλώντας ακόμη και τους πιο δύσπιστους και φανατισμένους θεατές, έστω και μόνο για μια στιγμή, να αναρωτηθούν: τελικά ο Ιωάννης ήταν Βίαιος ή μήπως τα φαινόμενα απατούν, κρύβοντας εσκεμμένα την πραγματική Ιστορία της Βίας;
Σύλλας Τζουμέρκας | Σκηνοθέτης | Γεν. Γραμματέας ΕΑΚ
Τι είναι η πατρίδα μας; Αν ήταν ταινία, ποια θα ήταν; Μια απάντηση στο ερήμην υπερρεαλιστικό ποίημα του Πολέμη (ακρογιάλι / προβάλλει, στολή / αντιλαλεί, ερειπωμένα / καθένα, εκείνα / αχτίνα), δίνουν όλες μαζί οι 42 ταινίες του Χώρα, Σε Βλέπω.
Αν μπορούσες να διασώσεις μόνο μία ελληνική ταινία για τις μελλοντικές γενιές ποια θα επέλεγες; Θα μου ήταν αδύνατον να διαλέξω ανάμεσα σ’ αυτές τις πέντε, άρα θά έβαζα κλήρο ή θα μάζευα κομμάτια κι απ’ τις πέντε: την «Ευδοκία» του Αλέξη Δαμιανού, τον «Φόβο» του Κώστα Μανουσάκη, τα «Κορίτσι με τα Μαύρα» και «Τελευταίο Ψέμμα» του Μιχάλη Κακογιάννη και «Το Ταξίδι στα Κύθηρα» του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, για να μείνουμε στον 20ό αιώνα που είναι και το θέμα μας.
Photo credit: Αιμιλία Γάκη
Φαίδρα Βόκαλη | Παραγωγός, Σκηνοθέτις | Γεν. Διεύθυνση ΕΑΚ
Τι είναι η πατρίδα μας; Αν ήταν ταινία, ποια θα ήταν; Oποτε ακούω για πατρίδες, το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό είναι ο στίχος από τις Τρύπες «γιατί πατρίδα μου είναι εκεί που μίσησα και με μισήσαν περισσότερο από οπουδήποτε αλλού». Το ελληνικό μόρφωμα ποτέ δεν θα μπορούσε να αποτυπωθεί σε ένα μονάχα φιλμ, αλλά υπάρχουν ταινίες που τις βρίσκω πολύ «ελληνικές», όπως είναι η «Ευδοκία» του Αλέξη Δαμιανού ή οι «Βοσκοί».
Αν μπορούσες να διασώσεις μόνο μία ελληνική ταινία για τις μελλοντικές γενιές ποια θα επέλεγες; Δεν θα ήθελα για κανένα λόγο να είμαι σε αυτή τη θέση και με χαροποιεί πολύ που με την Ακαδημία αυτή τη στιγμή φέρνουμε στο παρόν και το μέλλον δεκάδες τίτλους, που θα είναι προσβάσιμοι στις επόμενες γενιές. Για χάρη του σεναρίου όμως, θα επέλεγα τον «Ιωάννη τον Βίαιο», της Τόνιας Μαρκετάκη. Και είμαι πολύ συγκινημένη που το έργο αυτό βρίσκει πάλι τον δρόμο του για το κοινό.
Γιάννης Βεσλεμές | Σκηνοθέτης | Επιμέλεια ψηφιοποίησης και αποκατάστασης / Χώρα, σε Βλέπω
Τι είναι η πατρίδα μας; Αν ήταν ταινία, ποια θα ήταν; Πλούσια η ελληνική γλώσσα μα η λέξη πατρίδα ακούγεται πάντα σα βρισιά. Η λέξη τόπος έχει τη χάρη του αφηρημένου, η λέξη χώρα είναι συγκεκριμένη όσο και η λέξη χώρος. Ας μείνουμε στο τόπο, που αν ήταν ταινία θα ήταν η «Καρκαλού» του Σταύρου Τορνέ. Εκεί ξαναγυρίζεις νεκροζώντανος, στην ορεινή Αρκαδία ή κάπου αλλού. Χορεύεις μαζί της τον Λούι τον Αρμστρονγκ και ξέρεις πως αυτή δεν είναι η μαμά σου.
Αν μπορούσες να διασώσεις μόνο μία ελληνική ταινία για τις μελλοντικές γενιές ποια θα επέλεγες; Διασώζουμε ταινίες για τις μελλοντικές γενιές ακόμα και αν αυτές θα μας μισήσουν για αυτό. Στα μάτια λέιζερ τους θα είναι ανυπόφορη η απείθαρχη εμουλσιόν, θα πονάνε οι πόλεις που δε θα υπάρχουν πια και τα σημάδια που είχαν κάποτε τα πρόσωπα θα είναι χάρτες που δε θα οδηγούν πουθενά. To «Singapore Sling» του Νίκου Νικολαΐδη ήταν και θα είναι η ταφόπλακα μας.
Βασίλης Κεκάτος | Σκηνοθέτης
Τι είναι η πατρίδα μας; Αν ήταν ταινία, ποια θα ήταν; «Η Φωτογραφία» του Νίκου Παπατάκη. Η μετανάστευση, ο έρωτας με το ανέφικτο, κάποιος που μας παραμυθιάζει, εμείς που τον πιστεύουμε, το ταξίδι προς την ουτοπία, το άνοιγμα του κεφαλιού μας με μια πέτρα από εκείνον που είχαμε για φίλο και μας πρόδωσε. Ο εθνικός μας θάνατος σε ένα τοπίο με ωραία θέα.
Αν μπορούσες να διασώσεις μόνο μία ελληνική ταινία για τις μελλοντικές γενιές ποια θα επέλεγες; Την «Ευδοκία». Αν διέσωζα την Ευδοκία του Δαμιανού, θα διέσωζα και την Ελλάδα ολόκληρη. Είναι όλα εκεί. Η «λαβωμένη της αγάπης» του Σολομώντος, ο μεθυσμένος στρατιώτης, ο νταβατζής, η μάντισσα της γειτονιάς, το χώμα, η ταβέρνα με εκείνο το ωραίο τραγούδι, ο νεκρικός χορός σε εννέα όγδοα, ο σταυρός στο κατακάθι του καφέ, κι όλοι όσοι δε φυλάγονται από τον σταυρό, γιατί έχουν ήδη σταυρωθεί και αναμένουν την ανάσταση.
Θέλγια Πετράκη | Σκηνοθέτης
Τι είναι η πατρίδα μας; Αν ήταν ταινία, ποια θα ήταν; «Η Συνοικία το Ονειρο» είναι μια ταινία του Αλέξανδρου Αλεξανδράκη που για πολλούς και διάφορους λόγους μου θυμίζει τη χώρα μας αυτόν τον καιρό. Ελπίζω του χρόνου να είμαι σε θέση διαλέξω μια λιγότερο «καταραμένη» ταινία.
Αν μπορούσες να διασώσεις μόνο μία ελληνική ταινία για τις μελλοντικές γενιές ποια θα επέλεγες; Το 1995 ήταν η χρυσή επέτειος των 100 χρόνων του Σινεμά. Τότε λοιπόν, είχα εμπλακεί σε ένα πρότζεκτ στο οποίο έπρεπε να επιλέξουμε σκηνές από 100 ελληνικές ταινίες για να μονταριστούν. Εκείνη την περίοδο παρακολούθησα πάρα πολλές κόπιες στην μουβιόλα με καταπληκτικές ταινίες. Μία όμως ήταν εκείνη που μου έκανε την μεγαλύτερη εντύπωση. «Οι Κρυστάλινες Νύχτες» της Τώνιας Μαρκετάκη. Τότε ήταν που συνειδητοποιήθηκα και κατάλαβα ότι όχι μόνο μπορούν σε αυτή τη χώρα να γίνονται ωραίες ταινίες αλλά μπορούν να γίνονται και από γυναίκες.
Γιώργος Ζώης | Σκηνοθέτης
Τι είναι η πατρίδα μας; Αν ήταν ταινία, ποια θα ήταν; «Μέγαλέξαντρος» του Θεόδωρου Αγγελόπουλου. Σε αυτή την χώρα πάντα συνυπάρχει μια πορεία για την ουτοπία και μια αντι-πορεία διακοπής της. Αυτες οι δυο αντίρροπες δυνάμεις παραμένουν στην σύγχρονη καθημερινότητα μας και ο μικρός Αλέξανδρος έχει φτάσει διψασμένος με το μουλάρι του στην Αθήνα.
Αν μπορούσες να διασώσεις μόνο μία ελληνική ταινία για τις μελλοντικές γενιές ποια θα επέλεγες; Τους «Βοσκούς» του Νίκου Παπατάκη. Για να υπάρχει στην αιωνιότητα η μνήμη ενός έρωτα δυο ανθρώπων που αψηφά την κοινωνία των υπόλοιπων ανθρώπων.
Σοφία Εξάρχου | Σκηνοθέτης
Τι είναι η πατρίδα μας; Αν ήταν ταινία, ποια θα ήταν; Το «Ταξιδι στα Κύθηρα» του Θεόδωρου Αγγελόπουλου. Για τα τραύματα που μένουν ακόμα και σήμερα κρυμμένα. Για τις πληγές που δεν έχουνε κλείσει. Για όσα δεν έχουν ειπωθεί ακόμα. Για το φινάλε της ταινίας όπου ο Σπύρος και η Κατερίνα (Μάνος Κατράκης & Δώρα Βολανάκη) στέκονται όρθιοι πάνω στην μεταλλική "σχεδία" και απομακρύονται από τη στεριά, σε ένα ταξίδι χωρίς προορισμό. Σιωπηλοί, χάνονται αργά κάπου ανάμεσα στο γαλάζιο της θάλασσας και στο γαλάζιο του ουρανού.
Αν μπορούσες να διασώσεις μόνο μία ελληνική ταινία για τις μελλοντικές γενιές ποια θα επέλεγες; Τους «Βοσκούς» του Νίκου Παπατάκη. Για τη σκληρή, τολμηρή απεικόνιση της ελληνικής επαρχίας. Για τη βία, την ταπείνωση και την "εξέγερση" που έρχεται μετά. Για τη σκηνή της Ανάστασης και τη σεκάνς της καταδίωξης, που ακολουθεί. Ο Θάνος και η Δέσπονα κλέβονται και "σέρνουν" πίσω τους, μαζί τους πάνω στα βουνά, όλη την κοινωνία της επαρχιακής πόλης.
Photo Credit: Πάνος Γιαννακόπουλος
Εύη Καλογηροπούλου | Σκηνοθέτης, Εικαστικός
Τι είναι η πατρίδα μας; Αν ήταν ταινία, ποια θα ήταν; Λόγω του πρόσφατου θανάτου του Μίκη Θεοδωράκη θα έλεγα ότι θα ήταν κάποια ταινία σε σάουντρακ του μεγάλου αυτού συνθέτη που έχει σημαδέψει την έννοια της ελληνικότητας . Μια τέτοια ταινία είναι το «Οταν τα Ψάρια Βγήκαν στη Στεριά» του Μιχάλη Κακογιάννη που προβλήθηκε στην Ελλάδα -λόγω της χουντικής λογοκρισίας, όπως πολλές άλλες ταινίες – μετά την μεταπολίτευση.
Αν μπορούσες να διασώσεις μόνο μία ελληνική ταινία για τις μελλοντικές γενιές ποια θα επέλεγες; Την «Ευδοκία» του Αλέξη Δαμιανού θα ήταν η ταινία που θα διάλεγα να μείνει, γιατί αντικατοπτρίζει στοιχεία της ελληνική κοινωνίας, που δυστυχώς ακόμη και σήμερα την διέπουν - όπως η πατριαρχία, ο συντηρητισμός της επαρχίας, οι κατεστημένες αξίες, το κοινωνικό σύστημα και οι προκαταλήψεις.
Θανάσης Νεοφώτιστος | Σκηνοθέτης
Τι είναι η πατρίδα μας; Αν ήταν ταινία, ποια θα ήταν; Η πατρίδα μας για μένα είναι η υπέροχη ταινία «Τα Κόκκινα Φανάρια» του Βασίλη Γεωργιάδη του 1963. Μια χώρα που αν την κοιτάξεις σε γενικό πλάνο θα δεις παραμέληση, ανεκμετάλλευτο ανθρώπινο πλούτο, σε κάποιες περιπτώσεις αμφίβολη ηθική, μια επιθυμία για σωτηρία και εξάρτηση από δυνάμεις έξωθεν. Αν όμως κάνεις κοντινό θα δεις συγκινητικές ιστορίες ανθρώπων γεμάτων όνειρα, ικανότητες, πείσμα και συναίσθημα. Σε άλλοτε άλλο βαθμό, αυτή έχει υπάρξει η διαχρονική εικόνα της χώρας μας. Αυτό που βρίσκω λυτρωτικό στη συγκεκριμένη ταινία, είναι ότι ο σκηνοθέτης, μέσα από την προσέγγιση και την τρυφερότητα του, έχει αποφασίσει ότι τα κοντινά τελικά νικούν το γενικό πλάνο…
Αν μπορούσες να διασώσεις μόνο μία ελληνική ταινία για τις μελλοντικές γενιές ποια θα επέλεγες; Θα διάλεγα την «Αναπαράσταση» του Θεόδωρου Αγγελόπουλου του 1970. Ο ίδιος υπήρξε πρότυπο του πως οι Έλληνες καλλιτέχνες μπορούν να διεκδικήσουν θέση στο διεθνές στερέωμα μέσω του έργου τους. Ανάμεσα λοιπόν στην σπουδαία εργογραφία του, επιλέγω εκείνη την ταινία που μου ταιριάζει περισσότερο καθώς, παρά την εμφανή διάθεση του να διαφοροποιηθεί από τον Ελληνικό κινηματογράφο όπως γινόταν μέχρι τότε, πειραματιζόμενος με την αφήγηση και τη φόρμα, κρατάει στο επίκεντρο τους ήρωες του και την αφήγηση. Συν του ότι βρίσκω γοητευτικό πως, στο ντεμπούτο ενός σκηνοθέτη, διακρίνεται εκείνη η καλλιτεχνική φλόγα που προμηνύει μια, μετέπειτα, σπουδαία πορεία.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΧΩΡΑ, ΣΕ ΒΛΕΠΩ», ΤΙΣ ΤΑΙΝΙΕΣ & ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
Στην επίσημη σελίδα της δράσης στο Facebook / Χώρα σε Βλέπω
και στην αντίστοιχη στο Instagram / Motherland, I see you
ΧΩΡΑ, ΣΕ ΒΛΕΠΩ – Ο ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΑΙΩΝΑΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΙΝΕΜΑ / επιμέλεια δράσης (ΕΑΚ): Σύλλας Τζουμέρκας, Ελίνα Ψύκου / συνεπιμέλεια προγράμματος, επιμέλεια έκδοσης και εκπαιδευτικού υλικού: Αφροδίτη Νικολαΐδου, Δημήτρης Παπανικολάου / γενικός συντονισμός δράσης (ΕΑΚ): Φαίδρα Βόκαλη / επιμέλεια ψηφιοποίησης και αποκατάστασης: Γιάννης Βεσλεμές / εργαστήρια εικόνας: AN MAR FILM LAB, STEFILM / εργαστήριο ήχου: KVARYBOSOUND MFC / συντονισμός παραγωγής: Ιωάννα Ραμπαούνη / βοηθός συντονισμού: Βάιος Γαλάνης / νομική σύμβουλος: Μαρίνα Μαρκέλλου / γραφιστικά: Νίκος Πάστρας, TALC / υπεύθυνη επικοινωνίας: Νατάσσα Πανδή / social media manager: Δημήτρης Τσακαλέας / κείμενα ωρολογίου: Θοδωρής Δημητρόπουλος / συντονισμός φεστιβάλ: Σταύρος Μαρκουλάκης / συντονισμός έκδοσης: Ασπασία-Μαρία Αλεξίου / μεταφράσεις έκδοσης: Δέσποινα Παυλάκη / υποτιτλισμός & μεταφράσεις ταινιών: AUTHORWAVE / έξτρα μεταφράσεις ταινιών: ΝΕΑΝΙΚΟ ΠΛΑΝΟ, STORYTELLER
