Η ταινία της Ινδής δημιουργού, Παγιάλ Καπάντια, «Ολα Οσα Φανταζόμαστε ως Φως», έρχεται στους κινηματογράφους την Πέμπτη, 23 Ιανουαρίου, από το Cinobo. Είναι η ταινία που δεν πρέπει να χάσεις αυτή τη χρονιά και να γιατί...
Η Πράμπα, γύρω στα 45, δουλεύει ως νοσοκόμα σ' ένα μεγάλο δημόσιο νοσοκομείο της πόλης. Είναι εσωστρεφής, αξιοπρεπής, με μια ευγένεια που όμως δεν επιτρέπει την πρόσβαση, ούτε καν στον ξενόφερτο γιατρό που μοιάζει να την έχει ερωτευτεί. Ο άντρας που παντρεύτηκε με προξενιό έφυγε νωρίς για τη Γερμανία, με την υπόσχεση να την καλέσει σύντομα εκεί. Τα χρόνια έχουν περάσει και το ζευγάρι επικοινωνεί όλο και πιο λίγο, όλο και πιο τυπικά. Η Πράμπα προσφέρει τις γνώσεις και τη στοργή της απλόχερα μόνο στους ασθενείς της, ή στην κοπέλα που δεν αντέχει άλλες εγκυμοσύνες και στην οποία δίνει κρυφά αντισυλληπτικά, ή στη στενή της φίλη, την αρκετά μεγαλύτερή της Παρβάτι, που αντιμετωπίζει μια άδικη έξωση από το διαμέρισμά της. Η Πράμπα στο νοσοκομείο συνεργάζεται με τη νεαρή Ανού. Την ατίθαση, παρορμητική, ερωτική Ανού που έχει σκανδαλίσει τη μικρή τους επαγγελματική κοινότητα γιατί ολοφάνερα βγαίνει ραντεβού με τον Σιάζ που είναι και μουσουλμάνος. Η Πράμπα και η Ανού μοιράζονται το ίδιο διαμέρισμα, και τη φροντίδα μιας εγκύου γάτας που έχουν υιοθετήσει, αλλά οι αφορμές για να τσακωθούν αφθονούν: η Ανού θεωρεί την Πράμπα συντηρητική και συμβιβασμένη, η Πράμπα την Ανού επιπόλαια κι εγωίστρια. Οι τρεις γυναίκες θα περάσουν λίγες μέρες μαζί, μακριά από τη Μουμπάι, όταν η Παρβάτι αποφασίσει να γυρίσει πίσω στο οικογενειακό σπίτι στο παραθαλάσσιο χωριό της. Κι αυτή η απόσταση, μαζί με την ανεμελιά της φύσης και τα συναρπαστικά μυστικά της, θα δώσει στην καθεμιά την ευκαιρία να σχεδιάσει τη ζωή και τις σχέσεις που θέλει για τον εαυτό της.
Ταινία - έκπληξη Φέρνει την ικανοποίηση των πραγματικών σινεφίλ: δεν ήταν από τις πολυαναμενόμενες ταινίες του 2024, πριν κάνει την πρεμιέρα της, δεν έχει τρανταχτά ονόματα, ούτε μεγάλο budget, ούτε απασχόλησε τα media στην προετοιμασία της. Είναι από αυτά τα μικρά κοσμήματα του σινεμά που έρχονται απρόσμενα και μένουν στη μνήμη και στην ψυχή για πάντα.
Η ινδική παράδοση Η ταινία της Παγιάλ Καπάντια έρχεται ως συνέχεια του πιο θαυμαστού ινδικού σινεμά, των λεπτών κεντημάτων του Σατγιαζίτ Ρέι, παρουσιάζοντας μια φέτα ζωής, μέσα από την οποία συζητιούνται κινηματογραφικά τα σπουδαιότερα ανθρώπινα ζητήματα. Βασική εξέλιξη, βέβαια, ότι η σκηνοθέτης είναι γυναίκα.
Ενα μαγικό ντεμπούτο Η Παγιάλ Καπάντια, η 39χρονη σκηνοθέτης, δεν εμφανίστηκε από το πουθενά. Η μικρού μήκους ταινία της, «Afternoon Clouds», είχε επιλεγεί στο επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Καννών το 2017, ενώ το 2021, στο ίδιο φεστιβάλ, κέρδισε το Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ με το «A Night of Knowing Nothing». Ωστόσο το «Ολα Οσα Φανταζόμαστε ως Φως» είναι το ντεμπούτο της στη μυθοπλασία κι ελπίζουμε να μη σταματήσει εδώ.
Παγιάλ Καπάντια
Μια διεθνής συμπαραγωγή Μπορεί η ταινία να μεταφέρει στην οθόνη, με τον ωραιότερο τρόπο, τη σημερινή ινδική κουλτούρα και κοινωνική κατάσταση, χρησιμοποιώντας μάλιστα όλες τις γλώσσες της μεγάλης χώρας, όμως είναι μια υποδειγματική διεθνής συμπαραγωγή που συνδέει την Ινδία με τη Γαλλία, την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και την Ιταλία. Επιπλέον, η Καπάντια κέρδισε χρηματοδότηση από το Hubert Bals Fund κι από τη Cinéfondation, προκειμένου να ζήσει για ένα διάστημα στην Ευρώπη και να στήσει την παραγωγή της. Η ταινία, ωστόσο, γυρίστηκε σε 25 ημέρες στη Μουμπάι κι άλλες 15 στην παραθαλάσσια πόλη Ρατναγκίρι.
Κάννες: Αποκάλυψη τώρα! Το «Ολα Οσα Φανταζόμαστε ως Φως» έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ Καννών, όπου όχι απλώς ενθουσίασε τη διεθνή κριτική, αλλά τιμήθηκε και με το Μεγάλο Βραβείο, ξεκινώντας... φωτεινά την πορεία του. Οι συντελεστές της ταινίας, μάλιστα, το γλέντησαν χαρακτηριστικά στο κόκκινο χαλί. Το φιλμ ήταν η πρώτη ταινία από την Ινδία που συμμετείχε στο Διαγωνιστικό Τμήμα στις Κάννες μετά το «Swaham» του 1994 και η πρώτη από Ινδή γυναίκα σκηνοθέτη, στην ιστορία του θεσμού.
Μια συλλογή από διακρίσεις Η πορεία της ταινίας μετά την πρεμιέρα στις Κάννες είναι θεαματική. Ταξίδεψε σε πλήθος φεστιβάλ σ' όλο τον κόσμο, από το Τορόντο ως το Σαν Σεμπαστιάν, μπήκε στις λίστες με τις καλύτερες ταινίες του 2024 σε μέσα σαν το Cahiers du cinéma, τους New York Times και το Sight & Sound, βραβεύτηκε στα Gotham Awards, κέρδισε το βραβείο καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας από τους κριτικούς της Νέας Υόρκης, του Λος Αντζελες, το Σωματείο Κριτικών της Αμερικής κι ήταν υποψήφια για Χρυσή Σφαίρα Ξενόγλωσσης Ταινίας και Σκηνοθεσίας.
Γιατί η ταινία δεν πάει στα Οσκαρ Το «Ολα Οσα Φανταζόμαστε ως Φως» δεν προτάθηκε, ούτε από τη Γαλλία, αλλά ούτε από την Ινδία, για τη διαδικασία επιλογής των υποψηφιοτήτων για το Οσκαρ Διεθνούς Ταινίας. Η ινδική επιτροπή, αποτελούμενη μόνο από άντρες, προτίμησε να προτείνει την (συντηρητική κωμωδία, απ' ό,τι διαβάζουμε) ταινία της Κίραν Ράο, «Lost Ladies», η οποία και δεν προχώρησε στο short list. Η αιτιολόγηση της επιλογής τους ήταν ότι το «Ολα Οσα Φανταζόμαστε ως Φως» δεν αποτύπωνε ορθά τη ζωή στην Ινδία κι είχε τεχνικά ελαττώματα. Οταν ρωτήθηκε σχετικά η Παγιάλ Καπάντια, είχε την αξιοπρέπεια να δηλώσει ευτυχής που οι δυο ταινίες που συζητήθηκαν είναι σκηνοθετημένες από γυναίκες.
Τρεις (όχι πολύ ψηλές) γυναίκες Η ταινία της Καπάντια δεν θα ήταν αυτό που είναι, αν δεν είχε τρεις εθιστικές πρωταγωνίστριες, που εκπροσωπούν τρεις διαφορετικές γενιές: την Τσάγια Καντάμ, διάσημη από τη συμμετοχή της σε ινδικές δραματικές υπερπαραγωγές, στο ρόλο της μεγαλύτερης κι ίσως σοφότερης Παρβάτι, την υπέροχη Κάνι Κουσρούτι, που θυμόμαστε από το «Kerala Cafe», ως εσωστρεφή Πράμπα και την Ντίβια Πράμπα, στα πρώτα της βήματα, ως θερμόαιμη και παθιασμένη νεαρή Ανού.
Η σκηνή που δεν θα ξεχάσεις Είναι νύχτα στην πολύβουη Μουμπάι. Η Πράμπα, μόνη στην κουζίνα, σιωπηλά, βγάζει από την κρυψώνα του το αντικείμενο που έχει βιαστικά καταχωνιάσει. Είναι ένας μεγάλος, γυαλιστερός, στρογγυλός, κόκκινος βραστήρας ρυζιού. Της τον έχει στείλει από τη Γερμανία ο σύζυγος που παντρεύτηκε κι αμέσως έχασε στην ξενιτιά. Η Πράμπα γονατίζει, αγκαλιάζει τον βραστήρα σαν να είναι κάτι πολύτιμο και τον νανουρίζει, λες κι είναι μωρό, λες κι είναι η ενσάρκωση της ελπίδας που είχε για μια όμορφη ζωή και που χάθηκε σ' ένα εισιτήριο χωρίς επιστροφή, σε μια καθημερινότητα μαχητική, σε μια αγωνία αυταπόδειξης. Πόσο λείος, ήρεμος και χορταστικός στην αγκαλιά της, αλλά και πόσο μεγάλο υπαρξιακό βάρος για να σηκώσει ένας βραστήρας.
Γράψαμε στο Flix... Τρεις γυναίκες, τρεις γενιές, τρία διαφορετικά σετ επιθυμιών, ξυπνούν σιγά-σιγά ή απότομα, σ' ένα μελαγχολικό ρομάντζο της καθεμιάς με τις επιλογές της. Δύσκολα μια ταινία μπορεί να μιλήσει για τη θέση της γυναίκας, ειδικά στην Ινδία αλλά κι οπουδήποτε, τόσο διακριτικά, τόσο στέρεα και τόσο ξεκάθαρα. Διαβάστε εδώ ολόκληρη την κριτική.
Το «Ολα Οσα Φανταζόμαστε ως Φως» βγαίνει στους κινηματογράφους την Πέμπτη, 23 Ιανουαρίου, από το Cinobo.