O Mισέλ Γκοντρί βρέθηκε στο 64ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου με δύο ρόλους: από τη μία μέλος της κριτικής επιτροπής του διαγωνιστικού προγράμματος και από την άλλη ως δημιουργός του «Is the Tall Man Happy?», του ντοκιμαντέρ του το οποίο καταγράφει μια σειρά από συζητήσεις του με τον Νόαμ Τσόμσκι, εικονογραφημένες από τον ίδιο σε παιδικό, ενθουσιώδες animation.
Οι δυό τους μιλούν για τη γλώσσα, τη θρησκεία, την εκπαίδευση, τα πρώτα βήματα του Τσόμσκι, το θάνατο της γυναίκας του, την παιδική ηλικία, καθώς ο Γκοντρί σχεδιάζει γράματα και εικόνες με το μοναδικό του στιλ, ολοκληρώνοντας αυτό που θα μπορούσε κανείς να περιγράψει ως το πιο διασκεδαστικό και ευκολονόητο μάθημα φιλοσοφίας που ακούσατε/είδατε ποτέ.
Διαβάστε εδώ περισσότερα για το «Is the Tall Man Happy?» και τη διαδικασία δημιουργίας του.
Το Flix συνάντησε τον Μισέλ Γκοντρί - σε ένα διάλειμμα από τις προβολές των ταινιών που έβλεπε καθημερινά προκειμένου να αποφασίσει μαζί με την υπόλοιπη κριτική επιτροπή τα βραβεία της Berlinale - και μίλησε μαζί του για τη συνάντηση του με τον Νόαμ Τσόμσκι, τη Νέα Υόρκη, τις πρώτες του αναμνήσεις και την παραμόρφωση της πραγματικότητας ως μοναδική διέξοδο από έναν σύγχρονο θαυμαστό αλλά στιγμές αφόρητο κόσμο.
Γνώρισα τον Νόαμ Τσόμσκι στο MIT. Γνώριζα φυσικά τις πολιτικές του θέσεις και τη δουλειά του. Στη συνέχεια μελέτησε περισσότερο το επιστημονικό του έργο και εντυπωσιάστηκα κυρίως γιατί στην πραγματικότητα είναι ένας εφευρέτης. Γι' αυτό ήθελα να μιλήσω μαζί του. Αλλά είναι αλήθεια πως είναι πολύ δύσκολο. Δεν ήξερα τι να του πω. Προσπάθησα να τον συναντήσω, αλλά ήταν πολύ διστακτικός. Η επικοινωνία δεν ήταν εύκολη. Στην αρχή ήμουν διστακτικός. Του έδειξα ένα απόσπασμα από το «Dave Chappelle's Block Party» και τον ρώτησα αν τον ενδιαφέρει να κάνουμε μια σειρά συνεντεύξεων που θα ντυθούν με animation. Δέχτηκε, οπότε συναντηθήκαμε δύο φορές μέσα σε τέσσερις μήνες. Του έδειξα τα πρώτα σχέδια για το ντοκιμαντέρ. Του άρεσε. Δεν ήταν τελικά δύσκολο να τον πλησιάσεις. Ειδικά αν έρχεσαι από διαφορετικό πεδίο από το δικό του.
Διάλεξα το animation για να εικονογραφήσω τις συζητήσεις μου με τον Τσόμσκι, γιατί ήταν ο μόνος τρόπος να ισορροπήσω την πολυπλοκότητα του λόγου του με την απλότητα των ιδέων που εκφράζει. Αλλωστε ο Τσόμσκι δεν θέλει ποτέ να εμφανίζεται ο ίδιος στα ντοκιμαντέρ που γυρίζονται γι' αυτόν. Νομίζω του άρεσε η ιδέα. Η γραμματέας του μου είπε πως όταν είδε την ταινία είπε: «Μου αρέσει. Συμφωνώ». Είναι αστείο γιατί στην πραγματικότητα συμφώνησε με τον εαυτό του.
Αγαπώ τις ταινίες της Disney, αλλά οι πραγματικές μου αναφορές στο animation έρχονται από τα πρώτα κινούμενα σχέδια που είδα και προέρχονταν από την Πολωνία, τη Ρωσία, τη Μ.Βρετανία. Κάθε φορά που σχεδιάζω κάτι, έρχονται στο μυαλό μου οι αναμνήσεις από τις πρώτες εκείνες εικόνες που μου έδωσαν μια άλλη διάσταση της κίνησης και του κόσμου.
Αυτό που μας ενώνει με τον Τσόμσκι είναι η ιδέα της δημιουργικότητας. Το γεγονός πως πιστεύει πως όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι όσον αφορά στη διανοητική τους κατάσταση. Αυτό που αλλάζει είναι οι συνθήκες με τις οποίες μεγαλώνουμε, ο τόπος και η κοινωνική τάξη στην οποία ανήκουμε. Βρίσκω αυτήν την ιδέα του τόσο απελευθερωτική και μοντέρνα.
Με ενδιαφέρουν περισσότερο οι επιστήμονες, οι αστροφυσικοί, οι άνθρωποι που μπορούν να εξηγήσουν πως λειτουργεί η ανθρώπινη ζωή. Δεν θα έκανα ποτέ κανένα ντοκιμαντέρ για τον Σαρτρ ή άλλους μεγάλους Γάλλους φιλοσόφους. Τους βρίσκω τόσο αλαζόνες. Μιλούν συνεχώς για τον εαυτό τους και λιγότερο για τον ίδιο τον άνθρωπο.
Οταν τον γνώρισα ανακάλυψα πως υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στον άνθρωπο που νομίζουμε ότι είναι και σε αυτό που είναι στην πραγματικότητα. Είναι ένας πολύ ζεστός άνθρωπος, πολύ γλυκός. Και ήθελα να το δείξω αυτό στην ταινία. Οι σκέψεις και ο λόγος του είναι hardcore. Δεν δέχεται τους συμβιβασμούς. Είναι πολύ σκληρός. Ο κόσμος πιστεύει ότι ο Τσόμσκι είναι κάποιος που απλά σκέφτεται, χωρίς να έχει πραγματική ζωή. Αλλά δεν είναι έτσι. Ηθελα να ασχοληθώ και με την προσωπική του ζωή για να κάνω τους θεατές να ενδιαφερθούν περισσότερο για τα λόγια του.
Ηθελα να τον ρωτήσω πράγματα για την πολυπλοκότητα της ζωής. Και πως όλοι ζούμε τόσο λίγο στη Γη, αλλά μοιάζει τόσο δύσκολο. Θυμάμαι κάποτε να βρίσκομαι σε ένα τρένο στο Παρίσι ως παιδί και να κοιτάζω από το παράθυρο τα κτίρια να περνούν και τη γοητεία της πόλης σε αρχιτεκτονικό επίπεδο. Αυτό με έκανε να σκεφτώ πως είναι δυνατόν όλες αυτές οι μάζες των ανθρώπων μπορούν να συνυπάρχουν σε μια τόσο μεγάλη πόλη. Οταν μιλούσα στον Τσόμσκι και προσπαθούσα να του μεταφέρω τις απορίες μου ήταν δύσκολο γιατί είναι κατά βάση πραγματιστής. Αν του μιλάς για πράγματα που είναι κάπως αφηρημένα, δεν απαντά.
Είναι ειρωνικό για έναν άνθρωπο σαν εμένα που μιλάει κακά αγγλικά να κάνω συνέντευξη στον μεγαλύτερο γλωσσολόγο του πλανήτη. Αλλά εκμεταλλεύτηκα αυτή μου την αδυναμία, ενσωματώνοντάς την στην αφήγηση της ταινίας. Ο δικός μου τρόπος για να εξηγήσω τις ιδέες του Τσόμσκι ήταν το animation. O δικός του ήταν να μιλάει όπως κάνει πάντα, με την ίδια καθαρότητα και πίστη σε αυτά που πιστεύει.
Η πρώτη μου ανάμνηση ήταν όταν ήμουν τρίων ετών και πήγα πρώτη φορά στο σχολείο. Θυμάμαι ότι ήμουν τρομαγμένος, σαν να έμπαινα μέσα σε έναν τελείως άγνωστο κόσμο. Γνώριζα ένα άλλο παιδί και θυμάμαι να προσπαθώ να συναντήσω τα μάτια του για να μην νιώθω τελείως χαμένος. Ο,τι είμαστε έχει οριστεί από το παρελθόν, αλλά και το παρελθόν μας χτίζει αυτό που είμαστε σήμερα. Πίστευα πάντοτε πως γεννιόμαστε με ένα ποσοστό προσωπικότητας και στη συνέχεια οι εμπειρίες μας διαμορφώνουν αυτό που γινόμαστε μέσα στα χρόνια.
Ζω τον περισσότερο καιρό στη Νέα Υόρκη. Μου αρέσει η ενέργειά της. Το γεγονός ότι ξεκινάς τη μέρα σου το πρωί και μπορείς να κάνεις τόσα πολλά πράγματα που σε βρίσκει ξαφνικά το απόγευμα. Στο Παρίσι τα πράγματα κινούνται πιο αργά. Αλλά στη Νέα Υόρκη οι άνθρωποι είναι πιο ανοιχτοί, έτοιμοι να δοκιμάσουν νέες ιδέες.
Αυτήν την εποχή ετοιμάζω ένα road movie με δύο έφηβους. Δεν υπάρχει πρόβλεψη για κάποια συνέχεια του «Eternal Sunshine of the Spotless Mind». Μπορεί ξαφνικά το θέμα της παραμόρφωσης της πραγματικότητας να έγινε διάσημο στο σινεμά, αλλά δεν βρίσκω τίποτα να με ενώνει - κυρίως λόγω budget - με το «Inception» του Κρίστοφερ Νόλαν. Είναι αστείο, αλλά την εποχή που ετοιμάζαμε την ταινία, γυριζόταν ταυτόχρονα και το «Memento». Οταν το μάθαμε σκεφτήκαμε να σταματήσουμε την παραγωγή, αλλά αυτό είναι το λάθος πράγμα που μπορεί να κάνει κάποιος σε μια τέτοια περίπτωση. Δεν είναι τυχαίο ότι υπάρχουν πάντα ρεύματα στο διεθνές σινεμά. Είναι αδύνατον να σκεφτείς γιατί στη Γαλλία γυρίζονται ταυτόχρονα δύο ταινίες για τον Ιβ Σεντ Λοράν. Αλλά, αν το δεις φιλοσοφικά, μόνο επειδή γυρίζονται και οι δύο, μπορούν να υπάρχουν. Αν μια από τις δύο σταματούσε, δεν θα γυριζόταν ούτε η άλλη.
Διαβάστε ακόμη:
- Ο Μισέλ Γκοντρί γράφει ακόμη «Love Letters» στην τέχνη του βιντεοκλίπ
- Ετσι έκανε ο Μισέλ Γκοντρί κινούμενο σχέδιο τον Νόαμ Τσόμσκι!
- O Μισέλ Γκοντρί μιλάει με τον Νόαμ Τσόμσκι σε ένα ντοκιμαντέρ κινουμένων σχεδίων!
- In Short: O Μισέλ Γκοντρί μας εύχεται καλή χρονιά με μια ταινία
- Ο Μισέλ Γκοντρί τιμά τον Μάρτιν Σκορσέζε μ’ ένα δικό του «Ταξιτζή»
