Συνέντευξη

Ο Κεν Λόουτς με δικά του λόγια

στα 10

Με αφορμή το «Jimmy’s Hall», ο Βρεττανός σκηνοθέτης μας ξεναγεί στον κόσμο του και στο παρόν και το μέλλον του κινηματογράφου (του).

Ο Κεν Λόουτς με δικά του λόγια

Ενα προσωπικό σινεμά

Δεν θα έλεγα ότι οι ταινίες μου έχουν άμεση σύνδεση με τη ζωή μου. Αλλά ακόμη κι αν δεν έχουν άμεση σύνδεση με μένα, πέρα από το γεγονός ότι μοιράζομαι προφανώς τις ιδέες που εκφράζουν, νιώθω ότι αφορούν στις ζωές πολλών ανθρώπων που οργανώνουν κινήματα, κάνουν καμπάνιες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ή ακόμη και μικρότερου βεληνεκούς δράσεις: Ανθρωποι που προσπαθούν να κρατήσουν ένα νοσοκομείο ανοιχτό, που παλεύουν για τα δικαιώματα των εργατών, όλων όσων δουλεύουν για το καλό κοινό. Αυτό για το οποίο αγωνιζόταν ο Τζίμι Γκράλτον. Και εξακολουθώ να πιστεύω ότι υπάρχουν ακόμη πολλοί άνθρωποι σαν τον Τζίμι ακόμη και σήμερα.

Μια ταινία για το τώρα

Η καταπίεση των διαφορετικών απόψεων, η καταπίεση των όσων «δεν έχουν φωνή» των όσων μιλούν για τους φτωχούς, είναι κάτι που συμβαίνει σε όλες τις χώρες. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να κάνεις αυτές τις φωνές να χαθούν, να τις κάνεις να μοιάζουν μη σημαντικές. Γινόταν πάντα και φυσικά γίνεται ακόμη και σήμερα, ίσως πολύ πιο αποτελεσματικά. Σήμερά υπάρχουν μέρη στον κόσμο όπου κορίτσια κινδυνεύουν επειδή το μόνο που θέλουν είναι να μορφωθούν. Ενα κορίτσι στο Πακιστάν δολοφονήθηκε επειδή πήγαινε σχολείο Ο Αϊ Γουέι Γουέι, βλέπει το στούντιο του να καταστρέφεται επειδή μιλούσε εναντίον του κομμουνιστικού κόμματος στην Κίνα. Η Τσέλσι Μανίνγκ που αποκάλυψε τα βρώμικα μυστικά της Αμερικής στο Ιράκ, φυλακίζεται. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι σε όλες τις χώρες να καταπνιγούν οι αντίθετες απόψεις και να καταπιεστούν οι εκφραστές τους.

Κεν Λόουτς 424

Εν αρχή το σενάριο

Πιστεύω πολύ στην δύναμη του σεναρίου. Οι ταινίες μου εξαρτώνται πολύ από το τι γράφει ο σεναριογράφος μου. Για μένα η συγγραφή του σεναρίου είναι η πιο βασική δημιουργική πράξη στηn δημιουργία μιας ταινίας. Το σενάριο είναι πολύ πιο σημαντικό από το σκηνοθέτη. Απόλυτα πιο σημαντικό. Και ο τρόπος με τον οποίον έχει γράψει το σενάριο ο σεναριογράφος είναι αυτός που θα σε οδηγήσει στο πώς θα κάνεις την ταινία. Πρέπει να μείνεις με αυτό, να το αφήσεις να σε καθοδηγήσει.

Το χιούμορ είναι παντού

Το χιούμορ είναι κομμάτι του ποίοι είμαστε δεν μπορείς να δεις οποιαδήποτε κατάσταση και να μην ανακαλύψεις κάτι χιουμοριστικό σε αυτή. Όπου και να πας θα ανακαλύψεις χαρακτήρες που είναι αστείοι θα ανακαλύψεις στιγμές που θα σε κάνουν να γελάσεις. Αν αφαιρέσεις το χιούμορ από τη ζωή η από το σινεμά τότε κάνεις κάτι σίγουρα λάθος. Ασφαλώς δεν είναι όλα αστεία αλλά είναι κομμάτι του κόσμου κι οφείλει να είναι ένα φίλτρο μέσα από το οποίο τον βλέπεις. Μπορείς να βρεις την κωμωδία ακόμα και στις πιο μαύρες στιγμές, σε αυτό που λέμε μαύρο χιούμορ. Ακόμα και στον πόλεμο θα ανακαλύψετε στρατιώτες να γελούν. Κεν Λόουτς 424

Στην παράδοση του ρεαλισμού

Υποθέτω πως ναι θα μπορούσες να πεις πως οι ταινίες μου ακολουθούν την παράδοση του βρετανικού ρεαλισμού, αλλά υπάρχει μια πολύ μεγάλη βρετανική λογοτεχνική παράδοση πάνω στην ίδια ιδέα επίσης επίσης. Μια παράδοση του να παρακολουθείς την καθημερινότητα, τις απλές πράξεις της ζωής. Πράγματα που με μια πρώτη ματιά μπορεί να μοιάζουν ασήμαντα, αλλά που καταγράφοντάς τα, παρατηρώντας τα, ανακαλύπτεις κάτι βαθύτερο. Αυτή είναι η παράδοση με την οποία μεγάλωσα και φυσικά αποτελώ κομμάτι της, ακόμη και άθελά μου.

Φιλμ ή digital;

Για μένα δεν έχει σημασία το τεχνικό μέρος κινηματογράφου, σε τι φορμά ή με τι τεχνικό μέσο γυρίζεις. Αυτό που έχει σημασία είναι ο τρόπος που δομείς μία ταινία, τους χαρακτήρες τις συγκρούσεις τους. Αυτά είναι τα στα ουσιαστικά στοιχεία ενός δράματος και αυτά δεν αλλάζουν, όπως δεν αλλάζει ο τρόπος να διδάξεις στους ηθοποιούς τις ερμηνείες τους ή ο τρόπος που στήνεις μια σκηνή. Οι τεχνικές αλλαγές, αφορούν μόνο την περιφέρεια. Η ουσία του σινεμά δεν αλλάζει. Πάντα προσπαθείς να κάνεις το καλύτερο, με τα μέσα που έχεις διαθέσιμα, αλλά η ουσία πρέπει να παραμένει καθαρή και ο στόχος ένας.

Κεν Λόουτς 424

Υμνος στην ελευθερία

Δεν μπορώ να περιγράψω την ελευθερία με μια ή δυο λέξεις. Νομίζω ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για αληθινή ελευθερία, αν αυτή δεν ξεκινά από μια οικονομική ελευθερία. Την ελευθερία από την πεινά, από την εκμετάλλευση, από την αγωνία της βασικής επιβίωσης. Πιστεύω σε μια οικονομική Δημοκρατία όπου όλοι συλλογικά αποφασίσουμε για το τι παράγουμε, πως το παράγουμε, πως προστατεύουμε τον πλανήτη το περιβάλλον. Πως δουλεύουμε μαζί ώστε κανείς να μην εκμεταλλεύεται τον άλλον. Πρέπει επίσης να υπάρχει ελευθερία από τη χειραγώγηση από τα μίντια, από την τηλεόραση, από τον τύπο, από την εκκλησία, από τις ιδέες που αυτοί μας επιβάλλουν. Πάντα με σοκάρει να ακούω σε ρεπορτάζ να «χριστιανόπουλα» ή «παιδιά μουσουλμάνους». Είναι απλά παιδιά, η κοινωνία μπορεί να επιβάλει τα πιστεύω της πάνω τους, αλλά δεν είναι χριστιανοί, δεν είναι μουσουλμάνοι, είναι απλά παιδιά. Αυτά τα πιστεύω τους επιβάλλονται και αυτή η επιβολή, τους στερεί την ελευθερία τους.

Μια άλλη πολιτική άποψη

Τα σύγχρονα κυρίαρχα κόμματα, αλλά περισσότερο, αλλά λιγότερο, υποστηρίζουν τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες. Δεν είναι ελεύθερά. Υποστηρίζουν τα συμφέροντα μερικών εταιριών και οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν να τους προσφέρουν όσα υπόσχονται, την ιδέα μιας καλύτερης ζωής. Κατ' αυτό τον τρόπο, νιώθουν πολύ αποκομμένοι από την πολιτική κι έτσι μετακινούνται προς την άκρα δεξιά. Ομως η πολιτική είναι παντού. Είναι ο τρόπος να ζούμε μαζί, το σύστημα που δημιουργούμε για να συνυπάρχουμε ως άνθρωποι.

Κεν Λόουτς 424

Δεινόσαυροι και ρομπότ

Δεν ξέρω δεν ξέρω τι θα γίνει με το σινεμά όπως το ξέρουμε σήμερα στο μέλλον. Η αλήθεια είναι πως όλη τεχνολογία που αναπτύσσεται γύρω μας, κάνει τους ανθρώπους να δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα σε κάτι. Από την άλλη το σινεμά είναι ένα μέρος όπου η θέαση μιας ταινίας αποκτά κοινωνική διάσταση. Δεν μπορείς εύκολα να σηκωθείς και να φτιάξει ένα ποτήρι τσάι, δεν χτυπάει το τηλέφωνο σου, μόνο το γεγονός ότι είσαι εκεί σε βοηθάει να συγκεντρωθείς. Είναι διαφορετικό από το να βλέπεις κάτι στο κινητό σου ή ακόμα και σε μια οθόνη τηλεόρασης. Ο πειρασμός του να αλλάξεις κανάλι για να δεις κάτι άλλο είναι πολύ μεγάλος, οπότε είναι δύσκολο κάτι να σε κρατήσει συγκεντρωμένο. Κάπως έτσι όλες οι ταινίες αναγκάζονται να έχουν εκρήξεις, δεινόσαυρους, ταξίδια στο διάστημα, τεράστια ρομπότ. Δεν είναι ταινίες που μπορώ να δω, αλλά μπορώ να καταλάβω γιατί γυρίζονται. Γιατί είναι τόσο εύκολο να αλλάξεις κανάλι αν δεν υπάρχει ένας δεινόσαυρος να σε κυνηγάει. Και φυσικά τότε το κάνεις μέχρι να βρεις έναν...

Διαβάστε εδώ την κριτική του «Jimmy’s Hall» και δείτε τις αίθουσες όπου προβάλεται.