To «everynight» είναι ένα πρόγραμμα έργων κινούμενης εικόνας, που εκτυλίσσεται σε όλη την πόλη και αντλεί τη θεματική του από τις ονειρικές εμπειρίες των προσκεκλημένων σύγχρονων εικαστικών καλλιτεχνών.
Από τις 2 έως τις 14 Δεκεμβρίου 2025, κάθε βράδυ, τα έργα παρουσιάζονται ως παρεμβάσεις πριν από τις προγραμματισμένες προβολές σε επιλεγμένες κινηματογραφικές αίθουσες της Αθήνας. Στις 15–16 Δεκεμβρίου 2025 ακολουθεί μια διήμερη έκθεση κινούμενης εικόνας, μουσικής, ποίησης και επιτόπιων (site-responsive) παρεμβάσεων στον εγκαταλελειμμένο κινηματογράφο Αλφαβιλ. Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται τον Ιανουάριο του 2026 με τη διάλεξη-περφόρμανς Last Movies του καλλιτέχνη και κινηματογραφιστή Στάνλεϊ Σκτίντερ, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.
Ο Πάνος Φουρτουλάκης, εμπνευστής και επιμελητής του πρότζεκτ, μιλάει στο Flix για μια πρωτότυπη ιδέα που συνδυάζει την κινούμενη εικόνα με τα όνειρα, την διατάραξη της τάξης μέσω της τέχνης και την ανάγκη να δούμε τις κινηματογραφικές αίθουσες ως ένα μεγαλύτερο χώρο ιδεών και δημιουργίας.
Μπαχάρ Νουριζαντέ, Ρουντά Μπαμπάου, Waste Paper Opera, Free to Choose
Λέσλι Θόρντον, If you Give my My Name
Λουίζα Ντούρου, Strip Silence
Λίντια Ουραμάν, Sophia's Dream
Πώς γεννήθηκε η ιδέα του πρότζεκτ;
Η ιδέα για το «everynight» γεννήθηκε στα τέλη του 2023, όταν ο ανεξάρτητος καλλιτεχνικός οργανισμός 3 137 με κάλεσε να επιμεληθώ την κεντρική του δράση για το 2024–2025. Εκείνη την περίοδο είχε πρόσφατα κλείσει το IDEAL, για να μετατραπεί σε ξενοδοχειακό συγκρότημα, ενώ συνεχώς άκουγες για κινηματογράφους που κλείνουν ή απειλούνται με κλείσιμο – κάτι που αντανακλούσε τις ευρύτερες αλλαγές στο κέντρο της Αθήνας και την απώλεια αυτών των κοινωνικών χώρων συνάντησης, συλλογικής φαντασίας, εμπειριών, ιστορίας και μνήμης.
Μέσα σε μια συνθήκη όπου η εμπειρία της πραγματικότητας γίνεται όλο και πιο εξατομικευμένη, ζώντας σε μεγάλο βαθμό μέσα από τις οθόνες μας και μια αδιάκοπη ροή «περιεχομένου», εν μέσω διαδοχικών καταστροφών, όπου το παρόν μοιάζει ολοένα και πιο ακατανόητο, με ενδιέφερε να σκεφτώ πώς θα μπορούσαμε να χαρτογραφήσουμε το παρόν – στην Αθήνα και διεθνώς – με έναν πιο υποκειμενικό, ενδομύχιο τρόπο, μέσα από τα όνειρα καλλιτεχνών.
Ολοι μας όταν κοιμόμαστε, ονειρευόμαστε. Τα όνειρα, ακούσια και θραυσματικά, συμπυκνώνουν φόβους και επιθυμίες μας, συχνά μας βοηθούν να επεξεργαστούμε όσα ζούμε και τον τρόπο που στεκόμαστε απέναντι στην πραγματικότητα. Αυτός έγινε και βασικός άξονας του πρότζεκτ: πώς τα όνειρα μπορούν να γίνουν ένας τρόπος να «επαναδιεκδικήσουμε» την πραγματικότητα.Από εκεί προέκυψε και η ιδέα να προσκαλέσω εικαστικούς καλλιτέχνες που δουλεύουν με την κινούμενη εικόνα, ώστε να διαμεσολαβήσουν αυτές τις εμπειρίες μέσα από βίντεο μικρού μήκους. Το πρελούδιο του «everynight» ήταν το «Silent Night», που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο σε έναν μικρό δρόμο πίσω από την Πλατεία Βάθης, όπου μένω. Προσκάλεσα καλλιτέχνες που ζουν στην ευρύτερη περιοχή να παρουσιάσουν βίντεο, χωρίς ήχο, μέχρι πέντε λεπτών. Τα έργα προβάλλονταν ολονυχτίς, σε λούπα, στον τοίχο της πολυκατοικίας δίπλα στο σπίτι μου και οι περαστικοί μπορούσαν να τα παρακολουθήσουν από τον δρόμο. Ηταν μια απόπειρα χαρτογράφησης εκείνης της γειτονιάς, εκείνη την περίοδο.
Εναν χρόνο μετά, το «everynight» παρουσιάζεται πλέον σε πλήρη μορφή, με περισσότερους συμμετέχοντες καλλιτέχνες, σε κινηματογραφικές αίθουσες της Αθήνας. Από τις 2 μέχρι τις 14 Δεκεμβρίου, κάθε μέρα ένα έργο θα προβάλλεται στους κινηματογράφους Ατενέ, Διάνα, Μικρόκοσμο και Studio New Star Art Cinema, πριν από τις προγραμματισμένες προβολές ταινιών, ανάμεσα στα τρέιλερ. Στις 15 και 16 Δεκεμβρίου όλα τα βίντεο θα παρουσιαστούν μαζί, στον εγκαταλελειμμένο κινηματογράφο Αλφαβιλ στα Εξάρχεια. Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται τον Ιανουάριο του 2026 με τη διάλεξη-προβολή-περφόρμανς Last Movies του καλλιτέχνη και κινηματογραφιστή Stanley Schtinter, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.
Το «everynight» εστιάζει σε καλλιτεχνικές πρακτικές της κινούμενης εικόνας και στη σχέση τους με τον κινηματογράφο, ένα πεδίο που παραμένει υποεκπροσωπημένο στη σύγχρονη ελληνική εικαστική σκηνή. Παράλληλα, ένας από τους στόχους του είναι να αναδείξει τον καθοριστικό ρόλο που έχουν διαδραματίσει οι αθηναϊκές κινηματογραφικές αίθουσες στη διαμόρφωση της συλλογικής εμπειρίας και του φαντασιακού, ως αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής ταυτότητας της Αθήνας.
Πιστεύω ότι έχει μεγάλη σημασία, να ανοίγουμε μικρές ρωγμές στην καθημερινή τάξη των πραγμάτων, ώστε να μπορούμε να δούμε την πραγματικότητα αλλιώς. Στο everynight αυτό συμβαίνει καταρχάς στο πλαίσιο θέασης: έργα κινούμενης εικόνας μικρού μήκους, φτιαγμένα από εικαστικούς καλλιτέχνες, παρεμβάλλονται μέσα στο μπλοκ των διαφημίσεων και τρέιλερ πριν από τις προγραμματισμένες προβολές ταινιών. Δεν παρουσιάζονται ως event, αλλά ως μια μικρή διατάραξη σε κάτι οικείο – στην εμπειρία του να πας σινεμά.»
Με ποιο γνώμονα επιλέχθηκαν τα έργα που θα προβληθούν;
Το «everynight» επιχειρεί μια υποκειμενική χαρτογράφηση του παρόντος, στην Ελλάδα και διεθνώς, μέσα από τις ονειρικές εμπειρίες των προσκεκλημένων καλλιτεχνών. Προσκαλεσα καλλιτεχνες των οποιων την δουλεια εκτιμω και ακολουθω τα τελευταια χρονια, από την Αλγερία, τη Γαλλία/Λίβανο, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ινδία, το Ιράν/Καναδά, την Παλαιστίνη και τις ΗΠΑ. Οι συμμετέχοντες/ουσες είναι οι: Σαχίν Αχμεντ, Ελένη Μπαγάκη, Σαντί Χαμπίμπ Αλάχ, Sky Hopinka, Κατερίνα Κομιανού, Σάιμον Λάσιγκ, Μανώλης Δ. Λεμός, Μπαχάρ Νουριζαντέ, Βαλεντίν Νουτζαΐμ, Λουίζα Ντούρου, Λίντια Ουραμάν, Λέσλι Θόρντον, Ελένη Τωμαδάκη.
Οι καλλιτέχνες ήταν ελεύθεροι να επιλέξουν τι θα παρουσιάσουν, τι τους εκφράζει τώρα σε σχέση με τις συνθήκες που βιώνουν, ο μόνος περιορισμός αφορούσε την διάρκεια του κάθε έργου. Γι’ αυτό και τα περισσότερα έργα που παρουσιάζονται είναι καινούρια, ειδικά φτιαγμένα για το πρότζεκτ ή ξαναδουλεμένα σε σχέση με αυτό το πλαίσιο.
Μέσα από τα έργα κινούμενης εικόνας βλέπουμε αντανακλάσεις της σημερινής Αθήνας: ζητήματα υπερτουρισμού και βραχυχρόνιων μισθώσεων, εμπειρίες μουσουλμανικών κοινοτήτων του κέντρου, τους τρόπους με τους οποίους το παρελθόν της πόλης συνυφαίνεται συνεχώς με το παρόν της, απόκοσμες οπτικές πάνω σε καθημερινά τοπία, προσωπικές αναζητήσεις και ηδονοβλεπτικές ματιές σε γειτονικά διαμερίσματα, μεταξύ άλλων. Παράλληλα, εμφανίζονται αφηγήσεις που δεν βρίσκονται «στην Αθήνα» με τη στενή έννοια, αλλά αφορούν τις ευρύτερες συνθήκες που βιώνουμε διεθνώς: η κλιματική κρίση, η βία του πολέμου, οι πιστωτικές και τραπεζικές δομές ως μηχανισμοί που μας διαμορφώνουν, τα ερείπια της βιομηχανικής εποχής, οι συνέπειες αποικιοκρατικών λεηλασιών, ψυχροπολεμικές μνήμες, καθώς και προσωπικές υπαρξιακές ανησυχίες.
Πέρα από την αποτύπωση των ονειρικών εμπειριών μέσα από τις κινούμενες εικόνες, το πρότζεκτ επεκτείνεται και σε άλλες μορφές: κείμενα και αναγνώσεις από καλλιτέχνες και συγγραφείς (σε συνεπιμελεια με την Δήμητρα Ιωάννου)- Γεωργία Διάκου, Δήμητρα Ιωάννου, Τζακ ΜακΚόνβιλ, Ραλλού Παναγιώτου, Ε Σκούρτη, και άλλες/οι, μουσικές περφόρμανς τσέλου και ηλεκτρονικής μουσικής από την Βίκη Στείρη, και μία site-responsive εγκατάσταση από την Χρυσάνθη Κουμιανάκη, τα οποία θα παρουσιαστούν σε ένα διήμερο πρόγραμμα στον παλιό κινηματογράφο Αλφαβιλ στα Εξάρχεια. Με αυτόν τον τρόπο, το «everynight» προσεγγίζει το θέμα των ονείρων και της εμπειρίας της πόλης πολυμορφικά, δημιουργώντας ένα πεδίο όπου οι διαφορετικές ιστορίες και πραγματικότητες μπορούν να συνυπάρξουν.
Ελένη Μπαγάκη, Μάρνη 24
Κατερίνα Κομιανού, Θα σε Δω Αργότερα
Μανώλης Δ. Λεμός, The Vastness Of Tomorrow’s Empty Fields 2 (Hope)
Sky Hopinka, Mnemonics of Shape and Reason
Πόσο σημαντικό είναι να διαταράσσουμε την τάξη των πραγμάτων με Τέχνη;
Πιστεύω ότι έχει μεγάλη σημασία, να ανοίγουμε μικρές ρωγμές στην καθημερινή τάξη των πραγμάτων, ώστε να μπορούμε να δούμε την πραγματικότητα αλλιώς. Στο «everynight» αυτό συμβαίνει καταρχάς στο πλαίσιο θέασης: έργα κινούμενης εικόνας μικρού μήκους, φτιαγμένα από εικαστικούς καλλιτέχνες, παρεμβάλλονται μέσα στο μπλοκ των διαφημίσεων και τρέιλερ πριν από τις προγραμματισμένες προβολές ταινιών. Δεν παρουσιάζονται ως event, αλλά ως μια μικρή διατάραξη σε κάτι οικείο – στην εμπειρία του να πας σινεμά.
Για μένα είναι σημαντικό η Τέχνη να μετακινεί, να μπερδεύει λίγο τις σταθερές θέσεις: ποιος είναι το κοινό, πού ανήκει ένα έργο. Το «everynight» προσπαθεί να φέρει πιο κοντά κοινότητες της πόλης που δεν συναντιούνται συχνα: το εικαστικό κοινό και την σινεφίλ κοινότητα της Αθήνας, αλλά και όσους απλώς βγαίνουν για να δουν μια ταινία. Ζώντας στην Αθήνα, παρόλο που υπάρχει μια πολύ ισχυρή παράδοση γύρω από το σινεμά, βλέπω ότι η κινούμενη εικόνα ως εικαστικό μέσο και ο διάλογος της με το υπόλοιπο καλλιτεχνικό πεδίο παραμένουν περιορισμένα. Μέσα από τέτοια πρότζεκτ προσπαθώ να καλλιεργήσω αυτές τις σχέσεις και να τις φέρω πιο κοντά.
Αν με «διατάραξη μέσω της Τέχνης» εννοούμε το να βλέπουμε τον κόσμο μέσα από διαφορετικές οπτικές – και αν αυτός ο τρόπος μάς βοηθά να σκεφτόμαστε διαφορετικά, να κατανοούμε πιο ουσιαστικά τις συνθήκες μέσα στις οποίες ζούμε και να γινόμαστε πιο ενσυναισθητικοί απέναντι στους γύρω μας – τότε πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό.
Βαλεντίν Νουτζαΐμ, Opera Omnia
Σάιμον Λάσιγκ, excerpt from: János Pilinszky reads Szabadesés, 23rd June 1980
everynight | Πρόγραμμα
2–14 Δεκεμβρίου 2025 | Προβολές πριν τις προγραμματισμένες ταινίες στους κινηματογράφους Ατενέ, Λευκωσίας 43, Αθήνα 112 53, Μικρόκοσμος, Λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 106, Αθήνα 117 41, Διάνα, Περικλέους 14, Μαρούσι 151 22, Studio New Star Art Cinema, Σταυροπούλου 33, Αθήνα 112 52
- Τρίτη 2 Δεκεμβρίου: Σαχίν Αχμέντ, نظر Naz̤ar, 5, 2025
- Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου: Ελένη Μπαγάκη, Μάρνη 25, Αθήνα, 1:14, 2025
- Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου: Σαντί Χαμπίμπ Αλάχ, Dream House, 2:39, 2025
- Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου: Sky Hopinka, Mnemonics of Shape and Reason, 4:13, 2021
- Σάββατο 6 Δεκεμβρίου: Κατερίνα Κομιανού, θα σε δω αργότερα, 1:47, 2025
- Κυριακή 7 Δεκεμβρίου: Σάιμον Λάσιγκ, excerpt from: János Pilinszky reads Szabadesés, 23rd June 1980, (translation: Alexandra Symons-Sutcliffe, Simon Lässig), 4:43, 2025
- Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου: Μανώλης Δ. Λεμός, The Vastness Of Tomorrow’s Empty Fields 2 (Hope), 2:34, 2025
- Τρίτη 9 Δεκεμβρίου: Λουίζα Ντούρου, Strip Silence, 4:55, 2023/2025
- Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου: Μπαχάρ Νουριζαντέ, Ρούντα Μπαμπάου και Waste Paper Opera (Κλάρα Κόφεν, Τζέιμς Ολνταμ, Γκάρι Ζέξι Ζαν, Ανα Πάλμερ), Free to Choose, excerpt, 5:27, 2023
- Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου: Βαλεντίν Νουτζαΐμ, Opera Omnia, short edit, 2:30, 2025
- Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου: Λίντια Ουραμάν, sophia’s dream, 2:10, 2020
- Σάββατο 13 Δεκεμβρίου: Λέσλι Θόρντον, If You Give Me My Name, 5:17, 2025
- Κυριακή 14 Δεκεμβρίου: Ελένη Τωμαδάκη, I’ll be waiting in the car, 3, 2025
15–16 Δεκεμβρίου 2025 | Εκθεση στον εγκαταλελειμμένο κινηματογράφο Αλφαβιλ (Μαυρομιχάλη 168, Εξάρχεια 114 72) | Ωρες λειτουργίας: Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου: 19:00–00:00, Tρίτη 16 Δεκεμβρίου: 17:00–00:00, Μουσική και αναγνώσεις από τις 21:00 κάθε βράδυ** | Κλειστό από το 2008, το Αλφαβιλ ανοίγει ξανά για 48 ώρες φιλοξενώντας μια ρευστή ακολουθία κινούμενων εικόνων, μουσικής, αναγνώσεων ποίησης και επιτόπιων (site-responsive) παρεμβάσεων. | Η μουσικός Βίκη Στείρη θα παρουσιάσει ζωντανά ένα σετ τσέλου και ηλεκτρονικής μουσικής. Η ποιήτρια και συγγραφέας Δήμητρα Ιωάννου, μαζί με τους εικαστικούς Jack McConville, Ραλλού Παναγιώτου, Ε Σκούρτη και άλλες/ους συγγραφείς και καλλιτέχνες θα διαβάσουν κείμενα εμπνευσμένα από τα όνειρά τους, χρησιμοποιώντας το όνειρο ως τρόπο κατανόησης της πόλης. | Η Χρυσάνθη Κουμιανάκη, με την παρέμβασή της, διερευνά τη σχέση ιδιωτικών και δημόσιων ταυτοτήτων, όπως αυτές διαμορφώνονται από τις μεταβαλλόμενες πραγματικότητες του εξευγενισμένου αστικού χώρου της Αθήνας, ενώ συνομιλεί με τα κατάλοιπα του παρελθόντος του κινηματογράφου.
22–23 Ιανουαρίου 2026 | Στάνλεϊ Σκτίντερ, Last Movies | Ταινιοθήκη της Ελλάδος | Πέμπτη 22 Ιανουαρίου: 18:30–23:30 | Παρασκευή 23 Ιανουαρίου: 18:30–23:30 | Το πρότζεκτ ολοκληρώνεται τον Ιανουάριο του 2026 με το Last Movies του Βρετανού καλλιτέχνη και κινηματογραφιστή Stanley Schtinter. Με τη μορφή μιας διάλεξης-προβολής-περφόρμανς που θα παρουσιαστεί στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, το Last Movies στοιχειοθετεί έναν αιώνα δυτικού κινηματογράφου μέσα από τις τελευταίες ταινίες που παρακολούθησαν πριν πεθάνουν εμβληματικές μορφές του πολιτισμού του εικοστού αιώνα, όπως οι Kurt Cobain, Bette Davis, Franz Kafka και Pier Paolo Pasolini, μεταξύ άλλων, προσφέροντας στο αθηναϊκό κοινό την ευκαιρία να δει «αυτά που είδαν για τελευταία φορά όσοι δεν βλέπουν πια».
everynight | Eργα κινούμενης εικόνας: Shaheen Ahmed, Ελένη Μπαγάκη, Shadi Habib Allah, Sky Hopinka, Κατερίνα Κομιανού, Simon Lässig, Μανώλης Δ. Λεμός, Bahar Noorizadeh, Valentin Noujaïm, Λουίζα Ντούρου, Lydia Ourahmane, Leslie Thornton, Ελένη Τωμαδάκη | Εγκατάσταση: Χρυσάνθη Κουμιανάκη | Mουσική περοφόρμανς: Βίκη Στείρη | Aναγνώσεις: Γεωργία Διάκου, Δήμητρα Ιωάννου, Jack McConville, Ραλλού Παναγιώτου, Ε Σκούρτη, και άλλες/οι | Διάλεξη-περφόρμανς: Stanley Schtinter | Επιμέλεια: Πάνος Φουρτουλάκης | Συνεπιμέλεια αναγνώσεων: Δήμητρα Ιωάννου | Επιμέλεια & διόρθωση κειμένων / Μετάφραση: Απόστολος Βασιλόπουλος | Επικοινωνία: Φωτεινή Μπάρκα | Οπτική ταυτότητα: Typical Organisation | Υποτιτλισμός: Μελισσάνθη Γιαννούση | Υπό την επιμέλεια του Πάνου Φουρτουλάκη και αναπτυγμένο σε συνεργασία με το artist run space 3 137, το everynight υλοποιείται με τη χρηματοδότηση και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού. Υποστηρίζεται επίσης από το πρόγραμμα 2025 ARTWORKS Grants που χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και άλλους ιδιώτες δωρητές, και με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ. To πρόγραμμα στον πρώην κινηματογράφο Αλφαβιλ υλοποιείται με την υποστήριξη του Onassis AiR.
Αναζητήστε τα όνειρα του «Everynight» σε μια αίθουσα δίπλα σας.
