H ταινία
Στην εργασιακή δυστοπία των ναυπηγίων του Περάματος, η χρόνια απαγόρευση της σωματικής επαφής έχει μετατρέψει τις ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις σε απόκοσμες προσομοιώσεις καταπνιγμένου αισθησιασμού που υπερβαίνει τα ετεροκανονικά στερεότυπα της επιθυμίας. Κάτω από την υπόνοια της ύπαρξης ενός πανταχού παρόντος αλλά αόρατου ελεγκτικού μηχανισμού, ακολουθείται η αφήγηση του Γιώργου, του παλαιότερου εργάτη και υπεύθυνου στο ναυπηγείο, σκιαγραφώντας τις ανθρώπινες σχέσεις και συναλλαγές όπως διαμορφώνονται σε μία καθημερινότητα όπου το οπτικό υποτάσσει το συγκινησιακό. Σε μία από τις κορυφές του όρους Αιγάλεω που εντάσσονται στο Δήμο Περάματος, θεωρείται πως βρισκόταν η θέση από την οποία ο Πέρσης αυτοκράτορας Ξέρξης παρακολούθησε την συντριβή του στόλου του στη ναυμαχία της Σαλαμίνας το 480πχ. Η κορυφή αυτή αποκαλείται από τους κατοίκους «Θρόνος του Ξέρξη».
Η σκηνοθέτης
Η Εύη Καλογηροπούλου είναι σκηνοθετης και εικαστικός καλλιτέχνης που εργάζεται στην Αθήνα και στο Λονδίνο. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και πραγματοποίησε το μεταπτυχιακό της στο Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου, στο τμήμα της Κινούμενης Εικόνας. Είναι Artist in Residency στο Somerset House Studios του Λονδίνου. Οι δουλειές της εξερευνούν ιδέες που σχετίζονται με την ενσωμάτωση και τον αποκλεισμό, τη διαπολιτισμική ταυτότητα, τις γυναικείες οντότητες στην αρχαία ελληνική μυθολογία και τα post-apolcalyptic περιβάλλοντα. Η μικρού μήκους ταινία της, «Motorway 65», που χρηματοδοτήθηκε από την «Ελευσίνα 2021 Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» και το Ιδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ του Βερολίνου, επιλέχτηκε από το επίσημο 73ο Διαγωνιστικό Πρόγραμμα στο Φεστιβάλ Καννών. Η πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία, «Cora», που αναπτύχθηκε με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση, βραβεύτηκε με το Eurimages Coproduction Development Award στη Cinemart του Φεστιβάλ του Ρότερνταμ 2021 κι απέσπασε το βραβείο ARTE/youtube του Atelier της Cinefondation του Φεστιβάλ Καννών. Το «Στον Θρόνο του Ξέρξη» συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα της Εβδομάδας Κριτικής του 75ου Φεστιβάλ Καννών και απέσπασε το βραβείο Canal+ του προγράμματος.
5 ερωτήσεις για τον «Θρόνο του Ξέρξη»
Πώς επιλέξατε το θέμα της ταινίας σας, ποια ήταν η αρχική ιδέα, ποια η ανάγκη να αφηγηθείτε αυτή την ιστορία;
Ηταν μια ανάθεση της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση στα πλαίσια της έκθεσης «You and I» με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη στο πεδίο του Αρεως. Υπήρχε η πρόσκληση από την Αφροδίτη Παναγιωτάκου (που είχε και την καλλιτεχνική επιμέλεια στην ταινία) η δημιουργία έργου στα πλαίσια της έκθεσης αυτής με την συμμετοχή του Γιώργου Μαζωνάκη. Αμέσως με τον Γιώργο ήθελα να ερευνήσω την ζωή του σε μικρότερη ηλικία στο Πέραμα, ο πατέρας του έχει ο ίδιος καρνάγιο δίπλα σε εκείνο που γυρίστηκε η ταινία. Οταν πήγα στο Πέραμα και μίλησα τον πατερά του Γιώργου κατάλαβα ότι ήθελα να κάνω μια ταινία όλη μέσα σε ένα καρνάγιο. Καθώς περπατούσαμε στα καρνάγια με τον σεναριογράφο της ταινίας Γιώργο Τελζίδη ανακαλύψαμε αυτό που γυρίστηκε τελικά η ταινία, το οποίο δεν ήταν ένα τυπικό καρνάγιο παλαιού τύπου, είχε κάτι πιο «διαστημικά», sci-fi σκάφη πολυτελείας, στοιχείο που βρήκα ενδιαφέρον για μια πιο σύγχρονή αποτύπωσης του καρνάγιου από αυτό που έχουμε συνηθίσει μέσα από τις ελληνικές ταινίες. Σιγούρα περπατώντας στο Πέραμα σκεφτόμουνα ταινίες όπως η «Ευδοκία» του Αλέξη Δαμιανού, και το «Beau Travail» της Κλερ Ντενί.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση του να είσαι σκηνοθέτης στην Ελλάδα σήμερα; Τι σας δυσκόλεψε στην πραγματοποίηση της ταινίας, τι σας έφερε μεγάλη χαρά, ή τι σας εξέπληξε - θετικά ή αρνητικά;
Νομίζω η μεγάλη πρόκληση βρίσκεται στο «γυναίκα σκηνοθέτης» και «άντρας σκηνοθέτης», υπάρχουν πολύ συγκεκριμένα στερεότυπα γύρω από την γυναίκα επαγγελματία σε κυρίως ανδροκρατούμενα περιβάλλοντα που πρέπει συνεχώς να παίρνεις απόσταση από τις προκαταλήψεις και να προσπαθείς να επανατοποθετείς τη θέση σου.
Στην ταινία με δυσκόλεψε η φύση του καρνάγιου καθώς την συγκεκριμένη περίοδο τα καλύπτουν με πλαστικό, τα βάφουν και μετά τα ρίχνουν στη θάλασσα. Οποτε υπήρχαν πολλές εκπλήξεις, όπως τα σκάφη που είχαμε κλίσει για το γύρισμα και την άλλη μέρα τα βρίσκαμε καλυμμένα ή είχαν σαλπάρει.
Με εξέπληξε η συνεργασία με τον Γιώργο καθώς ήταν πολύ ένας καλός συνεργάτης και έδωσε μια διαφορετική «χροιά» στην ταινία θα έλεγα από παλαιές ελληνικές ταινίες. Επισης μου άρεσε η συνύπαρξη του Γιώργου με τον Νέγρο του Μοριά, με την Αντζελα μπρούσκου και την Μυρτώ Κοντονή.
Μου έφερε σίγουρα μεγάλη χαρά η συμμετοχή της ταινία στο πρόγραμμα Semaine de La Critique του φεστιβάλ των Καννών και το βραβείο Canal+ που απέσπασε. Για μένα είναι μεγάλη τιμή και χαρά να συμμετέχω τρίτη συνεχή χρονιά στο φεστιβαλ των Καννών.
Είναι οι πλατφόρμες και η νέα πραγματικότητα του streaming μια ευκαιρία για τη διανομή και προβολή της μικρού μήκους ταινίας; Που στέκεστε στο δίλημμα αίθουσες ή πλατφόρμες;
Προφανώς η θέση των ταινιών είναι στις αίθουσες. Σίγουρα οι πλατφόρμες είναι ένα επιπλέον μέσο προβολής και διανομής των ταινιών, αλλά οι αίθουσες έχουν τον πρώτο λόγο.
Τι σημαίνει το Φεστιβάλ Δράμας για σας, αλλά και για το σημερινό ελληνικό κινηματογραφικό τοπίο; Τι σημαίνουν οι συνεχείς επιτυχίες της ελληνικής ταινίας μικρού μήκους στο διεθνές τοπίο;
Το φεστιβάλ Δράμας είναι σίγουρα πολύ σημαντικό γιατί τις ελληνικές ταινίες μικρού μήκους και για την ανάδειξή τους.’Εχω συμμετάσχει τα τελευταία χρόνια και ως μέλος κριτικής επιτροπής και με την προηγουμένη ταινία όποτε υπάρχει μια στενή σχέση. Οι επιτυχίες των ελληνικών ταινιών στο διεθνές τοπίο είναι πάντα ένα ενθαρρυντικό στοιχείο και «σπρώξιμο» για περισσότερη δημιουργία και επιβεβαίωση. Ο,τι κι αν γίνει το σινεμά θα επιβιώσει γιατί...
Είναι ωραίο.
Στον Θρόνο του Ξέρξη | Με τους: Γιώργο Μαζωνάκη, Άντζελα Μπρούσκου, Μυρτώ Κοντονή, Ξένια Ντάνια, Λορένζο Σαρζάν, Kevin Zans Ansong, Jordan Genidogan, Βασίλη Κουτσογιάννη | Σκηνοθεσία: Εύη Καλογηροπούλου | Σενάριο: Γιώργος Τελτζίδης | Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Αφροδίτη Παναγιωτάκου | Παραγωγός: Αμάντα Λιβανού | Διευθυντής Φωτογραφίας: Έβαν Μαραγκουδάκης | Μοντάζ: Γιώργος Ζαφείρης | Μουσική: Kid Moxie | Σκηνικά: Εβελίνα Δαρζέντα, Άννα Ζώτου | Ηχος: Δημήτρης Δεμοιράκος, Λέανδρος Ντούνης | Κοστούμια: Γεωργία Μπούρα | Μακιγιάζ: Maria Vez | Εκτέλεση Παραγωγής: Neda Film Μια παραγωγή του Onassis Culture