Ανήκει στη νεότερη γενιά Ελλήνων παραγωγών, εκείνη που δυστυχώς ήρθε στο προσκήνιο όταν η έννοια κρατική χρηματοδότηση για τον κινηματογράφο, άρχιζε να δείχνει κάτι μακρινό και ξένο. Μια γενιά που εκτός του ότι περιλαμβάνει στους κόλπους της αρκετές γυναίκες, έμαθε να λειτουργεί δημιουργικά, συλλογικά και με εξωστρέφεια, τόσο από πεποίθηση όσο και από ανάγκη. Οι πρώτες της ταινίες στις οποίες έκανε παραγωγή, ήταν η «Ιστορία 52» του Αλέξη Αλεξίου, το «Κακό στην Εποχή των Ηρώων» του Γιώργου Νούσια και το «Χάρισμα» της Χριστίνας Ιωακειμίδου. Το 2009 ίδρυσε την εταιρία της Wrong Men της οποίας το πρώτο project ο «Αδικος Κόσμος» του Φίλιππου Τσίτου, είχε μια απλά μια θριαμβευτική πορεία εντός κι εκτός συνόρων.
Η Αλεξάνδρα Μπουσίου ζει και δουλεύει μεταξύ Αθήνας και Βρυξελλών και ανάμεσα στα projects τα οποία θα προωθήσει στις Κάννες στα πλαίσια της συμμετοχής της στο πρόγραμμα του European Film Promotion, Producers on the Move, που βοηθά στο networking των ίδιων των παραγωγών, την εξέλιξη των σχεδίων τους και την εξεύρεση συμπαραγωγών, συναντάμε τις επόμενες ταινίες του Φίλιππου Τσίτου, του Πάνου Χ. Κούτρα και του Βαρδή Μαρινάκη.
Τι σημαίνει για σένα η επιλογή σου στο producers on the move? Σε τι ελπίζεις από αυτή;
Σημαίνει οπωσδήποτε καταρχάς μία αναγνώριση. Αλλά πέραν αυτού είναι άλλη μία ευκαιρία να βρεθείς ως παραγωγός σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο όπου όλοι βρίσκονται εκεί για πάνω κάτω τους ίδιους λόγους και με πάνω κάτω τις ίδιες αγωνίες. Αυτό εκτός από δυνάμει βοηθητικό για τις ταινίες που έχει κανείς στα σκαριά είναι και αρκετά ψυχοθεραπευτικό. Επίσης είναι αναζωογονητικό να σου δίνεται μία ευκαιρία για να επικοινωνήσεις τη διάθεσή σου για εξωστρέφεια σε ότι αφορά αυτή τη δουλειά. Για τις μικρές χώρες και το ανεξάρτητο σινεμά αυτή η εξωστρέφεια είναι και ο μόνος τρόπος επιβίωσης.
Πως είναι να είσαι Έλληνας παραγωγός στις μέρες μας; Οταν μια ταινία δεν μπορεί να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από την Ελλάδα, πόσο εύκολο είναι πρακτικά να οργανώσεις μια συμπαραγωγή;
Κακά είναι τα ψέματα και δεν είναι εύκολο, καθόλου. Κατορθώνεται βέβαια επειδή κάποιοι παραγωγοί τα τελευταία χρόνια ξοδεύουμε χρόνο και χρήματα για να επισκεπτόμαστε εκπαιδευτικά προγράμματα και δίκτυα, φεστιβάλ και ό,τι άλλο αντίστοιχο. Έτσι έχουμε κατορθώσει να εδραιώσουμε καλές σχέσεις με άλλους παραγωγούς σε διάφορες χώρες. Και έτσι κάποιες φορές με πολύ κόπο κατορθώνεις να πείσεις αυτούς που γνωρίζεις ήδη συνήθως, ότι αν και η οικονομική συμμετοχή της Ελλάδας είναι αβέβαιη, αξίζει τον κόπο να ρισκάρουν να αφιερώσουν χρόνο και χρήμα και όρεξη για κάτι που μπορεί να ονομάζεται και να είναι στην ουσία “ελληνική παραγωγή” αλλά στην πράξη θα έχει περισσότερα χρήματα από κάποια άλλη χώρα. Ε, και αυτό έχει σαν φυσική συνέπεια, ακόμα και στις περιπτώσεις που οι συμπαραγωγοί σου πειστούν, να διαπραγματεύεσαι μαζί τους με την πλάτη στον τοίχο. Αλλά ξέρετε, σκέφτομαι πραγματικά ότι αυτή η δυσκολία, έχει δημιουργήσει στην Ελλάδα μία φουρνιά πραγματικά εξαιρετικών παραγωγών. Για να τα λέμε και τα καλά…
Επιπλέον θεωρώ ότι ο Γρηγόρης Καραντινάκης βρίσκεται σε μία δύσκολη θέση. Είναι ένας άνθρωπος που κατά τη γνώμη μου κατάφερε να κάνει αλλαγές μέσα στο Κεντρο Κινηματογράφου που δεν είχαν κάνει οι διοικήσεις του για πάρα πολλά χρόνια. Επίσης προσπαθεί και καταλαβαίνει και ζητάει να μάθει και να επικοινωνήσει με το ενεργό κομμάτι των ανθρώπων του χώρου. Από την άλλη βρίσκεται στη θέση που έχουμε συνηθίσει να βρίζουμε γιατί δεν κάνει τίποτα. Μόνο που το τίποτα θεωρώ ότι αφορά το ΥΠΠΟ... Που αφήνει τον μισό νόμο ανυπόγραφο (!) για ενάμιση χρόνο, που δεν το απασχολεί τί από αυτόν τον νόμο εφαρμόζεται και που ο υπουργός εμφανίζεται στους κινηματογραφιστές απαντώντας στις αγωνιώδεις ερωτήσεις τους παραθέτοντας μία λίστα νομοσχεδίων και για την ουσία τίποτα. Τον Καραντινάκη τον παίρνουν τα σκάγια γιατί βρίσκεται στη μέση. Και νομίζω ότι πρέπει να του πούμε κάποια στιγμή "μπράβο" για όσα λίγα ή πολλά καταφέρνει. Και μετά ας σπεύσουμε να τον... δείρουμε αν γίνει κι αυτός "σαν τους άλλους".
Τα βραβεία και το ενδιαφέρον των ξένων στο ελληνικό σινεμά, μεταφράζεται και σε ενδιαφέρον για οικονομική συμμετοχή σε ελληνικές ταινίες;
Η αλήθεια είναι ότι το να μιλάς για ένα ελληνικό project αυτή τη στιγμή, είναι a priori μάλλον θετικό. Ή τουλάχιστον δεν είναι αρνητικό, όπως συνέβαινε παλαιότερα. Και σε ότι αφορά τις Ελληνικές ταινίες που καταλήγουν να είναι διεθνείς συμπαραγωγές, αυτό μόνο σε χρήματα από «έξω» προς τα «μέσα» μεταφράζεται...
Ζεις και δουλεύεις μεταξύ Βελγίου και Ελλάδας. Πόσο διαφορετικά είναι τα πράγματα για έναν παραγωγό ανάμεσα στις δύο χώρες;
Είναι πολύ διαφορετικά. Καταρχάς υπάρχει μία πολύ πιο τίμια σχέση μεταξύ προσπάθειας και αποτελέσματος. Τα budget μειώνονται και εκεί, αλλά φυσικά λιγότερο, και έτσι δεν αισθάνεσαι ότι προσπαθείς μάταια. Υπάρχει ένας μηχανισμός που λειτουργεί σε όλα τα επίπεδα: μέλη επιτροπών που ακούν τις απόψεις των δημιουργών, υπουργοί πολιτισμού που μπορείς να τους βρεις στο τηλέφωνο, νόμοι που τηρούνται, νομοσχέδια που εφαρμόζονται, λιγότερη γραφειοκρατεία, έλλειψη φανατισμού και σε γενικές γραμμές μάλλον έλλειψη φθόνου κυρίως προς την τέχνη και προς τους νέους.
Ο πολιτισμός είναι ένα «χαρτί» στο οποίο σαν χώρα ποντάρουν πολλά, και γι αυτό το λόγο δεν τον αφήνουν στο έλεος ούτε του φιλότιμου κάποιων μεμονωμένων πολιτισμικών φορέων ή μονάδων, ούτε στη φόρα που έχει από μόνος του. Υπάρχουν και εξαιρέσεις και δεν λειτουργούν τα πάντα τέλεια. Αλλά σε γενικές γραμμές και μόνο το γεγονός ότι για παράδειγμα, ένας Βέλγος παραγωγός, που κάνει ταινίες που δεν έχουν αποκλειστικό εμπορικό στόχο, μπορεί να ζει από τη δουλειά του – και όχι κάνοντας π.χ. διαφήμιση – μάλλον δείχνει το χάσμα των δύο χωρών από αυτή την άποψη τουλάχιστον.
Υπάρχει, βέβαια και η άλλη άποψη του ελληνικού «πολιτισμού»: με την πρόσφατη δημοσιότητα των «οροθετικών ιερόδουλων» που τρελλάθηκαν να παρουσιάζουν όλα τα κανάλια και τα sites, έχω σοκαριστεί πολύ με τη σιωπή και το φόβο της κοινωνίας απέναντι σε τέτοια απίστευτη παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων. Και αηδιασμένη από τον τρόπο που η πολιτεία με αντιμετωπίζει. Είτε είμαι πόρνη, είτε τοξικομανής, είτε ασθενής. Είναι τρομακτικό να βλέπεις ότι και η κοινωνία και η πολιτεία θα προστατεύσουν τα αναφαίρετά σου δικαιώματα μόνο για όσο είσαι υγιής και καθώς πρέπει σύμφωνα με την κοινή λογική ή την άρχουσα τάξη. Ας βγούμε τότε να το πούμε καθαρά. Το κράτος αυτό υπάρχει και προστατεύει μόνο τους στρέιτ, τους οικογενειάρχες, τους καλοπληρωτές ή ότι άλλο διαλέξουμε τελος πάντων...
Που νομίζεις ότι οφείλεται η καλή πορεία του Ελληνικού σινεμά στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια; Πιστεύεις ότι μπορεί να συνεχιστεί αφού όλοι δείχνουν να κολυμπούν ενάντια στο ρεύμα;
Νομίζω είναι ένας συνδυασμός παραγόντων που ξεκίνησε όλο αυτό το κύμα «εξαγωγών» ελληνικών ταινιών. Και νομίζω ότι αυτός ο συνδυασμός είναι συγκυριακός. Αυτό που δεν είναι συγκυριακό θεωρώ ότι είναι το γεγονός ότι συνεχίζεται. Με δεδομένο επίσης δεν υπάρχει κεντρικός δομημένος σχεδιασμός που να προάγει τον κινηματογράφο σε ισχύ αυτή τη στιγμή, πολλοί δημιουργοί και κάποιοι παραγωγοί κάνουν ταινίες πια με πρώτο στόχο την αποδοχή ή την επιτυχία στο εξωτερικό - και σε επίπεδο χρηματοδότησης της ταινίας και σε επίπεδο στρατηγικού σχεδιασμού σε ότι αφορά στη φεστιβαλική της πορεία και τις πωλήσεις της. Να σας πω την αλήθεια, δεν με έχει απασχολήσει το αν μπορεί να συνεχιστεί και για πόσο. Μάλλον γιατί έχω πειστεί ότι για μένα δεν υπάρχει άλλη επιλογή.
Επισκεφθείτε το επίσημο site της Wrong Men για περισσότερες πληροφορίες
