Οι Γυναίκες στον Κινηματογράφο και στην Τηλεόραση – Ελλάδα (WIFT GR) και η Ταινιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζουν το 4ο Φεστιβάλ WIFT GR 50/50 Ισότητα και στον Κινηματογράφο, το οποίο θα πραγματοποιηθεί υπό την αιγίδα και με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, και υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, στις 25-29 Νοεμβρίου 2020, με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών στις 25 Νοεμβρίου.
Εξαιτίας των ιδιαίτερων συνθηκών που διαμορφώθηκαν λόγω της πανδημίας, οι προβολές θα διεξαχθούν διαδικτυακά και δωρεάν, στην πλατφόρμα της Ταινιοθήκης της Ελλάδος.
Με απόλυτη προτεραιότητα την ασφάλεια του κοινού και των μελών του, αλλά κι επειδή πιστεύει ακράδαντα στην κοινωνική διάσταση και σημασία του πολιτισμού, το Διοικητικό Συμβούλιο του WIFT GR δεν θέλησε να ακυρώσει την ετήσια διοργάνωση.
Η βία κατά των γυναικών – σωματική, σεξουαλική και ψυχολογική, με πιο ακραία μορφή της τη γυναικοκτονία – αποτελεί παγκόσμια μάστιγα. Οι σεξιστικές αντιλήψεις και μισογυνικές πρακτικές διασχίζουν γεωγραφικά, πολιτισμικά και ταξικά σύνορα. Οφείλουμε να αντιδράσουμε καθολικά, αποφασιστικά και επειγόντως. Το WIFT GR και η Ταινιοθήκη της Ελλάδος αφιερώνουν το παρόν φεστιβάλ στην προσπάθεια εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών, επιθυμώντας να συνεισφέρουν στην ενημέρωση και συνειδητοποίηση σχετικά με το σοβαρό αυτό ζήτημα, αλλά και στην ενδυνάμωση πρακτικών αντίστασης. Και καλούν όλες και όλους, να δούμε ταινίες μαζί, αλλά και να σκεφτούμε και να δράσουμε, τώρα!
Το 4ο φεστιβάλ περιλαμβάνει 5 μεγάλου μήκους ταινίες και 14 μικρού μήκους, ελληνικές και διεθνείς, μυθοπλασίας και τεκμηρίωσης, ποικίλου ύφους, που προσφέρουν διαφορετικές προσεγγίσεις της γυναικείας ματιάς και εμπειρίας, με προεξέχουσα θεματική την έμφυλη βία. Πέντε από τις ταινίες μικρού μήκους, προτείνονται από οργανισμούς στο πλαίσιο των συνεργασιών του WIFT GR.
Μέσα από τα Μάτια σου
Με καυτά ζητήματα καταπιάνονται οι μεγάλου μήκους ταινίες του Φεστιβάλ:
Στο «Hva Vil Folk Si» / «What Will People Say» («Τι θα Πει ο Κόσμος») της Ιράμ Χακ (μυθοπλασία, Νορβηγία 2018, 106 λεπτά), η δεκαεξάχρονη Νίσα είναι η τέλεια Πακιστανή κόρη στο σπίτι. Εξω, παρέα με τους φίλους της, είναι μια συνηθισμένη Νορβηγίδα έφηβη. Οταν όμως ο πατέρας της την βρίσκει στο κρεβάτι με τον φίλο της, οι δύο αυτοί κόσμοι συγκρούονται βίαια.
Την πραγματική ιστορία της Σομαλής Γουόρις Ντίρι που έγινε περιζήτητο διεθνές μοντέλο διηγείται στο «Desert Flower» («Το Λουλούδι της Ερήμου») η Σέρι Χόρμαν (μυθοπλασία, Γερμανία 2009, 127 λεπτά). Η κοπέλα, που στα 13 της δραπέτευσε από τον γάμο της, στο ζενίθ της καριέρας της αποκάλυψε δημόσια ότι υπήρξε ένα από τα θύματα της κλειτοριδεκτομής.
Ενα χειμωνιάτικο βράδυ, μια γυναίκα δραπετεύει από το σπίτι της. Μαζί της παίρνει ελάχιστα πράγματα και τον γιo της. Ομως ο άνδρας της σύντομα βρίσκει τα ίχνη της… Στο «Te doy mis Ojos» («Μέσα από τα μάτια σου») της Ισιάρ Μπολέιν (μυθοπλασία, Ισπανία 2003, 109 λεπτά) «σπίτι» σημαίνει «κόλαση»: μία μητέρα που ανέχεται την κατάσταση, μια αδερφή που δεν καταλαβαίνει και ένας γιός που τα βλέπει, όλα αλλά δεν λέει τίποτα.
«A Better Man» της Ατίγια Καν και του Λόρενς Τζάκμαν (ντοκιμαντέρ, Καναδάς 2017, 79 λεπτά). Μια ζεστή καλοκαιρινή νύχτα πριν 22 χρόνια, η 18χρονη Αttiya Khan βρέθηκε να τρέχει στο δρόμο για να σώσει τη ζωή της από το πρώην αγόρι της, τον Steve, που την κακοποιούσε καθημερινά. Πολλά χρόνια μετά, η Attiya ζητάει από τον Steve να συναντηθούν. Επιθυμεί να μάθει πώς αυτός θυμάται τη σχέση τους και αν έχει τη θέληση να πάρει την ευθύνη για τις βίαιες πράξεις του.
To «Private Violence» της Σίνθια Χιλ (ντοκιμαντέρ, ΗΠΑ 2014, 80 λεπτά) εξερευνά ένα απλό, αλλά εξαιρετικά ανησυχητικό γεγονός: το πιο επικίνδυνο μέρος για μια γυναίκα είναι το ίδιο της το σπίτι. Κάθε μέρα στις ΗΠΑ, τουλάχιστον τέσσερις γυναίκες δολοφονούνται από κακοποιητικούς (και συχνά πρώην) συντρόφους. Η αντανακλαστική αντίδραση είναι η ερώτηση: «Μα γιατί απλώς δεν φεύγει;». Η ταινία, μέσα από τις μαρτυρίες δύο γυναικών, καταρρίπτει την ωμότητα αυτής της λογικής.
Bella
Πολύπλευρες οπτικές προσφέρουν οι μικρού μήκους ταινίες του Φεστιβάλ
Στο «Testing Greta» της Αμπι Λούκας (μυθοπλασίας, Ηνωμένο Βασίλειο 2017, 11 λεπτά) μια γυναίκα εισάγεται σε ιδιωτική κλινική υπό εξαιρετικά περίεργες συνθήκες. Η νοσηλεύτρια προσπαθεί να διαχειριστεί την περίεργη συμπεριφορά της με υπομονή και επαγγελματισμό.
Μία ξένη γυναίκα με μπούρκα φέρνει τον νεαρό γιό της σε ένα αστυνομικό τμήμα στην Κοπεγχάγη για να τη βοηθήσει να συμπληρώσει μια αναφορά εναντίον του βίαιου συζύγου της στο «Kuuntele / Listen» («Ακουσε) του Χάρι Ραμεζάν και της Ρουνγκάνο Νιόνι (μυθοπλασίας, Δανία-Φιλανδία 2015, 13 λεπτά). Όμως ο μεταφραστής δείχνει απρόθυμος να μεταφέρει το πραγματικό νόημα των λέξεών της.
Το πειραματικό «What's the Damage» της Χέδερ Φίλιπσον (πειραματική, Ηνωμένο Βασίλειο 2018, 7 λεπτά) είναι μια πρόταση και μια πρόκληση· ένα κάλεσμα ενάντια στις κυρίαρχες δομές εξουσίας ως απάντηση στις επαναλαμβανόμενες κρίσεις υπό την καθοδήγηση της λευκής πατριαρχίας
Στο «Τέλος του Πόνου (Μια Πρόταση) της Ζακλίν Λέντζου (πειραματική, Ελλάδα 2020, 14 λεπτά), η Σοφία βρίσκεται για μια ακόμη φορά σε πανικό. Το Σύμπαν αποφασίζει να επικοινωνήσει μαζί της, προσκαλώντας την σε έναν αλλόκοσμο διάλογο…
Ενας πατέρας επιχειρεί να συμφιλιώσει τις δυο του κόρες με το θάνατο, με αμφιλεγόμενο τρόπο, στο «Goads» της Ιριδας Μπαγλανέα (μυθοπλασίας, Ελλάδα 2020, 15 λεπτά). Η μικρή ηρωίδα, τη στιγμή της ενηλικίωσής της, τολμάει να σταθεί απέναντι ακόμα και στη φύση για να υπερασπιστεί αυτό που αγαπάει.
«Bella» της Θέλγιας Πετράκη (μυθοπλασίας, Ελλάδα 2020, 24 λεπτά): Λίγο πριν την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Η δεκαετία του ’80 μέσα από τα μάτια μιας γυναίκας.
Όταν η Μαρία, μια νεαρή έγκυος που δουλεύει σε ένα κατάστημα μανικιούρ-πεντικιούρ απολύεται, αποφασίζει να κάνει απεργία γέννας: «37 Ημέρες» της Νικολέτας Λεούση (μυθοπλασίας, Ελλάδα 2018, 23 λεπτά)
«This is Right: Zak Life and After» της Γεύης Δημητροπούλου (τεκμηρίωσης, Ελλάδα 2020, 13 λεπτά): Οι φωνές του στενού και αλληλέγγυου κύκλου του Ζακ Κωστόπουλου για τον ίδιο, τη ζωή και το μετά.
«Το Αόρατο Θέατρο ως Μέσο Διερεύνηση της Εμφυλης Βίας - Ενα Κοινωνικό Πείραμα» της Νικολέτας Ινδοπούλου (έρευνα, Ελλάδα 2019, 6 λεπτά): Το γύρισμα έγινε με κρυφή κάμερα σε πολυσύχναστους δρόμους της Ρόδου, όπου «στήνονταν» σκηνές έμφυλης βίας ανάμεσα σε ζευγάρια, μπροστά στα μάτια ανυποψίαστων θεατών. Πώς αντιδρά ο κόσμος;
Escape to Justice
Στο πλαίσιο συνεργασιών του Φεστιβάλ WIFT GR με άλλους φορείς θα προβληθούν μερικές ακόμα ταινίες -τροφή για σκέψη:
Το Global Girl Media παρουσιάζει τις τρεις (πολύ) μικρές ταινίες τεκμηρίωσης: «Waiting in an Endless Line» που περιγράφει τη ζωή των προσφυγισσών σε αδρό ασπρόμαυρο, «Little Mother», για μια ανήλικη νύφη από τη Συρία, η οποία τώρα ζει στην Αθήνα και ονειρεύεται να γίνει δικηγόρος, και «Escape to Justice», η μαρτυρία μιας νεαρής προσφύγισσας για την οδυνηρή σεξουαλική επίθεση που δέχθηκε από τον διακινητή της, η οποία την ενέπνευσε να σχεδιάσει, να ζωγραφίσει και τελικά να βρει τη δύναμη να μιλήσει για την κακοποίηση και παραμέληση που υφίστανται οι γυναίκες εν κινήσει, ακόμη και από την αστυνομία και τις ΜΚΟ που υποτίθεται υπάρχουν για να τις βοηθούν.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Πελοποννήσου «Γέφυρες» προτείνει την «Επόμενη Μέρα» του Δημήτρη Χριστοδούλου και της Ελένης Κόντη (μυθοπλασίας, Ελλάδα 2016, 16 λεπτά) για την καθημερινή ενδο-οικογενειακή κακοποίηση η οποία οδηγεί τη σύζυγο σε αλλαγή πορείας.
Το Σωματείο Γυναικείων Δικαιωμάτων «Το Μωβ» παρουσιάζει το -βασισμένο σε ένα πραγματικό γεγονός- animation «Coronaviolence» της Αλεξίας Τσούνη (Ελλάδα 2020, 7 λεπτά): Κατά τη διάρκεια του COVID-19 lockdown, μια γυναίκα μετανάστρια, μαζί με τα ανήλικα παιδιά της και μάρτυρες, καταφεύγει στο Αστυνομικό Τμήμα για να καταγγείλει ενδοοικογενειακή βία. Την διώχνουν, με πρόσχημα μεταξύ άλλων, τον κορωνοϊό.
Το Σάββατο 28 Νοεμβρίου στις 19.00 θα γίνει ανοιχτή συζήτηση με θέμα «Εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών», που θα διευθύνει η πρόεδρος του WIFT GR, Ρέα Βάλντεν και στην οποία θα μετέχουν διακεκριμένες ερευνήτριες και πανεπιστημιακοί, αλλά και ακτιβίστριες και εκπρόσωποι δομών υποστήριξης, και συγκεκριμένα οι Αθηνά Αθανασίου, Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Κάρμεν Ζωγράφου, κινηματογραφίστρια, συνδιευθύντρια του «Φεμινιστικού Αυτόνομου Κέντρου Έρευνας», Μαρία Κομνηνού, Ομότιμη Καθηγήτρια του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος του Δ.Σ. της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, Αναστασία-Σάσα Λαδά, αρχιτέκτων, Ομότιμη Καθηγήτρια Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ντιάνα Μάνεση, κοινωνική ανθρωπολόγος, ερευνήτρια/ εκπαιδεύτρια στο Κέντρο Γυναικείων Μελετών και Ερευνών «Διοτίμα», Χριστίνα Παπαδημητρίου, σύμβουλος κοινωνικής στήριξης, Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών Αθήνας Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ., και Αλεξία Τσούνη, ιδρυτικό μέλος και μέλος της συντακτικής επιτροπής του Σωματείου Γυναικείων Δικαιωμάτων «Το Μωβ».