Το Ολύμπιον άλλαξε. Δεν έβαλε μόνο - επιτέλους - καινούρια αναπαυτικά καθίσματα, αλλά έγινε προσβάσιμο για όλους. Το ίδιο και ο Παύλος Ζάννας. Οπως και οι υπόλοιπες αίθουσές του Φεστιβάλ. Σε μια προσπάθεια να γίνει η προσβασιμότητα, με αρχή αυτές τις μικρές αλλά τεράστιας σημασίας κινήσεις, μια συνήθεια στην πόλη της Θεσσαλονίκης.
Και δεν θα υπήρχε καλύτερη αφορμή για να ανέβουν στη σκηνή της ιστορικής αίθουσας, σε μια περίσταση όπως η τελετή έναρξης της 65ης διοργάνωσης, οι Cool Crips, ο Γρηγόρης Χρυσικός και ο Σπύρος Νταντανίδης - μαθαίνετε τα πάντα γι' αυτούς και τους ακολουθείτε εδώ, δύο ανάπηροι φίλοι από την Αθήνα και την Κομοτηνή αντίστοιχα, που μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα αλλά και τη δημόσια παρουσία τους που προσπαθούν, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο καλλιτεχνικός Διεθυντής του Φεστιβάλ Ορέστης Ανδρεαδάκης «να φέρουν την αναπηρία στο mainstream με χιούμορ και αυτοσαρκασμό».
Και το κατάφεραν.
Οχι μόνο γιατί έπαιξαν έξυπνα με όλες τις σημάνσεις που κάνουν προσβάσιμο ένα event - ακουστική περιγραφή όσων ανέβηκαν στη σκηνή για να μιλήσουν - ούτε γιατί ουσιαστικά έδωσαν με όρους stand- up (!) κωμωδίας, το στίγμα της δυσκολίας του να είσαι ανάπηρος σε έναν άφιλόξενο κόσμο που προτιμά να αγνοεί τα δύσκολα, αλλά κυρίως γιατί ανάγκασαν όλ@ να δουν τον κόσμο μέσα από τα μάτια τους. Και κάπως έτσι όλα τα κλισέ όπως το ότι «η προσβασιμότητα είναι θέμα πολιτισμού/θέμα δημοκρατίας/θέμα ανθρώπινων δικαιωμάτων», ακούστηκαν όλα σωστά.
Και κάπως έτσι, οι ανυποψίαστοι θεατές μιας τελετής έναρξης έμαθαν πως η προσβασιμότητα απαιτεί τρόπο και υπομονή. Και ότι μπορεί να είναι και κάτι κουλ.
Επρεπε να είναι κάποιος εκεί για να αντιληφθεί πως ο πραγματικός πολιτισμός δεν ήταν τίποτα από τα μεγάλα λόγια που ακούστηκαν από ιθύνοντες και μη, αλλά το να μάθεις - και γιατί όχι να εκπαιδευτείς από έναν οργανισμό σαν το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης - να μην σηκώνεσαι από την καρέκλα σου, περιμένοντας ευγενικά τον παρουσιαστή της τελετής την οποία παρακολουθείς να κατέβει κι αυτός με τη σειρά του από τη σκηνή με το αναβατόριο του.
Και κάπως έτσι η παρουσίαση του Φεστιβάλ υπήρξε μια αποκαλυπτική εμπειρία. Οπως ακριβώς θα έπρεπε να είναι. Οι λαμπεροί ξένοι καλεσμένοι του - Ζιλιέτ Μπινός, Ρέιφ Φάινς, Ματ Ντίλον, τα σποτ του από τη νέα γενιά κινηματογραφιστών, τα μεγάλα του αφιερώματα στα τέρατα και στις ανορθόδοξες οικογένειες, ο τιμητικός Χρυσός Αλέξανδρος στον συμπεριληπτικό πριν ακόμη γίνει μόδα Πάνο Χ. Κούτρα, οι ταινίες από νέους ανήσυχους κινηματογραφιστές, εντός κι εκτός Ελλάδας που θα κάνουν τις πρεμιέρες τους στη Θεσσαλονίκη.
Και κάπως έτσι όσοι ανέβηκαν στη σκηνή πριν ξεκινήσει η ελληνική πρεμιέρα του «Maria» του Πάμπλο Λαραΐν, δήμαρχοι, πρόεδροι, περιφερειάρχες ακούστηκαν κι αυτοί για πρώτη φορά κάπως - άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο σωστά. Χωρίς πολλές κοινοτοπίες. Με τις εξαιρέσεις των τετριμμένων, την «ερωτική πόλη» που φυσικά είχαμε να ακούσουμε χρόνια και έπρεπε να μας το θυμίσει ο Υφυπουργός Πολιτισμού Ιάσονας Φωτήλας σε ακόμη έναν άστοχο, άκαιρο λόγο σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες της ελληνικής κινηματογραφίας που βρίσκεται σε αναβρασμό λόγω του νέου φορέα.
Ανάμεσα σε άλλες, ειδική μνεία στην Γενική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Ελίζ Ζαλαντό που άνοιξε τη συζήτηση του τι μας ενώνει και τι μας χωρίζει σε αυτόν τον κόσμο με έναν συγκινητικό καίριο λόγο για την πυρηνική οικογένεια που δημιουργεί το Φεστιβάλ με πυρήνα την αγάπη για το σινεμά:
«Σε μια εποχή συγκρούσεων και μίσους που προκαλούν ρωγμές στις κοινωνίες μας, το να έρθουμε κοντά ο ένας στον άλλο, δεν ήταν ποτέ πιο επείγον. Οι δύο αιματηροί πόλεμοι που συνταράσουν την ευρύτερη γειτονιά μας, θέτουν σε δοκιμασία τον ίδιο τον πολιτισμό μας , προσβάλλουν βαθιά τις αρχές του ανθρωπισμού και μας υποχρεώνουν να συλλογιστούμε το ρόλο που πρέπει να παίξει ο καθένας μας. Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές, το σινεμά μας υπενθυμίζει ότι παρόλο που η τέχνη δεν μπορεί να μετακινήσει βουνά, το Φεστιβάλ έχει τη δύναμη να ενώσει τους ανθρώπους – κι αυτό είναι από μόνο του ένα μικρό θαύμα.»
Και κάπως έτσι, αργότερα στην Αποθήκη Γ', στο πάρτι έναρξης του Φεστιβάλ, το υπέροχα «τρομακτικό» Παιδί Τραύμα τραγουδούσε για όλα αυτά που κάπως μας κάνουν να γινόμαστε - σχετικά - καλύτεροι άνθρωποι:
Τα λόγια είναι για να μιλάς κι οι δρόμοι για να τρέξεις
και η καρδιά για να γελάς και να σε συγχωρέσεις
Που η θάλασσά σου έχει νερό, κι ο ουρανός σου αέρα
είναι στ’ αλήθεια τόσο απλό να ζεις την κάθε μέρα.
Βρείτε εδώ τα 65 πράγματα που περιμένει το Flix να δει στο 65ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης
To 65o Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης διεξάγεται φέτος από τις 31 Οκτωβρίου μέχρι και τις 10 Νοεμβρίου. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του Φεστιβάλ, στην επίσημη σελίδα του στο Facebook και το Instagram.
