Πριν ανακοινωθεί το φετινό πρόγραμμα του Φεστιβάλ Καννών, ήταν σίγουρο πως το «Cemetery of Splendour» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν θα βρισκόταν στο Διαγωνιστικό Τμήμα, ως η πρώτη ταινία μυθοπλασίας του Ταϊλανδού σκηνοθέτη μετά το Χρυσό Φοίνικα για το «O Θείος Μπούνμι Θυμάται τις Προηγούμενες Ζωές» του 2011.
Η ταινία τελικά δεν επιλέχθηκε για το Διαγωνιστικό Τμήμα, παραμένοντας ωστόσο στο επίσημο πρόγραμμα ως μέρος του «Ενα Κάποιου Βλέμματος», με τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ των Καννών, Τιερί Φρεμό να μην έχει απαντήσει ακόμη και μέχρι σήμερα καθαρά τους λόγους που τον οδήγησαν σε αυτήν την απόφαση - πολλοί υποστηρίζουν πως το Φεστιβάλ προσπαθεί τα τελευταία χρόνια να ενισχύσει το «Ενα Κάποιο Βλέμμα» και με την παρουσία μεγάλων και βραβευμένων από το Φεστιβάλ δημιουργών.
Σε ένα φεστιβάλ, ωστόσο, που οι καλές (και σίγουρα οι καλύτερες) ταινίες δεν βρίσκονται απαραίτητα στο Διαγωνιστικό Τμήμα, τίποτα από τα παραπάνω δεν έχει πραγματική σημασία.
Αυτό που έχει σημασία είναι πως το «Cemetery of Splendουr» είναι μια υπέροχη ταινία, ένα ακόμη κεφάλαιο στην ιδιοσυγκρασιακή φιλμογραφία του Απιτσατπονγκ Βιρασετάκουν, ένα ακόμη ακροβατικό πάνω στη λεπτή γραμμή που χωρίζει την πραγματικότητα με τη φαντασία, το πολιτικό σινεμά με τα προσωπικά βιώματα, την παράδοση μιας ολόκληρης χώρας με έναν νέο τρόπο να βλέπεις τον κόσμο.
Πολύ κοντά στην προβληματική του «Ο Θείος Μπούνμι...», το «Cemetery of Splendοur» διαδραματίζεται στη μέση ενός δάσους στην πόλη Κον Καέν (γενέτειρα του Απιτσατπόνγκ), εκεί όπου βρίσκεται ένα νοσοκομείο με τραυματισμένους στρατιώτες οι οποίοι πάσχουν από ναρκοληψία. Μια μεσήλικη νοικοκυρά αναλαμβάνει τη φροντίδα ενός από αυτούς, ενώ ένα μέντιουμ διαβάζει τις σκέψεις του την ώρα που κοιμάται.
Δείτε εδώ τις πρώτες σκηνές από το «Cemetery of Splendour» του Απιτσατπονγκ Βιρασετάκουν
Ο Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν δεν έκρυψε ποτέ το γεγονός πως όλες του οι ταινίες μιλούν για την Ταϊλάνδη και το νέο του φιλμ είναι το πιο πολιτικό απ' όλα με τη στρατιωτική χούντα πίσω στη χώρα του να προστίθεται ως ακόμη ένα ιστορικό λάθος σε μια ταραγμένη εθνική ιστορία και να αφήνει ήδη πληγές που θα χρειαστούν επούλωση στο μέλλον.
Ισως γι' αυτό η ιδέα ενός νοσοκομείου και μιας σειράς στρατιωτών που πέφτουν ξαφνικά σε λήθαργο μοιάζει τόσο συνταρακτικά συμβολική για ένα λαό που τον έχουν βυθίσει σε έναν αιώνιο ύπνο απραξίας και μη αντίστασης.
Ισως γι' αυτό και η γυναίκα που το ένα πόδι της είναι κοντύτερο από το άλλο και η αγάπη της για τον στρατιώτη που έχει αναλάβει σχεδόν μητρική, είναι η ίδια η Ταϊλάνδη. Μια χώρα που περπατά κουτσαίνοντας πάνω στα ερείπια ενός ένδοξου παρελθόντος (το «νεκροταφείο της αίγλης» του τίτλου), θέλοντας να προσφέρει την αγάπη της σε έναν κόσμο που θα συνεχίσει να την αρνείται, ζητώντας ίσως για αντάλλαγμα κάποιον να γλείψει (κυριολεκτικά) την πληγή της σε μια από τις μεγαλειώδεις και λυτρωτικά αποκρουστικές σκηνές που είδαμε πρόσφατα στο σινεμά.
To σινεμά του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν είναι βαθιά ποιητικό, αστείο (ποτέ μια στύση δεν ήταν τόσο χαριτωμένα αθώα όσο εδώ), μελαγχολικό και πικρό μαζί, τρυφερό σαν μια ιστορία που διαβάζει κάποιος σε ένα παιδί πριν κοιμηθεί και ελεύθερο (σε αντίθεση με τη χώρα του) να ταξιδεύει σαν ένας θρύλος ανάμεσα σε πρόσωπα που γράφουν τη δική τους ιστορία, χώρους που αλλάζουν μορφολογία ανάλογα με το πως τους περιγράφεις, νέον φώτα που σε ένα εικαστικό επίτευγμα αλλάζουν χρώματα για να περιγράψουν κάθε πιθανή συναισθηματική μετάπτωση και τελικά ένα σινεμά συγκινητικό που μέσα στην άναρχη και συχνά ακατανόητη υφή του μοιάζει με ένα «τριπάκι» που αρχίζει να ενεργεί χωρίς να το καταλαβαίνεις και δεν τελειώνει παρά μόνο όταν πέσουν οι τίτλοι τέλους.
Δεν έχει καμία σημασία που το «Cemetery of Splendour» δεν είναι υποψήφιο για τον φετινό Χρυσό Φοίνικα, ούτε αν φύγει από το «Ενα Κάποιο Βλέμμα» χωρίς κάποιο βραβείο. Και μόνο το γεγόνος πως μετά από πέντε ταινίες μυθοπλασίας και αμέτρητα βραβεία (στις Κάννες και αλλού), ο Ταϊλανδός με το περίεργο όνομα συνεχίζει πάντα από εκεί που σταμάτησε με την προηγουμενή του ταινία, το ίδιο επαναστατικός, το ίδιο ονειρικός, το ίδιο έτοιμος να προ(σ)καλέσει το θεατή να δει τον κόσμο, τη χώρα του, τον εαυτό του και το ίδιο το σινεμά με τα μάτια ορθάνοιχτα. Σαν αυτό να είναι ο μοναδικός τρόπος για να μην ξεχάσουμε ποτέ...
Update, Ιούλιος 2015
Δείτε το γαλλικό τρέιλερ, που μας βυθίζει στον υπέροχο μυστηριακό κόσμο της ταινίας
Διαβάστε περισσότερες κριτικές από το 68ο Φεστιβάλ Καννών: