Με μια συζήτηση ανάμεσα σε σκηνοθέτες - δημιουργούς με τίτλο «Η ταινία μικρού μήκους μέρος του Σύγχρονου Ελληνικού Πολιτισμού» και με τις προβολές 11 βραβευμένων ταινιών από την ιστορία του Φεστιβάλ Δράμας ανοίγει την αυλαία του σήμερα, Δευτέρα 11 Ιουλίου, το τριήμερο αφιέρωμα «Το Φεστιβάλ Δράμας στην Τεχνόπολη».
Ανάμεσα στις ταινίες που θα προβληθούν μπορεί κανείς να ανακαλύψει τις μικρού μήκους σκηνοθετών που ήδη έχουν προχωρήσει με επιτυχία στη μεγάλου μήκους, όπως τον «Γκόγκο» του Παναγιώτη Φαφούτη («Η Κληρονόμος», «Παράδεισος»), το «Υγραέριο» του Μπουγιάρ Αλιμάνι («Αμνηστία») αλλά και μερικές από τις καλύτερες ταινίες που βραβεύτηκαν ποτέ στη Δράμα και το εξωτερικό (ανάμεσα τους το «Ελα να σου Πω» της Κατερίνας Φιλιώτου, το «Mesecina» της Σοφίας Εξάρχου, το «Πέρασμα» του Γιάννη Κατσάμπουλα» κ.ά.) ενώ στην «Πιλάλα» του Θοδωρή Παπαδουλάκη ανακαλύψτε τα πρώτα ψήγματα ταλέντου του σκηνοθέτου του τηλεοπτικού «Νησιού», Θοδωρή Παπαδουλάκη.
Ζητήσαμε από τον καλλιτεχνικό διευθυντή του αφιερώματος, συνθέτη Μάριο Στρόφαλη, να μας συστήσει την φιλοσοφία της επιλογής των ταινιών καθώς και να μοιραστεί μαζί μας την άποψη του για τη θέση της μικρού μήκους ταινίας στο ευρύτερο κινηματογραφικό τοπίο.
Ποια είναι η φιλοσοφία πίσω από το φεστιβάλ «Το Φεστιβάλ Δράμας στην Τεχνόπολη»; Θα έλεγα κατ' αρχήν πως επιθυμία μας δεν είναι να δημιουργήσουμε ένα νέο φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους. Επιθυμία μας είναι αφ' ενός να στηρίξουμε και να προβάλουμε ακόμη περισσότερο το πολύ πετυχημένο φεστιβάλ της Δράμας και αφ' ετέρου να προσφέρουμε στο Αθηναϊκό κοινό την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με την «μικρού μήκους ταινία» και φυσικά να πάρει μια γεύση από την Δραμινή φεστιβαλική ατμόσφαιρα. Για την ακρίβεια θα πάρει γεύση από όλα σχεδόν τα φεστιβάλ Δράμας των προηγουμένων ετών. Και γίνομαι πιο σαφής. Ενα διαμορφωμένο θερινό σινεμά , ένας κλειστός κλιματιζόμενος χώρος προβολής αλλά και μια έκθεση αρχειακών αφισών συνθέτουν το παζλ που θα φιλοξενήσει τις ταινίες, το κοινό, τους οργανωτές του φεστιβάλ της Δράμας αλλά κυρίως τους ίδιους τους δημιουργούς των ταινιών που θα ανοίξουν συζητήσεις με τον κόσμο.
Με ποια κριτήρια έγινε η επιλογή των ταινιών που συμμετέχουν; Η ομάδα μας από την Τεχνόπολη σε συνεργασία με τον καλλιτεχνικό διευθυντή του φεστιβάλ της Δράμας, κύριο Αντώνη Παπαδόπουλο και τους συνεργάτες του επιλέξαμε Ελληνικές, κυρίως βραβευμένες ταινίες όλων των χρόνων από την γέννηση του φεστιβάλ της Δράμας. Ωστόσο επιλέξαμε και κάποιες ταινίες που είχαν πολύ πετυχημένη πορεία σε διεθνή φεστιβάλ του εξωτερικού. Μολονότι δεν θελήσαμε να βάλουμε θεματική ενότητα που να χαρακτηρίσει το «φεστιβάλ» νομίζω πως κάτι τέτοιο συνέβη υποσυνείδητα. Ο κοινωνικός προβληματισμός με μια γενική ματιά, μάλλον επικράτησε.
Τι διαφορετικό έχει αυτό το φεστιβάλ σε σχέση με άλλα φεστιβάλ που προβάλλουν ταινίες μικρού μήκους; Εμείς θα επιχειρήσουμε να κάνουμε ένα πλούσιο αφιέρωμα στην ιστορική πορεία ενός καταξιωμένου φεστιβάλ, μπολιάζοντας το με τον ρομαντισμό του θερινού σινεμά και την υποβλητική ατμόσφαιρα της τεχνόπολης.
Ποια πιστεύετε ότι είναι η σημασία της μικρού μήκους ταινίας στην σύγχρονη κινηματογραφική παραγωγή και γενικότερα στον πολιτιστικό χάρτη της Ελλάδας; Η μικρού μήκους ταινία, χρόνια τώρα, τροφοδοτούσε και τροφοδοτεί ακόμη το σινεμά με νέους ταλαντούχους δημιουργούς όλων των κινηματογραφικών ειδικοτήτων. Οσο κι αν ακούγεται βαρύγδουπο, το Ελληνικό σινεμά στηρίχτηκε στην μικρού μήκους ταινία για να επιβιώσει. Από εκεί πηγάζει η ιδιαίτερη γραφή που χαρακτηρίζει τον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο. Εστω και χωρίς ιδιαίτερες βοήθειες η μικρού μήκους ταινία στηριζόμενη στον ζήλο των δημιουργών της επιμένει, περνάει τα σύνορα, προβληματίζει , συγκινεί και γίνεται κοινωνική αιχμή. Ξεκίνησα την καριέρα μου γράφοντας μουσική για μικρού μήκους ταινίες και δεν σταμάτησα ποτέ να την υπηρετώ γιατί πιστεύω πως η μικρού μήκους ταινία είναι σημαντικότατο «πολιτιστικό εργαλείο». Αυτό νομίζω πως θα φανεί ξεκάθαρα μέσα στην δύσκολη περίοδο που βιώνουμε.
Τι ρόλο μπορεί να παίξει η μικρού μήκους ταινία στην τελευταία αυτή περίοδο κατά την οποία ο ελληνικός κινηματογράφος γνωρίζει μια πρωτόγνωρη άνθιση διεθνώς;Οπως προείπα η μικρού μήκους ταινία έχει παίξει ήδη τον ρόλο της ώστε να γνωρίσει ο ελληνικός κινηματογράφος την διεθνή άνθιση. Είναι κατ' αρχήν πολλές οι μικρού μήκους ταινίες που καταξιώθηκαν στο εξωτερικό. Το σημαντικότερο όμως πιστεύω πως είναι η νέα ιδιαίτερη γραφή που προανέφερα, η οποία άρχισε να ζυμώνεται πριν κάποια χρόνια μέσα στις ταινίες μικρού μήκους. Εξάλλου μέσα απ' αυτόν τον καλλιτεχνικό πυρήνα ξεπήδησαν αυτοί που σήμερα περνούν με επιτυχία τα σύνορα.
Με ποιους τρόπους θα μπορούσε η μικρού μήκους ταινία να φτάσει πιο εύκολα στο κοινό της;
Αυτούς αναζητούμε χρόνια τώρα. Ενας ήδη δοκιμασμένος τρόπος ήταν η προβολή της πριν από μια μεγάλου μήκους ταινία. Κάποιες φορές το πείραμα πέτυχε. Κάποιες όχι. Το σίγουρο είναι πως κάθε τρόπος αν δεν γίνει θεσμικός τότε δεν έχει τύχες. Η κρατική τηλεόραση θα μπορούσε να συμβάλλει σ' αυτό. Όμως αν και συμπαραγωγός σε πολλές περιπτώσεις δεν έφτιαξε ποτέ μια τηλεοπτική πλατφόρμα που να φιλοξενεί έστω τις ταινίες που η ίδια παρήγαγε. Πιστεύω πως η Τεχνόπολη θα αποδειχθεί παραπάνω από πολύτιμη για την ταινία μικρού μήκους. Μακάρι να πετύχει το εγχείρημα και να γίνει θεσμικό, σε ετήσια βάση.
Εχετε γράψει μουσική για πολλές κινηματογραφικές ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους. Τι ιδιαιτερότητα έχει η σύνθεση μουσικής για μια μικρού μήκους ταινία;
Ναι μεν λιγότερη δουλεία απ' ότι για μια μεγάλου μήκους ταινία αλλά κανένα περιθώριο για φλυαρία. Τίποτα δεν πρέπει να περισσεύει. Σκέψεις και συναισθήματα που γεννά η μουσική πρέπει να είναι απολύτως εύστοχα. Η μουσική, μια μικρού μήκους ταινία, την βαραίνει ή την κάνει να πετάξει τρεις φορές πιο έντονα απ' ότι μια μεγάλου μήκους ταινία.
Με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να ενθαρρυνθούν περισσότεροι νέοι άνθρωποι ώστε να ασχοληθούν με τον κινηματογράφο; Οι καιροί, για όλο τον κινηματογραφικό κόσμο, είναι δύσκολοι, λόγω της οικονομικής κρίσης. Άρα η επαγγελματική αποκατάσταση δεν είναι λόγος για να ασχοληθεί κάποιος με το σινεμά, τουλάχιστον σήμερα. Η ίδια όμως η οικονομική και κοινωνική κρίση απαιτεί πολύπλευρη γνώση, προβληματισμό, ευαισθητοποίηση και αφύπνηση κοινωνικών αντανακλαστικών. Ο σύγχρονος ελληνικός κινηματογράφος έχει πάρει ούτως ή άλλως αυτήν την κατεύθυνση. Όσο στηρίζεται τόσο κι άλλο τόσο στηρίζει. Προσωπικά πιστεύω πολύ στο «ενεργό κοινό». Ο ενεργός θεατής είναι ένας εκολαπτόμενος δημιουργός. Ηδη έχουν αρχίσει και εμφανίζονται κινηματογραφιστές που κάνοντας συνειδητοποιημένα το χόμπι τους, θα κάνουν καριέρα, έχοντας παράλληλα μια άλλη δουλειά. Η εμπλοκή με μια κινηματογραφική ομάδα είναι πάντα μια αξέχαστη εμπειρία. Εθελοντισμός , κινηματογραφική ομάδα και κοινωνική παρέμβαση είναι στοιχεία που μπορούν να προκαλέσουν δημιουργική έκρηξη.
Πιστεύετε ότι η τέχνη είναι ο μόνος δρόμος για να βγούμε από την «κρίση»;
Είμαι οπαδός της συγκεκριμένης άποψης. Πάντα η τέχνη μας έβγαζε και πάντα η τέχνη θα μας βγάζει από τις κρίσεις. Κατ' αρχήν η τέχνη σήμερα οφείλει να πολεμήσει την απληστία μέσα στα μυαλά των ανθρώπων. Η τέχνη των δρόμων οφείλει να δημιουργήσει εκ του μηδενός τον κοινωνικό ιστό. Η τέχνη οφείλει να παρέμβει στην νέα ιεράρχηση αξιών. Η τέχνη οφείλει να είναι κοντά σ' αυτούς που βιώνουν την κρίση με τον πιο σκληρό τρόπο. Η τέχνη οφείλει να ομορφύνει την εικόνα της σκληρής Ελληνικής κοινωνίας , να μαγέψει και να προσελκύσει επισκέπτες. Θεωρώ δε πως η τέχνη είναι εκείνη που θα λύσει εκτός του κοινωνικού, το υπαρξιακό πρόβλημα του λαού μας. Και λέγοντας τέχνη δεν εννοώ ιστορία της τέχνης. Πρέπει να ξεμπλοκάρουμε και να σαλπάρουμε.
Το μέγεθος μετράει; Ανάλογα την περίπτωση. Αλλού είναι χρήσιμο κι αλλού όχι. Και για να μην θεωρηθώ κι εγώ πονηρός θα έλεγα πως έχω δει πολλές μεγάλου μήκους ταινίες που δεν ήταν καλές. Αν ήταν όμως μικρού μήκους θα ήταν πολύ καλές. Το ίδιο μπορεί να ισχύει και αντίστροφα. Καταλήγουμε λοιπόν πως την απάντηση στην ερώτηση μας, την δίνει η κεντρική ιδέα και το σενάριο.
Το σημερινό πρόγραμμα έχει αναλυτικά ως εξής:
Δευτέρα 11 Ιουλίου
Συζήτηση με σκηνοθέτες-δημιουργούς και θέμα: «Η ταινία μικρού μήκους μέρος του Σύγχρονου Ελληνικού Πολιτισμού» - Εναρξη: 20.00
Προβολές (Open Air στο Προαύλιο Δ12) - Εναρξη: 21.00
Ελα να σου Πω της Κατερίνας Φιλιώτου (2000, 27') Γκόγκος του Παναγιώτη Φαφούτη (2001, 15') Ηφαίστειο του Αρη Φατούρου (2004, 10') Μεσεσίνα της Σοφίας Εξάρχου (2009, 18') Πιλάλα του Θοδωρή Παπαδουλάκη (2004, 17')
Προβολές (Αίθουσα «Κωστής Παλαμάς» - Εναρξη: 23.00
Γάτα εξ Ουρανού της Δήμητρας Νικολοπούλου (2009, 22') Νεμπράσκα του Αχιλλέα Κυριακίδη (2008, 20') Το Πέρασμα του Γιάννη Κατσάμπουλα (2007, 22') Υγραέριο του Μπουγιάρ Αλιμάνι (2006, 20') Ο Φωτογράφος των Τρικάλων του Βασίλη Κοσμόπουλου (2005, 12') RF του Σταύρου Λιόκαλου (2010, 19')
Με την υποστήριξη του flix.gr