Το να είσαι παραγωγός στην Ελλάδα είναι μια διαρκή αγωνία, με ή χωρίς πανδημία, με ή κυρίως χωρίς χρήματα, αφού οι εθνικές χρηματοδοτήσεις παραμένουν μετρημένες ούτε στα μισά δάχτυλα του ενός χεριού και οι καθυστερήσεις των αντίστοιχων φορέων δεν βοηθούν την ευελιξία που απαιτεί η εποχή. Ενα μεγάλο κομμάτι από το κενό έρχεται να καλύψει το πρόγραμμα MEDIA της Δημιουργικής Ευρώπης, στηρίζοντας όχι μόνο μεμονωμένα σχέδια ταινιών στην ανάπτυξή τους, αλλά και στην διανομή τους, όπως και ανεξάρτητες εταιρίες που δραστηριοποιούνται με δυναμισμό στο σύγχρονο τοπίο του ευρωπαϊκού κινηματογράφου και της τηλεόρασης.
Θετικά νέα έφερε η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της Πρόσκλησης υποβολής προτάσεων «Ανάπτυξη οπτικοακουστικού περιεχομένου - Slate Funding» EACEA / 18/2019. Και οι δύο ελληνικές εταιρείες που είχαν υποβάλει αιτήσεις τον προηγούμενο Φεβρουάριο, η Blonde της Φένιας Κοσοβίτσα και η Neda Film της Αμάντας Λιβανού επιλέχθηκαν και θα έχουν τη δυνατότητα τα επόμενα δύο έτη να αναπτύξουν τα πρότζεκτ τους με επιπλέον χρηματοδότηση από το πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη MEDIA.
Το Flix ζήτησε από τη Φένια Κοσοβίτσα και την Αμάντα Λιβανού να μας παρουσιάσουν τα επόμενα τους πρότζεκτ, να μας μιλήσουν για τη σημασία της ενίσχυσης του προγράμματος MEDIA, αλλά και την επικρατούσα κατάσταση που επικρατεί στην ελληνική παραγωγή λόγω της υγειονομικής κρίσης.
Φένια Κοσοβίτσα, Blonde SA
Για ποια πρότζεκτ ήρθε η στήριξη του προγράμματος MEDIA. Σε ποια φάση βρίσκονται;
Πρόκειται για την δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Γιάννη Βεσλεμέ με τίτλο «Αγαπούσε τα Λουλούδια Περισσότερο» η οποία γίνεται σε συμπαραγωγή με τη Faliro House και τον Χρήστο Β. Κωνσταντακόπουλο και με τη Rumble Fish (Γαλλία) και τον Alexis Perrin. Η ταινία θα είναι αγγλόφωνη με ξένο casting και βρίσκεται στη φάση της χρηματοδότησης (έχει ήδη χρηματοδοτηθεί από την ΕΡΤ).
Το δεύτερο project είναι μια σειρά με τίτλο «Brothers», της οποία δημιουργοί είναι ο Βλαδίμηρος Σούμποτιτς και ο Σάιμον Φαρμακάς, η οποία είναι σε συμπαραγωγή με το Λουξεμβούργο (Deal Productions, Alexandra HOESDORFF). Η σειρά βρίσκεται σε φάση προχωρημένου development.
To τρίτο project είναι η πρώτη μεγάλου μήκους της Σοφίας Γεωργοβασίλη με τίτλο «Mignon», η οποία γίνεται σε co-development και συμπαραγωγή με τον Βασίλη Χρυσανθόπουλο της plays2place productions. Η ταινία βρίσκεται στη φάση της ανάπτυξης, ενώ τα γυρίσματα της προγραμματίζονται για το 2021.
Πόσο σημαντική είναι η στήριξη του προγράμματος MEDIA στην ανάπτυξη μιας ταινίας, δεδομένων και των ελλιπών χρηματοδοτικών μέσων που διατίθενται σε εθνικό επίπεδο.
Είναι όχι σημαντική αλλά και «σωτήρια» θα έλεγα. Πέρα του ότι η μοναδική πηγή χρηματοδότησης για development είναι το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, το οποίο τα τελευταία χρόνια καθυστερεί δραματικά να απαντήσει (βλέπε αναμονή 2 ετών και βάλε για μια απάντηση για το development), για μένα που ενδιαφέρομαι πολύ για την ανάπτυξη σειρών δεν υπάρχει άλλη επιλογή πέρα του MEDIA. Ειδικά για τις τηλεοπτικές σειρές (μίνι σειρές) υψηλών προδιαγραφών δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για δημιουργία development fund σε εθνικό επίπεδο. Είναι κάτι που πιστεύω ότι η ΕΡΤ ας πούμε πρέπει να το βάλει στην ατζέντα της. Tο MEDIA είναι σωτήριο για μένα και την εταιρεία μου. Μπορώ να κάνω ένα πρόγραμμα και να σχεδιάσω σωστά την ανάπτυξη των projects. Επίσης να πω ότι τα ίδια τα projects θα ωφεληθούν στην πορεία και στη φάση της χρηματοδότησής τους αφού η σφραγίδα του MEDIA «ξεκλειδώνει» πολλές πόρτες.
Πώς προχωράει ένας παραγωγός στην εποχή της υγειονομικής κρίσης; Παρατηρείτε καθυστέρηση σε εγκρίσεις και ευρωπαϊκά προγράμματα ή υπάρχει φροντίδα από τους θεσμούς για τη δύσκολη φάση της κινηματογραφικής παραγωγής;
Προχωράει δύσκολα. Η πανδημία μας βρήκε εν μέσω γυρισμάτων της δεύτερης σεζόν της σειράς «Ετερος Εγώ». Ξεκινήσαμε πάλι 1η Ιουνίου χωρίς ακριβώς να ξέρουμε πως θα εξελιχθεί το γύρισμα. Στην περίπτωση της σειράς αυτής βέβαια έχουμε την αμέριστη βοήθεια της COSMOTE TV η οποία στήριξε οικονομικά τα επιπλέον κόστη που προκύπτουν από τον Covid-19 (τεστ, απολυμάνσεις, ειδικός εξοπλισμός, ακόμα και αντικατάσταση χώρων που μετά τον Covid-19 οι ιδιοκτήτες αρνήθηκαν να μας τους δώσουν κλπ)
Γνωρίζω όμως άλλους παραγωγούς οι οποίοι αναγκάστηκαν να βαρύνουν τον ήδη περιορισμένο προϋπολογισμό τους με τα έξοδα αυτά (μιλάω κυρίως για ελληνικές ταινίες). Δεν μπορώ λοιπόν να πω ότι σε εθνικό επίπεδο ανταποκρίθηκαν όλοι οι φορείς, ούτε ότι έδωσαν την πρέπουσα προσοχή. Καταλαβαίνω ότι κανείς δεν ήταν προετοιμασμένος για κάτι τέτοιο αλλά αρκεί να κοιτάξει κανείς το πως αντέδρασαν οι αντίστοιχοι φορείς σε άλλες χώρες και να ακολουθήσει το παραδειγμά τους: έκτακτες χρηματοδοτήσεις για την αντιμετώπιση του Covid-19 στις παραγωγές, γρήγορες αποφάσεις, δημιουργία ειδικών funds για την ασφάλιση των παραγωγών που (καμία ασφαλιστική δεν ασφαλίζει τις ταινίες για Covid-19) και άλλα πολλά.
Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν έγινε καμία σοβαρή συζήτηση ούτε πάρθηκαν ουσιαστικά μέτρα να βοηθήσουν τις παραγωγές με τον τρόπο που συνέβη αλλού.
Μεμονωμένα φυσικά υπήρξαν και υπάρχουν εξαιρέσεις στον κανόνα. Δεν είναι όμως αυτό αρκετό.
Παρόλα αυτά εμείς συνεχίζουμε να πιέζουμε του θεσμούς να πάρουν μέτρα για να διευκολυνθούν οι παραγωγές και ελπίζουμε ότι έστω και αργά θα τα καταφέρουμε. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο προγράμματα σαν το MEDIA και το EURIMAGES αντέδρασαν αποτελεσματικά και ουσιαστικά. Για το MEDIA συγκεκριμένα, μιας που γράφουμε με αφορμή το slate, να πούμε ότι έβγαλε τα αποτελέσματα γρήγορα και χωρίς καμία καθυστέρηση.
Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες για την Blonde SA στο επίσημο site της εταιρείας
Αμάντα Λιβανού, Neda Film
Για ποια πρότζεκτ ήρθε η στήριξη του προγράμματος MEDIA. Σε ποια φάση βρίσκονται;
Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Νίκου Πάστρα «Ακρυλικό», το ντοκιμαντέρ «Avaton» των Twin Automat (Ειρήνη Καραγιαννοπούλου, Σαντρίν Τσεϊρόλ), η σειρά stop motion animation του Φωκίωνα Ξένου «Travel Bugs» και τέλος η μικρού μήκους ταινία του Γιώργου Ηλιόπουλου «Αριζόνες».
Η ταινία του Νίκου Πάστρα «Ακρυλικό», που γίνεται σε συνεργασία με την Faliro House Productions με παραγωγό τον Χρήστο Β. Κωνσταντακόπουλο και τον Ανδρέα Ζουπάνο Κρητικό βρίσκεται στο στάδιο της εξεύρεσης χρηματοδότησης ενώ παράλληλα αυτή τη στιγμή δουλεύεται το σενάριο σε συνεργασία με την Initiative Film της συμβούλου σεναρίου Ιζαμπέλ Φοβέλ, στα πλαίσια της σχετικης βράβευσης του πρότζεκτ κατά την διάρκεια του Crossroads Co-production Forum στην Θεσσαλονίκη. Το πρότζεκτ έχει ήδη λάβει χρηματοδότηση για την παραγωγή από το ΕΚΚ και την ΕΡΤ.
Το ντοκιμαντέρ «Avaton» των Twin Automat (Ειρήνη Καραγιαννοπούλου Sandrine Cheyrol) βρίσκεται στο στάδιο της προπαραγωγής και μόλις επιλέχθηκε από το ΕΚΚ στο πρώτο στάδιο του προγράμματος ενίσχυσης ντοκιμαντέρ (Covid-19), έχει κατατεθεί η σχετική αίτηση για την μετάβαση στο β' στάδιο της παραγωγής και αναμένουμε αποτελέσματα.
Η σειρά stop motion animation «Travel Bugs» του Φωκίωνα Ξένου (πρώτο του πρότζεκτ μετά το πολυβραβευμένο“Heatwave”) ολοκληρώνει τις επόμενες μέρες το 4ο και τελευταίο μέρος του διεθνούς προγράμματος σεναρίου και παραγωγής για ταινίες που απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους Kids Kino Lab (επίσης συν-χρηματοδοτούμενο από το πρόγραμμα Creative Europe) και από τον Σεπτέμβριο ξεκινά η διαδικασία ανεύρεσης συμπαραγωγών και χρηματοδότησης πιο εντατικά.
Τέλος, η μικρού μήκους ταινία του Γιώργου Ηλιόπουλου «Αριζόνες», σε συμπαραγωγή με το ΕΚΚ, βρίσκεται στο στάδιο της προ-παραγωγής με την ελπίδα τα γυρίσματα να πραγματοποιηθούν πριν το τέλος του 2020 (covid επιτρέποντος).
Πόσο σημαντική είναι η στήριξη του προγράμματος media στην ανάπτυξη μιας ταινίας, δεδομένων και των ελλιπών χρηματοδοτικών μέσων που διατίθενται σε εθνικό επίπεδο.
Πάρα πολύ σημαντική έως απαραίτητη, με δεδομένα ακριβώς τα προβλήματα σε εθνικό επίπεδο που αναφέρετε. Υπάρχει μόνο μία πηγή για χρηματοδότηση development στην Ελλάδα και αυτή είναι από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, ωστόσο εδώ και τρία χρόνια οι καθυστερήσεις από πλευράς του οργανισμού είναι τέτοιες που καθιστούν οποιαδήποτε στήριξη σχεδόν αδύνατη – είναι οξύμωρο να περιμένεις 2,5 χρόνια για να λάβεις μια απάντηση για development (κάτι που συνέβη σε όλους μας με εγκρίσεις σε αναστολή από τα τέλη του 2017). Για να μην κουράσουμε το κοινό η στήριξη του προγράμματος MEDIA είναι ένα πολύ μεγάλο δώρο για τον παραγωγό και είναι σχεδόν ο μόνος τρόπος να μπορέσει να στηριχθεί και να χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη των projects και, στην περίπτωση του slate, μία εταιρεία με ορίζοντα δύο χρόνων ώστε να μπορέσει ακριβώς να επενδύσει ο παραγωγός τον χρόνο που χρειάζεται για να μπορέσει να φέρει το πρότζεκτ στο σημείο να ξεκινήσει η παραγωγή. Για εμάς θα είναι μια μεγάλη επιβράβευση των προσπαθειών μας και μία μεγάλη ανάσα για την πορεία της Neda Film και των projects της.
Πώς προχωράει ένας παραγωγός στην εποχή της υγειονομικής κρίσης; Παρατηρείτε καθυστέρηση σε εγκρίσεις και ευρωπαϊκά προγράμματα ή υπάρχει φροντίδα από τους θεσμούς για τη δύσκολη φάση της κινηματογραφικής παραγωγής;
Η αλήθεια είναι ότι τα νερά είναι αχαρτογράφητα και κανείς μας δεν ήταν προετοιμασμένος για την πανδημία και τις συνέπειές της στη ζωή και τη δουλειά μας – το βάθος των οποίων ακόμα αδυνατούμε να συλλάβουμε. Στην δική μας περίπτωση αναγκαστήκαμε να αναβάλλουμε στην έναρξη των γυρισμάτων της ταινίας μεγάλου μήκους «Broadway» του Χρήστου Μασσαλά (προγραμματισμένα για τις 20 Μαρτίου αρχικά) με πολύ μεγάλες οικονομικές και άλλες συνέπειες για την ταινία και τους συντελεστές της. Μόλις καταφέραμε να ολοκληρώσουμε το μεγαλύτερο μέρος των γυρισμάτων με συνθήκες δύσκολες, πιο δύσκολες από συνήθως.
Η αλήθεια είναι ότι δεν ανταποκρίθηκαν όλοι οι θεσμοί με επιτυχία στην πανδημία και τις ανάγκες που προέκυψαν. Οι κινηματογραφικοί θεσμοί της χώρας μας στην πραγματικότητα δεν έκαναν μια οργανωμένη και ανοικτή κουβέντα τύπου think tank επαγγελματιών προκειμένου να στύψουμε πολλά κεφάλια για να δούμε τι θα μπορούσε να είναι μια απάντηση και μια προστασία της παραγωγής στο μάτι αυτού του κυκλώνα, τι προτάσεις θα μπορούσαν να έχουν αποτέλεσμα και άρα θα είχε νόημα η πολιτεία να τις συζητήσει.
Το πρόγραμμα Covid-19 του ΥΠΠΟ και του ΕΚΚ αφορά κάτι τελείως διαφορετικό από αυτό που συζητάμε, αφορά μία έκτακτη ενίσχυση σκηνοθετών και δημιουργών κατά βάση (ακόμα κι αν περνάει μέσα από μια εταιρία παραγωγής), με λίγα χρήματα για μία παραγωγική δουλειά με πολύ κακές χρονικές συνθήκες – έξι μήνες για να παραδώσεις ένα ντοκιμαντέρ ή ακόμα περισσότερο ένα animation είναι χρόνοι ασφυκτικοί χωρίς να μπορούμε να καταλάβουμε για ποιο λόγο κρίθηκε απαραίτητο να κρατηθούν τέτοιες προθεσμίες. Και βεβαίως η διαχείρηση του προγράμματος covid από το ΕΚΚ συνέβαλλε ακόμα παραπάνω στις ήδη τεράστιες καθυστερήσεις και δυσχέρειες εκ μέρους του οργανισμού, παρότι τώρα ακριβώς είναι που η ανεξάρτητη παραγωγή χρειάζεται την φροντίδα του και την στήριξή του. Να πούμε όμως ότι μια ευχάριστη έκπληξη το τελευταίο διάστημα είναι η ΕΡΤ, τουλάχιστον σε θέματα των κινηματογραφικών της σχέσεων και κινήσεων.
Με λίγα λόγια ναι, οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες και το πρόγραμμα MEDIA ανακοίνωσαν πολύ γρήγορα κάποιες πρωτοβουλίες για να στηριχθεί η παραγωγή σε αυτή την δύσκολη συγκυρία, εδώ είμαστε αρκετά πιο πίσω σε αυτό, αλλά η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία στη χώρα μας, και με αυτή την ελπίδα ζούμε.
Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες για τη ΝEDA Film στο επίσημο site της εταιρείας
