«Κάποτε θα ξυπνήσω και θα έχω πάθει εγκεφαλικό. Θα καθίσω σε μία αναπηρική καρέκλα και θα λέτε "τον θυμάστε αυτόν; Ηταν ο Γούντι Αλεν". Μέχρι τότε θα νιώθω νέος και θα γυρίζω ταινίες'.»
Η πρεμιέρα του 69ου Διεθνούς Φεστιβάλ των Καννών, το «Cafe Society» (διαβάστε την κριτική του Flix για την ταινία εδώ), είχε σήμερα την δημοσιογραφική της προβολή και ο Γούντι Αλεν χειροκροτήθηκε από τους εκπροσώπους του Τύπου που γέμισαν την αίθουσα Debussy. Οχι το Palais de Festival δεν έχει ανοίξει ακόμα, το επίσημο κόκκινο χαλί στρώνεται αυτή τη στιγμή, παραδοσιακά τελευταία στιγμή, για την επίσημη πρεμιέρα που θα υποδεχθεί τον Γούντι, την Κρίστεν Στιούαρτ, την Μπλέικ Λάιβλι, τον Τζέσι Αϊζενμπεργκ απόψε στις 19.30. Σκηνοθέτης, λαμπερό καστ και ο σπουδαίος διευθυντής του φωτογραφίας του Βιτόριο Στοράρο αραβρέθηκαν στην πρώτη επίσημη συνέντευξη Τύπου η οποία ολοκληρώθηκε πριν από λίγα λεπτά.
Οχι, ο Αλεν δεν είναι πια ακμαίος. Περπάτησε με αστάθεια μέχρι το πάνελ, κάθισε, κοίταξε γύρω του προσπαθώντας να εστιάσει και σε κάθε ερώτηση πίεζε με τα χέρια του τα αυτιά του, σαν να ήθελε να απομονωθεί για να ακούσει, να καταλάβει τη φωνή του δημοσιογράφου. «Δε φταίτε εσείς. Είναι η ηχώ του μικροφώνου. Και ότι φοράω ακουστικά πια στη ζωή μου. Φανταστείτε, φορά τα ακουστικά του φεστιβάλ πάνω από τα ακουστικά μου και πάλι δεν ακούω καλά».
Αυτό όμως δεν το είπε μίζερα, ούτε για να τον λυπηθούμε. Ως γνήσιος ήρωας της γουντιαλενικής ζωής του, ο 81χρονος αγαπημένος μας έφηβος απλώς αυτοσαρκάστηκε. Φόρεσε αυτό το έξυπνο μειδίαμα και τρέβλισε την ομολογία του κάνοντας όλο το δωμάτιο να σκάσει στα γέλια. Γιατί όταν έγιναν σοβαρές ερωτήσεις περί ηλικίας, ρομαντισμού, και φυσικά, κινηματογράφου αποδείχθηκε, όπως πάντα, νεότατος.
Γιατί δεν συμμετέχει ποτέ στο Διαγωνιστικό Τμήμα των Καννών
Γούντι Αλεν: Οι ταινίες μου παίζοντας πάντα στις Κάννες εκτός συναγωνισμού, γιατί δεν πιστεύω στο συναγωνισμό. Ο συναγωνισμός είναι υπέροχος στα σπορ. Στο σινεμά όμως και στις τέχνες όλα είναι υποκειμενικά. Ποιος είναι ο καλύτερος Ρέμπραντ, ο καλύτερος Πικάσο; Δεν πιστεύω στα βραβεία. Μπορεί κανείς να έρθει στις Κάννες και να πει ποια ήταν τα αγαπημένα του, αλλά όχι τα καλύτερα. Μία ομάδα ανθρώπων, όποιοι και να είναι αυτοί, δεν μπορούν να ψηφίσουν τις καλύτερες ταινίες των Καννών. Μου αρέσει όμως να έρχομαι στις Κάννες, να συζητώ για σινεμά με συναδέλφους και υπέροχους ανθρώπους. Ομως ο συναγωνισμός θα ήταν εκτός της δικής μου λογικής.
Γιατί γυρίζει συνεχώς ρομαντικές κομεντί
Γούντι Αλεν: Πάντα πίστευα ότι είμαι ρομαντικός. Αν ρωτήσετε βέβαια τις γυναίκες της ζωής μου δεν το πιστεύουν όλες αυτό. Επίσης, κάποιες από τις συντρόφους μου μπορεί να με χαρακτηρίσουν ρομαντικό, αλλά όχι με την έννοια του Κλαρκ Κέιμπλ, αλλά στο ότι υπήρξα «ένας ρομαντικός ανόητος». Ομως εγώ έβλεπα πάντα ρομαντικά τη ζωή, την Νέα Υόρκη, την αγάπη. Μεγάλωσα με ταινίες του Χόλιγουντ και αυτό με επηρέασε πολύ. Βλέπω τη ζωή μέσα από τον ρομαντισμό των παλιών ταινιών. Για αυτό κάνω και αυτές τις ταινίες. Εχω κάνει όμως και ταινίες που δεν είναι ρομαντικές – το «Match Point» δεν ήταν ας πούμε. Ομως δεν μπορώ να μη γυρίζω ρομαντικές ταινίες. Ετσι είμαι κουρδισμένος.
Πώς σχολιάζει την ατάκα της ταινίας «Η ζωή είναι κωμωδία γραμμένη από σαδιστή κωμικό»;
Γούντι Αλεν: Ναι, η ζωή είναι μία μεγάλη κωμωδία. Μπορείς να κοιτάξεις τα πράγματα έτσι. Ενας άντρας απατά τη γυναίκα του και βρίσκει όλες αυτές τις δικαιολογίες για να την ξεγελάσει. Τον βλέπουμε να τρέχει όλο ταραχή από τη γυναίκα στην ερωμένη και γελάμε. Ομως στην πραγματικότητα είναι θλιβερό. Οι άνθρωποι προδίδουν ο ένας τον άλλον και πληγώνονται. Κάποιος μπορεί να το γράψει με τρόπο που θα διασκεδάσει τους υπόλοιπους, όμως στην πραγματικότητα κάτι αστείο. Ο κόσμος συνηθίζει να λέει «τι να κάνω; αν δεν το πάρω στ' αστεία αυτό που μου έτυχε, θα αυτοκτονήσω» Για μένα αυτή είναι η ζωή.
Είναι το Χόλιγουντ μία βαρετή, αδίστακτη κοινότητα, όπως την αποκαλεί στην ταινία;
Γούντι Αλεν: Στη δεκαετία του 30, το Χόλιγουντ ήταν τα στούντιο. Θα έχετε διαβάσει για τους διαβόητους διευθυντές τους και πώς κινούνταν τα νήματα τότε σ' εκείνα τα χρόνια. Σήμερα, η ηθική του Χόλιγουντ παραμένει αμφισβητήσιμη. Οπως όμως και σε ολόκληρο τον επιχειρηματικό κόσμο.
Κρίστεν Στιούαρτ: Το Χόλιγουντ έχει μία αδίστακτη, ευκαιριακή, διψασμένη, φιλόδοξη πλευρά. Είναι σίγουρο αυτό. Υπάρχουν όμως και καλλιτέχνες που δεν ενδιαφέρονται για όλα αυτά. Το θέμα είναι γιατί ξυπνάς το πρωί και τι σε κάνει ευτυχισμένο. Κάποιοι θέλουν να βγάλουν πολλά χρήματα. Δεν είναι κακό. Ομως αυτό συμβαίνει παντού – όχι απλά στο Χόλιγουντ. Ετσι είναι οι άνθρωποι. Το Χόλιγουντ απλώς έχει μία πλευρά που μοιάζει με τσίρκο.
Μπλέικ Λάιβλι: Στα 30ς ίσως τα στούντιο να ήταν ακόμα πιο καταδυναστευτικά. Τότε οι πρωταγωνιστές άνηκαν στους διευθυντές των στούντιο και στις προθέσεις τους. Τώρα τα media ίσως να παίζουν αυτό το ρόλο: οι σταρ τους ανήκουν, χειρίζονται τις ζωές και την υπόληψή τους.
Είναι ο Τζέσι Αϊζενμπεργκ ο νέος Γούντι Αλεν;
Τζέσι Αϊζενμπεργκ: Τώρα το ακούει για πρώτη φορά. Δεν του το είχα πει ποτέ, αλλά ναι είχα γράψει ένα σενάριο για τον νεαρό Γούντι Αλεν. Οταν ήμουν 16 χρονών είχα τόσο ενθουσιαστεί που ανακάλυψα τις ταινίες του Γούντι Αλεν που έγραψα ένα σενάριο για εκείνον. Εφτασε μέχρι τους δικηγόρους του αλλά μάλλον δεν πίστεψαν ότι ήταν αστείο και δεν του το έδωσαν ποτέ. Αυτό ήταν το τέλος. Ελπίζω τώρα που το μαθαίνει να μην είναι και το τέλος της συνεργασίας μας (γέλια)
Γούντι Αλεν: Ο κεντρικός ήρωας δεν μου μοιάζει. Ποτέ δεν πήγα στο Χόλιγουντ για να κάνω καριέρα. Ποτέ δε γνώρισα μια γυναίκα εκεί. Δεν έχω μεγάλη οικογένεια. Οπότε δεν σκηνοθέτησα τον Τζέσι να μου “μοιάζει”. Δεν λέω ποτέ στους ηθοποιούς τι να κάνουν. Οπότε δεν βλέπω ομοιότητες. Αν ήμουν νεότερος θα έπαιζα το ρόλο του Τζέσι. Το γεγονός όμως ότι ο Τζέσι είναι πιο σύνθετος και καλός ηθοποιός πρόσφερε περισσότερο βάθος και επίπεδα στο χαρακτήρα. Είναι αστείο που λένε ότι μου μοιάζει. Εγώ τον θεωρώ σπουδαίο ηθοποιό και τον ευχαριστώ που έπαιξε το ρόλο.
Τζέσι Αϊζενμπεργκ: Ισως ο κόσμος το συγχέει γιατί ο Γούντι αφηγείται την ταινία, ως ο κεντρικός ήρωας. Αυτό δεν το ήξερα στα γυρίσματα ότι θα συμβεί, οπότε δεν ένιωσα την πίεση ότι πρέπει να παίζω τον “νεαρό Γούντι”. Καταλαβαίνω τι λέτε όμως. Οταν ακούς την αφήγηση είναι σαν να ακούς τις σκέψεις του ήρωά μου. Ευτυχώς δεν το ήξερα...
Γούντι Αλεν: Αρχικά ήθελα η ταινία να έχει τη ραχοκοκκαλιά ενός βιβλίου. Να έχει κεφάλαια και να αφηγείται την ιστορία αυτής της οικογένειας και των μελών της όπως γίνεται σ' ένα μυθιστόρημα. Ηθελα κάθε σκηνή να είναι ένα κεφάλαιο– επεισόδιο. Για αυτό έκανα την αφήγηση εγώ, γιατί συνήθως ο συγγραφέας κάνει την αφήγηση. Επίσης θα ήμουν και φτηνός (γέλια).
Γιατί η εβραϊκή θρησκεία είναι μόνιμο συστατικό στις ταινίες του;
Γούντι Αλεν: Γράφω για αυτά που ξέρω. Σε εβραϊκή οικογένεια μεγάλωσα. Ο πατέρας και η μητέρα ήταν το πιο οικείο μου στοιχείο στην ταινία. Οι γονείς όμως που συνεχώς γκρινιάζουν και τσακώνονται και πετάνε ατάκες στην εβραϊκή διάλεκτο είναι ο τρόπος που μεγάλωσα. Μπορώ να το γράψω αυθεντικά γιατί έτσι ήταν η ζωή μου.
Γιατί επέλεξε την Κρίστεν Στιούαρτ; Κι εκείνη πώς βρήκε την εμπειρία να πρωταγωνιστεί σε γουντιαλενική ταινία;
Κρίστεν Στιούαρτ: Αν ακούσεις ένα τραγούδι και δεν ξέρεις ποιο γκρουπ είναι, λες από μέσα σου «ξέρω ότι αυτό το τραγούδι είναι αυτής της μπάντας». Αυτό συμβαίνει με τις ταινίες του Γούντι. Πετυχαίνεις μία ταινία στη μέση, δεν την ξέρεις, αλλά ξέρεις ότι την έχει σκηνοθετήσει. Είχα την ανησυχία λοιπόν αν θα μπορούσα να κολλήσω στο γουντιαλενικό σύμπαν. Επρεπε να αποσυντονιστώ εντελώς, να διαγράψω τον τρόπο που δούλευα για να μπορέσω να ξαναπρογραμματιστώ μέσα σε ταινία του Γούντι Αλεν. Αρχικά έκανα το λάθος να θέλω να λέω ακριβώς την ατάκα όπως είναι στο σενάριο. Πιέστηκα και απέτυχα. Ομως στη συνέχεια όταν βρήκα την ηρωίδα και ένιωσα άνετα, η γουντιαλενική φωνή ξύπνησε από μόνη της μέσα μου. Εγινε φυσικά.
Γούντι Αλεν: Η Κρίστεν ήταν τέλεια για το ρόλο. Η Τζούλια Τέιλορ, η συνεργάτης μου στο κάστινγκ κι εγώ συμφωνήσαμε ομόφωνα. Επρεπε να βρω κάποια που θα μπορούσε να παίξει μία γλυκιά γραμματέα από τη Νεμπράσκα και να την πιστεύεις. Και η ίδια κοπέλα με γούνες και χρυσαφικά να είναι το ίδιο πιστευτή. Η Κρίστεν μπορούσε να παίξει και τα δύο – και το γήινο κορίτσι και την high society γυναίκα.
Ο Γούντι για τον Βιτόριο, ο Βιτόριο για τον Γούντι - και οι δυο για την εξέλιξη του ψηφιακού σινεμά:
Γούντι Αλεν: Εχω δουλέψει με τους καλύτερους διευθυντές φωτογραφίες σε όλη την καριέρα μου. Δεν είχα καταφέρει ποτέ να διασταυρωθώ με τον Βιτόριο. Τι τύχη όμως – ήταν ελεύθερος. Είναι ιδιοφυής. Αισθάνομαι πολύ τυχερός.
Βιτόριο Στοράρο: Είχαμε διασταυρωθεί στις «Ιστορίες της Νέας Υόρκης», με διαφορετικά πρότζεκτς μέσα στη σπονδυλωτή ιστορία. Μετά στο «Picking Up The Pieces», που εκείνος ήταν ηθοποιός κι εγώ ο DP. Η δουλειά μου είναι να αφηγούμαι την ταινία με τις εικόνες μου. Μπορεί όμως να παίζω με το φως και τις σκιές, αλλά χωρίς την ιστορία, τη σκηνοθεσία και τους ηθοποιούς της, η δουλειά μου δεν υπάρχει. Για αυτό θέλω να ευχαριστήσω όλους τους συντελεστές. Θέλω να ευχαριστήσω τον Γούντι Αλεν γιατί πρόσθεσε γνώση στη ζωή μου.
Γούντι Αλεν: Για μένα το φιλμ και η ψηφιακή κάμερα είναι το ίδιο πράγμα. Μόνο το μέσο αλλάζει. Η διαδικασία είναι η ίδια. Αν κάτι είναι διαφορετικό είναι ότι έχεις παραπάνω επιλογές. Κι αν δουλεύεις με έναν τέτοιο φωτογράφο το αποτέλεσμα είναι αισθητικά άψογο. Κανένας συμβιβασμός.
Βιτόριο Στοράρο: Το ψηφιακό σινεμά είναι κομμάτι της προόδου. Δεν μπορείς να σταματήσεις την τεχνολογία και την πρόοδο. Ναι, έχει αλλάξει την βιομηχανία εντελώς. Πρέπει όμως να σεβόμαστε την τέχνη του σινεμά. Βλέπω ταινίες και είναι ίδιες. Κι αυτό γιατί η τεχνολογία είναι τόσο εύκολη που κανείς δεν κάνει τον έξτρα κόπο να μελετήσει τη γλώσσα της εικόνας. Πρέπει να υπάρχει μία κινηματογραφική ιδέα για το πώς θα αφηγηθείς την ιστορία σου. Πρέπει να ξέρεις πώς να χρησιμοποιείς το αλφαβητάρι της εικόνας και του φωτός για να πεις μια ιστορία. Κι όχι απλά να «τραβάς».
Ενας επίλογος περί... ηλικίας
Γούντι Αλεν: Αν θα γράψω ταινίες για 50άρες γυναίκες που ερωτεύονται 30χρονους νεαρούς; Αν έχω μία καλή ιδέα δε θα δίσταζα να το γράψω. Οταν ήμουν εγώ 30 χρονών είχα ερωτευθεί μία 50χρονη. Ηταν πανέμορφη και πανέξυπνη και παντρεμένη και δεν μου έδινε καμία σημασία. Δεν πιστεύω ότι μία τέτοια ιστορία δεν έχει θέση στη ζωή ή στο σινεμά. Ομως νιώθω ότι δεν έχω υλικό, δεν έχω αρκετή εμπειρία για να πιάσω το μεδούλι μιας τέτοιας ιστορίας. Αν έβρισκα, δε θα δίσταζα.
Είμαι 80 χρονών; Δεν το πιστεύω! Καλέ αισθάνομαι πάρα πολύ νέος. Τρώω καλά, κοιμάμαι καλά έχω καλά γονίδια. Ο πατέρας μου πέθανε στα 100 το ίδιο και η μητέρα μου. Δεν αισθάνομαι γέρος. Αισθάνομαι νέος. Είμαι σίγουρος ότι μια μέρα θα ξυπνήσω το πρωί και θα πάθω εγκεφαλικό. Θα γίνω ένας γέρος σε αναπηρική καρέκλα και θα λέτε «τον θυμάσαι αυτόν; Κάποτε ήταν ο Γούντι Αλεν». Μέχρι τότε θα γυρίζω ταινίες.
Tags: Γούντι Αλεν, Cafe Society
