Τρία χρόνια μετά την τελευταία του διοργάνωση, το Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου επιστρέφει στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, χάρη στο πρόγραμμα «Η Κινηματογραφοφιλία στη Νέα Εποχή» που υποστηρίζεται από το ΕΣΠΑ.
Γεγονός που άλλωστε επισήμανε και η Γενική Γραμματέας του Διοικητικού Συμβουλίου της Ταινιοθήκης και Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ, Μαρία Κομνηνού στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε για την ανακοίνωση του προγράμματος του Φεστιβάλ, αναφερόμενη στα χρόνια προβλήματα της Ταινιοθήκης που ταλαιπωρείται από την έλλειψη κρατικών πόρων και στήριξης από την Πολιτεία.
Η τριετής απουσία του Φεστιβάλ, έρχεται ωστόσο να καλυφθεί με ένα πλούσιο πρόγραμμα αφιερωμένο στον πρωτοποριακό κινηματογράφο που περιλαμβάνει αφιερώματα σε σημαντικούς δημιουργούς, ένα πρόγραμμα από τις πιο σύγχρονες τάσεις στο avant-garde σινεμά εντός και εκτός συνόρων, ειδικές προβολές και μια σειρά από παράλληλες εκδηλώσεις που για πρώτη φορά ανοίγουν σημαντικά τις εκδηλώσεις της Ταινιοθήκης σε ολόκληρη την πόλη και σε διαφόρους τομείς της σύγχρονης κινηματογραφικής δημιουργίας.
Βρείτε εδώ το πλήρες πρόγραμμα του 7ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου.
«An Image» του Χαρούν Φαρόκι (1983)
Το μεγάλο αφιέρωμα του Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου συστήνει στο ελληνικό κοινό το πολυσχιδές έργο του Γερμανού σκηνοθέτη και εικαστικού Χαρούν Φαρόκι, ενός από τους σημαντικότερους μεταπολεμικούς δημιουργούς της Ευρώπης, διάσημου για τις αποτυπώσεις της πολιτικής στην καθημερινότητα ενός κόσμου που αλλάζει συνεχώς, μέσα από το πλούσιο έργο του, το οποίο αποτελείται από περισσότερες από 120 παραγωγές κυρίως μικρού μήκους που ισορροπούν ανάμεσα στη λεπτή γραμμή που χωρίζει το ντοκιμαντέρ από τη μυθοπλασία. Στο πλαίσιο του αφιερώματός του θα προβληθούν 15 ταινίες του στην Ταινιοθήκη, ενώ ο ίδιος ο Φαρόκι θα εγκαινιάσει την έκθεση με βίντεο - εγκαταστάσεις του από 1995 έως και σήμερα στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών και θα δώσει masterclass στο Ινστιτούτο Γκαίτε της Αθήνας με επίκεντρο το πρότζεκτ «Labour in a Single Shot».
«In Vanda's Room» του Πέδρο Κόστα (2000)
Σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Πορτογαλίας, το Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου φέρνει το πλήρες έργο του Πέδρο Κόστα, μιας ιδιαίτερης περίπτωσης σύγχρονου δημιουργού που διανύοντας μια μοναχική πορεία και δουλεύοντας με τους δικούς του ρυθμούς και με (ανθρώπινα) υλικά από την πραγματική ζωή, έχει καταφέρει να αφήσει το δικό του αποτύπωμα στο σημείο εκείνο όπου το σινεμά συναντά το βίωμα και η αισθητική τον απόλυτο ρεαλισμό. Το σύνολο του έργου του - πέντε ταινίες μεγάλου μήκους, δύο ντοκιμαντέρ και τέσσερις ταινίες μικρού μήκους -, θα προβληθεί στην Ταινιοθήκη, παρουσία του ιδίου. Ανάμεσα τους το «Colossal Youth» που συμμετείχε το 2006 στο Επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Καννών, αλλά και το «In Vanda's Room» που γύρισε το 2000 με μια miniDV και αντικείμενο παρατήρησης μια ναρκομανή στα υποβαθμισμένα προάστια της Λισαβόνας.
«Ταξίδι στην Ιταλία» του Ρομπέρτο Ροσελίνι
Αναπόσπαστο κομμάτι της οποιαδήποτε πρωτοπορίας, όπως και να την έννοεί κανείς, οι αποκατεστημένες κόπιες έξι ταινιών του Ρομπέρτο Ροσελίνι αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες στιγμές του Φεστιβάλ, αλλά και μια πραγματικά σπάνια ευκαιρία να συναντήσει κανείς ένα μικρό κομμάτι από το έργο ενός σπουδαίου δημιουργού σε συνθήκες εικόνας και ήχου που του αξίζουν. Αποτέλεσμα του «Rossellini Project» που υποστηρίζουν το στούντιο Cinecitta Luce, η Ταινιοθήκη της Ιταλίας, η Ταινιοθήκη της Μπολόνια και το Coproduction Office, οι κόπιες που θα προβληθούν στο Φεστιβάλ είναι «Η Μηχανή που Σκοτώνει τους Κακούς» του 1952, το «Ταξίδι στην Ιταλία» του 1953, η «Ινδία» του 1959, το «Στρόμπολι» toy 1949, το σπονδυλωτό «L' Amore» του 1948 και το «Ρώμη, Ανοχύρωτη Πόλη» του 1945.
«Nana» της Βαλερί Μασάντιαν (2012)
Στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ με γενικό τίτλο «Αφηγηματικά + Οχι / 2 Narrate or Not», θα προβληθούν 10 ταινίες (εννέα μεγάλου και μία μικρού μήκους) από όλον τον κόσμο, σε επιλογή της Νίνας Βελιγράδη, αντικατοπτρίζοντας νέες τάσεις όχι μόνο στην αφήγηση αλλά και στον τρόπο που αντανακλάται ένας πλανήτης σε κρίση μέσα από ανθρώπινες ιστορίες. Η κριτική επιτροπή που θα αποφασίσει το μεγάλο βραβείο του τμήματος (10.000 ευρώ σε υπηρεσίες post-production από την εταιρεία Authorwave) αποτελείται από τους Νικόλ Μπρενέζ (πανεπιστημιακό και θεωρητικό του κινηματογράφου), Στέλλα Θεοδωράκη (σκηνοθέτη), Πέννυ Παναγιωτοπούλου (σκηνοθέτη), Δημήτρη Θεοδωρόπουλο (διευθυντή φωτογραφίας) και Χρήστο Μήτση (κριτικό κινηματογράφου).
«Anak Araw» του Τζιμ Λουμπέρα (2012)
Στο Τμήμα «Κινηματογραφικά Μέτωπα», που επιμελείται ο Βασίλης Μπουρίκας, θα προβληθούν ταινίες απ' όλον τον κόσμο που μοιάζει αδύνατον να ενταχθούν σε οποιαδήποτε συμβατική κατηγοριοποιήση του κινηματογράφου όπως τον γνωρίζουμε, δίνοντας ορισμό στην έννοια «πειραματικό σινεμά». Ανάμεσά τους το μαγικά ρεαλιστικό «Anak Araw» του Τζιμ Λουμπέρα από τις Φιλίππινες, το βραβευμένο στο 70ο Διεθνές Φεστιβάλ Βενετίας «Double Play» του Γκέιμπ Κλίνγκερ για την απροσδόκητη συνάντηση του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ με τον βετεράνο της avant-garde Τζέιμς Μπένινγκ και το γυρισμένο με κινητό τηλέφωνο «From Gulf to Gulf» των Σάινα Ανάντ και Ασόκ Σουκουμαράν.
«Echolot» του Αθανάσιου Καρανικόλα (2013)
Αν αναρωτιόσασταν αν υπάρχει πειραματικό σινεμά στην Ελλάδα, το Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου απαντάει και σε αυτό, με το τμήμα «Ελληνικό Σινεμά Τώρα» που επιμελείται η Βένια Βέργου. Το αναδρομικό αφιέρωμα στο έργο του Αθανάσιου Καρανικόλα που έχει τη βάση του στο Βερολίνο θα συστήσει έναν από τους πιο ενδιαφέροντες νέους δημιουργούς που συμμετείχε στο περσινό Forum του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου με το «Echolot» και έχει μόλις ολοκληρώσει την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους στην Ελλάδα. Στο ελληνικό τμήμα θα προβληθούν ακόμη ταινίες νέων καλλιτεχνών, όπως της Μαρίας Θεοδωράκη, της Ειρήνης Καραγιαννοπούλου και των The Callas, αλλά και το «Στο Λύκο» των Αράν Χιουζ και Χριστίνας Κουτσοσπύρου που συμμετείχε επίσης στο Forum του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Ξεχωριστή θέση, φυσικά, έχει στο τμήμα αυτό και η πρεμιέρα της καινούριας ταινίας του Νίκου Γραμματικού με τίτλο «Mήδεια Κρείσσων των Εμών Βουλευμάτων», ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για έναν σκηνοθέτη που προσπαθεί να γυρίσει μια ταινία για τη Μήδεια.
«Αινίγματα της Σφίγγας» των Λόρα Μάλβει και Πίτερ Γουόλεν (1977)
Στις Ειδικές Προβολές του Φεστιβάλ ξεχωρίζουν η πρώτη προβολή του πρώτου cut του «ΟΧΙ» που γύρισε ο Βρετανός Κεν ΜακΜάλεν φέτος στην Ελλάδα με επίκεντρο την οικονομική κρίση, οι δύο εκδοχές της ταινίας του Νίκου Κούνδουρου «To Ποτάμι» (αυτή που ήθελε ο ίδιος ο σκηνοθέτης και αυτή που του επέβαλαν οι παραγωγοί της εποχής), το μικρό αφιέρωμα στο ελληνικό σινεμά της δεκατίας του '80 ( «Και Ξανά Προς τη Δόξα Τραβά» του Γιώργου Σταμπουλόπουλου του 1980, το «Αίμα των Αγαλμάτων» του 1987 του Τώνη Λυκουρέση και το «Ταξίδι στην Πρωτεύουσα» του Τάκη Παπαγιαννίδη του 1980), η «Συναισθηματική Εκπαίδευση» του Βραζιλιάνου Ζούλιο Μπρεσάνιε και το μυθικό μετα-φεμινιστικό «Αινίγματα της Σφίγγας» των Λόρα Μάλβεϊ και Πίτερ Γουόλεν που θα προβληθεί σε αποκατεστημένη κόπια.
Πλούσιες, όμως, είναι και οι Παράλληλες Εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου με ημερίδα με τίτλο «Κινηματογραφοφιλία Ξανά» γύρω από το τέλος ή όχι της κουλτούρας του «πάω σινεμά στην αίθουσα» στις μέρες μας, συζητήσεις με γενικό τίτλο «Η Αθήνα Μιλάει» και κέντρο το ελληνικό σινεμά και την ιστορία της αντι-πληροφόρησης, masterclasses από τον Αθανάσιο Καρανικόλα με τίτλο ««Η τεχνική υποκριτικής του Σάνφορντ Μάισνερ», από τον Χαρούν Φαρόκι και ένα Βιωματικό Κινηματογραφικό Εργαστήριο, όπου παιδιά δημοτικού σχολείου θα έρθουν σε επαφή με τον πρωτοποριακό κινηματογράφο.
Το 7ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου θα διαρκέσει από τις 17 έως τις 27 Οκτωβρίου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας (Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134 – 136, Κεραμεικός 104 35 - Μετρό Κεραμεικός)
