φωτογραφίες Lucia Faraig
Η σκηνοθέτης Νέλι Ρεγκουέρα ετοιμάζει τη δεύτερη ταινία της. Ο «Εγγονός», που μόλις ολοκλήρωσε τα γυρίσματά του στην Ελλάδα, έχει ως πρωταγωνίστρια την πολυβραβευμένη Ισπανίδα ηθοποιό Κάρμεν Μάτσι, δική μας γνώριμη από τις τέσσερις ταινίες του Πέδρο Αλμοδόβαρ όπου έχει συμμετάσχει, τα «Μίλα της», «Ραγισμένες Αγκαλιές», «Δεν Κρατιέμαι» και «Το Δέρμα που Κατοικώ».
Διαβάστε ακόμη: Greek Summer! Αυτές είναι οι ελληνικές ταινίες που θα βγουν στα θερινά φέτος το καλοκαίρι
Η ταινία γυρίστηκε στην Αθήνα, με την υποστήριξη του Ισπανικού Υπουργείου Πολιτισμού, τριών ισπανικών τηλεοπτικών καναλιών, του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, της ΕΡΤ και του ΕΚΟΜΕ αλλά και του ταμείου Eurimages απ' όπου, μάλιστα, έλαβε την υψηλότερη βαθμολογία για πρότζεκτ. Στην καρδιά της ιστορίας της, μια γυναίκα που προσπαθεί, επίμονα, να διεκδικήσει ένα κομμάτι ευτυχίας, εκεί όπου, καμιά φορά, ο αλτρουισμός και ο εγωισμός είναι οι δυο πλευρές του ίδιου νομίσματος.
Από τότε που η γιατρός Μαρίσα Ρόχας έχει συνταξιοδοτηθεί, οι ημέρες της είναι ακριβώς οι ίδιες. Το πρόγραμμά της είναι άδειο και δεν έχει καμία άλλη ιδιότητα εκτός από αυτή της χωρισμένης μητέρας τριών παιδιών. Θέλει πάρα πολύ να αποκτήσει εγγόνια, αλλά για άγνωστους λόγους, τα παιδιά της δεν πρόκειται να την ευχαριστήσουν. Απογοητευμένη η Μαρίσα, αποφασίζει να επαναστατήσει ενάντια στη φαινομενικά προδιαγεγραμμένη μοίρα της και να ταξιδέψει σε μια δομή φιλοξενίας προσφύγων στην Ελλάδα για να εργαστεί εθελοντικά και να βρει ξανά τον εαυτό της.
Οταν φτάνει σε αυτή τη νέα και σκληρή πραγματικότητα, η Μαρίσα συναντά τον Αχμέντ, ένα οκτάχρονο ασυνόδευτο αγόρι. Ο μουτρωμένος Αχμέντ δεν μιλάει και δεν πηγαίνει στο σχολείο. Κουβαλάει πάντα μαζί του ένα κουτάβι που φαίνεται να είναι η νέα του οικογένεια. Ο Αχμέντ απολαμβάνει τη συντροφιά της Μαρίσα το ίδιο μ' εκείνη. Αναπτύσσεται μεταξύ τους μια τρυφερή σχέση. Η Μαρίσα αισθάνεται ότι βρήκε τον εγγονό που επιθυμούσε. Ομως όταν το ταξίδι της πλησιάζει στο τέλος του η Μαρίσα έρχεται αντιμέτωπη με τον αποχωρισμό. Πώς να γυρίσει πίσω στην Ισπανία τώρα που έχει γνωρίσει τον Αχμέντ; Απελπισμένη, φεύγει με τον Αχμέντ από τη δομή φιλοξενίας σε μια προσπάθεια να τον πάρει μαζί της στην Ισπανία. Πιστεύει ότι θα είναι και οι δυο πολύ ευτυχισμένοι εκεί. Αλλα όταν η πραγματικότητα γίνεται εμπόδιο στα σχέδιά της, οι φαντασιώσεις και οι καλές προθέσεις σταματούν.
Η Νέλι Ρεγκουέρα σκηνοθέτησε το 2016 την ταινία «Maria and Everybody Else», μια δραμεντί με πρωταγωνίστρια την Μπάρμπαρα Λένι, που έκανε πρεμιέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σαν Σεμπαστιάν και παρουσιάστηκε, κερδίζοντας βραβεία, σε πολλά ακόμα φεστιβάλ. Το 2017 σκηνοθέτησε επεισόδια της κωμικής σειράς «Welcome to the Family» (Bienvenidos a la Família), η οποία ήταν η καλύτερη σειρά μυθοπλασίας στο ισπανικό κανάλι TV3 τα τελευταία δέκα χρόνια και η οποία είναι διαθέσιμη στο Netflix. Τον τελευταίο καιρό σκηνοθετεί, μαζί με την Ινμα Τορέντε, την πρωτότυπη σειρά του Netflix, «Βαλέρια», μια τηλεοπτική μεταφορά του διάσημου βιβλίου της Ελιζαμπέτ Μπεναβέντ.
Λέει, η Ρεγκουέρα, για τον «Εγγονό»: «Πάντα με ενδιέφεραν οι ήρωες που αρνούνται να δεχτούν την απογοήτευση. Αυτοί οι ήρωες που δεν ξέρουν πώς να αντεπεξέλθουν σε αυτά που δεν τους αρέσουν στη ζωή τους και όταν αισθάνονται αδύναμοι, αρχίζουν να σχεδιάζουν τη διαφυγή τους, ακόμα κι αν αυτό είναι τελείως παράλογο. Είναι αναμφισβήτητο ότι σε αυτή τη στάση διακρίνεται μια αδυναμία αποδοχής της πραγματικότητας. Ο πόνος που νιώθουν είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με όσα ονειρεύονταν αλλά δεν κατάφεραν να πραγματοποιήσουν. Αλλά δείχνει επίσης την αντίσταση στην παραίτηση, είναι ένας αγώνας, αδέξιος μεν, αλλά αγώνας, για το κυνήγι της ευτυχίας. Συνδέομαι με αυτή την επιθυμία και αυτή την ανικανότητα που είναι επίσης χαρακτηριστικό της Μαρία, της κεντρικής ηρωίδας της προηγούμενης ταινίας μου.»
Από την ελληνική πλευρά, την παραγωγή έχει αναλάβει η Μαρία Δρανδάκη της Homemade Films. «Μέσα από τη διαδικασία της ταινίας γνωρίσαμε πάρα πολλούς ανθρώπους από διαφορετικές δομές φιλοξενίας και όχι μόνο,» μας λέει καθώς μοιράζεται την εμπειρία της. «Κάτι που μας έφερε εκ των πραγμάτων σε επαφή με το σήμερα του προσφυγικού ζητήματος που εξακολουθεί να είναι καυτό, όσο και αν δεν απασχολεί πλέον την επικαιρότητα.»
Πώς προέκυψε το σχέδιο της συμπαραγωγής; «Η σκηνοθέτης είχε έρθει το 2015-2016 στην Ελλαδα ως εθελόντρια στο peak του προσφυγικού και έτσι ξεκίνησε η ιδέα της ταινίας. Από την αρχή είχε τοποθετήσει μεγάλο μέρος της ιστορίας στην Ελλάδα, επηρεασμένη από την πραγματική της εμπειρία εδώ. Με τον Ισπανό παραγωγό, τον Αντριά Μόνες Μουρλάνς, συναντηθήκαμε το 2018 στο Βερολίνο, μέσω μιας κοινής γνωστής Γερμανίδας παραγωγού. Τότε είχε πλέον δημιουργηθεί το cash rebate στην Ελλάδα, το οποίο λειτούργησε ενισχυτικά ώστε να μεταφερθεί τελικά όλο το γύρισμα εδώ.»
Τι ιδιαιτερότητες, ή δυσκολίες, προέκυψαν στο στήσιμο της παραγωγής; «Η προεργασία και τα γυρίσματα της ταινίας είχαν το απρόβλεπτο,» λέει η Δρανδάκη, «την αγωνία αλλά και την πάλλουσα πραγματικότητα της καθημερινότητας αυτών των ανθρώπων. Και αυτό έκανε την εμπειρία γεμάτη βάρος αλλά και αλήθεια. Για παράδειγμα, μετά από πολύμηνη αναζήτηση για τον ρόλο του Αχμέντ, καταλήξαμε σε ένα αγόρι, το οποίο μαζί με την οικογένειά του, μετά από αναμονή δύο και πλέον χρόνων, κατάφερε να μετεγκατασταθεί στη Γερμανία, προς μεγάλη τους (και δική μας) χαρά και έτσι, κοντά στην έναρξη των γυρισμάτων, ξεκινήσαμε τη διαδικασία από την αρχή. Ημασταν πολύ τυχεροί μιας και εν τέλει ο καινούριος νεαρός πρωταγωνιστής της ταινίας στάθηκε αποκάλυψη! Και μάλιστα ετοιμάζεται και αυτός πλέον να φύγει για τη Γερμανία.»
Η ταινία, ως Ευρωπαϊκή συμπαραγωγή, κατάφερε να λάβει την υποστήριξη πολλών δημόσιων και ιδιωτικών φορέων για την πραγματοποίησή της. «Η διαδικασία φυσικά πήρε πολύ χρόνο,» λέει η Δρανδάκη, «αλλά και δημιούργησε αρκετές υποχρεώσεις, έτσι ώστε να εξυπηρετηθούν οι όροι που ζητά κάθε οργανισμός. Με τον Ισπανό παραγωγό περάσαμε αρκετούς μήνες σκληρής προεργασίας για να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε δυνατότητα χρηματοδότησης αλλά και να δημιουργήσουμε ένα σχήμα όσο το δυνατόν πιο ευέλικτο. Η άψογη συνεργασία μεταξύ μας αλλά και η εμπειρία όλων των τελευταίων χρόνων στις συμπαραγωγές βοήθησαν ώστε να φτιάξουμε ένα πλαίσιο για τη σκηνοθέτη και όλη την ομάδα το οποίο να είναι δημιουργικό, συνεπές και λειτουργικό. Εχοντας ολοκληρώσει πλέον τα γυρίσματα με πάρα πολλές αντικειμενικές δυσκολίες και λόγω της φύσης της ταινίας αλλά και της πανδημίας, κρατάω το γεγονός ότι η ομάδα των Ισπανών και Ελλήνων συντελεστών δεν ήθελε με τίποτα να χωριστεί: αποχαιρετιόμασταν για 2 μέρες με συναντήσεις, μηνύματα, emails, εξόδους. Ηταν πολύ συγκινητική εμπειρία!»
Πώς επηρέασε η πανδημία και τα μέτρα εναντίον της το γύρισμα του «Εγγονού»; «Τα γυρισματα αναβλήθηκαν δύο φορές λόγω πανδημίας,» λέει η παραγωγός «και εν τέλει πραγματοποιήθηκαν εν μέσω της πιο δύσκολης περιόδου για την Ελλάδα. Ο μηχανισμός που στήθηκε για να πραγματοποιηθούν τα πολύ απαιτητικά από άποψη χώρων και συμμετεχόντων γυρίσματα με ασφάλεια ήταν μεγάλος και απαίτησε πολλή ενέργεια και πολλές πηγές. Ηταν γενικά μεγάλο μάθημα αυτή η εμπειρία τόσο από επαγγελματική όσο και από προσωπική, ανθρώπινη σκοπιά.»
Και συνεχίζει: «Από την Ελλάδα αυτό που κρατάω είναι η έμπρακτη υποστήριξη σε πολύ κρίσιμες στιγμές των γυρισματων από πρόσωπα και οργανισμούς. Το Athens Film Office και ο Δήμος Αθηναίων, το Υπουργείο Πολιτισμού και ο Υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμού, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, καθώς και η Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών, βοήθησαν στο να βρεθούν οι κατάλληλες λύσεις. Κατά τα άλλα υπάρχει ακόμη μεγάλη ανάγκη συντονισμού όλων των υπηρεσιών αλλά και εκπαίδευσής τους για να κατανοήσουν τις πολύπλευρες και πολύπλοκες ανάγκες μιας ταινίας.»
Ο «Εγγονός» ολοκλήρωσε τα γυρίσματά του στην Αθήνα πριν λίγες, μόλις, ημέρες και τώρα δεν έχουμε παρά να περιμένουμε, με καμάρι, να συναντήσουμε την ταινία σε κάποιο από τα διεθνή Φεστιβάλ της επόμενης χρονιάς.
info «Ο Εγγονός» Σκηνοθεσία: Nely Reguera | Σενάριο: Nely Reguera, Valentina Viso, Eduard Solà | Παραγωγοί: Adriá Monés Murlans, Μαρία Δρανδάκη, Alex Lafuente | Διεύθυνσηφωτογραφίας: Aitor Echeverria | Μοντάζ: Αina Calleja | Μουσική: Javier Rodero | Σκηνικά: Σταύρος Λιόκαλος | Κοστούμια: Aitziber Sanz | Ηχοληψία: Amanda Villavieja | Μακιγιάζ: Κυριακή Μελίδου | Κομμώσεις: Αλέξανδρος Πρίφτης | Διεύθυνση παραγωγής: Σπύρος Αποστολάτος | Πρωταγωνιστούν: Carmen Machi, Aldarweesh Almanawer Alhemam, Itsaso Arana, Arnau Comas, Delia Brufau, Yohan Levy, Henrietta Rauth, Γιάννης Τσορτέκης | Παραγωγή: Fasten Films, Homemade Films, Bteam, ICAA, ICEC, RTVE, EURIMAGES, MOVISTAR, TV3, ΕΚΟΜΕ, Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, ΕΡΤ | Με τη στήριξη του City of Athens Film Office και του Creative Europe - Media
