Δεν χρειάζεται να γνωρίζετε πολλά περισσότερα πράγματα για τον 44χρονο Φλόριαν Γκάλενμπεργκερ εκτός από το ότι το 2001 κέρδισε το Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους Μυθοπλασίας, χτίζοντας πάνω σε αυτήν την ευτυχή και σπάνια στιγμή για κάθε νέο σκηνοθέτη μια καριέρα φτιαγμένη από φιλόδοξες ταινίες και ακόμη πιο φιλόδοξα σχέδια.
Η πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους, το «Shadows of Time» τον βρήκε στη Βεγγάλη πριν και μετά την ανεξαρτησία της Ινδίας και η δεύτερη, το «John Rabe» του 2009, με τους Ούρλιχ Τουκούρ, Ντάνιελ Μπριλ και Στιβ Μπουσέμι, στην Κίνα με την ιστορία του ομώνυμου Γερμανού επιχειρηματία που έσωσε 200.000 Κινέζους από τις επιθέσεις των Ιαπώνων που έκανε και την πρεμιέρα της στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.
Η τρίτη του ταινία, το «Colonia» τον βρίσκει στη Χιλή, να ανοίγει τις πόρτες σε ένα από τα πιο σκοτεινά κεφάλαια του Ψυχρού Πολέμου και μαζί της Colonia Dignidad, μιας θρησκευτικής και στρατιωτικής σέκτας που επί της δικτατορίας του Πινοτσέτ έγινε, πίσω από τη βιτρίνα μιας φιλανθρωπικής οργάνωσης και κάτω από τις εντολές του αρχηγού της, του ιεροκήρυκα Πολ Σέιφερ, τόπος βασανιστηριών από τον οποίο δεν απέδρασε ποτέ κανείς. Κεντρικοί πρωταγωνιστές της ταινίας είναι ένα ζευγάρι (στους ρόλους ο Ντάνιελ Μπριλ και η Εμα Γουάτσον), το οποίο θα χωριστεί όταν το αγόρι θα βρεθεί στην «Αποικία» λόγω των αντικαθεστωτικών του διαθέσεων και το κορίτσι του θα εισβάλλει στα άδυτα της κοινότητας για να το σώσει.
Τα γυρίσματα της ταινίας έγιναν στο Λουξεμβούργο, τη Γερμανία και την Αργεντινή, αλλά ο Φλόριαν Γκάλενμπεργκερ δεν θα ξεχάσει ποτέ όσα είδε, έζησε και έμαθε στις επισκέψεις του στην πραγματική Colonia Dignidad, ένα τόπο που μπορεί σήμερα να μην υπάρχει πια, αλλά που οι πληγές που έχει αφήσει παραμένουν ανοιχτές.
Η «Αποικία» προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από την Πέμπτη 2 Ιουνίου σε διανομή της Weird Wave
Εμαθα για την Colonia Dignidad πρώτη φορά όταν ήμουν 9 ετών. Στο δημοτικό σχολείο, ένας δάσκαλος μας έδειξε ένα ρεπορτάζ για την αποικία και θυμάμαι πόσο οργισμένος ήμουν από αυτό που είχα δει. Σαράντα χρόνια μετά, η αδικία που επικρατούσε όλα αυτά τα χρόνια στο εσωτερικό της δεν απασχολήσε σοβαρά κανέναν, τα θύματα και ο πόνος τους δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ και οι ένοχοι των τρομερών εγκλημάτων δεν βρέθηκαν ποτέ ενώπιον δικαστηρίου. Ηθελα να πω αυτήν την ιστορία με σκοπό να γινεί γνωστή σε πολλούς περισσότερους και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να εξετάσουν κάποια στιγμή όλα όσα συνέβησαν εκεί.
Επισκεπτόμουν την αληθινή Colonia Dignidad πολλές φορές μέσα στα τέσσερα χρόνια που διήρκεσε η βασική έρευνα για την ταινία. Ηθελα να κερδίσω την εμπιστοσύνη των νεαρότερων μελών της σέκτας. Τώρα πια έχουν όλοι εγκαταλείψει την αποικία και δεν είναι μέρος της σέκτας πια, αλλά μου είχαν πει και μου είχαν δείξει τα πάντα. Πιστεύω ότι ξέρω καλά τι συνέβαινε μέσα στην κοινότητα τους, πώς ήταν οι ζωές τους και τι πραγματικά ένιωθαν.
Φυσικά και σκεφτήκαμε να γυρίσουμε στην πραγματική Colonia Dignidad, αλλά αποφασίσαμε αυτόματα να μην το κάνουμε Θα έπρεπε να αναπαραστήσουμε την κατάσταση όπως συνέβαινε στα 70s, με ένα ηθοποιό που θα ντυνόταν και θα τον μακιγιάραμε ώστε να μοιάζει στον Πολ Σέιφερ... Δεν μπορώ να φανταστώ πως θα είχαν αντιδράσει οι άνθρωποι που ζούν ακόμη εκεί. Θα τους θύμιζε το τραύμα και θα ενεργοποιούσε μια σειρά από ανεξέλεγχτες αντιδράσεις εναντίον μας και εναντίον της ταινίας. Ηταν ξεκάθαρο πως αυτό δεν ήταν μια εφικτή ιδέα.
O Ντάνιελ Μπριλ είναι ένας καταπληκτικός ηθοποιός. Δεν μπορώ να θυμηθώ ούτε μια λήψη σε όλο το φιλμ - και στο προηγούμενο - που να μην είναι καλός. Είναι πάντα πειστικός στις ερμηνείες του και ρωτάει πολλά πράγματα για το χαρακτήρα, αλλά αυτό που είναι το πιο σπουδαίο είναι ότι χρειάζεται πραγματικά την κάμερα. Μόνο με την κάμερα να τρέχει μπορείς να αντιληφθείς όλο του το είναι ως ηθοποιός. Η κάμερα είναι το σημείο αναφοράς του, σαν να μπαίνει μέσα του μια ενέργεια και ενεργοποιεί την ερμηνεία του. Είναι κυριολεκτικά μαγικό!
Για μένα η Colonia Dignidad είναι ένα πολύ σκοτεινό μέρος. Βρέθηκα εκεί τόσες πολλές φορές και κάθε φορά έφευγα εξαντλημένος, γιατί νιώθεις πως το μέρος και η ιστορία του σου αφαιρεί την ενέργεια. Ηθελα λοιπόν η κεντρική ηθοποιός της ταινίας να ακτινοβολεί. Ηθελα να είναι το φως στο σκοτάδι της Colonia Dignidad. Και για μένα, η Εμα Γουάτσον λάμπει. Οταν βρίσκεται μέσα στο πλάνο, σου τραβάει το βλέμμα επειδή εκπέμπει αυτή τη φωτεινή ενέργεια. Επίσης ήταν σημαντικό ο χαρακτήρας να είναι ταυτόχρονα εύθραυστος και τρωτός εξωτερικά αλλά δυνατός και αφοσιωμένος. Και καμία ηθοποιός δεν ενσαρκώνει αυτήν την αντίφαση περισσότερο από την Εμα.
Δεν θα είχα κάνει καμία από τις ταινίες μου χωρίς το Οσκαρ. Κι αυτό γιατί οι ταινίες μου είναι σχετικά ασυνήθιστες. Ιστορίες από άλλες κουλτούρες που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα ήταν αδύνατον να χρηματοδοτηθούν. Είμαι πολύ ευγνώμων για το Οσκαρ, ήταν μια ευλγοία για την κινηματογραφική μου καριέρα.
Αυτό είναι το χρέος μας ως μέρος μιας ανεπτυγμένης, δημοκρατικής κοινωνίας: να αμφισβητούμε αυτούς που είναι στην εξουσία. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να διατηρήσουμε ένα συγκεκριμένο επίπεδο ελευθερίας και διαφάνειας.»
Νομίζω πως το πιο τρομακτικά πράγμα που ανακάλυψα κατά τη διάρκεια της έρευνας για την ταινία είναι πως υπάρχουν πολλά πράγματα που τα θεωρούμε δεδομένα ενώ δεν είναι. Για να σας δώσω ένα παράδειγμα: τρεις εβδομάδες πριν το γύρισμα πήγαμε με την Εμα Γουάτσον στη Χιλή για να δούμε την πραγματική Colonia Dignidad και να μιλήσουμε στους ανθρώπους που τη γνώρισαν. Ηταν μια πολύ έντονη εμπειρία και θυμάμαι να στεκόμαστε στο τελείως άδειο πρώην δωμάτιο του Πολ Σάφερ, και κάποιον να μας εξηγεί πως έμοιαζε το δώματιο τότε. Μας περιέγραφε τι συνέβαινε σε αυτό το δωμάτιο, στον ίδιο και τα άλλα αγόρια της κοινότητας και ήταν πραγματικά επώδυνο να το ακούς. Τον ρώτησα που βρίσκονται σήμερα τα έπιπλα και που βρισκόταν το κρεβάτι του Σάφερ. Δίστασε για μια στιγμή και μετά μου αποκάλυψε πως στο κρεβάτι κοιμούνται τώρα οι γονείς του. Τον ρώτησαν αν μιλάει σοβαρά πως οι γονείς του κοιμούνται σε ένα κρεβάτι που ο ίδιος και άλλα αγόρια είχαν πέσει θύματα βιασμού και απάντησε πως είναι πολύ περήφανοι που κοιμούνται σε αυτό το κρεβάτι. Μου είναι πολύ δύσκολο να πιστέψω πως κάτι τέτοιο είναι πιθανό να συμβαίνει...
Η ταινία μιλάει για όλα αυτά που συμβαίνουν όταν οι άνθρωποι σταματούν να σκέφτονται και να κρίνουν και ακολουθούν τυφλά έναν ηγέτη. Δυστυχώς υπάρχουν πολλοί άνθρωποι σήμερα που αναζητούν ένα ισχυρό ηγέτη, τόσο στις Η.Π.Α. όσο και στην Ευρώπη. Φυσικά είναι πολύ πιο δύσκολο να ζεις παίρνοντας ο ίδιος αποφάσεις, από το να κάνεις απλά ό,τι σου λένε. Αλλά αυτό είναι το χρέος μας ως μέρος μιας ανεπτυγμένης, δημοκρατικής κοινωνίας: να αμφισβητούμε αυτούς που είναι στην εξουσία. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να διατηρήσουμε ένα συγκεκριμένο επίπεδο ελευθερίας και διαφάνειας.
Η «Αποικία» προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από την Πέμπτη 2 Ιουνίου σε διανομή της Weird Wave
Tags: Αποικία, Colonia Dignidad
