«Κορμί μου, επιλογή μου»: πόσο ρετρό ακούγεται το σύνθημα υπέρ των αμβλώσεων, σε μια Ευρώπη όπου η καθεμιά, ο καθένας, το καθένα, δεν νομιμοποιείται να επιλέξει πώς θα συνεργαστεί μ' αυτό το κορμί, τουλάχιστον όχι στον τόπο όπου ζει. Αυτό είναι, λίγο-πολύ, το ταξίδι όπου μάς ξεναγεί το ντοκιμαντέρ της Ελίνας Ψύκου (πρώτο εγχείρημά της στο είδος μετά τα μυθοπλαστικά «Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» και «Ο Γιος της Σοφίας»), που μετά το Διεθνές Διαγωνιστικό του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης παίρνει κι αυτό το δρόμο του για το CHP:DOX της Κοπεγχάγης.
Διαβάστε ακόμη: Ελίνα Ψύκου: «Δεν μου αρέσει να υποκύπτω στον εκφοβισμό»
Η Ρόμπιν είναι έγκυος, αλλά δεν θέλει να γίνει μητέρα. Η Κατερίνα και η Γκάια θέλουν να κάνουν παιδί, αλλά δεν μπορούν να συλλάβουν. Η Κική πάσχει από μια νευρολογική ασθένεια ανίατη και θα ήθελε η ζωή της να τελειώσει τώρα, με αξιοπρέπεια. Κι η Αναστασία αναρωτιέται αν έχει μεγαλύτερο νόημα να βοηθήσεις κάποιον να ζήσει ή να φύγει. Η άμβλωση, η τεχνητή γονιμοποίηση και η υποβοηθούμενη αυτοκτονία ηγούνται μιας πομπής που, σαν σαν το φιδάκι που παίζαμε παιδιά, διανύει καμπυλωτά τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, φεύγοντας απ' όπου η αυτοδιάθεση απαγορεύεται, αναζητώντας τα μέρη που μπορούν να στηρίξουν την ανθρώπινη επιλογή. Σ' ένα πολιτισμικό, κοινωνικό και οικονομικό σύνολο που κηρύττει, συλλογικά, την ελευθερία, αλλά την εφαρμόζει επιλεκτικά.
Το στοίχημα της Ψύκου είναι τεράστιο: να διατυπώσει σωστά και με ακρίβεια τα θέματά της. Να μην εργαλειοποιήσει τις ηρωίδες και τους ήρωές της. Να φροντίσει ώστε, από τη μια να εκφράσει την άποψή της, από την άλλη να προβάλλει, πάντα, και την αντίθετη. Να μην προσβάλλει, να μην εκθέσει, να μην κριτικάρει, να μην εκμεταλλευτεί. Να είναι δίκαιη, αλλά μαζί και παθιασμένη. Και, κυρίως, αυτά όλα να τα κάνει ταινία, έργο τεκμηρίωσης αλλά και τέχνης, με παλμό και σεβασμό στην εικόνα. Και τα καταφέρνει εξαιρετικά. Το ντοκιμαντέρ της διατρέχει όλη την γκάμα από το χιούμορ, τη γραφικότητα των ποπ τελετουργικών, της κουλτούρας του 21ου αιώνα, ως τη βαθιά πληγή, την πίκρα, την υπαρξιακή απορία ή βεβαιότητα που σε ωθεί ν' αποφασίσεις όχι μόνο αν και πότε θα φέρεις έναν άνθρωπο στον κόσμο, αλλά και πότε θα φύγεις από αυτόν. Είναι εκπαιδευτική, αστεία, βαθιά συγκινητική, είναι θρίλερ και ταινία καταδίωξης, είναι γροθιά στο στομάχι και ανεξέλεγκτο κλάμα. Είναι σινεμά και ευαγγέλιο.
Κι είναι και έκπληξη. Γιατί ερευνά και παίζει και με τα στερεότυπα του «καλλιεργημένου» κοινού, τραβώντας τακτικά το χαλί κάτω από τα πόδια όσων θεωρούν εαυτούς ανοιχτόμυαλους. Κυρίως, φυσικά, στο ζήτημα της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας, εκεί όπου το πνεύμα πρέπει να νικήσει το σώμα, όπου η απόφαση (η ύψιστη, γιατί μεγαλύτερή της δεν υπάρχει), παγιδεύεται στην μπαναλιτέ της τεχνολογίας, της χημείας, της καθημερινότητας. Το στοίχημα η Ψύκου το κερδίζει γιατί καταφέρνει αυτό: να υποτάξει στην τέχνη του σινεμά την αλήθεια της ζωής, της ελευθερίας και του θανάτου, με τρόπο οικείο και ψύχραιμο. Και με λίγη ποπ που κάνει το φάρμακο να μη μοιάζει τόσο πικρό. Φυσικά αυτή είναι μια ταινία για τη γυναίκα, όμως κυρίως γιατί η γυναίκα φέρει στο σώμα της τον άνθρωπο - αν θέλει. Κι είναι μια ταινία καθολικού ανθρωπισμού, έστω κι αν προκάλεσε το μένος των ορθοδόξων φονταμενταλιστών. Ενα κινηματογραφικό κορμί που ανήκει σε μια ικανότατη δέσποινα.
Πληροφορίες για τις προβολές
Σάββατο 6 Απριλίου στις 20.00 στο χώρο πολιτισμού «Σημείο» (Πατριάρχου Αθηναγόρα 17) στο Ρέθυμνο
Μετά την προβολή της ταινίας θα ακολουθήσει συζήτηση με καλεσμένη την Αγγέλα Καστρινάκη, πεζογράφο και καθηγήτρια στο τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, και την Αναστασία Κοντού, συμμετέχουσα του ντοκιμαντέρ.
Δευτέρα 8 Απριλίου στις 20.00
Θα ακολουθήσει Q&A με την Ελίνα Ψύκου και τον Νίκο Πάστρα, σκηνοθέτη, μοντέρ και γραφίστα.
Τρίτη 9 και Τετάρτη 10 Απριλίου στις 21.30 στην Πάτρα, στην Μεγάλη Οθόνη του Θεάτρου Λιθογραφείον
Θα ακολουθήσει Q&A εξ αποστάσεως με την Ελίνα Ψύκου
Διοργάνωση: Γυμνός Οφθαλμός
Τρίτη 9 Απριλίου στις 20.00
Θα ακολουθήσει Q&A με την Ελίνα Ψύκου και τον Γιάννη Βασιλείου, κριτικό κινηματογράφου (LIFO, Cinemagazine.gr).
Τετάρτη 10 Απριλίου στις 17.40
Θα ακολουθήσει Q&A με την Ελίνα Ψύκου και τον Χρήστο Πολίτη, διαχειριστή της σελίδας «Ο Χρήστος δε μένει πια εδώ».
Τρίτη 23 Απριλίου στις 20.00
Θα ακολουθήσει Q&A με την Ελίνα Ψύκου και την κριτικό κινηματογράφου Βαρβάρα Κοντονή (cinemagazine.gr).
Τετάρτη 24 Απριλίου στις 20.00
Θα ακολουθήσει Q&A με την Ελίνα Ψύκου και την κριτικό κινηματογράφου Ιωσηφίνα Γριβέα (24Media, Cosmote TV).