Μια από τις πιο εύστοχες επιλογές της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας πίσω στον Ιούλιο του 2019 ήταν η επιλογή του Νικόλα Γιατρομανωλάκη στη θέση του Γενικού Γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού. Θέση που εκ των πραγμάτων, αλλά και όπως αποδείχθηκε σε αρκετές κρίσιμες στιγμές της μέχρι τώρα θητείας του, τον κρατούσε, αθέλητα ή ηθελημένα στη σκιά της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και που τώρα μοιάζει να αυτονομείται με την αναβάθμισή του σε Υφυπουργό στο - ένα αίτημα πολλών χρόνων - πρώτο Υφυπουργείο Σύγχρονου Πολιτισμού της ιστορίας του ελληνικού κράτους.
Το πρώτο μεγάλο μέλημα ενός τέτοιου Υφυπουργείου είναι, σήμερα, το δύσκολο έργο της διαχείρισης της πανδημίας που έχει φέρει σε δυσμενή θέση τους ανθρώπους του σύγχρονου πολιτισμού, οι οποίοι εδώ και ένα χρόνο βρίσκονται σε απραξία, χωρίς καμία βεβαιότητα για το μέλλον και με προσωπικές και συλλογικές «ζημιές» που θα φανούν καιρό μετά, ακόμη και μετά το όποιο τέλος της πανδημίας.
Με το καλημέρα, στο γραφείο του Υφυπουργείου, στην (ελπίζουμε) μεγάλη γωνιά που βρίσκεται το ελληνικό σινεμά, ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης γνωρίζει ότι υπάρχει, εν μέσω και επιπρόσθετα των προβλημάτων από την πανδημία και ένα καζάνι που βράζει, εδώ και μήνες, παρά τη φαινομενική σταθερότητα στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (και την για την ώρα ομαλοποίηση του πολύπαθου «προγράμματος Covid-19») και παρά τα τόσο άκαιρα πανηγυρικά δημοσιεύματα που πληθαίνουν τελευταία και αποθεώνουν για ακόμη μια φορά την Ελλάδα που γίνεται (πόσες φορές στο πρόσφατο παρελθόν;)... Χόλιγουντ.
Οπως επικύρωσε και η συνέντευξη Τύπου της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, τη Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου, το ελληνικό σινεμά απειλείται από συγκεκριμένες νομοθετικές ρυθμίσεις και πρακτικές της Ελληνικής Πολιτείας που δρομολογήθηκαν χωρίς συμμετοχή της κινηματογραφικής κοινότητας και που φαινομενικά άσχετες μεταξύ τους μοιάζουν με μια ενιαία «επίθεση» προς το ελληνικό σινεμά. Οι εν λόγω νομοθετικές και θεσμικές αποφάσεις αφορούν επιγραμματικά α. την αλλαγή στον τρόπο εφαρμογής του ποσοστού 1,5% που υποχρεούνται να αποδίδουν στην κινηματογραφική παραγωγή τα ιδιωτικά κανάλια και οι πλατφόρμες β. την αλλαγή στις απαιτήσεις της ΕΡΤ ως συμπαραγωγού ελληνικών ταινιών γ. την έλλειψη διαβούλευσης και συμμετοχής στις νομοθετικές αλλαγές που αφορούν την κινηματογραφική κοινότητα.
Διαβάστε αναλυτικά: Η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου ζητά την προσοχή σας για όσα συμβαίνουν στο ελληνικό σινεμά τώρα!
Το Υφυπουργείο πρέπει να χτίσει άμεσα και σε fast forward τις γέφυρες που θα εκμηδενίσουν το κενό ανάμεσα στις ανέκαθεν αδιευκρίνιστες και προβληματικές σχέσεις Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και ΕΚΟΜΕ, ανάμεσα στο Υπουργείο Πολιτισμού και το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ανάμεσα στην ΕΡΤ και τους Ελληνες παραγωγούς. Ταυτόχρονα να κόψει μεμιάς το δρόμο σε οποιονδήποτε εμποδίζει το ελληνικό σινεμά να διευκολυνθεί, αναπτυχθεί, πετύχει και να ανοίξει το δρόμο μόνο σε όσους σέβονται την αξία του και μπορούν να το ενισχύσουν, τοποθετώντας το επιτέλους για πρώτη φορά - τι ευκαιρία - στην περίοπτη θέση που του αξίζει ως ο σημαντικότερος αντιπρόσωπος του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό σταθερά και με αυξανόμενη ένταση εδώ και παραπάνω από μια δεκαετία. Για να το κάνει αυτό, το Υφυπουργείο πρέπει να τολμήσει, να ρισκάρει, να πάρει πρωτοβουλίες, να συγκρουστεί, αν θέλει να μην χρεωθεί ως πρώτη του «αποτυχία» μια ακόμη σκοτεινή στιγμή για τον ελληνικό κινηματογράφο.
Η διαχείριση της κρίσιμης κατάστασης που επικρατεί στο ελληνικό σινεμά θα είναι μια μικρογραφία - ενδεικτική για τον τρόπο με τον οποίο το νέο Υφυπουργείο θα καταφέρει να αναδειχθεί ως ο προστάτης γενικά της καλλιτεχνικής δημιουργίας, των συμφερόντων των δημιουργών, της συνεργασίας ανάμεσα σε φορείς, της ανάπτυξης, προώθησης και πολλαπλής δύναμης που διαθέτει ο χώρος του ελληνικού πολιτισμού, εντός όσο και εκτός συνόρων. Ειδικά σε μια περίοδο που τα δεδομένα αλλάζουν διαρκώς, οι ευκαιρίες χάνονται με το κλείσιμο των βλεφάρων και η δικαιολογία της άγνοιας πλέον δεν συγχωρείται.
Ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης στο 43ο Φεστιβάλ της Δράμας τον περασμένο Σεπτέμβριο (η φωτογραφία από τον προσωπικό του λογαριασμό στο Instagram)