Άποψη

Χάντερ Τόμσον: Φόβος και Παράνοια στο Χόλιγουντ!

στα 10

Το να προσπαθείς να «συλλάβεις» κινηματογραφικά το σύμπαν του Χάντερ Τόμσον, είναι σαν να προσπαθείς να κάνεις μια ταινία για μια ολόκληρη εποχή που προσπαθεί ακόμη να συνέλθει από το «μεθύσι» της πολιτικής αφύπνισης, της στα όρια του βιώματος δημοσιογραφίας και των άδειων μπουκαλιών που έγραψαν τη λέξη «cult» μπροστά από το όνομα του ανθρώπου που τη σφράγισε με το έργο του.

Χάντερ Τόμσον: Φόβος και Παράνοια στο Χόλιγουντ!
Ο Χάντερ Τόμσον στο Πόρτο Ρίκο στις αρχές της δεκαετίας του '60

Η απάντηση στο γιατί η κινηματογραφική βιομηχανία προσπάθησε επίμονα να κάνει σινεμά τη ζωή και το έργο του Χάντερ Τόμσον, τόσο όσο ζούσε όσο και μετά την αυτοκτονία του, είναι εύκολη. Βγαλμένη λες από τη φαντασία ενός εμπνευσμένου σεναριογράφου, η ζωή του συγγραφέα, δημοσιογράφου και «πρωταγωνιστή» μιας ολόκληρης εποχής υπήρξε κινηματογραφική όσο λίγες ανάμεσα στους σύγχρονους του «επαναστάτες χωρίς αιτία».

Από τα πρώτα του δημοσιογραφικά βήματα (ως παιδί για όλες τις δουλειές στο Time), μέχρι και την πρώτη του δημοσιογραφική επιτυχία (το άρθρο για τους «Ηell’s Angels» το 1966) και από την εφεύρεση του όρου «Gonzo» που περιέγραφε το στιλ γραψίματος του (κάτι ανάμεσα σε μυθοπλασία και ρεπορτάζ, γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο) μέχρι τα άρθρα του στο Rolling Stone (εκεί δημοσιεύτηκε πρώτη φορά σε δύο μέρη το πιο διάσημο έργο του, το «Φόβος και Παράνοια στο Λας Βέγκας») και την αυτοκτονία του, το 2005, ο Τόμσον υπήρξε περισσότερο από οτιδήποτε το σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής.

hunter

Αντισυμβατικός, αμφιλεγόμενος, ατρόμητος, ακραία πολιτικοποιημένος και αλκοολικός, ο Τόμσον εξέφρασε τα 60s και τα 70s με την ορμή και τον μηδενισμό ενός μετά - μπίτνικ, αφήνοντας πίσω του ένα έργο που παραμένει ακόμη και σήμερα η ίσως πιο κατατοπιστική μελέτη πάνω στο αμερικάνικο όνειρο και, πιο συγκεκριμένα, του τέλους του. Δηλωμένος εχθρός του Ρίτσαρντ Νίξον, λάτρης του αθλητισμού, επιρρεπής στην εγκληματικότητα (σκότωσε – κατά λάθος ! – τη γραμματέα του το 2000 ενώ στο παρελθόν είχε συλληφθεί με την κατηγορία της κατοχής παιδικής πορνογραφίας και για μικροεγκλήματα) και φανατικός βιβλιοφάγος, ο Τόμσον ήταν όλα όσα συνέθεταν έναν άνθρωπο της εποχής του.

Μια λατρεμένη και ταυτόχρονα μισητή προσωπικότητα, ένας λαϊκός ήρωας και ταυτόχρονα ένας κουλτουριάρης εστέτ, ένα rock ‘n’ roll απομεινάρι από τα χρόνια της φωτιάς που έδωσε τέλος στη ζωή του το 2005 αφήνοντας έναν πυροβολισμό να ξεκολλήσει για μια και μοναδική φορά στη ζωή του την πίπα με το τσιγάρο που ήταν μόνιμως κολημμένο στο στόμα του, έχοντας προηγουμένως στη ζωή του δηλώσει επανελειμμένα: «Δεν αντέχω στη σκέψη πως κάποτε δεν θα μπορώ να έχω την ελευθερία να αυτοκτονήσω».

depp

Ο Τζόνι Ντεπ γνώρισε τον Τόμσον κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του «Φοβος και Παράνοια στο Λας Βέγκας» του Τέρι Γκίλιαμ το 1998, στο οποιό υποδυόταν τον εκκεντρικό δημοσιογράφο και το alter ego του Ραούλ Ντιουκ σε μια ντελιριακή ερμηνεία. Από τότε και μέχρι το θάνατο του Τόμσον, ο Ντεπ υπήρξε ο πιο στενός του φίλος, αυτός που βοήθησε στο να εκδοθεί μετά από τέσσερις δεκαετίες το πρώτο του μυθιστόρημα «The Rum Diary» και αυτός που πλήρωσε τα έξοδα της κηδείας του πριν ξεκινήσει μια τιτάνια προσπάθεια να μεταφέρει το «Τhe Rum Diary» στον κινηματογράφο.

H πρώτη απόπειρα για το κινηματογραφικό «Μεθυσμένο Ημερολόγιο» έγινε το 2000, δύο χρόνια μετά την έκδοση του βιβλίου. Τότε πρωταγωνιστές θα ήταν ο Τζόνι Ντεπ στο ρόλο του Πολ Κεμπ και μαζί του θα συμπρωταγωνιστούσε ο Νικ Νόλτε. Το σχέδιο όμως δεν προχώρησε ποτέ μετά από τις αντιρρήσεις του ίδιου του Τόμσον. Το 2002 μια άλλη προσπάθεια βρήκε ως πρωταγωνιστές τον Μπενίσιο Ντελ Τόρο και τον Τζος Χάρτνετ, κι αυτή όμως δεν έφτασε ποτέ πιο μακριά από τα πρώτα βήματα της παραγωγής. Το 2007 ο παραγωγός Γκρέιαμ Κινγκ αγόρασε τα δικαιώματα του βιβλίου για λογαριασμό της Warner Bros. και εκεί ενεπλάκη η εταιρία παραγωγής του Ντεπ, Infinitum Nihil, καταφέρνοντας επιτέλους να δώσουν μια τελική ευκαιρία στη μεταφορά. Με τον Μπρους Ρόμπινσον (του «Withnail And I») στην καρέκλα του σκηνοθέτη, τα γυρίσματα ξεκίνησαν το 2009, αλλά η ταινία δεν βρήκε εύκολα διανομή φτάνοντας τελικά στις αίθουσες το 2011.

fear

Το «Φόβος και Παράνοια στο Λας Βέγκας» (ναι αυτή η μεν cult δε χαοτική φιλμική εμπειρία του Τέρι Γκίλιαμ) και το όχι και τόσο «Μεθυσμένο Ημερολόγιο» δεν είναι όμως οι μόνες ταινίες που προσπάθησαν να «συλλάβουν» το κινηματογραφικό σύμπαν του Χάντερ Τόμσον. Μέσα στα χρόνια, η σχέση του Τόμσον με το σινεμά υπήρξε μια σχέση αγάπης – μίσους, καθώς ντοκιμαντέρ και ταινίες μυθοπλασίες προσπάθησαν να ξεκλειδώσουν το μυστήριο γύρω από τον ιδιοσυγκρασιακό δημοσιογράφο και συγγραφέα με τον ίδιο να παραμένει αρνητικός σε οποιαδήποτε εκδήλωση θαυμασμού στο πρόσωπο του, αλλά και με λιγοστές τις περιπτώσεις που κάποιος κινηματογραφιστής κατάφερε να συστήσει με πληρότητα τον Τόμσον σε ένα ευρύτερο κοινό που διαφορετικά θα έπρεπε να αφιερώσει τη μισή ζωή του προκειμένου να διαβάσει το ογκώδες έργο που άφησε πίσω του.

Ενα από τα σημαντικότερα ντοκουμέντα σχετικά με τον Τόμσον μπορεί να βρει κανείς στο ντοκιμαντέρ του Νάιτζελ Φιντς «Fear and Loathing on the Road to Hollywood» του 1978, στο οποίο ο σκηνοθέτης ακολουθεί τον Τόμσον και τον illustrator Ραλφ Στέντμαν καθώς ταξιδεύουν στο Χόλιγουντ προκειμένου να συναντήσουν έναν σεναριογράφο. Στο ντοκιμαντέρ μπορεί κανείς να παρατηρήσει σε βάθος τη προσωπικότητα του Τόμσον, αλλά και να μάθει περισσότερα για την εποχή που είχε βάλει υποψηφιότητα για Σερίφης (!) του Κολοράντο αλλά και τη θυελλώδη σχέση του με τον Πρόεδρο Νίξον («Ο Νίξον είναι ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να σου κρατάει το χέρι χαιρετώντας σε και ταυτόχρονα να σε μαχαιρώνει στην πλάτη»).

murray

To 1980, o πρώτος ηθοποιός στην ιστορία που υποδύθηκε τον Τόμσον ήταν ο Μπιλ Μάρεϊ στο «Where the Bufallo Roam» του Αρτ Λίνσον, βασισμένο στο άρθρο – νεκρολογία του Τόμσον για τον Ινδιάνο δικηγόρο και ακτιβιστή Οσκαρ Ζέτα Ακόστα που δημοσιεύθηκε στο Rolling Stone με τίτλο «The Banshee Screams for Buffalo Meat». Επίσημος σύμβουλος της ταινίας ο Τόμσον μίσησε την ταινία: «Ηταν ένα απαίσιο σκουπίδι. Ο Μάρεϊ, όμως, έκανε καλή δουλειά. Αλλά ηταν ένα κακό σενάριο. Δεν μπορείς να κάνεις τίποτα για να νικήσεις ένα κακό σενάριο. Ηταν ένα απαίσιο φιλμ. Ενα καρτούν. Γράψαμε και γυρίσαμε στην πραγματικότητα πολλά διαφορετικά φινάλε και εναρκτήριες σκηνές, αλλά όλες κόπηκαν τελικά. Ηταν απογοητευτικό. Να μην προσθέσω πως έπρεπε για χρόνια να ζω μαζί του. Είναι σαν να μπαίνεις σε ένα μπαρ και όλοι να ψιθυρίζουν πίσω από την πλάτη σου επειδή όλοι είχαν μόλις δει αυτή τη γαμημένη ταινία.»

gonzo

Η σημαντικότερη όμως ταινία για τον Τόμσον γυρίστηκε το 2008 και ήταν το ντοκιμαντέρ του Αλεξ Γκίμπνεϊ με τίτλο «Gonzo: The Life and Work of Dr. Hunter S. Thompson», μια πραγματικά αποκαλυπτική εμβάθυνση στο έργο και την προσωπικότητα του Τόμσον με αφηγητή τον Τζόνι Ντεπ και συνεντεύξεις από τους πιο στενούς φίλους και συνεργάτες του.

Σε συνέντευξη του ο Γκίμπνεϊ περιγράφει ιδανικά τι ακριβώς ήταν ο Τόμσον: «Ο Χάντερ ήταν ένας συγγραφέας στο σώμα ενός δημοσιογράφου. Αναμειγνύει τα γεγονότα με τη φαντασία, το πάθος με την κωμωδία. Εστιάσεις στις αντιφάσεις και αυτό δίνει στην πρόζα του δύναμη. Μπαίνει ο ίδιος μέσα στην ιστορία και γίνεται ο ίδιος ένας χαρακτήρας της. Σε σχέση με την επίδραση του, πιστεύω ότι υπήρξε μια εποχή που ήταν τόσο επίκαιρος που στην πραγματικότητα είχε γίνει ο εκπρόσωπος του αμερικανικού χαρακτήρα. Εξέφρασε τις αντιφάσεις του μέσου Αμερικάνου ακριβώς την εποχή που οι άνθρωποι προσπαθούσαν να αποκρυπτογραφήσουν τις μαλακίες που συνέβαιναν γύρω τους. Η επιρροή του σήμερα δεν βρίσκεται σε όσους αντιγράφουν το στιλ γραψίματος του, όσο για παράδειγμα στο σόου του Τζον Στίουαρτ. Είναι αυτός ο θυμός που εκφράζεται μέσα από την κωμωδία, το θάρρος να απευθύνεσαι στους πολιτικούς λέγοντας τους κατάμουτρα πως είναι ψεύτες. Νομίζω πως ο Χάντερ θα το λάτρευε.»

rango

Σημαντικά ντοκουμέντα για τον Τόμσον μπορεί, ωστόσο να βρει κανείς και στο αρψχείο του Γουέιν Εγουινγκ, ο οποίος έχει γυρίσει τρια ντοκιμαντέρ για τον Τόμσον: το «Βreakfast with Hunter» του 2003, το «When I Die» του 2005 και το «Free Lisl: Fear and Loathing in Denver» του 2006. Στην επίσημη σελίδα του HunterThompsonFilms μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες γι'αυτά καθώς και πολύ ανέκδοτο υλικό από προσωπικές στιγμές του Τόμσον.

Αλλά ντοκιμαντέρ για τον Τόμσον είναι τα εξής: «Hunter S. Thompson: The Crazy Never Die» των Αδερφών Μίτσελ του 1988, το «In Come on Down: Searching for the American Dream» του 2004 του Ανταμ Λίλεϊ, το «Buy the Ticket, Take the Ride: Hunter S. Thompson on Film» του 2006 του Τομ Θέρμαν που ασχολείται με τη σχέση του Τόμσον με τους διάσημους φίλους του, από τον Τζόνι Ντεπ μέχρι τον Μπιλ Μάρεϊ και από τον Σον Πεν μέχρι τον Τζον Κιούζακ, το «Blasted!!! The Gonzo Patriots of Hunter S. Thompson» του 2006 του Μπλου Κράνινγκ.

rango

Με την επιρροή του Τόμσον να αγγίζει μάλλον κάθε έκφανση της ποπ κουλτούρας, μπορεί κανείς να τον βρει σήμερα σε μέρη που κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί: στο βραβευμένο με Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων «Rango» όπου σε μια σκηνή ο Ράνγκο πέφτει πάνω στο διάσημο ξεσκέπαστο αυτοκίνητο του Τόμσον μέχρι το τηλεοπτικό καρτούν «Τhe Venture Bros.» του όπου ένας από τους χαρακτήρες ονομάζεται Στρατηγός Χάντερ Γκάδερς και είναι εμπνευσμένος από τον Τόμσον φορώντας τα διάσημα γυαλιά του και καπνίζοντας με μια πίπα 15 εκατοστών.

Και φυσικά μπορείς να βρεις τον Χάντερ Τόμσον σε οποιονδήποτε σύγχρονο «επαναστάτη» που κόντρα στις προβλέψεις μπορεί να εκφράζει μια ολόκληρη γενιά, όχι απλά παρατηρώντας τα πράγματα από την ασφάλεια του λαπτοπ του, αλλά εισβάλλοντας ο ίδιος μέσα στα γεγονότα, καταγράφοντας την αλήθεια με τον πλέον μυθιστορηματικό τρόπο και διακινδυνεύοντας να χάσει ένα κομμάτι του εαυτού του για την αναζήτηση της.

Καπνίζοντας και πίνοντας σαν να μην υπάρχει αύριο...

Δείτε παρακάτω ολόκληρο (σε δύο μέρη) το ντοκιμαντέρ «Fear and Loathing on the Road to Hollywood» του 1978 του Νάιτζελ Φιντς, περισσότερο γνωστό πλέον ως «Fear and Loathing in Gonzovision».

Το «Μεθυσμένο Ημερολόγιο» του Μπρους Ρόμπινσον παίζεται στις αίθουσες από την 1η Μαρτίου