Ο Ροντρίγκο Σορογκόγιεν βρέθηκε το 2018 στις υποψηφιότητες των Οσκαρ με το μικρού μήκους «Madre», μια αφαιρετική σπουδή στην αγωνία και τη μητρική αγάπη, που κλιμάκωνε με εξαιρετικό τρόπο το σασπένς. Εκείνη η δημιουργία αποτέλεσε και τη βάση (μεταφέρθηκε αυτούσια μάλιστα) για την τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του, τον «Εξαφανισμένο», που προβάλλεται από σήμερα στις αίθουσες της χώρας μας.
Το Flix συνάντησε για δεύτερη φορά τον ταλαντούχο Ισπανό σκηνοθέτη που όλοι γνωρίσαμε καλύτερα με τον «Εκπτωτο», αυτή τη φορά στην Βενετία, όπου η ταινία πραγματοποίησε την πρεμιέρα της στο παράλληλο διαγωνιστικό τμήμα των Οριζόντων, και τον ρώτησε για τις προκλήσεις της επαναπροσέγγισης του πρωτογενούς υλικού, για τους πολυδαίδαλους μηχανισμούς ενός θρίλερ, αλλά και για την αγάπη, η οποία εμφανίζεται πάντα εκεί που (δεν) την περιμένεις.
Η μικρού μήκους ταινία έχει μία συγκεκριμένη μορφή, απαιτεί μία περιορισμένη δραματουργία και είναι ένα κλειστό σύστημα, το οποίο έπρεπε να επεκτείνω και να εμπλουτίσω. Για να πραγματοποιήσω αυτή τη μετάβαση, ακολούθησα αφενός την λογική οδό, αφετέρου μία πιο παράλογη διαδρομή. Διατήρησα όλα τα συστατικά στοιχεία της μικρού μήκους ταινίας μου, αλλά έπαιξα περισσότερο με τους ήχους και τους φακούς. Ο ήχος της θάλασσας είναι πιο απειλητικός στην αρχή, σιγά-σιγά όμως καταλαγιάζει, αποκτά μία πιο ήπια διάσταση. Το ίδιο και η μορφή της πρωταγωνίστριας μέσα στην απεραντοσύνη του τοπίου της παράνοιας. Μια μικρή μορφή, μοναχική και απελπισμένη που αναζητά την λύτρωση και την σωτηρία. Μπορείς να κινηματογράφησης την απώλεια με ασφυκτικά κάδρα, όπως έκανε ο Λάζλο Νέμες στον «Γιο του Σαούλ», εγώ όμως αποφάσισα να διευρύνω το πεδίο όσο το δυνατόν περισσότερο, να ξεδιπλώσω τον πόνο της κεντρικής ηρωίδας μέσα σε ένα τοπίο, στο οποίο θα επέλθει και η κάθαρση.
Ξεκινήσαμε να γράφουμε το σενάριο χωρίς να έχουμε μία σαφή ιδέα για τον προσανατολισμό της ιστορίας. Η μικρού μήκους ταινία είναι μόνο μία πολύ δυνατή σκηνή, η οποία όμως θα μπορούσε να εξελιχθεί ποικιλοτρόπως. Η αλήθεια είναι, πάντως, πως αν δεν γνώριζε τόσο μεγάλη επιτυχία και δεν έφτανε μέχρι τα Όσκαρ, δεν θα είχαμε προχωρήσει στην τωρινή ταινία. Μαζί με την σεναριογράφο μου επεξεργάστηκα διάφορα σενάρια, αλλά τελικά αποφασίσαμε ότι δεν θέλαμε ακόμα ένα θρίλερ. Προτιμήσαμε να δώσουμε μία πιο δραματική, υπαινικτική και προσωπική διάσταση. Αυτό μας οδήγησε σε νέα συναρπαστικά μονοπάτια.
Το ισπανικό σινεμά πάντα κατάφερνε να αντικατοπτρίσει τις κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές μέσα από την κάμερα σπουδαίων σκηνοθετών που κατάφερναν να μεγαλουργήσουν ανεξάρτητα από περιορισμούς και απαγορεύσεις.»
Δεν πιστεύω ότι ένας σκηνοθέτης πρέπει πάντα να κινηματογραφεί με το ίδιο ύφος για να θεωρηθεί δημιουργός. Κάθε ταινία είναι μία αφορμή για να επανεφεύρουμε και να επαναπροσδιορίσουμε τον εαυτό μας και την τέχνη μας. Στην προηγούμενη ταινία μου ο κεντρικός ήρωας ήξερε τα πάντα, αντιθέτως εδώ η ηρωίδα μου δεν ξέρει τι απέγινε ο γιος της και προχωρεί στα τυφλά, στην ίδια θέση με τον θεατή που επίσης δεν γνωρίζει τίποτα. Στον «Έκπτωτο» ο ρυθμός ήταν καταιγιστικός, εδώ η ταινία κυλά με έναν ελεγειακό και σχεδόν αργό ρυθμό, όπως είναι και η επούλωση των τραυμάτων της ηρωίδας. Το μυστήριο, επομένως, εδώ αναδύεται μέσα από την αδιόρατη απειλή που δεν παίρνει ποτέ καθαρή μορφή, αλλά παραμένει ένα θολό περίγραμμα. Οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες και ο θεατής έχει μονίμως την αίσθηση ότι τα πάντα γίνονται σε αντίθεση με αυτό που περίμενε, αποκαλύπτεται όμως σταδιακά ότι όλη αυτή η παρέα έχει τη δική της εσωτερική αλληλουχία.
Μου αρέσει το παιχνίδι με τα κινηματογραφικά είδη και με τις προσδοκίες των θεατών. Όποιος είχε δει την μικρού μήκους ταινία, θα περίμενε σίγουρα κάτι πιο σκοτεινό, εγώ όμως ήθελα κατά βάθος να πω μια ιστορία αγάπης, μία μετάβαση από το σκοτάδι προς το φως.
Τα γυρίσματα δίνουν πάντα την ευκαιρία να αποκαλυφθούν λεπτομέρειες που μέχρι εκείνη τη στιγμή περνούσαν απαρατήρητες. Δεν είμαι απ’ αυτούς που δεν κάνουν καμιά αλλαγή στο σενάριο ή έχουν πολύ αυστηρά storyboards που πρέπει να τηρηθούν απαρέγκλιτα. Μου αρέσει να εκπλήσσω τους ηθοποιούς μου και να εκπλήσσομαι από αυτούς. Στην ταινία άλλαξα επίτηδες ορισμένες κομβικής σημασίας λεπτομέρειες για να δω τις αντιδράσεις του συνεργείου και των ηθοποιών, να εκμαιεύσω ερμηνείες που έχουν φυσικότητα και ειλικρίνεια, κάτι ακατέργαστο που πηγάζει από την ομορφιά του τοπίου και τον πόνο της κεντρικής ηρωίδας.
Η οικονομική κρίση στην Ισπανία οδήγησε τον κινηματογράφο σε ορισμένες πολύ ενδιαφέρουσες περιπέτειες. Ο αριθμός των παραγωγών μειώθηκε, οι μεσαίου προϋπολογισμού ταινίες σχεδόν εξαφανίστηκαν, αυτό όμως οδήγησε πολλούς δημιουργούς στο να τολμήσουν με πολύ μικρό budget να σκηνοθετήσουν πρωτοποριακά και ενδιαφέροντα πράγματα. Φυσικά υπάρχουν ακόμα κωμωδίες εσωτερικής κατανάλωσης και υπερπαραγωγές που επαναπαύονται στις μέινστριμ προσδοκίες μιας ανώδυνης θέασης, αλλά από την άλλη το σινεμά της χώρας πάντα κατάφερνε να αντικατοπτρίσει τις κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές μέσα από την κάμερα σπουδαίων σκηνοθετών που κατάφερναν να μεγαλουργήσουν ανεξάρτητα από περιορισμούς και απαγορεύσεις.
