Ηθοποιός και τραγουδίστρια, με μια πλούσια καριέρα και στις δύο σφαίρες της δραστηριότητάς της, η Ζαν Μπαλιμπάρ δίνει μια ερμηνεία που βάζει φωτιά στο “Barbara”, την ταινία του πρώην άντρα της, πατέρα των παιδιών της και πολλές φορές στο παρελθόν συνεργάτη της, Ματιέ Αμαλρίκ. Μια ερμηνεία που της απέφερε το Σεζάρ πρώτου γυναικείου ρόλου φέτος σε μια απόλυτα δικαιολογημένη νίκη. Μερικούς μήνες πριν από εκείνο το βραβείο, το Flix την συνάντησε σε μια ταράτσα των Καννών όπου το φιλμ έκανε την πρεμιέρα του, για να ανακαλύψει μια γυναίκα που δεν φοβάται να είναι ντίβα. Που δεν φοβάται να είναι υπερβολική, μεγαλύτερη από την ζωή, αστεία η δραματική. Που δεν φοβάται να ξαπλώσει σε ξυπόλητη σε έναν καναπέ μπροστά σε έναν δημοσιογράφο. Που δεν φοβάται να γελάσει. Που δεν φοβάται να είναι ζωντανή. Να είναι ηθοποιός.
Το «Βarbara» προβάλλεται στις αίθουσες από τις 5 Απριλίου, σε διανομή της Weirdwave.
Τι σήμαινε για εσάς η Μπαρμπαρά και η μουσική της; Ησασταν θαυμάστρια της;
Δεν ήμουν θαυμάστρια, γιατί δεν είμαι θαυμάστρια κανενός με την έννοια που έχουμε για τους θαυμαστές ενός ειδώλου. Φυσικά την άκουγα, φυσικά είχα δίσκους της και ήταν σημαντική για μένα, αλλά όχι δεν ήταν πιο σημαντική από τον Μικ Τζάγκερ. Νομίζω ότι άκουγα πολύ περισσότερο Ιγκι Ποπ απ ότι Μπαρμπαρά όσο μεγάλωνα.
Τι θα λέγατε ότι ήταν αυτό που την έκανε τόσο δημοφιλή στη Γαλλία;
Νομίζω ότι συνοψίζει πολλές πτυχές της γαλλικής ιστορίας. Ηταν Εβραία, οι γονείς της ήταν μετανάστες από την Ουκρανία, γεννήθηκε το 1930 στο Παρίσι, έζησε τους διωγμούς των Εβραίων στην διάρκεια του Πολέμου. Στη δεκαετία του 50 ήταν κομμάτι της Rive Gauches της αναγέννησης του γαλλικού πνεύματος. Εγραψε ένα τραγούδι για τον Μιτεράν, ήταν πολύ δραστήρια ως ακτιβίστρια όταν το Aids έκανε την εμφάνισή της, είχε τόσα πράγματα με τα οποία μπορούσες να ταυτιστεί.
Πως προσεγγίσατε τον ρόλο; Τι σήμαινε για εσάς να την υποδυθείτε;
Δεν με ενδιαφέρει να υποδυθώ έναν χαρακτήρα, πόσο μάλλον ένα αληθινό πρόσωπο. Είμαι ο εαυτός μου και απολαμβάνω να είμαι ο εαυτός μου. Αν ο σκηνοθέτης μου θέλει να πάρει αυτό το παιχνίδι μου και να το μοντάρει σε κάτι άλλο, σε κάτι που να απεικονίζει έναν χαρακτήρα, δεν έχω πρόβλημα ή αντίρρηση, αλλά είμαι σαν ένα μωρό, που σκέφτομαι μόνο ότι υπάρχει μπροστά μου. Ή μια γατούλα που παίζει με ότι έχει στις πατούσες της. Αν έρθει ένα τόπι μπροστά σου θα παίξεις με αυτό. Αν υπάρχει ένας άντρας στο πλάνο, θα παίξεις μαζί του σαν μπάλα, θα τον φιλήσεις ή θα του μιλήσεις, θα τον αγγίξεις.
Και σαν γατούλα, γρατζουνίζετε κι όλας μερικές φορές;
Φυσικά γρατζουνίζεις. Βαριέσαι, τον παρατάς και κάνεις κάτι άλλο. [Σταματά, βγάζει τα παπούτσια της και ανεβάζει τα πόδια της στον καναπέ.] Ξέρεις θα ξαπλώσω λίγο σε αυτόν τον καναπέ γιατί έχω λίγο κουραστεί].
Χρειάζεστε μήπως ένα ακόμη μαξιλάρι;
Οχι είμαι εντάξει, ευχαριστώ. Αλλά ναι, θα κάνω αυτό που θέλω και στη συνέχεια ο σκηνοθέτης μπορεί να κάνει ότι θέλει με το υλικό που έχει από μένα, δεν είναι δικό μου πρόβλημα, ούτε με ενδιαφέρει.
Δεν με ενδιαφέρει να ακολουθήσω την πορεία ενός χαρακτήρα από το ένα σημείο στο άλλο σε μια γραμμική πορεία, γιατί δεν μου αρέσει ο προγραμματισμός Δεν είμαι ένα κομπιούτερ. Οι ηθοποιοί που παίζουν σαν μηχανές, που έχουν μια λίστα από πράγματα που θέλουν να κάνουν, σαν λίστα για ψώνια; Εγώ δεν είμαι τέτοια ηθοποιός.
Πως ήταν λοιπόν να παίζετε μια ηθοποιό που προσπαθεί πολύ σκληρά να μιμηθεί την Μπαρμπαρά;
Νομίζω ότι η ηθοποιός που παίζω είναι μια πολύ κακή ηθοποιός. Κι ο σκηνοθέτης της ένας πολύ κακός σκηνοθέτης. Και νομίζω ότι η ταινία που θα κάνουν θα είναι πολύ κακή. Κι ακριβώς γι αυτό η δική μας είναι πολύ καλή.
Κι ο Ματιέ Αμαλρίκ δεν είναι ένας τέτοιος κακός σκηνοθέτης.
Οχι. Καθόλου. Και ο χαρακτήρας που υποδύεται νομίζω ότι είναι πολύ περισσότερο σαν την Μπάρμπαρα απ΄ ότι ο δικός μου χαρακτήρας. Η μάλλον όχι. Οχι. Δεν είναι αυτό ακριβώς που θέλω να πω, δεν νομίζω ότι μπορώ να το εξηγήσω, ας το αφήσουμε.
Κι εκείνος ακολουθεί την δική σας οπτική στην ερμηνεία του;
Οχι δεν νομίζω ότι το κάνει και γι αυτό είμαι πολύ καλύτερη ηθοποιός απ΄ότι εκείνος. [Εγώ γελάω εκείνη όχι.]
Πως είναι να δουλεύεις με κάποιον που ξέρεις τόσο καλά, με τον οποίο έχεις παιδιά;
Πρακτικό.
Ναι αλλά είναι κι ενδιαφέρον;
Δεν ξέρω, είναι σαν… Είναι εκεί. Υπάρχει. Ειναι σαν ένα όμορφο τραγούδι της Ζαν Μορό που λέει “δεν γεννηθήκαμε με δυο αιώνες διαφορά, γεννηθήκαμε μαζί κι από τύχη συναντηθήκαμε Και συνεχίζουμε την ζωή μας μαζί.” Ναι είναι πρακτικό κυρίως αυτό, αλλά είναι κι όμορφο γιατί η τύχη, η συγκυρία έχει μια ομορφιά. Η ζωή έχει μια ομορφιά. Αλλά ναι είναι κυρίως πρακτικό γιατί δεν χρειάζεται να μου εξηγήσει τι θέλει και δεν χρειάζεται να βρει τι ψάχνω και τι αναζητώ, γιατί με ξέρει τόσο καλά.
Κι όταν δουλεύετε με άλλους σκηνοθέτες που απαιτούν να ακολουθείτε τις οδηγίες τους το βρίσκετε πιο δύσκολο;
Οχι καθόλου. Δεν μου είναι καθόλου δύσκολο. Τους ακούω και είτε συμφωνώ μαζί τους είτε όχι, δεν λέω κουβέντα και μετά κάνω απλά αυτό που εγώ θέλω να κάνω. [Εγώ γελάω, εκείνη όχι].
Ίσως αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος να ακολουθήσεις μια οδηγία.
[Γελά] Είναι ο καλύτερος τρόπος να ζήσεις την ζωή σου. Δεν χρειάζεται να ξοδεύεις χρόνο με ανθρώπους που διαφωνείς. Μπορείς απλά να πεις ΟΚ και να κάνεις κάτι άλλο.
Δεν πιστεύετε ότι μπορεί κανείς να αλλάξει γνώμη στους ανθρώπους μέσω της κουβέντας;
Ω, όχι είμαι πολύ τεμπέλα για να κάνω κάτι τέτοιο.
Δυσκολεύομαι να το πιστέψω.
Ω ναι, είμαι πολύ τεμπέλα. Και το να είσαι τεμπέλα είναι μια πολύ πολύ σκληρή δουλειά. [Γελάμε και οι δυο]. Πρέπει να είσαι πολύ ταλαντούχα και πρέπει να δουλέψεις πολύ σκληρά πάνω στην τεμπελιά σου. Διότι όλοι προσπαθούν να σε πείσουν ότι δεν πρέπει να είσαι τεμπέλα. Κι εσύ πρέπει να αντισταθείς.
Ομολογώ ότι με εμπνέετε. Θα ήθελα πολύ να είμαι περισσότερο τεμπέλης, αλλά ίσως δεν έχω αρκετό ταλέντο για να τα καταφέρω.
Ναι ίσως δεν έχεις πολύ ταλέντο στην τεμπελιά. Προσπάθησε να περάσεις λίγο περισσότερο καιρό με ναρκομανείς. Μπορούν να σου το διδάξουν πολύ καλά. Οχι γιατί είναι τεμπέληδες στ’ αλήθεια αλλά γιατί είναι μαστουρωμένοι. Αυτό είναι το καλό με την δουλεία μας. Συναντάς πολλούς ναρκομανείς και σε βοηθούν σε αυτό. [Γελάμε]
Το κάνετε αυτό; Παίρνετε στοιχεία από ανθρώπους που γνωρίζετε και τα χρησιμοποιείτε στη δουλειά σας;
Οχι. Οχι. Δεν το κάνω. Το κάνω στην ζωή μου, αλλά όχι στην δουλειά. Κι αν δανειστώ κάτι από κάποιον και είναι σημαντικό θα εμφανιστεί στην δουλειά μου. Πιστεύω βαθιά στην τύχη. Η τύχη περιέχει την μεγαλύτερη αλήθεια. Κάθε φορά έχεις τόσες επιλογές και αυτό που διαλέγεις “κατά τύχη” είναι αυτό που έχεις ανάγκη ακούσια.
Εχετε ποτέ κυνηγήσει με πάθος πράγματα για να ανακαλύψετε μετά ότι δεν ήταν σωστά γι εσάς;
Ναι. Αντρες. [Γελάμε]
Οχι οι άντρες δεν μετράνε.
Ναι αλλά το περιέγραψες με τόσο σωστό τρόπο που δεν μπορούσα να σκεφτώ κάτι άλλο: “κυνηγάς κάτι με πάθος”
Υποθέτω ότι οι άντρες τείνουν να σε απογοητεύουν πάντα. Τουλάχιστον μετά από μερικά χρόνια.
Οχι, δεν το πιστεύω στ΄αλήθεια. Στην πραγματικότητα δεν νομίζω ότι απογοητεύομαι ποτέ. Απλά αλλάζω ενδιαφέροντα
Λατρεύω τον τρόπο που βλέπετε την ζωή. Θα πρέπει να πάρω μερικά μαθήματα από εσάς.
ΟΚ. Θα σου στείλω κασέτες και θα πρέπει να τις ακούς κάθε πρωί.
Θα το κάνω. [γελάμε] Θα τις ακούω στο αυτοκίνητο. Θα επαναλαμβάνω μετά από εσάς.
Ναι να το κάνεις. [γελά].
Μιλήσαμε για την ηθοποιία, αλλά όχι για το τραγούδι. Σκεφτόσασταν ότι όλοι θα συνέκριναν το τραγούδι σας με το δικό της;
Οχι, όχι στ’ αλήθεια γιατί δεν προσπάθησα ποτέ να τραγουδήσω όπως εκείνη.
Ακόμη κι έτσι, η προοπτική δεν ήταν τρομακτική;
Οχι. Δεν ήταν τρομακτικό. Τίποτα δεν είναι τρομακτικό. Ο πόλεμος είναι τρομακτικός. [γελά]. Ο θάνατος. Τραγουδώ σαν ηθοποιός όχι σαν τραγουδίστρια Και οι ηθοποιοί τραγουδούν όπως όλοι τραγουδάμε στο μπάνιο τους. Και οι ηθοποιοί που τραγουδούν όπως η Ζαν Μορώ ή η Μέριλιν Μονρό το μόνο που κάνουν διαφορετικά από εμάς είναι ότι έχουν το κουράγιο να τραγουδήσουν όπως στο μπάνιο τους, αλλά δημόσια. Κι αυτό είναι που έχει πλάκα. Κι έκανα το ίδιο. Γιατί η Μπάρμπαρα ήταν γενναία κι έπρεπε να είμαι γενναία κι εγώ.
Ηταν επίσης ντίβα. Πόσο δύσκολο ήταν να υποδυθείτε αυτή την πλευρά του χαρακτήρα της;
Είμαι ντίβα. Δεν είναι κάτι που πρέπει να υποδυθώ. [γελάω. Κι εκείνη λίγο.]
Απολύτως.
Φυσικά.
Δεν με ενδιαφέρει να υποδυθώ έναν χαρακτήρα, πόσο μάλλον ένα αληθινό πρόσωπο. Είμαι ο εαυτός μου και απολαμβάνω να είμαι ο εαυτός μου. Αν ο σκηνοθέτης μου θέλει να πάρει αυτό το παιχνίδι μου και να το μοντάρει σε κάτι άλλο, σε κάτι που να απεικονίζει έναν χαρακτήρα, δεν έχω πρόβλημα ή αντίρρηση, αλλά είμαι σαν ένα μωρό, που σκέφτομαι μόνο ότι υπάρχει μπροστά μου.
Υποθέτω ότι ο τρόπος που γυρίσατε την ταινία, όχι σαν τυπικό biopic αλλά σας στιγμές μιας ζωής ήταν απελευθερωτικό για εσάς.
Δεν θα μπορούσα αλλιώς. Δεν με ενδιαφέρει να ακολουθήσω την πορεία ενός χαρακτήρα από το ένα σημείο στο άλλο σε μια γραμμική πορεία, γιατί δεν μου αρέσει ο προγραμματισμός Δεν είμαι ένα κομπιούτερ. Οι ηθοποιοί που παίζουν σαν μηχανές, που έχουν μια λίστα από πράγματα που θέλουν να κάνουν, σαν λίστα για ψώνια; Εγώ δεν είμαι τέτοια ηθοποιός. Και στην πραγματικότητα δεν με ενδιαφέρει ο χαρακτήρας που υποδύομαι. Με ενδιαφέρει μόνο η στιγμή που γυρίζουμε. Δεν με νοιάζει η συνέχεια, δεν είναι η δουλεία μου, υπάρχει κάποιος για το continuity στο πλατό Η δουλεία μου είναι να είμαι ζωντανή. Και μόνο αν είσαι ζωντανή μπορείς να δώσεις κάτι με σάρκα κι οστά στην οθόνη. Για μένα είναι υπάρχει μόνο η στιγμή. Η στιγμή. Η στιγμή. Η στιγμή.
Τι παίρνετε από την ηθοποιία; Τι κερδίζετε;
Ενα kick. Την βρίσκω. Με ηλεκτρίζει. Σου ορκίζομαι είναι αυτό ακριβώς. Είμαι σαν μωρό και ήταν τόσο ωραία να είσαι μωρό. Δεν το θυμάμαι, δεν θυμάμαι πως ήταν και προσπαθώ να το θυμηθώ. Απλά να παίζεις και να σε ανταμείβουν γι αυτό με μεγάλα βυζιά που μπορείς να θηλάσεις. [γελάμε] Δυστυχώς είμαι 100% ετεροφυλόφιλη γιατί θα μου άρεσε πολύ να θηλάσω αυτά τα βυζιά ξανά. Αυτό ακριβώς ψάχνω όταν είμαι στο σετ. Την ελευθερία, το παιχνίδι κι από αυτό παίρνω ένα kick. Οπως στο τραγούδι. “I get no kick from champagne” I get my kick out of that. Και δεν είναι πολύ, δεν κρατά πολύ. Στις ταινίες παίζεις για μερικά λεπτά κάθε τόσο, στο θέατρο ίσως για μια μίαμιση ώρα. Και για να το κάνεις, για να πάρεις αυτή την απόλαυση θα πρέπει να υπομείνεις φρικτά πράγματα, όπως το να είσαι ξαπλωμένη σε έναν καναπέ και να κουβεντιάζεις με έναν Έλληνα [γελάει]
Δεν θα μπορούσα να φανταστώ τίποτα χειρότερο από αυτό. [γελάμε μαζί]<αστειεύομαι φυσικά, το απολαμβάνω αυτή την στιγμή, αλλά ναι πρέπει να κάνεις, άλλα πολύ βαρετά πράγματα. Ομως το kick αυτό αξίζει τον κόπο. Απολύτως!
Το «barbara» προβάλλεται στις αίθουσες από τις 5 Απριλίου, σε διανομή της Weirdwave.