To doxs! είναι το παλιότερο φεστιβάλ στη Γερμανία, αφιερωμένο αποκλειστικά στην προβολή ντοκιμαντέρ για παιδιά και έφηβους αλλά και στη στενή σχέση του κινηματογράφου με την εκπαίδευση μέσα από οργανωμένες προβολές σε σχολεία αλλά και καινοτόμες εκπαιδευτικές μεθόδους που έχουν ως απώτερο στόχο την ευαισθητοποίηση των νέων σε ένα κομμάτι του κόσμου και της κοινωνικής ζωής που δεν θα μπορούσαν ποτέ να γνωρίσουν μέσα από την τηλεόραση.
Η Διευθύντρια του doxs! Γκούντρουν Ζόμερ, λίγο πριν φτάσει στην Αθήνα για να παρουσιάσει μια επιλογή από το πρόγραμμα του doxs! και να συμμετάσχει στην ανοιχτή συζήτηση «Πλατφόρμες Δικτύωσης σε Καιρό Κρίσης» στις 3 Δεκεμβρίου στις 20.00 στο Γαλλικό Ινστιτούτο, μίλησε στο Flix για τις δράσεις του Φεστιβάλ, τη σημασία της εκπαίδευσης μέσα από τον κινηματογράφο και το ντοκιμαντέρ των Αγγελης Ανδρικοπούλου, Αργύρη Τσεπελίκα «Τα Παιδιά Δεν Παίζει» που συμπεριέλαβε πέρσι στο ετήσιο πρόγραμμά προβολών του doxs!.
Πώς θα περιγράφατε το doxs! σε κάποιον που δεν γνωρίζει την ύπαρξή του;
Το doxs! είναι το παλιότερο γερμανικό Φεστιβάλ που προβάλλει αποκλειστικά ντοκιμαντέρ για παιδιά και εφήβους. Κάθε προβολή που κάνουμε ακολουθείται από μια συντονισμένη συζήτηση με ερωτήσεις και απαντήσεις. Μια επιτροπή από νέους επιλέγει το βραβείο του Φεστιβάλ «Grosse Klappe». Το doxs! ενεργεί σε διάφορους τομείς της εκπαίδευσης και αναπτύσσει συνεχώς καινοτόμα πιλοτικά προγράμματα που γίνονται παράδειγμα στο πεδίο του ντοκιμαντέρ για νέους ανθρώπους και της οπτικοακουστικής εκπαίδευσης.
Ποιοι είναι οι κύριοι τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται το doxs!;
Μέσω του «doxs! schule» διενεργεί μια εντατική και ετήσια δουλειά πάνω στην εκπαίδευση μέσω του κινηματογράφου και των οπτικοακουστικών μέσω σε σχολεία με ντοκιμαντέρ από το πρόγραμμα του Φεστιβάλ. Και μέσω του «doxs! tour» επισκέπτεται άλλα φεστιβάλ και κινηματογράφους σε όλη τη Γερμανία και τις γειτονικές χώρες.
Πως επιλέγετε τις ταινίες που συμπεριλαμβάνετε στο πρόγραμμα του doxs!;
Αναζητούμε ταινίες στα ευρωπαϊκά φεστιβάλ και ζητάμε από τους ενδιαφερόμενους να μας στείλουν τις ταινίες τους από την αρχή του κάθε χρόνου. Για την επιλογή συγκροτείται μια επιτροπή που συζητάει για όλες τις ταινίες που έχουν κατατεθεί στο φεστιβάλ. Από τις 250 συμμετοχές που έχουμε κάθε χρόνο, επιλέγουμε περισσότερες από 25 ετησίως.
Ποιες είναι οι βασικές διαφορές ανάμεσα σε ένα ντοκιμαντέρ για παιδιά και εφήβους από ένα ντοκιμαντέρ για ενήλικες;
Ολα εξαρτώνται από την ηλικία των παιδιών και των εφήβων. Είναι προφανές πως ένα παιδί έξι έτων έχει λιγότερη εμπειρία ζωής από έναν ενήλικα. Οπότε, μερικές φορές, ο σκηνοθέτης πρέπει να εξηγήσει περισσότερο μερικά πράγματα και να είναι προσεκτικός στο πως πραγματεύεται «δύσκολά» θέματα. Η ειρωνία επίσης είναι ένα στοιχείο που δεν γίνεται αντιληπτό από ένα νεαρό ηλικιακά κοινό. Γενικά, τα ντοκιμαντέρ για παιδιά πρέπει να επικεντρώνονται στα ενδιαφέρονται και τις προσλαμβάνουσες των παιδιών αυτής της ηλικίας - το οποίο δεν σημαίνει πως αυτές οι ταίνιες δεν μπορούν να είναι ενδιαφέρουσες και ψυχαγωγικές και για τους μεγάλους.
Ποια είναι τα στοιχεία που τα παιδιά και η έφηβοι βρίσκουν περισσότερο ενδιαφέροντα στην εκπαίδευση μέσω των ντοκιμαντέρ;
Το ότι μέσω των ντοκιμαντέρ γνωρίζουν ξένες κουλτούρες, άλλους τρόπους ζωής που μπορεί να μοιάζουν αλλά και να διαφέρουν με το δικό τους. Ειδικά για τη εκμάθηση ξένων γλωσσών, τα ντοκιμαντέρ μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο. Η εκπαίδευση, όμως, μέσω των ντοκιμαντέρ μπορεί να βοηθήσει στην κοινωνικοποίηση των παιδιών, την επικοινωνία τους με τον κόσμο και την πολιτική τους αφύπνιση.
Πώς μπορεί κάποιος να μάθει το σωστό τρόπο (αν υπάρχει κάτι τέτοιο) για να συνδυάσει την εκπαίδευση με τη θέαση μιας ταινίας;
Οπως αναφέρετε κι εσείς - δεν υπάρχει ένας σωστός τρόπος. Αλλά για να ξακινήσουμε καλό είναι να ακολουθούμε την αντίληψή μας. Η εκπαίδευση μέσω του κινηματογράφου συνίσταται, πρωτίστως, σε μια πιο βαθιά ανάγνωση της πραγματικότητας. Μαθαίνεις πολλά με τη συζήτηση ανάμεσα σε ομάδες σχετικά με τις διαφορετικές προσλαμβάνουσες που όσοι αποτελούν το κοινό έχουν για την ίδια ταινία που μόλις είδαν. Μια ταινία προσφέρεται για ανταλλαγή ιδέων. Αλλά εξαρτάται πάντοτε και από τον δάσκαλο - τι ακριβώς θέλει να εκμαιεύσει από τη συζήτηση, αν θέλει δηλαδή να επικεντρωθεί περισσότερο στην καλλιτεχνική πλευρά του ντοκιμαντέρ ή στα κοινωνικοπολιτικά θέματα, στα θέματα ενηλικίωσης ή εμπειρίας ζωής.
Ποιο είναι το ιδανικό ντοκιμαντέρ για παιδιά και πιο το ιδανικό ντοκιμαντέρ για εφήβους;
Δεν υπάρχει ιδανικό παιδί, όπως δεν υπάρχει και ιδανικός έφηβος, οπότε δεν υπάρχει «ιδανικό» ντοκιαμντέρ. Για μένα το ιδανικό θα ήταν να προβάλλεις όσο περισσότερα διαφορετικά μεταξύ τους ντοκιμαντέρ, τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς το στιλ. Και για τα παιδιά και για τους εφήβους.
Πόσο σημαντικό είναι για το doxs! να συνεργάζεται με άλλα φεστιβάλ σε ολόκληρο τον κόσμο;
Εκτός από την πολύτιμη ανταλλαγή εμπειριών, είναι πάντοτε πολύ ενδιαφέρον να βλέπεις πως το κοινό μιας άλλης κουλτούρας και με διαφορετικό background αντιδρά στις ταινίες του προγράμματός μας.
Είναι το ντοκιμαντέρ (και η εκπαίδευση μέσω αυτών) ένας τρόπος να κατανοήσουμε και να επιβιώσουμε από τα χρόνια της κρίσης που ζούμε;
Τα ντοκιμαντέρ είναι πολύ σημαντικά για να κάνουν τις κοινωνίες να αντιληφθούν σε τι κατάσταση βρίσκονται άνθρωποι και λαοί που κανονικά θα τους έβλεπαν και θα μάθαιναν γι' αυτούς μόνο μέσω της τηλεόρασης. Ενα ντοκιμαντέρ μπορεί να εμβαθύνει στην καθημερινότητα μιας οποιασδήποτε κοινωνίας. Και δίνοντας το παράδειγμα της ελληνικής ταινίας «Τα Παιδία Δεν Παίζει» που έχουμε συμπεριλάβει στο πρόγραμμά μας, είναι πολύ σημαντικό να αφηγούμαστε και ιστορίες παιδιών και εφήβων. Το ντοκιμαντέρ δίνει τη δυνατότητα να δημιουργήσεις μια αντανάκλαση της κατάστασης που βρίσκεται μια κοινωνία και να τη μοιραστείς με άλλους ανθρώπους σε όλον τον κόσμο.
H Γκούντρουν Ζόμερ θα βρίσκεται στην Αθήνα, καλεσμένη του 25ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ «Κινηματογράφος & Πραγματικότητα». Θα παρουσιάσει το ειδικό τμήμα «Μικροί Ηρωες» με μια επιλογή ταινιών για παιδια Δημοτικού και Γυμνασίου και θα συμμετάσχει στην ανοιχτή συζήτηση «Πλατφόρμες Δικτύωσης σε Καιρούς Κρίσης» στις 3 Δεκεμβρίου στις 20.00 στο Γαλλικό Ινστιτούτο για το ρόλο του ντοκιμαντέρ στην αποτύπωση της πραγματικότητας, την εκπαιδευτική του σημασία, αλλά και τους τρόπους προώθησης των ταινιών ντοκιμαντέρ μέσα από τα διεθνή φεστιβάλ μαζί με τον Αρνό Ε, υπεύθυνο προγράμματος του γαλλικού Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ «Cinema du Reel» (διαβάστε εδώ τη συνέντευξη του στο Flix).
