«Μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού», θα μπορούσε να είναι όλος κι όλος ο λόγος στα 100 λεπτά που διαρκεί ο «Μαύρος Νάρκισσος» («Black Narcissus», 1947) των Πάουελ και Πρέσμπεργκερ και πάλι οι εγκλωβισμένες στην κρίση της πίστης τους μοναχές, δεν θα έβρισκαν τη λύτρωση, τουλάχιστον όχι πριν έρθουν οι πρώτες, βίαιες, καθαρτήριες βροχές σ' έναν τόπο που δεν ήταν φτιαγμένος για εκείνες.
Δείτε ακόμη: Σταυρώστε Με! 5 κινηματογραφικές σταυρώσεις που προσδοκούν ανάσταση νεκρών!
Διασκευάζοντας το μυθιστόρημα της Ρούμερ Γκόντεν, οι Πάουελ και Πρέσμπεργκερ ακολουθούν μια ομάδα Αγγλικανών καλογριών, στην άνοδό τους προς τον ουρανό, τη σύγκρουσή τους με την επιθυμία και την κάθοδό τους, ηττημένη αλλά τόσο, μα τόσο κατανοητή.
Η ιστορία ξεκινά σαν κλασικός μύθος. Η ηγουμένη θα επιλέξει πέντε μοναχές από το τάγμα της - τόσο επικίνδυνα ελεύθερο που οι γυναίκες επιλέγουν κάθε χρόνο αν θα ανανεώσουν τους όρκους τους - για να στήσουν μια ιεραποστολή, ένα σχολείο για παιδιά και ιατρείο για τους ντόπιους, σ' ένα κτίσμα που αγγίζει τον ουρανό, σ' ένα μακρινό τόπο όμοιο με το Θιβέτ, κοντά στο Νταρτζίλινγκ, στα όρια της Βρετανικής αυτοκρατορίας.
Τις επιλέγει μυαλωμένα: η Αδελφή Φιλίππα, ικανή στην κηπουρική, θα εξασφαλίσει το μποστάνι τους, η στιβαρή Αδελφή Μπράιονι θα φροντίσει την οργάνωση και την ψυχραιμία, η γλυκιά Αδελφή «Μέλι» θα προσεγγίσει τους ντόπιους, η Αδελφή Κλόντα, η επικεφαλής της ιεραποστολής, θα αναμετρηθεί με τη δική της υπεροψία και η Αδελφή Ρουθ, εκείνη, η «άρρωστη», η πάσχουσα από «γυναικεία υστερία», θα είναι, από την αρχή, το φιτίλι που σιγά-σιγά παίρνει φωτιά.
Οι μοναχές θα εγκατασταθούν στο «Σπίτι των Γυναικών», το παλάτι όπου παλιά, ο τοπικός ηγεμόνας στέγαζε τις γυναίκες του: μην βιαστούμε να βγάλουμε αντιφεμινιστικά συμπεράσματα. Στην ταινία τονίζεται διαρκώς, οι άνδρες μοναχοί που δοκίμασαν πριν λίγα χρόνια την ίδια ιεραποστολή, έφυγαν τρέχοντας. Το ζήτημα δεν αφορά το φύλο. Είναι ζήτημα πίστης. Είναι ζήτημα αντίστασης στον πειρασμό. Κι είναι ζήτημα άλυτο και σαρωτικό.
Τον πειρασμό αυτό, οι Πάουελ και Πρέσμπεργκερ θα τον αναπτύξουν σε τρεις άξονες, ο ένας πιο ελκυστικός από τον άλλον, πιο πλούσιος, πιο παθιασμένος, πιο απαιτητικός για την πνευματική και τη σωματική παράδοση. Ο πρώτος είναι οι ντόπιοι, με τη μορφή είτε της αγνώστου (όχι και τόσο) πατρότητας Κάντσι (ενσαρκώνει εκπληκτικά, αν και σε πρώιμο white washing, η Τζιν Σίμονς με καφέ μέικ-απ), με τα πολύπλοκα σκουλαρίκια στη μύτη, το κεραυνοβόλο βλέμμα και το κορμί που διψά για άγγιγμα˙ και ο Νεαρός Στρατηγός (μοναδικός Ινδός πρωταγωνιστής ο Σαμπού), πλουμιστός με μετάξια μπροκάρ και ρουμπίνια και σμαράγδια, τόσο πρόθυμος να μάθει αγγλικά, όσο και τη γλώσσα του έρωτα.
Ο δεύτερος είναι ο Κύριος Ντιν, ο τοπικός Βρετανός Διοικητής, που έχει αγκαλιάσει την κουλτούρα κι έχει ντύσει τον κυνισμό του με μια ιδιόχειρη άφεση αμαρτιών. Ο Κύριος Ντιν, με τη διάχυτη αρρενωπότητα του Ντέιβιντ Φαράρ, εκείνος που δίνει περιθώριο στις μοναχές «ως τις πρώτες βροχές για να φύγουν», είναι που θα κολάσει τις γυναίκες του Θεού και θα προκαλέσει - όχι στοχευμένα, αλλά άθελά του, επειδή έτσι είναι η φύση του - τη μεγάλη, μοιραία σύγκρουση του φινάλε, ανάμεσα στην Αδελφή Ρουθ που παρανοεί από τον πόθο και τη ζήλια και την Αδελφή Κλόντα που παλεύει να πνίξει τα ανθρώπινα αισθήματά της. Και πώς ν' αντισταθεί κανείς στον Κύριο Ντιν, όταν περιφέρεται σε ολοένα κι αυξανόμενη γύμνια, με ακαταμάχητο σορτσάκι και φουλάρι στη μέση, αναδεικνύοντας πρώτα τα πόδια του, μετά και το στέρνο του, τριχωτό κι εξοργιστικά γήινο.
Ο τρίτος και ισχυρότερος είναι η Φύση. Οι Πάουελ και Πρέσμπεργκερ στήνουν το Θείας ομορφιάς τοπίο τους όχι στο Θιβέτ ή στην Ινδία, αλλά κυρίως στα στούντιο Πάινγουντ και πάντως ποτέ έξω από την Αγγλία, χρησιμοποιώντας εκπάγλου καλλονής σκηνικά και τεράστιους πίνακες με ηλιοβασιλέματα κι ανατολές.
Μέσα σ' αυτό το ζωγραφιστό ντεκόρ, έχουν τις ηρωίδες τους να ταλανίζονται από τα στοιχεία της Φύσης, απ' αυτόν τον άνεμο που φυσά διαρκώς, ταράζοντας τη σκέψη τους, σαν ένας χαμηλότονος διαρκής βιασμός. Αλλά όταν έρχεται... η άνοιξη, οι δυο δημιουργοί φροντίζουν να σοκάρουν όχι μόνο τις ηρωίδες, αλλά και το κοινό τους, βομβαρδίζοντας την οθόνη με λουλούδια, εκρηκτικά, χρωματιστά απ' άκρη σ' άκρη, σε μια μεγαλειώδη χρήση του νεαρού τεκνικολόρ.
Κι από εκεί έρχεται η κάθοδος, μεταφορική και κυριολεκτική, με τη σύμπραξη ενός κόκκινου φορέματος κι ενός κόκκινου κραγιόν. Η Αδελφή Ρουθ θα διεκδικήσει τη σάρκα, η Αδελφή Κλόντα το πνεύμα κι αν, σ' αυτή τη μοιραία αναμέτρηση, νικήσει η δεύτερη, αυτή η νίκη δεν μοιάζει καθόλου με θρίαμβο.
Περισσότερο με μελαγχολική, γεμάτη Ερινύες παραδοχή, ότι ο πειρασμός είναι κάτι το ωραίο κι η αντίσταση πράξη υπεράνθρωπη και πικρή. Ωσπου να έρθουν, πράγματι, οι πρώτες καθαρτήριες βροχές, που θα δουν την ιεραποστολή να εγκαταλείπει, ψυχικά τραυματισμένη, το πόστο της και τους ντόπιους να επανέρχονται στις δικές του παραδόσεις. Με το «Σπίτι των Γυναικών» να παραμένει στον ψηλό βράχο, κοροϊδεύοντας τις γυναίκες και τους άντρες και τη Δύση και τον αποικιοκρατισμό, των εθνών και των θρησκειών και την πειθαρχία και την αποχή, που πίστεψαν για λίγο ότι μπορούν να το κατακτήσουν και να το αλλάξουν.
Trivia Επειδή η ζωή μεταφέρεται στην τέχνη και το αντίστροφο, μοιάζει εξαιρετικά διασκεδαστικό το γεγονός ότι στη διάρκεια των γυρισμάτων του «Μαύρου Νάρκισσου», ο Μάικλ Πάουελ είχε ν' αντισταθεί στους δικούς του πειρασμούς, καθώς επέλεξε για πρωταγωνίστριές του την πρώην σύντροφό του, Ντέμπορα Καρ, ως Αδελφή Κλόντα και τη νυν, Καθλίν Μπάιρον, ως Αδελφή Ρουθ και χρειάστηκε να διαχειριστεί τον δικό τους ανταγωνισμό εκτός της οθόνης.
Περισσότερο Αφιέρωμα | Η Βίβλος με τον τρόπο του Flix:
