Ενημέρωση

Ηταν Μάιος του 1979 όταν έγινε «Αποκάλυψη Τώρα» στο Φεστιβάλ Καννών

στα 10

Ενα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα στην ιστορία του Φεστιβάλ Καννών, η προβολή και η μετέπειτα βράβευση της ταινίας του Φράνσις Φορντ Κόπολα έβαλε το δικό της λιθαράκι στη μεγάλη μυθολογία του μεγαλύτερου φεστιβάλ στον κόσμο.

Ηταν Μάιος του 1979 όταν έγινε «Αποκάλυψη Τώρα» στο Φεστιβάλ Καννών

Είχαν περάσει τέσσερα χρόνια από το 1974, όταν ο Φράνσις Φορντ Κόπολα κέρδιζε το Χρυσό Φοινικα στο 27ο Φεστιβάλ Καννών με τη «Συνομιλία».

Επιβλητική παρουσία, αναμφίβολα, αλλά όχι και αυτή που τελικά θα τον άφηνε στην ιστορία του Φεστιβάλ. Αυτή θα ερχόταν πέντε χρόνια αργότερα, όταν θα μοιραζόταν το δεύτερο Χρυσό Φοίνικα της καριέρας του, αυτόν που παραλίγο να διαλύσει ολόκληρο το Φεστιβάλ και μαζί τον ίδιο και την ιστορία του σινεμά.

cannes coppla Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα με τον Χρυσό Φοίνικα για τη «Συνομιλία» το 1974

Τα γυρίσματα και το post production του «Αποκάλυψη Τώρα» (ένας μόνος υπολογισμός που προσεγγίζει την αλήθεια μιλάει για 238 μέρες γυρίσματος και δύο χρόνια μοντάζ με τον Κόπολα να μην αποφασίζει το τέλος της ταινίας, να βρίσκεται στα όρια της οικονομικής καταστροφής και της παράνοιας, χωρίς χρήματα, χωρίς συμμάχους, μόνος εναντίον όλων και κυρίως του εαυτού του) ήταν αρκετά για να μετατρέψουν την ταινία σε μύθο και να τη μετατρέψουν στο ιερό δισκοπότηρο του Ζιλ Ζακόμπ που είχε γίνει καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ των Καννών το 1978.

Παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με τους τότε κανονισμούς, σκηνοθέτης που είχε κερδίσει το μεγάλο βραβείο δεν μπορούσε να διαγωνιστεί ξανά, ο Ζιλ Ζακόμπ θα έκανε τα πάντα για να εξασφαλίσει την ταινία για το Φεστιβάλ του 1979. Επισκέφθηκε τον Κόπολα στο μοντάζ και παρά τις αμφιβολίες του δημιουργού για το αν η ταινία θα ήταν έτοιμη για να κάνει πρεμιέρα στο Φεστιβαλ, ο Ζακόμπ πρόσφερε στον Κόπολα την ευκαιρία να την προβάλλει όπως θα επιθυμούσε ο ίδιος.

Διαβάστε ακόμη: Αφιέρωμα | Μάης '68 | Η μέρα που διακόπηκε το Φεστιβάλ Καννών

francis ford Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα στα γυρίσματα του «Αποκάλυψη Τώρα»

Η ταινία θα έκανε την πρεμιέρα της τελιικά στις Κάννες ως «Apocalypse Now (Work in Progress)», με ειδικό εξοπλισμό που τοποθετήθηκε τελευταία στιγμή στην αίθουσα που θα προβαλλόταν η ταινία, με διάρκεια 139 λεπτά, χωρίς τίτλους έναρξης ή λήξης (και αρκετά διαφορετική από το theatrical cut που γνωρίζουμε). Οι απαιτήσεις του Κόπολα θα ξεκινούσαν από το να συμπεριληφθεί οπωσδήποτε η ταινία στο διαγωνιστικό τμήμα, το Φεστιβάλ να πληρώσει τις κόπιες που θα έρχονταν από την Αμερική και θα κατέληγαν στην ενοικίαση από τη μεριά του Φεστιβάλ ενός πολυτελούς γιοτ για τη διαμονή του Κόπολα κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ.

Από το διάσημο «Η ταινία μου δεν είναι για τον πόλεμο του Βιετνάμ, είναι ο πόλεμος του Βιετνάμ» που ο Φράνσις Φορντ Κόπολα είπε στη συνέντευξη Τύπου της ταινίας στις Κάννες μέχρι το (μισό) Χρυσό Φοίνικα που πήρε, παρεμβλήθηκαν μερικές από τις πιο διχασμένες κριτικές που γράφτηκαν ποτέ για ταινία και μαζί ένα παρασκήνιο που οδήγησε την Πρόεδρο της κριτικής επιτροπής της χρονιάς εκείνης, Φρανσουάζ Σαγκάν, να εγκαταλείψει τις Κάννες και να επιστρέψει στο Παρίσι χωρίς να δώσει κανένα βραβείο.

copolla Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα με τη Σοφία στους ώμους του στην πρεμιέρα του «Αποκάλυψη Τώρα» στις 19 Μαΐου 1979 στις Κάννες

copola Η οικογένεια Κόπολα σε φωτογράφηση στις Κάννες το Μάιο του 1979

copolla Με τη σύζυγό του

copolla Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα δίνει συνέντευξη σε μπαλκόνι των Καννών

Μπορεί η Φρανσουάζ Σαγκάν να ήταν μια από τις πιο στριφνές Προέδρους που γνώρισε ποτέ το Φεστιβάλ - δεν είχε πάει σινεμά εδώ και δέκα χρόνια όπως είχε ομολογήσει η ίδια, ενώ θεωρούσε αβάσταχτο το βάρος της επιλογής των βραβείων του Φεστιβάλ, ωστόσο η απόφασή της ήταν μια και ήταν ο Χρυσός Φοίνικας να πάει στο «Ταμπούρλο» του Φόλκερ Σλέντορφ. Σχεδόν απολύτως σύμφωνα ήταν και τα υπόλοιπα μέλη της επιτροπής: ο Σέρτζιο Αμιντέι, ο Λουίς Γκαρσία Μπερλάνγκα, ο Πολ Κλοντόν, ο Ζιλ Ντασέν, ο Ζολτ Κέζντι-Κόβακς, ο Ρόμπερτ Ροζντεστβένσκι και η Σουζάνα Γιορκ.

Εκτός από τον Μορίς Μπεσί, πρώην καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ ο οποίος ήθελε ο Χρυσός Φοίνικας να πάει στο «Αποκάλυψη Τώρα».

Το ίδιο ήθελε και ο Πρόεδρος του Φεστιβάλ Ρομπέρ Φαβρ Λε Μπρε, ο οποίος αποφάσισε να παρέμβει στην απόφαση της επιτροπής, θέλοντας να χρυσώσει την επιλογή του Φεστιβάλ να συμπεριλάβει την ταινία σε κόπια εργασίας και τη δημοσιότητα που συγκέντρωσε η παρουσία του Φράνσις Φορντ Κόπολα και με το μεγάλο βραβείο. Σύμφωνα με τη Φρανσουάζ Σαγκάν ο Λε Μπρε την κάλεσε ιδιωτικά για να της εξηγήσει πως θα ήταν προς όφελος του Φεστιβάλ αν η ταινία κέρδιζε το μεγάλο βραβείο. Την επόμενη μέρα η Σαγκάν βρέθηκε ξανά με την επιτροπή για να βρεθεί προ εκπλήξεως αφού όλοι ξαφνικά είχαν αλλάξει τη ψήφο τους και έδιναν το Φοίνικα στον Φράνσις Φορντ Κόπολα.

sagan Η Φρανσουάζ Σαγκάν με μέλη της επιτροπής - στα δεξιά ο Ζιλ Ντασέν

Η Σαγκάν έφυγε από το δωμάτιο της συνέλευσης, απείλησε πως θα φύγει και από το Φεστιβάλ για το Παρίσι χωρίς να δώσει κανένα βραβείο, τελικά όμως επέστρεψε για να ικανοποιηθεί με τον συμβιβασμό ενός Χρυσού Φοίνικα εξ ημισείας στο «Ταμπούρλο» και το «Αποκάλυψη Τώρα».

Επτά μήνες μετά η Σαγκάν θα έδινε μια συνέντευξη στη Le Matin και θα μιλούσε για έναν «πουλημένο» Χρυσό Φοίνικα και θα κατηγορούσε το Φεστιβάλ ότι δεν είχαν πληρώσει τα έξοδα του ξενοδοχείο της. Οι οργανωτές θα έδιναν στη δημοσιότητα ένα λογαριασμό 12.000 φράγκων με έξοδα που είχε αφήσει απλήρωτα η Σαγκάν, ενώ ο Ρομπέρ Φαβρ Λε Μπρε θα διέψευδε τα περί επιρροής του στο αποτέλεσμα της επιτροπής: «Δεν θα απαντήσω στις κατηγορίες κάποιου μετά από επτά μήνες... Αν είχε αμφιβολίες, θα μπορούσε να παραιτηθεί και να μην παρευρεθεί στην τελετή λήξης. Σε τριαντά τρία φεστιβάλ, αν ασκούσα πιέσεις, θα ήταν κάτι που θα το ξέραμε.»

1979 winners 1979 winners Σκηνές από την τελετή λήξης του Φεστιβάλ

Χρόνια μετά ο Ζιλ Ζακόμπ αποκάλυψε πως όντως εκείνο το βράδυ ο ίδιος μαζί με τον Λε Μπρε προσπάθησαν να αλλάξουν γνώμη στα μέλη της επιτροπής και πως αυτή ήταν η τελευταία φορά που θα παρενέβαινε οποιοσδήποτε σε απόφαση κριτικής επιτροπής. Στο δικό του τριπ, ο Φράνσις Φορντ Κόπολα θα συναντούσε τον Ζακόμπ την επόμενη μέρα της βράβευσης έξω από το θρυλικό ξενοδοχείο Carlton. Βγαίνοντας από μια λιμουζίνα και γνωρίζοντας πως όλα πια θα πήγαιναν καλά με την ταινία που κόντεψε να τον καταστρέψει, θα τον χαιρετούσε λέγοντάς του: «Ελαβα μόνο το μισό Χρυσό Φοίνικα».

Δείτε εδώ ένα μικρό απόσπασμα από τη θρυλική συνέντευξη Τύπου της ταινίας στο Φεστιβάλ των Καννών:


Δείτε εδώ το φινάλε του ντοκιμαντέρ «Hearts of Darkness» για την κόλαση που ήταν τα γυρίσματα του «Αποκάλυψη Τώρα»:


Διαβάστε ακόμη: Οι 10 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών από τον Φράνσις Φορντ Κόπολα