Παρακάτω σκέψεις, συσχετισμοί και κρίσεις για το επεισόδιο 712 του «Mad Men». Μην προχωρήσετε αν δεν το έχετε δει, για ν' αποφύγετε τα spoilers.
Έχουμε περάσει στο σημείο της σειράς όπου σχεδόν κάθε σεκάνς θα μπορούσε να παίζει το ρόλο του επιλόγου. Ο Ντον στο αμάξι σε ένα ακόμα του άσκοπο ταξίδι δίχως προορισμό. Ο Ρότζερ στα έρημα γραφεία, σαν πνεύμα δίχως σκοπό ή αποστολή. Η Τζόαν να μη μπορεί να λάβει την παραμικρή στάλα σεβασμού από τους συνεταίρους της. Η Πέγκι στο «Mad Men»-αντίστοιχο του χαρακτήρα που έρχεται στη μάχη όταν όλα μοιάζουν χαμένα και ξυλοφορτώνει τους πάντες σα να μη συμβαίνει τίποτα.
Μα πρόκειται περισσότερο για ζήτημα ρυθμού, όχι ιστορίας ή εξέλιξης. Το «Mad Men» μοιάζει σα να φτάνει στο φινάλε του επειδή φτάνει εκεί κι όχι για οποιονδήποτε από τους προαναφερθέντες λόγους. Γιατί, στάσου για μια στιγμή και αναλογίσου αυτό: Όλα αυτά συνέβησαν πριν και θα συμβούν ξανά. Κανείς χαρακτήρας δε βρήκε τον εαυτό του σε πρωτόγνωρο σημείο, κανείς δεν έκανε κάτι καινούριο, κανείς δε χάραξε αληθινά νέα πορεία.
Η ιστορία δεν είναι μια γραμμή που πάει ευθεία ή σχηματίζει γωνία και καμπύλες, είναι ένα ψηφιδωτό με πράγματα που έχουν συμβεί και πράγματα που θα έχουν συμβεί. Ο Ντον είναι μόνος και πάει στο πουθενά. Ο Ρότζερ είναι περισσότερο τοτέμ παρά άνθρωπος σε αυτό το σημείο. Η Τζόαν αντιμετωπίζεται ως αγαθό. Η Πέγκι τα σπάει.
Όλα αυτά συνέβησαν πριν και θα συμβούν ξανά: Το «Mad Men», καθώς φτάνει στο τέλος του, δημιουργεί μια ακόμα αφορμή για να αντλήσει δράμα από την ενέργεια της μη-αλλαγής.
Διαβάστε ακόμη:
- «Mad Men», 7η σεζόν, 9ο επεισόδιο: Is that all there is?
- «Mad Men», 7η σεζόν, 8ο επεισόδιο: Η ζωή που δεν έζησα
- «Mad Men», 7η σεζόν, 10ο επεισόδιο: No Future
- «Mad Men», 7η σεζόν, 11ο επεισόδιο: Shut the Door. Have a Seat.
Ο Ντον και οι δρόμοι του πουθενά
«Δε θέλω να σε βγάλω από το δρόμο σου φίλε.»
«Δεν είναι πρόβλημα.»
Ο Ντον σε αυτό το επεισόδιο κατάλαβε ότι δεν είναι ξεχωριστός. Δηλαδή δεν ξέρω αν όντως το κατάλαβε, γιατί χρειάζεται ένα επίπεδο αυτογνωσίας που δεν είμαι σίγουρος αν το κατέχει, αλλά ακόμα κι ο Ντον Ντρέιπερ που ζει μέσα στη φούσκα του, θα καταλάβαινε πως κάτι έσκασε στη στιγμή εκείνη του μαζικού μίτινγκ για τη λάιτ μπύρα, που ήταν εντελώς διαφορετικό από αυτό που είχε συνηθίσει.
Προηγουμένως το νέο του αφεντικό τον είχε λούσει με κοπλιμέντα. Είσαι ο ένας, είσαι ο μοναδικός, είσαι εκείνο που πάντοτε ζητούσα. Στη συνάντηση, ο Ντον καταλαβαίνει πως τα ίδια τα λένε και σε άλλους. Δεν έχει τίποτα το ιδιαίτερο εκεί, είναι ένας από όλους. Στο νέο, γενναίο κόσμο, ο Ντον είναι απλά ένα κουστούμι.
Καθώς βλέπει το αεροπλάνο να σκίζει τον ουρανό σπάζοντας τη μονοτονία του γαλάζιου, ο Ντον απλά σηκώνεται και φεύγει. Από το δωμάτιο, από το γραφείο, από την πόλη. Σε μια από τις γνωστές αποδράσεις του, περνάει πρώτα από τη Μπέτι, για να τη δει να διαβάζει Φρόιντ και να του μιλάει με φυσικότητα για τα όρια (ή την απουσία αυτών) στο μεγάλωμα της Σάλι. «Φαίνεσαι μεγαλύτερη», της λέει.
Εννοεί ωριμότερη, απλά η έννοια της εξέλιξης του διαφεύγει.
Διαβάστε ακόμη: Οι πρωταγωνιστές του «Mad Men» θυμούνται τα πρώτα τους (κομψά) βήματα στη σειρά
Είναι παγιδευμένος στους ίδιους, ακόμα, φαύλους κύκλους, στα ίδια μοτίβα. Όταν το μεγάλο αφεντικό ξεσπά στον Ρότζερ για τον Ντον που απλά τα βρόντηξε και έφυγε, ο Ρότζερ αποκρίνεται σα να μη συμβαίνει τίποτα πως, «Ναι, το κάνει αυτό». Αυτό δεν είναι που κάνει, βασικά; Δραπετεύει σε αυτές τις περίεργες, μοναχικές διαδρομές προς κάποιο παρελθόν, προς κάποια αθωότητα, προς κάποια απελευθέρωση. Δεν έχει ιδέα τι σημαίνει. Το ότι πάει να ψάξει τη Νταϊάνα είναι σχεδόν ενστικτώδες, όσο ενστικτώδες είναι ότι χρησιμοποιεί ως προκάλυμμα του ψέμματός του την ίδια μπύρα από την προώθηση της οποίας μόλις αποχώρησε.
Όσο ενστικτώδες είναι ότι, όταν αυτή η αναζήτηση (μία ακόμα αναζήτηση) δεν πάει πουθενά, ο Ντον συνεχίζει να οδηγά. Δεν έφτασε εκεί που ήθελε, γιατί ποτέ του δεν φτάνει εκεί που θέλει, γιατί ποτέ του δεν ξέρει τι αναζητά. Ο πεζός που παίρνει με ωτοστόπ τον βγάζει από το δρόμο του και του απολογείται. «Δεν είναι πρόβλημα», του απαντά ο Ντον, γιατί έτσι κι αλλιώς ο δρόμος του δεν τον ενδιαφέρει καν.
Διαβάστε ακόμη: Ηταν ο Ελληνας Τζορτζ Λόις ο πραγματικός Ντον Ντρέιπερ;
Η Τζόαν και η ασφυξία
Η Τζόαν έχει παραδοσιακά τα πιο άβολα να τα βλέπεις storylines της σειράς, από εκείνη τη φορά που οι φίλοι και συνεργάτες της την πούλησαν κυριολεκτικά σα να επρόκειτο για αντικείμενο ώστε να πάρουν ένα λογαριασμό ως εκείνη τη φορά που πελάτες της φέρονταν σα να ήταν εκεί απλά για να δεχτεί τα αστειάκια τους.
Εδώ λοιπόν, σε μια στιγμή που μοιάζει να φέρνει την ιστορία της σε μια δυστυχή μα αναπόφευκτη ολοκλήρωση, ο Τζόαν βλέπει τους φόβους της να επιβεβαιώνονται: Όταν στο προηγούμενο επεισόδιο παρατήρησε πως όλοι οι συνέταιροι είδαν έναν λογαριασμό να πέφτει στα πόδια τους εκτός από εκείνην, εκμυστηρεύτηκε στον Πιτ πως δεν προβλέπει σεβασμό στο νέο περιβάλλον. Και πράγματι, κανείς δεν την αντιμετωπίζει ως ίση. Γίνεται αντικείμενο λοιδωρίας, κοροϊδίας ή απλά αντικείμενο. Οι άλλες γυναίκες του γραφείου την θέλουν για την θεωρητική ισχύ (και τους λογαριασμούς) της. Ο γλοιώδης Φεργκ (δηλαδή ο αιώνια villain Τζον Σίαρς) της λέει στεγνά τι είναι αυτό που περιμένει από εκείνη. O Τζιμ Χόμπαρτ, όταν εκείνη αντιδρά, θυμώνει ακόμα πιο πολύ και βασικά τη στέλνει σπίτι της προσφέροντάς της μια μέτρια ήττα ως αντάλλαγμα.
Το χειρότερο; Ο Ρότζερ Στέρλινγκ της λέει πως δεν υπάρχει άλλη δίοδος. Εκεί που έχει οδηγηθεί η διαδρομή της, η μόνη κίνηση είναι η έξοδος. Ο Τζόαν μένει χωρίς συμμάχους (ο Ντον είναι σε άλλο όροφο, τον πετυχαίνει στο ασανσέρ, κανονίζουν ραντεβού για να φάνε μαζί ένα μεσημέρι), εγκαταλειμμένη από τους ανθρώπους που ήταν συνεργάτες της αλλά ποτέ δεν της στάθηκαν στην πραγματικότητα.
Η παλιά εποχή, έχει βρει σε τοίχο. Είναι στο τέλος της πορείας.
Διαβάστε ακόμη: Από τον Αλφρεντ Χίτσκοκ στον Ντέιβιντ Λιντς, αυτές είναι οι 10 ταινίες που ενέπνευσαν το «Mad Men»
Ο Ρότζερ και η τελευταία διάσωση
«Χρειαζόμουν απλά ένα σπρώξιμο»
Ο Ρότζερ Στέρλινγκ είναι ο συνδετικός ιστός του επεισοδίου, καθώς με τον ένα τρόπο ή τον άλλον αλληλεπιδρά με τους υπόλοιπους κεντρικούς χαρακτήρες, και είναι σίγουρα εκείνος που λαμβάνει την οργή του Χόμπαρτ για τις πρώτες μέρες της απορρόφησης. «Δουλεύει ποτέ κανείς σας;», του λέει με απόγνωση το αφεντικό, σε μια από τις αυθεντικά αστειότερες στιγμές της σεζόν.
Δεν τον ενδιαφέρει η McCann τον Ρότζερ ωστόσο, είναι εμφανές πως έχει αποχωρήσει νοητικά από τη στιγμή που η SC&P σταμάτησε να υπάρχει. Νοιάζεται μόνο στο βαθμό που δίνει στους υπόλοιπους ένα τελευταίο σπρώξιμο. Παραμένει στα παλιά, έρημα, εγκαταλειμμένα γραφεία χωρίς να έχει λόγο να είναι εκεί. «Γιατί είσαι ακόμα εδώ;», τον ρωτάει ο Χάρι, που έτσι κι αλλιώς δε θα μπορούσε ποτέ του να καταλάβει.
(«This is not very subtle», είναι η φανταστική ατάκα που ακούγεται σε μια άλλη σκηνή του επεισοδίου όταν κόβεται το ρεύμα.)
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να αντιδράσεις σε κάτι που αφήνεις πίσω, στη στιγμή που αντικρύζεις τα συντρίμμια. Το ξέρει όποιος έχει ποτέ του αλλάξει όχι μόνο δουλειά, αλλά και γενικότερα κάποιο σημαντικό σκηνικό της ζωής του. Το θέαμα των γκρεμισμάτων του παρελθόντος μπορεί να είναι καταδικαστικό, μπορεί να είναι ενδυναμωτικό, μπορεί να είναι πολλά πράγματα. Για τον Ρότζερ δεν υπάρχει μετά, ο Ρότζερ σε αυτό το επεισόδιο είναι το φάντασμα της SC&P, η συνείδηση, το πνεύμα που έμεινε πίσω για να τελειώσει μια τελευταία δουλειά πριν προχωρήσει.
Τα γραφεία, σαν στοιχειωμένα πλέον, με τον Ρότζερ να παίζει τη μουσική σαν το φάντασμα της όπερας, σε ένα ξεκούρδιστο πιάνο. Η Πέγκι τον βρίσκει και του κάνει παρέα, όσο περιμένει το γραφείο της να ετοιμαστεί στη McCann, δηλαδή όσο περιμένει να την αντιμετωπίσουν με τον σεβασμό που απαιτεί η θέση της και το ταλέντο της. Σε μια από τις ομορφότερες σκηνές που έχει κάνει ποτέ η σειρά, ο Ρότζερ κι η Πέγκι, το χτες και το αύριο, πίνουν και μεθούν στα χαλάσματα του κοινού τους παρελθόντος, κοιτάζοντας το αύριο.
Ο Ρότζερ αναρωτιέται πως θα θυμάται η Πέγκι την SC&P την ίδια ώρα που η Πέγκι συνειδητοποιεί πως αναρωτιέται πώς θα κάνει το επόμενό της βήμα στη McCann. Έχει το βλέμμα στο μέλλον και έχει ακόμα τόσα να δημιουργήσει, μα είναι σαφές πως δεν έχει καμία διάθεση ούτε να ρομαντικοποιήσει, μα ούτε και να δαιμονοποιήσει αυτό το μεγάλο κεφάλαιο της ζωής της που κλείνει.
Στην διήγηση που φυσικά και ακολουθεί, ο Ρότζερ μιλάει στην Πέγκι για εκείνη τη φορά στο ναυτικό που φοβόταν να πηδήξει από το πολεμικό στη λίμνη επειδή ήταν μεγάλη η απόσταση και πως, τελικά, το έκανε ύστερα από ένα μικρό σπρώξιμο. «Απλά χρειαζόμουν ένα σπρώξιμο», της λέει με μελαγχολικό χαμόγελο. Αργότερα, της χαρίζει έναν πίνακα που θα κάνει τους άντρες στο νέο της γραφείο να νιώσουν άβολα. Αργότερα, μεθάνε. Αργότερα, εκείνος δίνει το ρυθμό κι εκείνη δίνει τις φιγούρες, την κίνηση, την τέχνη. Αργότερα, της δίνει ένα τελευταίο σπρώξιμο.
Η Πέγκι και ο θρίαμβος της επόμενης μέρας
Και την επόμενη μέρα, η Πέγκι ξυπνά για να κατακτήσει τον κόσμο.
Διαβάστε ακόμη:
- Ο Τζον Χαμ αποχαιρετά τον Ντον Ντρέιπερ.
- Αν οι ήρωες του «Mad Men» είχαν Facebook!
- Οι πρωταγωνιστές του «Mad Men» θυμούνται τα πρώτα τους (κομψά) βήματα στη σειρά
- Από τον Αλφρεντ Χίτσκοκ στον Ντέιβιντ Λιντς, αυτές είναι οι 10 ταινίες που ενέπνευσαν το «Mad Men»
- «Nostalgia»: το νέο trailer των Mad Men μας κάνει να νοσταλγούμε ήδη τη σειρά
- Ηταν ο Ελληνας Τζορτζ Λόις ο πραγματικός Ντον Ντρέιπερ;
- Το κοστούμι του Ντον Ντρέιπερ θα κρεμαστεί εκεί όπου αξίζει: στο Smithsonian
- Mad Men: φινάλε σε 2 μέρη και με σεναριογράφο τον Ρόμπερτ Τάουνι
- Το καλύτερο «προϊόν» του «Mad Men» είναι οι ήρωές του
- «Mad Men»: 10 υπέροχα vintage πόστερ για 10 υπέροχα επεισόδια
- Οι Mad Men πριν γίνουν Mad Men
