«One Day at a Time»: Eνα παλιομοδίτικο sitcom για τον σημερινό κόσμο

To καταλαβαίνω, το καταλαβαίνω. «Γέλιο-κονσέρβα το 2018;» θα αναρωτηθεί κάποιος. Θα αντιπροτείνω πως εν έτει 2018 ζουν (ή ξαναζούν) τα πάντα έτσι κι αλλιώς, και τουλάχιστον το παραδοσιακό sitcom έχει γλιτώσει από τη λαίλαπα του μεταμοντερνισμού: αν είναι καλό, είναι απλά καλό χωρίς αστερίσκους και κλεισίματα του ματιού.

Μιας και το Netflix πρόσθεσε πρόσφατα στη βιβλιοθήκη του τα «Φιλαράκια», επαναφέροντας τη φόρμα προς μαζική επανακατανάλωση, είναι ιδανική ευκαιρία να ανακαλύψει κανείς κι ένα σύγχρονο, θαυμάσιο δείγμα του είδους- αν μη τι άλλο τώρα θα είναι ευκολότερο από ποτέ άλλοτε τα τελευταία χρόνια, να πειστεί ένας μοντέρνος θεατής να τσεκάρει μια σειρά που διαδραματίζεται ανάμεσα στους τρεις ντεκόρ τοίχους ενός διαμερίσματος, με γέλια να ακολουθούν κάθε ατάκα και επιφωνήματα «woooo» και «awwww» να υπογραμμίζουν κάθε πιθανή συναισθηματική διακύμανση.

Περισσότερη «καλή» τηλεόραση εδώ

oneday9

To «One Day at a Time» είναι μια ας πούμε χαλαρή επαναδιατύπωση του ομώνυμου κλασικού sitcom του 1975. Η τότε σειρά ήταν του Νόρμαν Λιρ (ο οποίος στο ριμέικ διατηρεί ρόλο executive producer), ενός από τους θρυλικότερους δημιουργούς οικογενειακών σειρών στην ιστορία της αμερικάνικης τηλεόρασης («All in the Family», «The Jeffersons», «Maude») και παράλληλα από τους πιο σταθερά προοδευτικούς, ενεργά ακτιβιστές ανθρώπους του Χόλιγουντ. Στα 95 του πλέον, ο Λιρ παραμένει δυναμικός στρατηγός, επιστρέφοντας στην τηλεόραση μετά από 22 χρόνια για να συνεισφέρει στη νέα εκδοχή της σειράς του.

Στην αρχική εκδοχή, μια χωρισμένη μητέρα μεγαλώνει τις δύο κόρες της στην Ινδιανάπολη και στη διάρκεια των 9 σεζόν το show ασχολήθηκε με ένα σωρό θέματα της επικαιρότητας και κοινωνικά ζητήματα- πάντα μέσα από προοδευτική οπτική. Σήμερα, η σειρά διατηρεί την κεντρική της ιδέα όμως αυτή τη φορά η χωρισμένη μητέρα είναι η Πενέλοπι (Τζαστίνα Μασάδο, του «Six Feet Under»), μια Λατίνα η οποία έχει υπηρετήσει στον αμερικάνικο στρατό. Ο γάμος της καταστράφηκε όμως συνεχίζει να ζει σε ένα μικρό διαμέρισμα, δουλεύοντας ως νοσοκόμα πλέον και μεγαλώνοντας την κόρη και το γιο της με τη βοήθεια της μητέρας της, Λύδια, (Ρίτα Μορένο, μια από τις καλύτερες ερμηνείες στην τηλεόραση) η οποία είχε αρχικά μεταναστεύσει από την Κούβα φέρνοντας την οικογένεια στις ΗΠΑ.

Διαβάστε ακόμη: Ολος ο καφές που κατανάλωσαν τα «Φιλαράκια» επί 10 χρόνια στο Central Perk

oneday7

Η σειρά ακολουθεί την καθημερινότητα της οικογένειας, σε μια στιγμή στο χρόνο που η ίδια τους η παρουσία στις ΗΠΑ μοιάζει με πολιτική δήλωση. Και η αίσθηση που προκαλεί έρχεται ακριβώς επειδή εστιάζει στην λεπτομερή τους καθημερινότητα, ισορροπώντας ιστορίες ολόκληρης σεζόν (όπως την προσπάθεια της Λύδια να αποκτήσει υπηκοότητα) με εντελώς πεζά κομμάτια καθημερινότητας εκτελεσμένα με στυλ και μπρίο: Σχέσεις, προβλήματα στη δουλειά, ακόμα και ένα μοντάζ οικογενειακής αρμονίας στην κουζίνα κατά τη διάρκεια του πρωινού βρίσκει θέση. Το ensemble γύρω από την Πενέλοπι και την Λύδια συμπληρώνουν μέλη της οικογένειας όσο και της εκτεταμένης οικογένειας που χτίζουν γύρω τους.

Ο μικρός γιος Άλεξ θέλει να είναι δημοφιλής στο σχολείο αλλά αρχίζει σταδιακά να αποκτά και συναίσθηση της ιστορίας της οικογένειάς του όσο και των δυσκολιών της καθημερινότητας, ενώ η μεγαλύτερη κόρη Ελένα βιώνει τη δική της προσωπική αναζήτηση καθώς η σειρά προσεγγίζει ζητήματα σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας με τρόπο τρυφερό (το πρώτο φιλί της Ελένα που βλέπουμε στην οθόνη, το τραγούδι με το οποίο της ζητούν να πάνε στο prom) και δίχως να αποκόβει την αλήθεια από το πέρασμα του χρόνου, την εξέλιξη, και την σημασία της προσωπικής εμπειρίας. Υπάρχει μια σκηνή όπου η Ελένα εξηγεί στην Πενέλοπι γιατί ο τρόπος που της μιλά ένας συνάδελφός της στο ιατρείο είναι σεξιστικός. Μεγαλωμένη αλλιώς, εκείνη απαντά πως «σεξιστικό είναι όταν σου χτυπάνε τον κώλο», στο οποίο η Λύδια απαντά, «αχ, αυτό μου θύμισε τον πατέρα σου».

Διαβάστε ακόμη: Ο «Αφανισμός» του Αλεξ Γκάρλαντ θα κάνει την πρεμιέρα του στην Ελλάδα στο Netflix

oneday5

oneday4

Στην τροχιά των Aλβαρεζ έλκονται ο Καναδός γείτονας Σνάιντερ (που έχει λεφτά, του ανήκουν τα διαμερίσματα, αλλά η μόνη προσωπική εκπλήρωση που νιώθει ποτέ του είναι όταν βρίσκεται με την οικογένεια) και το αφεντικό της Πενέλοπι, Δρ. Λέσλι Μπέρκοβιτς (ο θησαυρός Στίβεν Τομπολόφσκι) που ερωτεύεται τη Λύδια. Στο εγχειρίδιο του τυπικού σίτκομ γνωρίζουμε ήδη πώς θα εξελίσσονταν κι οι δύο αυτοί χαρακτήρες σε συνάρτηση με τις ηλικακά αντίστοιχες πρωταγωνίστριες- στο «One Day at a Time», καμία από αυτές τις σχέσεις δεν κινείται όπως οι πάντες θα περιμέναμε, κι αυτή είναι μια επιπλέον μικρή χαρά της παρακολούθησης. Ειδικά η σχέση της Λύδια με τον Λέσλι αποτελεί μια τηλεοπτική σπανιότητα, γεμάτη αγάπη, πίκρα, αποδοχή, και μικρές στιγμές αποθέωσης, σαν το απόλυτο highlight των δύο τους να χορεύουν τανγκό της Σακίρα στο σχολικό χορό. Η Λύδια της 86χρονης Ρίτα Μορένο είναι γεμάτη πάθος και έλλειψη, ένας κυκλώνας ανθρωπιάς, συγκίνησης, σεξουαλικότητας, χιούμορ, κι αυτά είναι χαρακτηριστικά που σπανιότατα το χολιγουντιανό entertainment αναπτύσσει σε χαρακτήρες αυτής της ηλικίας.

oneday2

H σειρά βγαίνει απολύτως κερδισμένη από το πόσο άφοβα προσεγγίζει τους χαρακτήρες και τη ζωή τους, χωρίς να φοβάται το πόσο συγκεκριμένος μπορεί να φανεί σε πολλούς ο κόσμος της. Δημιουργοί της νέας αυτής εκδοχής είναι ο βετεράνος Μάικ Ρόις («Men of a Certain Age», «Lucky Louie») κι η Γκλόρια Καλντερόν Κέλετ («How I Met Your Mother», «iZombie») που φέρνουν στην αφήγηση εντελώς προσωπικά στοιχεία, αναφορές, άγχη και ευαισθησίες μιας οικογένειας σαν τους Άλβαρεζ. Η ειλικρινής προσέγγιση ενός κόσμου με συγκεκριμένη προσωπικότητα, αισθητική και background είναι κάτι που πάντα εκτιμώ στις αφηγήσεις, κι είναι εξάλλου και το κλειδί της επιτυχίας και του άλλου απρόσμενα καλού παραδοσιακού σίτκομ του Netflix, το «The Ranch». Οι ήρωες των δύο αυτών σειρών ίσως να μην είχαν πάρα πολλά πράγματα να πουν μεταξύ τους, έχουν όμως πολλά πράγματα να πουν, τελεία. Κι αυτό κάνει τις ιστορίες τους άξιες λόγου.

Διαβάστε ακόμη: «Athens Dark»: Η πρώτη ελληνική σειρά τρόμου είναι εδώ

oneday6

Το «One Day at a Time» κερδίζει πολλά μετατρέποντας σε κωμικό υλικό την καθημερινότητα των Άλβαρεζ, συνδυάζοντας στοιχεία σύγχρονα όσο και δικές τους παραδόσεις και αναφορές, όμως εκεί που κερδίζει την παρτίδα είναι στη δραματική του αλήθεια. Καθώς μπαίνει κανείς στο ρυθμό και τη λογική της σειράς, θα διαπιστώσει πως τίποτα σε αυτήν δεν είναι αληθινά ανάλαφρο- από ένα σημείο και μετά φοβόμουν κάθε σαχλό b-story για το πώς απειλούσε να εξελιχθεί σε κάποια απρόσμενη δραματική αποκάλυψη ή συγκινητική κορύφωση. Η σειρά μιλά τη σεξουαλικότητα, το PTSD, τη μνήμη, την οικογένεια, την αποδοχή, μέσα από τυπικές σίτκομ αφηγηματικές δομές και γνώριμους ρυθμούς παράδοσης αστείων, δίχως να φοβάται σε αρκετά σημεία να πάει ένα βήμα παραπέρα. Ένα ολόκληρο επεισόδιο είναι αφιερωμένο σε έναν χαρακτήρα που βυθίζεται στην κατάθλιψη, ενώ το φινάλε της 2ης (κι ελπίζω όχι τελευταίας) σεζόν αποτελεί μια καθαρή αποχώρηση από την αφηγηματική δομή όλων των προηγούμενων προκειμένου να ολοκληρώσει το πορτρέτο ενός χαρακτήρα μέσα από τα μάτια των υπολοίπων- είναι το καλύτερο, και πιο συγκινητικό, επεισόδιο σίτκομ που έχω δει εδώ και χρόνια. (Κι επίσης: Ρίτα. Μορένο.)

Τα λέω όλα αυτά για να τονίσω πως το «One Day at a Time» δεν ζει και πεθαίνει πάνω στην χρονική του επικαιρότητα, μα κάθε άλλο. Στη 2η σεζόν, το «τέρας στον Λευκό Οίκο» δεν αναφέρεται ούτε μια φορά παρότι θα ήταν σαφέστατα μια εύκολη λύση. Αν η επικαιρότητα των ζητημάτων που αγγίζει η σειρά κερδίζει σε ένταση λόγω της εποχής, οι Ρόις και Κέλετ δεν ξεχνούν ποτέ να περάσουν τα πάντα μέσα από το φακό της κληρονομιάς και της ιδέας πως πριν συμβεί ό,τι είναι αυτό που συμβαίνει τώρα, υπήρξε προηγουμένως κάτι άλλο που μας έφερε εδώ. Είναι ένα σίτκομ που, σε μια πλήρη αρμονία φόρμας και περιεχομένου, μέσα από παραδοσιακές δομές και ιδέες κοιτάζει αναπολογητικά το σήμερα.

oneday1