Δεν είναι διόλου τυχαίο λοιπόν που την Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2013, την καθιερωμένη Ημέρα Γαλλοφωνίας, όποια πέτρα και να σηκώσεις μια γαλλική ταινία θα βρεις. Ο προγραμματισμός υπήρξε μια συνδιοργάνωση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, του γαλλόφωνου καναλιού TV5 MONDE, του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος, του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης και της Unifrance.
Οι οκτώ γαλλικές ταινίες της Παρασκευής θα είναι οι «Τα γραφεία του Θεού» (13.00, Ολύμπιον), «Διαφορετικά, ναι» (17.00, Παύλος Ζάννας), «Gare du Nord» της Κλερ Σιμόν (20.15, Ολύμπιον). Οι τρεις ταινίες του Γκιροντί για εκείνη την ημέρα θα είναι ο «Αγνωστος της λίμνης» (23.00, Ολύμπιον) και δυο μεσαίου μήκου, οι «Λιακάδα για τους απατεώνες» και «Αυτό το παλιό όνειρο που σαλεύει» (αρχίζουν στις 17.00, Τώνια Μαρκετάκη).
Στην Ημέρα Γαλλοφωνίας εντάσσονται επίσης οι προβολές των ταινιών «Η καλή ζωή» του Ζαν Ντενιζό (19.45, Παύλος Ζάννας) και «To παράξενο χρώμα που έχουν τα δάκρυα του κορμιού σου» των Ελέν Κατέτ και Μπρυνό Φορζανί (15.00, Τώνια Μαρκετάκη).
Ενα Βήμα την Ημέρα (Al-khoroug lel-nahar) της Χάλα Λότφι / Διαγωνιστικό
«Κι ένας ηλίθιος μπορεί να ξεπεράσει μία κρίση. Αυτό που τελικά μας σκοτώνει είναι η καθημερινότητα». Αυτή είναι η περίληψη της ταινίας της Χάλα Λότφι. Και δε θα μπορούσε να είναι πιο σαφής και ουσιαστική. Σ' ένα σπίτι που ένα πρόβλημα υγείας πλήττει σοβαρά ένα μέλος (στη συγκεκριμμένη περίπτωση ο πατέρας της μικρομεσαίας Αιγυπτιακής οικογένειας έχει μείνει παράλυτος μετά από εγκεφαλικό), κανείς άλλος δε ζει. Οι μέρες γίνονται επαναλήψεις μίας διαδικασίας επιβίωσης. Η αναγκαιότητα να φροντίσεις έναν άνθρωπο, χωρίς να το καταλάβεις, έχει γίνει η ζωή σου. Τοποθετείσαι απέναντι σ' αυτό. Δεν είσαι εσύ, είσαι η κόρη του άρρωστου πατέρα σου. Δεν είσαι εσύ, είσαι η πρώην ερωμένη, γυναίκα και τώρα υπεύθυνη του άρρωστου συντρόφου σου. Δεν είσαι καν μητέρα στο παιδί σου. Είστε δύο κουρασμένες, ανταγωνιστικές, αρνητικές γυναίκες γιατί το βαρύ μαύρο σύννεφο της αγωνίας, της ματαιότητας, του θανάτου έχει σβήσει κάθε λάμψη από τα μάτια ή τα όνειρά σας και σας έχει σκάψει το πρόσωπο. Στην ήσυχη, αργή ταινία παρατήρησης της Λότφι, τίποτα δεν εξηγείται. Η κάμερά της όμως έχει τη δική της εκκωφαντική κινηματογραφική γλώσσα: όλα της τα κάδρα μέσα στο σπίτι είναι διχοτομημένα. Η πόρτα σου και η πόρτα της αρρώστιας. Η κόρη χτενίζεται στην άκρη της εικόνας για να βγει να συναντήσει τον εραστή της, στο βάθος πεδίου όμως κυριαρχεί η κουζίνα όπου η μητέρα συνεχίζει τη φροντίδα - μουτρωμένη που κάποιος άλλος προσπαθεί να συνεχίσει τη ζωή του. Ενα τράβελινγκ στους διαδρόμους του νοσοκομείου με την κοπέλα να μιλάει στο κινητό της και να χωρίζει έναν ακόμα εραστή που το θεώρησε όλο αυτό «πολύ δύσκολο», κάνει τον όγκο του οικήματος να μοιάζει με τάφο. Οχι μόνο του πατέρα της. Δεν πρόκειται για σπουδαία ταινία ή μεγάλο σινεμά. Ταυτόχρονα όμως, η Λότφι καταφέρνει ένα πολύ δύσκολο θέμα να περάσει με μία ειλικρίνεια που θα την καταλάβουν οι θεατές που κουβαλούν τις δικές τους πόρτες μέσα τους. Ολύμπιον / 15.45
«Να Κάθεσαι και να Κοιτάς» του Γιώργου Σερβετά / Ελληνικό τμήμα
Η Αντιγόνη συναντά τους «Ασυγχώρητους» στο φιλμ του Γιώργου Σερβετά, μια βαθειά ελληνική ταινία που λειτουργεί με τους κανόνες του κλασικού γουέστερν στην οθόνη και στην ψυχή της. Η νεαρή κοπέλα που φεύγει από την Αθήνα κι εγκαθίσταται στην κωμόπολη της καταγωγής της διαπιστώνει με το σκληρό τρόπο τη σαθρότητα της κοινότητάς της και καλείται ν’ αποφασίσει: θα πυροδοτήσει την έκρηξη που θα καθαρίσει το τοπίο, ή θα αρκεστεί, ξανά, στο να κάθεται και να κοιτά; Αυτή είναι μια ταινία για το υποτιθέμενο ελεύθερο πνεύμα που η κοινωνία συντρίβει και συμπιέζει όπως η δαγκάνα τα παλιοσίδερα. Μια ελληνική ταινία στο αμερικανικό μιντγουέστ, όπου η μίζερη εθνική οδός μεταφράζεται σε αυτοκινητόδρομο και το σουβλατζίδικο σε ντάινερ. Γιατί, όπως τους ήρωες της ταινίας, έτσι κι εμάς μας βολεύει περισσότερο να βλέπουμε τα πράγματα από μακριά. Μέχρι να καταλάβουμε, αν θέλουμε, ότι το «Να Κάθεσαι και να Κοιτάς» μιλά άγρια για τον καθένα από εμάς. Διαβάστε ολόκληρη την κριτική του Flix. Τώνια Μαρκετάκη / 19.30
«Ida» του Πάβελ Παβλικόφσκι / Ειδικές προβολές
Γυρισμένο σε ασπρόμαυρο, και σε 1.37:1 academy, τοποθετημένο στην δεκαετία του 60, το «Ida» αφηγείται την ιστορία μιας νεαρής δόκιμης μοναχής, που ενώ ετοιμάζεται να πάρει τον όρκο του τάγματος της, ανακαλύπτει ένα σκοτεινό οικογενειακό μυστικό από τα χρόνια της γερμανικής κατοχής στην Πολωνία. Ο Πολωνός σκηνοθέτης του «Last Resort» και της «Γυναίκας του Πέμπτου», ο οποίος τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στο Λονδίνο, επέστρεψε συμβολικά και κυριολεκτικά στην πατρίδα του για να γυρίσει το «Ida». Με ένα θέμα που μοιάζει αιχμηρό ακόμη και σήμερα (καθώς δε φέρνει στην επιφάνεια αμαρτωλά μυστικά που έχει φροντίσει να κρατά βολικά θαμμένα μόνο η Πολωνία αλλά και ολόκληρη η Ευρώπη), με επιβλητική ατμόσφαιρα και μία πρωταγωνίστρια (Αγκάτα Κουλέσα) που ταιριάζει απόλυτα στο αισθαντικό σύμπαν του Παβλικόφσκι το «Ida» κέρδισε φέτος το βραβείο της Fipresci στο φεστιβάλ του Τορόντο και το μεγάλο βραβείο στο φεστιβάλ του Λονδίνου. Τζον Κασσαβέτης / 22.00
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ
Υπάρχουν αρκετά καλές ταινίες που παίζονται σε τελευταία επανάληψη όπως το «Wild Duck» του Γιάννη Σακαρίδη, το «Χάλια Μαλλί» Μαριάνα Ρονδόν, αλλά και τα «Ραγισμένα Ονειρα» του Φέλιξ φαν Γρούνινγεν. Αυτό όμως που είναι άχαστο να το δείτε στην μεγάλη οθόνη είναι το «Salvo» των Φάμπιο Γκρασαντόνια και Αντόνιο Πιάτσα. Ενας εκτελεστής της σισιλιάνικης μαφίας, ο Σάλβο, είναι μοναχικός, ψυχρός κι ανελέητος. Οταν εισβάλλει σ’ ένα σπίτι για να εκτελέσει έναν άνδρα, ανακαλύπτει τη Ρίτα, ένα τυφλό κορίτσι, που στέκεται ανήμπορη ενώ ο αδελφός της δολοφονείται. Ο Σάλβο προσπαθεί να κλείσει αυτά τα ενοχλητικά μάτια, που τον κοιτούν αλλά δεν τον βλέπουν. Τότε συμβαίνει κάτι απίστευτο. Η Ρίτα βλέπει τον κόσμο για πρώτη φορά. Ο Σάλβο αποφασίζει να της χαρίσει τη ζωή. Από εκείνη την ώρα, αυτά τα δύο πλάσματα, κατατρεγμένα από τον κόσμο στον οποίο ανήκουν, δένονται για πάντα. Η ταινία γυρίστηκε στην Αρενέλα, μια προβληματική και συναρπαστική γειτονιά του Παλέρμο, με πρωταγωνιστή τον Ισραηλινό Σαλέχ Μπακρί και τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο της Εβδομάδας Κριτικής στο Φεστιβάλ Καννών. 14.30 / Τζον Κασσαβέτης
Tags: Θεσσαλονίκη 2013
