Υπάρχουν δημιουργοί που δεν χρειάζεται να εμφανίζονται στους τίτλους μιας ταινίας για να τους γνωρίζει ο κόσμος. Ο Ντρου Στρούζαν ήταν ένας από αυτούς. Ο καλλιτέχνης που καθόρισε όσο λίγοι την εικόνα του σύγχρονου κινηματογράφου, έφυγε από τη ζωή στις 13 Οκτωβρίου 2025, σε ηλικία 78 ετών. Κι όμως, ακόμη κι αν κάποιοι δεν γνωρίζουν (ή δεν θυμούνται) το όνομά του, σίγουρα έχουν δει το έργο του στις αφίσες του «Star Wars», του «Ιντιάνα Τζόουνς», του «Επιστροφή στο Μέλλον», του «E.T.» ή των «Goonies». Για δεκαετίες, ο Στρούζαν δεν απλώς διαφήμιζε ταινίες, αλλά τις μετέτρεπε σε εικαστικά τοτέμ, σε εικόνες που έμειναν χαραγμένες στη συλλογική μνήμη του σινεμά.
Γεννημένος το 1947 στην πόλη του Ορεγκον ο Στρούζαν μεγάλωσε μέσα στη φτώχεια αλλά με αστείρευτη φαντασία. Σύμφωνα με τον ίδιο, μικρός ζωγράφιζε πάνω σε ό,τι έβρισκε — ακόμη και σε χαρτί υγείας. Αυτή η επιμονή και η ανάγκη να δημιουργεί τον οδήγησαν στο ArtCenter College of Design στο Λος Αντζελες, όπου σπούδασε εικονογράφηση και διαμόρφωσε το μοναδικό του ύφος: ρεαλιστικό αλλά και ονειρικό, με έντονη χρήση φωτός και σκιάς, σαν να αποτυπώνει το συναίσθημα μιας ταινίας σε μία μόνο εικόνα.
Τα πρώτα του επαγγελματικά βήματα έγιναν στα εξώφυλλα δίσκων για συγκροτήματα όπως οι Αλις Κούπερ, Bee Gees και Earth, Wind & Fire. Εκεί έμαθε πώς να «πουλάει» ένα συναίσθημα μέσα από μια εικόνα, μια δεξιότητα που λίγο αργότερα θα τον έκανε θρύλο του Χόλιγουντ.
Η μεγάλη του στιγμή ήρθε στα τέλη της δεκαετίας του ’70, όταν κλήθηκε να συνεργαστεί στη νέα αφίσα του «Star Wars». Η δουλειά του πάνω στο περίφημο «Circus Poster» της επανέκδοσης του 1978 τράβηξε αμέσως την προσοχή του Χόλιγουντ. Από εκεί ξεκίνησε μια καριέρα που δύσκολα συγκρίνεται με οποιαδήποτε άλλη: «Ιντιάνα Τζόουνς», «Blade Runner», «Επιστροφή στο Μέλλον», «E.T.», «Hook», «Τελευταία Εξοδος: Ρίτα Χείγουορθ», «Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος», η λίστα μοιάζει με ανθολογία κινηματογραφικών αναμνήσεων.
Επιστροφή στο Μέλλον
Indiana Jones και η Τελευταία Σταυροφορία
Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος
Ο Στρούζαν είχε έναν σπάνιο τρόπο να μεταφράζει το πνεύμα κάθε ταινίας σε μια εικαστική αφήγηση. Δεν απεικόνιζε απλώς τους ήρωες αλλά τους έντυνε με φως, σκιά και συναίσθημα, δημιουργώντας εικόνες που έμοιαζαν να ξεπηδούν από τον ίδιο τον καμβά της φαντασίας μας. Η τεχνική του συνδύαζε αερογράφο, ακρυλικά χρώματα και χρωματιστά μολύβια, δίνοντας στα έργα του μια υφή χειροποίητη, σχεδόν απτή, κάτι που λείπει από την ψυχρή καθαρότητα των σημερινών ψηφιακών posters.
Σε μια εποχή που οι αφίσες έγιναν προϊόντα Photoshop, ο Στρούζαν παρέμεινε πιστός στο πινέλο. Δεν τον ενδιέφερε να «πουλήσει» μια ταινία, αλλά να αποδώσει τη μαγεία της. Για πολλούς σκηνοθέτες, όπως ο Τζορτζ Λούκας και ο Στίβεν Σπίλμπεργκ, ήταν κάτι περισσότερο από συνεργάτης, ήταν ένας συνοδοιπόρος στην αφήγηση. Οι αφίσες του δεν ήταν απλώς προωθητικά υλικά αλλά αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητας των ταινιών τους. O Σπίλμπεργκ δήλωσε για τον θάνατο του Ντρου πως «ο Ντρου δημιούργησε έργα τέχνης για εκδηλώσεις. Οι αφίσες του μετέτρεψαν πολλές από τις ταινίες μας σε προορισμούς... και η ανάμνηση αυτών των ταινιών και της ηλικίας που ήμασταν όταν τις βλέπαμε μας έρχεται πάντα στο μυαλό απλώς και μόνο με μια ματιά στις εμβληματικές φωτορεαλιστικές εικόνες του. Με το δικό του, επινοημένο στυλ, κανείς δεν ζωγράφιζε όπως ο Ντρου.»
Η επίδρασή του ξεπερνά κατά πολύ το χώρο της διαφήμισης. Οι νεότεροι εικονογράφοι και σχεδιαστές αφισών εξακολουθούν να εμπνέονται από τη θερμή παλέτα, τη σύνθεση και την αφήγησή του. Το «ύφος Στρούζαν» έχει γίνει συνώνυμο μιας εποχής όπου η κινηματογραφική αφίσα δεν ήταν απλώς προαναγγελία, αλλά τέχνη από μόνη της. Αν και αποσύρθηκε το 2008, ο Στρούζαν επέστρεψε περιστασιακά για ειδικές παραγγελίες, όπως για το «Star Wars: Η Δύναμη Ξυπνά». Μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής του, πάλευε με τη νόσο του Αλτσχάιμερ, που τελικά τον απομάκρυνε από το πινέλο αλλά ποτέ από την καρδιά των κινηματογραφόφιλων.
Το 2013, το ντοκιμαντέρ «Drew: The Man Behind the Poster» προσπάθησε να αποτυπώσει τη μαγεία του ανθρώπου πίσω από τις πιο αναγνωρίσιμες εικόνες του σινεμά. Εκεί, συνάδελφοι και σκηνοθέτες μιλούν για έναν άνθρωπο ταπεινό, γεμάτο πάθος και απίστευτη αίσθηση του τι κάνει μια εικόνα αξέχαστη. Σήμερα, η απώλειά του σηματοδοτεί κάτι περισσότερο από το τέλος μιας εποχής. Είναι σαν να χάσαμε τον τελευταίο μεγάλο αφηγητή της κινηματογραφικής αφίσας. Εναν καλλιτέχνη που ήξερε να μεταφράζει το φως, το βλέμμα, την υπόσχεση μιας περιπέτειας, σε εικόνες που κουβαλούν ακόμη και σήμερα όλη τη μαγεία του σινεμά των παιδικών μας χρόνων.
Ο Ντρου Στρούζαν ζωγράφισε τα όνειρα μιας ολόκληρης γενιάς. Μπορεί να μην κρατούσε κάμερα, αλλά με τα πινέλα του μάς έδειχνε πάντα την πιο όμορφη πλευρά του κινηματογράφου: αυτή που μένει χαραγμένη για πάντα στο βλέμμα. Κι αν σήμερα δεν υπάρχει νέα αφίσα του στις αίθουσες, κάθε φορά που κοιτάζουμε τον Ιντιάνα Τζόουνς να βγάζει το καπέλο του ή τον Μάρτι ΜακΦλάι να κοιτάζει το ρολόι του, η υπογραφή του Ντρου Στρούζαν βρίσκεται εκεί σαν μια υπενθύμιση ότι η τέχνη, όταν έχει ψυχή, δεν ξεθωριάζει ποτέ.
Δείτε εδώ ολόκληρο το «Drew: The Man Behind the Poster»: