Αίσια κατάληξη, ευτυχισμένο τέλος ή happy end. Οπως προτιμάτε. Πολύ με συγκινούν. Οχι τόσο γιατί λατρεύω τους «ανθόσπαρτους κάμπους» αλλά γιατί θαυμάζω εκείνους που εκτίμησαν την θέα τους προσεγγίζοντάς την μέσα από την κακοτράχαλη διαδρομή. Δηλαδή την όχι εύκολη, την όχι δεδομένη. Είναι όμορφο ένα αίσιο τέλος. Και είναι (ακόμη πιο) όμορφο όταν έπεται μιας δυσμενούς αφετηρίας. Αυτή η συνθήκη είναι που κάνει την άφιξη, την «δικαίωση» πιο θριαμβευτική!
Οπως ακριβώς συνέβη στην περίπτωση των «4 Επιπέδων της Υπαρξης».
Βρισκόμαστε στις αρχές της δεκαετίας του '70. Οι νέοι της εποχής πειραματίζονται με την μουσική σε αυτοσχέδια προβάδικα, κοσμούν τους τοίχους των δωματίων τους με αφίσες από τα μουσικά είδωλα της εποχής, προμηθεύονται δίσκους από τους συγγενείς τους που ζουν στο εξωτερικό και ονειρεύονται! Στο Iλιον της Δυτικής Αττικής ο Θανάσης, ο Νίκος, ο Χρήστος και ο Μαρίνος φτιάχνουν το μουσικό συγκρότημα «Tα 4 Επίπεδα της Yπαρξης». Ηχογραφούν στα middle 70s τον έναν και μοναδικό δίσκο τους σε παραγωγή της Venus, μιας εταιρείας παραγωγής που μέχρι πρότινος αναλάμβανε μόνο λαϊκούς καλλιτέχνες. Και μετά οι δρόμοι τους χωρίζουν.
Ωστόσο ο ένας και μοναδικός τους δίσκους ακολουθώντας μια μοναχική πορεία φτάνει από τις προθήκες των ελάχιστων δισκάδικων που τον φιλοξένησαν, στα χέρια και τα αυτιά των ανθρώπων της αμερικάνικης μουσικής βιομηχανίας. Στη συνέχεια, το μουσικό θέμα ενός εκ των κομματιών του δίσκου («Κάποια μέρα στην Αθήνα») γίνεται το sample του «Run this Town». Πρόκειται για το τραγούδι που ερμηνεύει η Rihanna, o Jay Z και ο Kanye West και που το 2010 λαμβάνει Grammy καλύτερου χιπ χοπ τραγουδιού! Ο Θανάσης Αλατάς κάπου στα 50 του εν μέσω της οικονομικής κρίσης γίνεται ο πρώτος Ελληνας που βραβεύεται με Grammy για το μουσικό θέμα που συνέθεσε στη νιότη του, σε ένα μικρό υπόγειο προβάδικο στο Ιλιον... Η επιμονή του και η αγάπη του γι’ αυτόν τον δίσκο, τον αντάμειψε. Δεν πειράζει που αυτό συνέβη μετά από 40 περίπου χρόνια. Συνέβη. Το έκανε να συμβεί.
Αποφασίζω να σκηνοθετήσω για πρώτη φορά. Και είναι αυτή η εμμονή μου με τις ευχάριστες ιστορίες, με τα happy end, που με οδηγεί στον Θανάση. Θα θελήσει, άραγε, να με εμπιστευτεί ώστε να φτιάξω ένα φιλμικό ημερολόγιο των νεανικών του χρόνων παρέα με τους φίλους του; Γρήγορα συνειδητοποιώ ότι αυτή η αναπάντεχη μουσική συνάντηση ανάμεσα στον Jay Z και τα 4 Επίπεδα της Ύπαρξης αλλά και η κατάκτηση του Grammy δεν είναι το ζητούμενο, δεν αποτελεί την αρετή της ταινίας. Είναι μεν η ευτυχής και ανέλπιστη κατάληξη αλλά αυτό που πρέπει να φωτιστεί είναι ο μουσικός δρόμος που χάραξαν αυτά τα παιδιά. Ο δικός τους δρόμος και ο χωρίς εκπτώσεις πόθος τους για δημιουργία. Και ένα ερώτημα: Τι να έχουν απογίνει σήμερα «τα 4 Επίπεδα» και πώς βλέπουν σήμερα τους νεανικούς εαυτούς τους;
Για τις ανάγκες της ταινίας ταξιδέψαμε σε Ολλανδία και Ζάκυνθο όπου ζουν ο Χρήστος Βλαχάκης (τύμπανα) και ο Νίκος Γράψας (σόλο κιθάρα, τραγούδι). Συνάντησα τους παλιούς τους φίλους αλλά και με την συνδρομή επίλεκτων καλεσμένων προσπάθησα να αποτυπώσω το μουσικό κλίμα της εποχής μέσα στο οποίο έζησαν κι έδρασαν οι πρωταγωνιστές της. Και να τους φέρω πάλι κοντά. Σε ένα ακόμη τζαμάρισμα. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Η ιστορία της ταινίας μου. Της πρώτη μου ταινίας.
Αν οι παρέες γράφουν την μουσική ιστορία το ίδιο συμβαίνει και με τις ενωμένες παρέες που γραφούν την δική τους κινηματογραφική ιστορία. Οφείλω τόσα πολλά στους ανθρώπους που με εμπιστεύτηκαν, με βοήθησαν να ξεκινήσω αυτό το ντοκιμαντέρ και να το ολοκληρώσω. Είναι εκείνοι που έκαναν την πρώτη κινηματογραφική μου διαδρομή λιγότερο μοναχική και περισσότερο ενδιαφέρουσα και ουσιαστική. Είναι οι άνθρωποι που δούλεψαν από την καρδιά τους και με την καρδιά τους γι΄αυτό το ντοκιμαντέρ. Και φυσικά όσους την αγκάλιασαν.
Μετά την ολοκλήρωση της, η ταινία ξεκίνησε κι εκείνη το δική της διαδρομή. Ο πρώτος σταθμός της, το 21ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Εκεί λαμβάνει το βραβείο καλύτερης ταινίας από την Πανελλήνια Ενωση Κριτικών Κινηματογράφου. Αργότερα, το αθηναϊκό κοινό την υποδέχτηκε στο 25ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Νύχτες Πρεμιέρας. Τώρα ήρθε η ώρα για το Gimme Shelter Film Festival στο Gagarin 205. Ο χώρος αυτός είναι πολύ αγαπημένος μου αφού με συνδέουν μαζί του ανεξίτηλες μνήμες, δυνατά συναισθήματα και σχέσεις ζωής. Νιώθω ότι η ταινία έρχεται στο σπίτι της. Να θυμίσουμε ότι ο αείμνηστος Νίκος Τριανταφυλλίδης, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Gagarin 205 είναι ο άνθρωπος που ξεκίνησε το Gimme Shelter Film Festival συνδυάζοντας τις δύο μεγάλες του αγάπες: Την μουσική και τον κινηματογράφο. Ευχαριστώ πολύ τη Μαρίνα Δανέζη, καλλιτεχνική διευθύντρια του χώρου- παραγωγό της ταινίας αλλά και τον Δημήτρη Παπανδρέου, υπεύθυνο του Φεστιβάλ που θα δώσουν την ευκαιρία στην ταινία να «επικοινωνήσει» με το κοινό: To Gimme Shelter δεν είναι μια απλή προβολή της ταινίας αλλά ολόκληρη τελετουργία. Live συναυλία, συζήτηση για την ταινία, επικοινωνία του κοινού με τους συντελεστές της και στο τέλος η προβολή της μαζί με ποτό!
Η δημιουργία αυτής της ταινίας υπήρξε μια δημιουργική περιπέτεια. Μία γοητευτική πρόσκληση. Ενας καινούριος δρόμος. Με happy end . Ετσι θέλω να πιστεύω!
Ηλιάνα Δανέζη, Δεκέμβριος 2019
Η ταινία «Τα 4 Επίπεδα της Υπαρξης - Κάποια Μέρα στην Αθήνα» της Ηλιάνας Δανέζη προβάλλεται τη Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου στo Gagarin 205 στο πλαίσιο του Gimme Shelter Film Festival. | Οι πόρτες ανοίγουν στις 20:30 | Tιμή εισιτηρίου 7 ευρώ | Πρόγραμμα: 21:00 Live on stage: Οtus + μέλη του συγκροτήματος Tα 4 Επίπεδα της Υπαρξης, 22:00 Πάνελ - Συζήτηση με την σκηνοθέτη της ταινίας Ηλιάνα Δανέζη και τους Θανάση Αλατά (Τα 4 Επίπεδα της Ύπαρξης), Θέκλα Τσελεπή (ραδιοφωνική παραγωγός, Στο Κόκκινο) Συντονιστής: Αγγελος Κράλλης (Εικαστικός, μουσικός, μέλος του συγκροτήματος Chickn) , 22:30 Προβολή - Τα 4 Επίπεδα της Ύπαρξης (75’) | Προπώληση εισιτηρίων εδώ.
Τα 4 Επίπεδα της Υπαρξης - Κάποια Μέρα στην Αθήνα | Ερευνα – Σενάριο – Σκηνοθεσία: Ηλιάνα Δανέζη | Παραγωγή: Μαρίνα Δανέζη για την LAIKA PRODUCTIONS | Συμπαραγωγοί: Μάνθος Αμφιλόχιος, EIKONAXOS | Με την υποστήριξη της ΕΡΤ | Μουσική: Τα 4 Επίπεδα της Υπαρξης | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιάννης Νέλσον Εσκίογλου, Φίλιππος Ζαμίδης | Ηχος: Γιάννης Αντύπας, Λευτέρης Καμπαλώνης, Κώστας Κουτελιδάκης | Μοντάζ: Δώρα Μασκλαβάνου | Μιξάζ: Δημήτρης Μυγιάκης | Διεύθυνση Παραγωγής: Μίμης Χρυσομάλλης | Motion Graphics – VFX: Κωνσταντίνα Στεφανοπούλου | Graphic Design: Γιώργος Παρασκευόπουλος
