Το WIFT GR (Γυναίκες στον Κινηματογράφο και την Τηλεόραση) διοργανώνει τη διημερίδα Female Gaze – Τo Γυναικείο Βλέμμα στον Κινηματογράφο, που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, στις 17 και 18 Οκτωβρίου 2025, στον κινηματογράφο CINOBO ΟΠΕΡΑ 2. Η διημερίδα υλοποιείται σε συν-διοργάνωση με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων & Δημιουργίας - Ε.Κ.Κ.Ο.ΜΕ.Δ. και φιλοδοξεί να αναδείξει τη φεμινιστική οπτική στο σινεμά: την αναπαράσταση των γυναικών στην οθόνη, τη συχνά παραγνωρισμένη συμβολή των γυναικών δημιουργών και τις ξεχωριστές τους προσεγγίσεις στην κινηματογραφική ιστορία και πρακτική.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ανοιχτές συζητήσεις και παρουσιάσεις με μέλη του WIFT GR και γυναίκες που δραστηριοποιούνται στο πεδίο του κινηματογράφου – θεωρητικούς και επαγγελματίες, καθώς και ειδικές προβολές ταινιών. Στο πλαίσιο της διημερίδας, το WIFT GR υποδέχεται μια ξεχωριστή διεθνή προσκεκλημένη, την πρωτοπόρο σκηνοθέτρια Νίνα Μένκες, για μια δημόσια ομιλία, με θέμα την ηγεμονία του ανδρικού βλέμματος στον κινηματογράφο και τη δυναμική του γυναικείου βλέμματος, πριν από την αθηναϊκή πρεμιέρα του πολυβραβευμένου ντοκιμαντέρ της «Brainwashed: Sex–Camera–Power» (2022).
Το πλήρες πρόγραμμα της διημερίδας του WIFT GR Female Gaze – Το γυναικείο βλέμμα στον κινηματογράφο:
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2025
17.00 Έναρξη
Η Μαρία Λούκα, ντοκιμαντερίστρια και σεναριογράφος, θα ανοίξει τη διημερίδα εκ μέρους του Δ.Σ. του WIFT GR και θα παρουσιάσει το πρόγραμμα.
18.00 - 19.30 Ανοιχτή Συζήτηση
«Προσεγγίσεις στα αντι-πατριαρχικά βλέμματα στον κινηματογράφο»
Συζητούν: Ρέα Βαλντέν – σκηνοθέτρια, θεωρητικός κινηματογράφου, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευγενία Γιαννουρή – Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κινηματογράφου και οπτικοακουστικών του Πανεπιστημίου Sorbonne Nouvelle / IRCAV, Αφροδίτη Νικολαΐδου – Επίκουρη Καθηγήτρια στο τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Συντονίζει η Μαίρη Κολώνια – creative producer, σκηνοθέτρια, γενική γραμματέας Δ.Σ. WIFT GR, μέλος Δ.Σ. WIFTI.
19.30 - 21.00 Δημόσια Ομιλία / Keynote Speech
«The Female Gaze in Cinema» – Νίνα Μένκες
Μετά την ομιλία θα ακολουθήσει ανοιχτή συζήτηση με το κοινό. Την εκδήλωση θα ανοίξει και θα συντονίσει η Μαρία Λούκα.
H παρουσίαση της θα πραγματοποιηθεί στα αγγλικά με διαδοχική διερμηνεία στα ελληνικά
Νίνα Μένκες
21.00 Ειδική Προβολή / Special Screening
«Brainwashed: Sex–Camera–Power» της Νίνα Μένκες
Ντοκιμαντέρ, 2022, 107’ | DCP, Έγχρ., με ήχο | Σκηνοθεσία-Παραγωγή: Νίνα Μένκες
Ο φεμινιστικός κινηματογραφικός στοχασμός εξερευνά επί δεκαετίες την έννοια του “male gaze”, όρο που εισήγαγε πρώτη το 1975 η Λόρα Μάλβι – κεντρικό πρόσωπο της ταινίας. Η Νίνα Μένκες, εμπνεόμενη από τη Mάλβι αλλά και θεωρητικούς όπως οι Τζούντιθ Μπάτλερ, Μπελ Χουκς και Αντζελα Κάρτερ, αναλύει μέσα από τη δική της οπτική της δημιουργού και διευθύντριας φωτογραφίας τον τρόπο που ο σχεδιασμός των πλάνων (POV, κάδρο, κίνηση κάμερας, φωτισμός, ηχητικός σχεδιασμός) έχει ιστορικά εδραιώσει τον σεξισμό στον κινηματογράφο – και πώς αυτό επηρεάζει τις ζωές μας. Με σχεδόν 200 αποσπάσματα ταινιών από το 1896 έως σήμερα, το πρωτοποριακό αυτό ντοκιμαντέρ είναι ένα οπτικό ταξίδι, που μπορεί να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που βλέπουμε και δημιουργούμε ταινίες. Η ταινία συμμετείχε σε κορυφαία φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο, ενώ χαρακτηρίστηκε ως μία από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς στον διεθνή Τύπο (The Guardian, Sight & Sound, Senses of Cinema, Screen Slate, κ.ά).
Trailer & Info εδώ
O.V. αγγλικά με ελληνικούς υπότιτλους / O.V. English with Greek subtitles.
Η προβολή πραγματοποιείται με την υποστήριξη της MenkesFilm.
ΣΑΒΒΑΤΟ 18 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2025
13.00 - 14.00 Παρουσίαση Έρευνας
«Χαρτογράφηση των σκηνοθετριών του ελληνικού κινηματογράφου, από τις απαρχές του έως σήμερα»
Παρουσιάζει η Γιώτα Σαμιώτη – μεταδιδακτορική ερευνήτρια, Τμήμα Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου (ΕΚΠΑ), Φωτογράφος.
Συντονίζει η Νιόβη Αναζίκου – δημοσιογράφος, ντοκιμαντερίστρια, αντιπρόεδρος Δ.Σ. WIFT GR.
«Το Νησί της Σιωπής» της Λίλας Κουρκουλάκου
14.00 Προβολή
«Το Νησί της Σιωπής» της Λίλας Κουρκουλάκου
Μυθοπλασία, 1958, 63' | Α/Μ, με ήχο | Σκηνοθεσία: Λίλα Κουρκουλάκου, Σενάριο: Βαγγέλης Χατζηγιάννης
Σύνοψη από την Αγλαΐα Μητροπούλου: «Το 1957 το Νησί της Σιωπής αποκαλύπτει μια καινούργια σκηνοθέτη, τη Λίλα Κουρκουλάκου. Νέα, γεμάτη ενθουσιασμό, ύστερα από σπουδές στο Πειραματικό Κέντρο Κινηματογράφου της Ρώμης, βάζει σ' αυτή τη μελέτη για τη ζωή των λεπρών στη Σπιναλόγκα μια αφοσίωση και μια στοργή που φωτίζουν νεορεαλιστικά το ντοκουμενταρίστικο πλαίσιο και στυλ της ταινίας. Η Κουρκουλάκου είναι άλλωστε η πρώτη γυναίκα σκηνοθέτης διεθνώς- που κάνει fiction film, με συμμετοχή σε διεθνή Φεστιβάλ όπως αυτό της Βενετίας και άλλα. Η σκηνοθέτης κατορθώνει να απομυθοποιήσει την ασθένεια της λέπρας χωρίς ακρότητες και ωραιολογίες. Η ταινία ήταν διεθνώς πρωτοποριακή, τόσο στη σύλληψη του θέματος όσο και στην εκτέλεση, αφού μερικά από τα γυρίσματα έγιναν στο νησί της Σπιναλόγκα που τότε λειτουργούσε ως λεπροκομείο. Μάλιστα η ταινία έγινε αφορμή να κλείσει το λεπροκομείο και οι ελάχιστοι εναπομείναντες πρώην λεπροί να μεταφερθούν στο νοσοκομείο λοιμωδών στην Αγία Βαρβάρα […]» (πηγή: Ταινιοθήκη της Ελλάδος).
Την προβολή προλογίζει η Νιόβη Αναζίκου – δημοσιογράφος, ντοκιμαντερίστρια, αντιπρόεδρος Δ.Σ. WIFT GR.
Τώνια Μαρκετάκη, Φρίντα Λιάππα.
16.00 - 17.00 Διάλειμμα
17.00 - 18.30 Αφιέρωμα – Εισηγήσεις
«Πρωτοπόρες Ελληνίδες σκηνοθέτριες: Λιάππα–Μαρκετάκη–Πλυτά»
«Φρίντα Λιάππα: Η ζωή ως κινηματογραφική ύλη», εισηγήτρια: Λίζα Θεμελή – Ειδικός Κινηματογραφικής Εκπαίδευσης, μέλος Δ.Σ. WIFT GR
«Το κρύσταλλο του χρόνου και το γίγνεσθαι-εβραία στο έργο της Τώνιας Μαρκετάκη», εισηγήτρια: Ιουλία Μέρμηγκα – Δρ. Πολιτισμικών και Κινηματογραφικών Σπουδών
«Μαρία Πλυτά: Πρώτη, Πρωτοπόρα, Άγνωστη», εισηγήτρια: Μπέτυ Κακλαμανίδου – Καθηγήτρια Ιστορίας & Θεωρίας Κινηματογράφου και Τηλεόρασης, Τμήμα Κινηματογράφου, Α.Π.Θ.
Το αφιέρωμα παρουσιάζει και συντονίζει η Έλενα Αθανασιάδου – παραγωγός, communications & social media expert, μέλος Δ.Σ. WIFT GR.
Ολγα Μαλέα
18.30 - 19.00 Παρουσίαση
«Η γυναικεία σεξουαλικότητα στη φιλμογραφία της Ολγας Μαλέα»
Ολγα Μαλέα – σκηνοθέτρια, ταμίας Δ.Σ. WIFT GR
Συντονίζει η Έλενα Αθανασιάδου – παραγωγός, communications & social media expert, μέλος Δ.Σ. WIFT GR.
19.00 - 20.00 Παρουσίαση
«Αντουανέττα Αγγελίδη: Παράξενα βλέμματα, ανοίκεια σώματα»
Αντουανέττα Αγγελίδη – σκηνοθέτρια
Συντονίζει η Ρέα Βαλντέν – σκηνοθέτρια, θεωρητικός κινηματογράφου, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Αντουανέττα Αγγελίδη και Ρέα Βαλντέν
20.00 - 21.00 Ανοιχτή Συζήτηση
«Έμφυλο βλέμμα και ψυχική ενδυνάμωση: Αλληλεπίδραση και προοπτική»
Συζητούν: Βάλια Τσιριγώτη – Κοινωνιολόγος, με ειδίκευση στην Ψυχική Υγεία και τον Πολιτισμό και Έλενα Χρηστοπούλου – Ολιστική θεραπεύτρια (πρώην κριτικός κινηματογράφου).
Συντονίζει η Χριστίνα Γαλανοπούλου – Δημοσιογράφος.
21.00 Προβολή
«Ιωάννης ο Βίαιος» της Τώνιας Μαρκετάκη
Μυθοπλασία, 1973, 180' | DCP, Α/Μ, με ήχο | Σκηνοθεσία-Σενάριο-Παραγωγή: Τώνια Μαρκετάκη
Σύνοψη: Αθήνα, μεσάνυχτα. Σε κάποιο απόμερο δρομάκι, μια όμορφη κοπέλα, η Ελένη Χαλκιά, μαχαιρώνεται θανάσιμα από έναν άγνωστο που αμέσως εξαφανίζεται τρέχοντας μέσα στο σκοτάδι. Ο νεαρός δολοφόνος, ο Ιωάννης Ζάχος (Μανώλης Λογιάδης), χωρίς ψυχική και σεξουαλική ισορροπία, ζει τις ερωτικές φαντασιώσεις του μέσα από την καθαρτήρια βία. Φαντάζεται συχνά τον εαυτό του να σκοτώνει όμορφες γυναίκες, επιβεβαιώνοντας έτσι τον ελλειμματικό ανδρισμό του και το πάθος του για εξουσία […] (πηγή: Ταινιοθήκη της Ελλάδος).
Την προβολή προλογίζει η Μαρία Χατζηγιάννη – σκηνοθέτρια, μέλος Δ.Σ. WIFT GR.
Η υποστήριξη της προβολής είναι απ΄το Τμήμα Οπτικοακουστικής Κληρονομιάς και Εθνικού Ψηφιακού Αποθετηρίου του Ε.Κ.Κ.Ο.ΜΕ.Δ
«Ιωάννης ο Βίαιος» (1973) της Τώνιας Μαρκετάκη
Συντελέστριες Αφιερώματος:
Επιμέλεια προγράμματος: Μαρία Λούκα, Όλγα Μαλέα, Έλενα Αθανασιάδου
Συντονισμός: Μαριάννα Καπλατζή, Εκτός Κάδρου - Beyond The Frame
Υπεύθυνη Επικοινωνίας: Κατερίνα Π. Τριχιά - True Colours Comms
Υποδοχή-Υποστήριξη: Μάγια Σκοπετέα
Πληροφορίες Αφιερώματος:
Ημερομηνίες: 17 και 18 Οκτωβρίου 2025
Διοργάνωση: WIFT GR
Συν-Διοργάνωση: Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων & Δημιουργίας - Ε.Κ.Κ.Ο.ΜΕ.Δ.
Χώρος διεξαγωγής: CINOBO ΟΠΕΡΑ 2, Αθήνα
Με την υποστήριξη: Cinobo Όπερα – Νεανικό Πλάνο
Η είσοδος στις εκδηλώσεις και τις προβολές της διημερίδας είναι ελεύθερη. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
