Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας από τους πιο καταξιωμένους αν και σε πτώση, αλλά και αμφιλεγόμενους - ειδικά μετά τη στάση του υπέρ της Ρωσίας κατά το ξεκίνημα του πολέμου στην Ουρκανία - Eυρωπαίους σκηνοθέτες, ο Εμίρ Κουστουρίτσα, επισκέπτεται τη χώρα μας.
Από καλεσμένος κάποιου ελληνικού φεστιβάλ ή ακόμα και για κάποια συναυλία με την μπάντα του, τους No Smoking Band, ο Κουτσουρίτσα έχει δείξει πολλές φορές την αγάπη του για το ελληνικό κοινό.
Φέτος ο Κουστούριτσα ήρθε στην Αθήνα με αφορμή την ρετροσπεκτίβα στο έργο του που διοργανώνεται από τις 23 μέχρι και τις 29 Νοεμβρίου στο Studio New Star Art Cinema, μέρος του αφιερώματος του 36ου Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου της Αθήνας, στο οποία θα προβληθούν και οι 13 ταινίες του με ελληνικούς υπότιτλους.
Το Flix βρέθηκε στην συνέντευξη Τύπου και κράτησε σημειώσεις με τον Εμίρ Κουτσουρίτσα να αναφέρεται αιχμηρά, οργισμένα, αλλά και με τον τον τρόπο του ρομαντικά για την σημερινή βιομηχανία του Χόλιγουντ, για την λογοκρισία αλλά, φυσικά, και το δεύτερό του μεγάλο πάθος, τη μουσική.
Το Χόλιγουντ είναι μια δημοκρατία η οποία πρέπει να καταστραφεί γιατί οι περισσότερες κακές ιδέες του κόσμου προέρχονται από αυτό.»
Οταν είμασταν νεότεροι και κάναμε ταινίες, είχαμε ακόμα την ψευδαίσθηση ότι εμείς μέσω του σινεμά και των αριστερών κομμάτων θα μπορούσαμε να αλλάξουμε τον κόσμο. Δυστυχώς, σήμερα όλοι όσοι ξεκινούν να κάνουν, ή ήδη κάνουν, τώρα ταινίες δεν έχουν καμία ψευδαίσθηση ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει με μια κάμερα στο χέρι. Οταν μιλάς για κάποιους σοβαρούς σκηνοθέτες σήμερα, όπως π.χ. τον Βιμ Βέντερς, είναι γιατί για να κάνει τώρα κάποια ταινία πρέπει να ακολουθήσει κάποιες καθορισμένες παραμέτρους, οι οποίες είναι τελείως εκτός της ιδιοσυγκρασίας του. Εγώ δεν είχα κάποιο πρόβλημα αυτή την περίοδο γιατί έπαιζα μουσική όλο αυτόν τον καιρό [σ.σ με τη μπάντα του No Smoking Band]. Υπάρχει όμως μια λεπτή γραμμή η οποία χώριζει τι είναι πολιτικό ορθό και όχι – εγώ ήμουν πάντα από την πλευρά του μη ορθού η οποία δεν επέτρεπε στις ταινίες μου να προβληθούν παντού.
Για το Χόλιγουντ και τις mainstream ταινίες: Δεν είμαι ο μόνος που πιστεύει πως ο mainstream κινηματογράφος δεν είναι ηλίθιος αλλά παντελώς ηλίθιος. Δεν σου δίνει τίποτα πέρα από ψεύτικους κόσμους από την πόλη φάντασμα που είναι τώρα το Χόλιγουντ. Το Χόλιγουντ είναι μια δημοκρατία η οποία πρέπει να καταστραφεί γιατί οι περισσότερες κακές ιδέες του κόσμου προέρχονται από αυτό. Φτιάχνουν ταινίες σαν τα «Χάρι Πότερ» για να σας δείξουν ψεύτικους κόσμους, κάτι τελείως έξω από την πραγματικότητα και την ανθρώπινη ζωή. Μπορεί το σινεμά γενικά να μιλά για πολλά φλέγοντα ζητήματα, αλλά το mainstream σινεμά δεν δέχεται πως υπάρχει κάποιο πρόβλημα στην ανθρωπότητα. Δεν δέχεται τις κοινωνικές τάξεις, δεν μιλάει για την εργατική τάξη.
Κι εγώ έχω πέσει θύμα της λογοκρισίας όταν οι ταινίες μου απορρίφθηκαν από κάποια φεστιβάλ χωρίς δικαιολογία, απλά λόγω των πεποιθήσεών μου. Και όταν στις Κάννες πριν λίγα χρόνια ήθελαν να συμμετάσχω σε ένα αφιέρωμα που θα έκανε το φεστιβάλ για όλους εκείνους του σκηνοθέτες που κέρδισαν έναν βραβείο τα προηγούμενα χρόνια, ήμουν έτοιμος να πάω. Αλλά μετά σκέφτηκα ότι αν πήγαινα θα συμφωνούσα με τα όσα έλεγαν για τον πόλεμο στην Ουκρανία και χειροκροτούσαν όρθιοι τον Βολοντιμίρ Ζελένσκι. Κι έτσι αποφάσισα να μην πάω.»
Αν θα δεχόταν ποτέ λεφτά από τον Μπιλ Γκέιτς για να κάνει ταινία: Θα του έλεγα όχι, να πάει να γαμηθεί. Για πολιτικούς και μόνο λόγους δεν θα το έκανα, γιατί ο Μπίλ Γκέιτς είναι ο διάβολος. Ο,τι κάνει το κάνει για να μας αστυνομεύει. Δεν βελτιώνει την ποιότητα ζωής με το να μας δίνει την δυνατότητα της κοινωνικής δικτύωσης. Τι είναι αυτό; Το μόνο που κάνει είναι να μεγαλώνει τον ναρκισσισμό μας. Είμαι πολύ θυμωμένος μαζί του.
Για την λογοκρισία στην τέχνη: Σήμερα η προπαγάνδα γίνεται ολοένα και ευκολότερη. Είναι μέρος μιας επίδειξης μόδας, ή μέρος του Χόλιγουντ. Μέσα στα τελευταία 50 χρόνια ο κόσμος έχει αλλάξει. Που έχετε δει αυτή την αλλαγή να παρουσιάζεται καλύτερα; Υπάρχουν podcasts και βίντεο στο YouTube όπου άνθρωποι λένε όλα εκείνα που πρέπει να ειπωθούν. Οι καλλιτέχνες πρέπει να είναι πάντα με το σωστό μέρος της δικαιοσύνης. Κι εγώ έχω πέσει θύμα της λογοκρισίας όταν οι ταινίες μου απορρίφθηκαν από κάποια φεστιβάλ χωρίς δικαιολογία, απλά λόγω των πεποιθήσεών μου. Και όταν στις Κάννες πριν λίγα χρόνια ήθελαν να παραβρεθώ σε ένα αφιέρωμα που θα έκανε το φεστιβάλ για όλους εκείνους του σκηνοθέτες που κέρδισαν έναν βραβείο τα προηγούμενα χρόνια, ήμουν έτοιμος να πάω. Αλλά μετά σκέφτηκα ότι αν πήγαινα θα συμφωνούσα με τα όσα έλεγαν για τον πόλεμο στην Ουκρανία και χειροκροτούσαν όρθιοι τον Βολοντιμίρ Ζελένσκι. Κι έτσι αποφάσισα να μην πάω.
Για την σχέση του με την μουσική και την συνεργασία του με τον Γκόραν Μπρέγκοβιτς: Απλά ήμουν πολύ κουρασμένος με το να γυρίζω ταινίες κι έτσι αποφάσισα το 1998 να δημιουργήσω μια μπάντα με το όνομα No Smoking Band. Ξεκινήσαμε να παίζουμε μουσική από τις πιο γνωστές μου ταινίες και αρχίσαμε να κάνουμε τις περιοδείες μας από την Ρώμη όπου ήρθαν 10.000 άνθρωποι να μας δουν. Αλλά μετά από 24 χρόνια και πάνω από 1000 συναυλίες παίζοντας μουσική έχω κάπως εξαντληθεί. Τώρα είμαι στην διαδικασία να κάνω τρεις ταινίες, η μια εξελίσσεται στην Γαλλία και την Ιταλία, η άλλη στον μεσαίωνα στην Ρωσία και η άλλη λέγεται «Εγκλημα και Οχι Τιμωρία» («Crime No Punishment») γιατί, αντιθέτως με τα όσα γράφει ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι στο βιβλίο του, πολλά εγκλήματα γίνονται στον κόσμο τα οποία μένουν ατιμώρητα.
Αναζητήστε εδώ περισσότερες πληροφορίες για την ρετροσπεκτίβα στο έργο του Εμίρ Κουστουρίτσα.
