Ο Πέδρο Αλμοδόβαρ είχε δημιουργήσει ένα μικρό σκάνδαλο όταν είχε μιλήσει ανοιχτά για το «Μυστικό του Brokeback Mountain» του Ανγκ Λι. Μία ταινία που αγαπήθηκε όσο λίγες, μία πρώτη γκέι ιστορία σε ένα πιο mainstream σινεμά που έφτασε μέχρι τα Οσκαρ και τις πεντάστερες κριτικές σε όλο τον κόσμο. Ο Αλμοδόβαρ την είχε βρει «άτολμη». Κι είχε δηλώσει ότι ήθελε να δώσει τη δική του απάντηση, τη δική του εκδοχή.
Και χθες την είδαμε. Μετά από 1.30 ώρα στη βροχή, με ουρές (από κριτικούς κινηματογράφου, επαγγελματίες του χώρου, αλλά και σπουδαστές) που έφτασαν χιλιόμετρα μακριά (καθώς η ταινία προβλήθηκε μία μόνο φορά) το «Strange Way of Life» του Πέδρο Αλμοδόβαρ έκανε την παγκόσμια πρώτη πρεμιέρα του στο 76ο Διεθνές Φεστιβάλ των Καννών. Σε μία ειδική προβολή την οποία συνόδευε η παρουσία του σκηνοθέτη και των ηθοποιών του, αλλά και η μετέπειτα συζήτηση/ανάλυση της ταινίας από τον Αλμοδόβαρ και Ιθαν Χοκ επί σκηνής (ο Πέδρο Πασκάλ απουσίαζε λόγω των γυρισμάτων του «Μονομάχου»).
Κι αυτό που είδαμε, ήταν απάντηση στο «Brokeback Mountain», αλλά κυριολεκτική. Ως πνευματικό σίκουελ. Ως μία δήλωση που είχε αφήσει αναπάντητη η ταινία του Ανγκ Λι. Κι όταν την έδωσε ο Αλμοδόβαρ, βούρκωσε τα βλέμματα. Αλλά μέχρι εκεί.
Δύο 50αρηδες καουμπόηδες της Αγριας Δύσης συναντιούνται ξανά, μετά από 25 χρόνια. Ο καθένας έχει συνεχίσει τη ζωή του - ο outlaw Σίλβα έχει μείνει στην καρδιά της ερήμου και προσπαθεί να συνετίσει τον Τζο, τον συνεχώς ταραχοποιό γιο του. Ο Τζέικ είναι ο Σερίφης, χιλόμετρα μακριά, στην πρώτη πόλη. Οταν ο Τζο σκοτώνει την ερωμένη του, η οποία τυχαίνει να ήταν και η γυναίκα του νεκρού αδελφού του Τζέικ, οι δρόμοι τους διασταυρώνονται ξανά. Η παλιά σχέση, η επιθυμία, ο πόθος και ταυτόχρονα η ανάγκη για τον καθένα να κάνει το σωστό. Ως πατέρας κι ως εκπρόσωπος του νόμου. Τι θα επιλέξουν;
Από το πρώτο πλάνο του Πέδρο Πασκάλ να διασχίζει με το άλογο την κόκκινη έρημο, ενώ μια ρομαντική μεξικάνικη μελωδία ντύνει τους τίτλους αρχής, η μικρού μήκους ταινία υπόσχεται καθαρόαιμο Αλμοδόβαρ: πολύχρωμο, μελό, αισθαντικό, αγαπησιάρικο. Κι αν σκεφτεί κανείς την αντίστιξη της μάτσο εικόνας με το queer περιτύλιγμα (αυτός που τραγουδά είναι ο βοηθός του σερίφη, ένα αγόρι με σαρκώδη σέξι χείλια με σφιχτό κοντινό πλάνο στο πρόσωπό του) η αρχή υπόσχεται έναν ακόμα τολμηρό Αλμοδόβαρ.
Δεν είναι ακριβώς έτσι. Ισως γιατί δεν τον βοηθά το φορμά της μικρού μήκους ταινίας (εκεί που αρχίζει να ζεσταίνεται η ατμόσφαιρα, η ταινία τελειώνει). Ισως γιατί η αγγλική γλώσσα τον αναγκάζει σ' έναν αμετροεπή βερμπαλισμό (μία σκηνή δείπνου των δύο αντρών πυροβολεί ατάκες αναλυτικής επεξήγησης για τη σχέση του) που σκοτώνει τον κρυφό ερωτισμό. Ισως γιατί η απόφασή του να μην τον ενδιαφέρουν πια οι τολμηρές ερωτικές σκηνές, διαβάζεται κι ως ένας περίεργος δισταγμός να τερματίσει αυτό που ήθελα (ή έτσι πάντα δήλωνε) να πει. Και να δείξει.
Πάντως το «Strange Way of Life» είναι μία ταινία για τον πόθο που καλύτερα να πάει κανείς να τη δει, χωρίς πόθο. Χωρίς ιδιαίτερα έντονη επιθυμία για αριστούργημα. Να την εκλάβει ως έχει - μία μικρού μήκους. Ενα μικρό κεφάλαιο. Μία μέρα στη ζωή δύο ανθρώπων που κρυφοκοιτάξαμε από την κλειδαρότρυπα. Οχι κάτι με αρχή, μέση και τέλος.
Σίγουρα όχι τέλος, καθώς όλα μένουν ανοιχτά. Τόσο ο Αλμοδόβαρ (ο οποίος μάς εξομολογήθηκε ότι είχε και τη δίωρη εκδοχή της ταινίας στο μυαλό του) όσο κι ο Ιθαν Χοκ έχουν διαφορετική γνώμη για το τι συμβαίνει σε αυτούς τους δύο ανθρώπους μετά τους τίτλους τέλους. «Εγώ πιστεύω ότι μένουν για πάντα μαζί» είπε ο Χοκ και καταχειροκροτήθηκε.
Οπως καταχειροκροτήθηκε, έτσι κι αλλιώς, κι ο Πέδρο - ένας σκηνοθέτης με μεγάλη καρδιά που αγαπάμε.
Οι δυο τους, μετά το standing ovation της αίθουσας, πήραν την σκηνή και απάντησαν σε όλες τις ερωτήσεις για το πρότζεκτ τους.
Οι Κάννες είναι το αγαπημένο μου μέρος στον κόσμο. Σας ευχαριστώ που περιμένατε μέσα στη βροχή για να δείτε πρώτοι την ταινία μας. Είναι ιδιαίτερα κολακευτικό και τιμητικό για εμάς. Αισθάνομαι αγωνία και ενθουσιασμό, μαζί.»
ΠΕΔΡΟ ΑΛΜΟΔΟΒΑΡ
Για τον Ιθαν Χοκ «Είναι ένας εξαιρετικός ηθοποιός σε ό,τι κάνει , αλλά με συγκίνησε ιδιαίτερα το πώς έπαιξε στην τριλογία του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ. Ηθελα αυτή τη φυσικότητά και στη δική μου ταινία. Και πάντα του είχα μία συμπάθεια, οπότε τώρα χαίρομαι ιδιαίτερα - μετά την ταινία μας, θα μπορώ να λέω ότι είμαστε φίλοι και δεν θα είναι ψέματα...»
«Το γουέστερν δεν πέθανε. Το κάνουν καλύτερα οι γυναίκες σκηνοθέτες.» «Δέκα χρόνια πριν, πάλι όλοι έλεγαν ότι το γουέστερν είναι ένα νεκρό κινηματογραφικό είδος. Κι όμως. Είδαμε το "The Rider" της Κλόι Ζάο, το «The Power of the Dog» της Τζέιν Κάμπιον, το «First Cow» της Κέλι Ράιχαρντ. Και οι τρεις ταινίες είναι εξαιρετικά γουέστερν και κοιτούν το είδος από μία άλλη πλευρά. Κι είναι αξιοπερίεργο: και οι τρεις ταινίες έχουν γυναίκες σκηνοθέτες. Οπότε, όχι. Το γουέστερν δεν πέθανε. Το κάνουν καλύτερα οι γυναίκες σκηνοθέτες.»
Δεν ξέρω αν είναι το δικό μου το πρώτο "queer western", αλλά ξέρω ότι είναι το πρώτο γουέστερν που βλέπουμε δύο άντρες να στρώνουν το κρεβάτι το επόμενο πρωί. Από την αρχή της καριέρας μου, οι ταινίες μου είχαν έντονες σκηνές σεξ. Περνώντας τα χρόνια, νιώθω ότι αυτό δεν με αφορά πια...»
Eνα γουέστερν για τον πόθο «Εγώ ήθελα να κάνω ένα κλασικό γουέστερν που να εξετάζει τον πόθο μεταξύ δύο καουμπόιδων. Συνήθως στα κλασικά γουέστερν, δεν υπάρχει πόθος ούτε απέναντι στις γυναίκες. Ακόμα και οι γυναικείοι χαρακτήρες κάθονται στο πίσω κάθισμα. Εγώ ήθελα να βάλω τον πόθο πρωταγωνιστή. Τη λαγνεία ανάμεσα σε δύο άντρες αυτού του κόσμου...»
Είναι το πρώτο «queer western»; «Πιστεύω πως ναι. Για παράδειγμα, ακόμα και η Τζέιν Κάμπιον δεν είχε καμία αναφορά στην ερωτική επιθυμία. Δεν μίλησαν αυτοί οι άντρες για σεξ. Και φυσικά, ποτέ δεν έκαναν σεξ. Δεν ξέρω αν είναι το δικό μου το πρώτο "queer western", αλλά ξέρω ότι είναι το πρώτο γουέστερν που βλέπουμε δύο άντρες να στρώνουν το κρεβάτι το επόμενο πρωί. Κι αυτή η σκηνή έχει ιδιαίτερη σημασία. Γιατί με τον τρόπο που ο Τζέικ του Ιθαν Χοκ στρώνει με τα χέρια του το κάλυμμα, μοιάζει σαν να ξεγράφει, "καλύπτει", τι έγινε το προηγούμενο βράδυ. Αντιθέτως, ο Σίλβα του Πέδρο Πασκάλ αγγίζει τα σεντόνια και μιλάει συνεχώς για το τι έκαναν εκεί πάνω...»
«Δεν με αφορά πλέον να δείχνω έντονες σκηνές σεξ» «Από την αρχή της καριέρας μου, οι ταινίες μου είχαν έντονες και ιδιαίτερες σκηνές σεξ. Περνώντας τα χρόνια, νιώθω ότι δεν χρειάζεται πλέον να δείξω τίποτα. Δεν με αφορά αυτό. Με ιντριγκάρει περισσότερο να βρω τρόπο να δείξω την επιθυμία αλλιώς. Για παράδειγμα, όσο τρώνε ο Τζέικ λέει στον Σίλβα "μην με κοιτάς έτσι". Ο τρόπος που τον κοιτάει, κάνοντας κάτι απλό, είναι για μένα περισσότερο ουσιαστικός...»
Οταν πήρα το μέιλ του σκέφτηκα ότι κάτι καλό πρέπει να έχω κάνει στη ζωή μου για να μου κάνει πρόταση ο Πέδρο Αλμοδόβαρ..»
ΙΘΑΝ ΧΟΚ
Τι αισθάνθηκε όταν του έγινε η πρόταση «Πήρα ένα μέιλ με το σενάριο και την πρόταση να παίξω του χαρακτήρα του Τζέικ. Βγήκα για μια βόλτα, να με χτυπήσει λίγο ο αέρας, και σκεφτόμουν: κάτι καλό πρέπει να έχω κάνει στη ζωή μου για να μου κάνει πρόταση να παίξω σε ταινία του ο Πέδρο Αλμοδόβαρ. Ενθουσιάστηκα!»
Πώς είναι να δουλεύει κανείς με τον Αλμοδόβαρ: «Μία αίσθηση απόλυτης άνεσης κι ασφάλειας. Μία ακόμα φορά το έχω αισθανθεί αυτό: μικρός, με τον Πίτερ Γουίαρ. Να ξέρεις ότι είσαι στα χέρια ενός τόσο ικανού σκηνοθέτη που έχει προβλέψει, ανησυχήσει και φροντίσει την κάθε λεπτομέρεια πριν από σένα. Ο Πέδρο σε κάνει να νιώθεις ορατός. Γιατί καταλαβαίνει κάθε μικροδιαφορά που προσπαθείς στην ερμηνεία σου. Και σε επιβραβεύει, ή σε διορθώνει. Αλλά πάντα σε βλέπει. Εχει πολύ μεγάλη αγάπη για το σινεμά, για όλη τη διαδικασία. Κι αυτό είναι ακόμα κάτι που μοιραζόμαστε...»
Ο Πέδρο σε κάνει να νιώθεις ορατός. Γιατί καταλαβαίνει κάθε μικροδιαφορά που προσπαθείς στην ερμηνεία σου...»
Πώς είδε τον χαρακτήρα του Τζέικ «Νομίζω ότι αντιπροσωπεύει κάτι που, λίγο ή πολύ, και για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, βιώνουμε όλοι στη ζωή μας. Αλλοι νομίζουμε ότι είμαστε και άλλοι είμαστε. Κι αυτή η διαφορά, ανάμεσα στην πραγματικότητά μας και στην επιθυμία μας, πονάει πολύ. Δημιουργεί τραύμα και ρωγμές μέσα μας. Από εκεί όμως πηγάζει η ανθρωπιά μας. Αγάπησα πολύ αυτόν τον ήρωα για αυτό του το τραύμα...»
Είχε αναφορά από κάποιον κινηματογραφικό καουμπόι του παρελθόντος; «Πάρα πολλούς. Νομίζω ότι μένουν στο υποσυνείδητο όλα όσα έχεις δει από παιδί. Μπορώ όμως να ξεχωρίσω τον Κερκ Ντάγκλας στο «Last Train from Gun Hill». Ο Κερκ Ντάγκλας ήταν πάντα κάποιος που μπορούσε να φορέσει σωστά το κουστούμι του Σερίφη...»
Μου αρέσει τρελά να με επιθυμούν όλοι. Κι αν τυχαίνει αυτός που με επιθυμεί να είναι ένας τόσο όμορφος και τόσο ταλαντούχος άντρας, ακόμα καλύτερα!»
Για την αγάπη «Υπάρχει αγάπη σε ό,τι κάνουμε. Γιατί τη στιγμή που ανοίγεις την κάμερα (σκεφτείτε το - ακόμα κι όταν παίρνει κανείς μια φωτογραφία), σημαίνει ότι σε ενδιαφέρει το αντικείμενό σου. Σε ενδιαφέρει πώς στέκεται, τι αισθάνεται, τι σκέφτεται. Υπάρχει αγάπη για αυτό που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή. Σου είναι σημαντικό. Η αγάπη κινεί τα νήματα. Η αγάπη κάνει τον κόσμο να γυρίζει...»
Πώς ένιωσε που ήταν εκείνος το αντικείμενο επιθυμίας ενός άντρα; «Μου αρέσει τρελά να με επιθυμούν όλοι. Κι αν τυχαίνει αυτός που με επιθυμεί να είναι ένας τόσο όμορφος και τόσο ταλαντούχος άντρας, ακόμα καλύτερα!»
Aπολαύστε στιγμιότυπα μέσα από την αίθουσα Dubussy, έτσι όπως τα έζησε το Flix:
Πίσω από τους Πέδρο Αλμοδόβαρ και Ιθαν Χοκ καθόταν η Κατρίν Ντενέβ
Ευχαριστούμε την Aegean Airlines για τη βοήθεια πραγματοποίησης του ταξιδιού στο 76ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών.