Κάννες 2014: Κανείς δε γελά στο «Timbuktu»

Το Τιμπουκτού έχει το χρώμα της άμμου: ακόμα και μέσα στην πόλη. Χαμηλά σπίτια, με πανέμορφη, λαϊκή αρχιτεκτονική, μαζί με τους κατοίκους τους, μοιάζουν πια με σκελετούς του παρελθόντος τους. Οι άνθρωποι περπατούν, ζουν την καθημερινότητά τους, εμπορεύονται τα προϊόντα τους, σα φοβισμένα φαντάσματα κι αυτοί: οι φονταμενταλιστές ισλαμιστές εφαρμόζουν τη δική τους τζιχάντ, επιβάλλοντας, με την απειλή των όπλων, την κατάργηση της μουσικής, των τσιγάρων, του ποδοσφαίρου, της ζωντανής κουβέντας, του γέλιου. Οι γυναίκες, ακόμα περισσότερο, μεταμορφώνονται σε ανθρώπινες συσκευασίες, καλυμμένες ολόκληρες με υφάσματα της ντροπής. Στην κάθε αντίδραση, η απάντηση είναι το όπλο, ή ο δημόσιος λιθοβολισμός μέχρι θανάτου.

Μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο, τον δικό του άλλωστε, ο Σισακό στήνει παράλληλα απλά δράματα, με την κωμικοτραγικότητα της πραγματικής ζωής. Στο κέντρο τους, ο Κιντάν, που ζει μαζί με τη γυναίκα και την κόρη του έξω από την πόλη, σε μια σκηνή στην έρημο, διαπράττει, άθελά του, ένα έγκλημα και αντιμετωπίζει την τιμωρία του. Το πανέμορφο ντεκόρ της πόλης και της φύσης, σαν παστέλ πίνακας, μπερδεύεται δημιουργικά με τα χρώματα και τα υφάσματα, μοναδική νότα ζωντάνιας σε μια κοινωνία που αναγνωρίζει πια μόνο το μαύρο.

Από επιλογή ναΐφ στο σενάριο και στη φωτογραφία του, ο Σισακό, σε μια κατά βάση γαλλική παραγωγή, παγιδεύεται κι ο ίδιος στην απεικόνιση της απλότητας. Οι ερασιτέχνες ηθοποιοί του δεν μπορούν ν’ ανταπεξέρθουν στις δραματικές σκηνές τους, αφήνοντας μόνο τα εκφραστικά τους πρόσωπα να μεταφέρουν συναισθήματα. Το σενάριό του είναι απλοϊκό, υποτυπώδες, κλισέ, με ενδιαφέρουσες, ωστόσο, κατά στιγμές, αντιπαραθέσεις της θρησκευτικής τρομοκρατίας με την κωμικότητα της ζωής και ένα στοιχείο σουρεαλισμού που αναδύεται από τις πρακτικές των ηρώων του. Το «Timbuktu» είναι μια ταινία επιφανειακή κινηματογραφικά, που όμως μεταφέρει ένα σημαντικό ανθρώπινο μήνυμα. Κι αυτό είναι κάτι που επιζητάς να δεις σ’ ένα μεγάλο διεθνές κινηματογραφικό Φεστιβάλ, έστω κι αν τοποθετήσεις την ταινία στην κατηγορία του φολκλόρ.

Διαβάστε εδώ όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το 67ο Φεστιβάλ Καννών που φέτος διεξάγεται από τις 14 έως και τις 25 Μαΐου. Το Flix βρίσκεται εκεί και σας μεταφέρει συνεχώς ό,τι θα συμβαίνει μέσα και έξω από τις αίθουσες.