Ηδη αναγνωρισμένος ως ο μεγαλύτερος εκπρόσωπος του πολωνικού σινεμά, υπεύθυνος τόσο για την αναγνωρισιμότητα του εκτός συνόρων της Πολωνίας όσο και για το νέο κύμα των σκηνοθετών που θα συνέχιζαν επάξια το στίγμα που αυτός άφηνε με κάθε του ταινία, ο Αντρέι Βάιντα διέσχισε έξι δεκαετίες σινεμά χωρίς ποτέ να παραδώσει ίχνος από το δυναμισμό και την πολιτική του ορμή.
Παραμένοντας ακόμη και σήμερα ένας βαθιά αντιστασιακός δημιουργός, ταυτόχρονα θεματοφύλακας αλλά και κριτικός της φορτισμένης ιστορίας της Πολωνίας.
Ξεκίνησε την καριέρα του ως σκηνοθέτης, στα τέλη της δεκαετίας του '50 παραδίδοντας την αντιπολεμική τριλογία («Μια Γενιά» του 1955, «Kanal» του 1956 και το πρώτο αριστούργημά του, το «Στάχτες και Διαμάντια» το 1958) που τον έκανε διάσημο παγκοσμίως. Η δεκαετία του '60 τον βρήκε πιο κοντά στο σουρεαλιστικό σινεμά που ο ίδιος αγαπούσε, ενώ η δεκαετία του '70 αποδείχθηκε η πιο παραγωγική του με περισσότερες από δέκα ταινίες, ανάμεσα στις οποίες μερικές από τις καλύτερες του, όπως ο «Γάμος» του 1972, το «Χωρίς Αναισθητικό» του 1978 και το «Ολα Για Πούλημα» της ίδια χρονιάς. Η δεκαετία του '80 θα του χαρίσει το Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών για το «Ανθρωπος από Σίδερο» του 1981, την ταινία που χαρακτήρισε τη συμπαράσταση του στην «Αλληλεγγύη» του Λεχ Βαλέσα (ο οποίος πρωταγωνιστεί και στην ταινία ως ο εαυτός του), ενώ δεν σταμάτησε να κάνει ταινίες μέχρι και σήμερα, με τις πιο πρόσφατές του, το «Katyn» του 2007 και τη «Γλυκειά Εξαψη» του 2009, με διακρίσεις σε διεθνή φεστιβάλ.
Σήμερα, στα 86 του χρόνια, ο Αντρέι Βάιντα (έχοντας ήδη βραβευθεί για την καριέρα του από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου και από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου με τιμητικό Οσκαρ), βρίσκεται στα γυρίσματα της καινούριας του ταινίας, μιας βιογραφίας του Λεχ Βαλέσα. Εξ ου και ενώ προσκαλέστηκε θα απουσιάζει από τη μεγάλη ρετροσπεκτίβα στο έργο του που διοργανώνει η Ταινιοθήκη της Ελλάδας από τις 13 έως και τις 23 Δεκεμβρίου.
Ανθρωπος από Σίδερο (1981)
Το αφιέρωμα στον Αντρέι Βάιντα αποτελεί τη σημαντικότερη αναδρομή στον σκηνοθέτη τα τελευταία χρόνια εκτός Πολωνίας, αφού για πρώτη φορά συγκεντρώνονται σ’ ένα αφιέρωμα τέσσερις ψηφιακά αποκατεστημένες του ταινίες, οι οποίες θα προβληθούν σε DCP (Digital Cinema Package): το «Στάχτες και διαμάντια του 1958, οι «Αθώοι Γόητες» του 1960 , «Η Γη της Επαγγελίας» του 1975 και το «Ανθρωπος από Σίδερο» του 1981 που θα προβληθεί στην έναρξη του αφιερώματος στις 13 Δεκεμβρίου, 30 χρόνια μετά την ίδια ημέρα του 1981, όταν ο στρατηγός Γιαρουζέλσκι θα κηρύξει την Πολωνία σε στρατιωτικό νόμο, βγάζοντας το στρατό στους δρόμους των πόλεων και συλλαμβάνοντας χιλιάδες στελέχη της «Αλληλεγγύης», του ιστορικού συνδικάτου που ίδρυσε ο Λεχ Βαλέσα.
Η ρετροσπεκτίβα στον Αντρέι Βάιντα θα συνοδευτεί και από μια έκθεση πολυμέσων που θα παρουσιαστεί στους χώρους της Ταινιοθήκης στις 18 Δεκεμβρίου που περιλαμβάνει άγνωστες φωτογραφίες από τις σημαντικότερες ταινίες του Βάιντα, αυτοπορτραίτα του σκηνοθέτη καθώς και μία συλλογή από τις καλύτερες αφίσες των ταινιών του.
Δείτε εδώ το πλήρες πρόγραμμα της ρετροσπεκτίβας στον Αντρέι Βάιντα:
ΠΕΜΠΤΗ 13 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
- 19.30 Ο άνθρωπος από σίδερο (Czlowiek z zelaza), 1981, 147΄ (ψηφιακή αποκατάσταση, ελληνικοί υπότιτλοι, είσοδος μόνο με προσκλήσεις)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
- 19.00 Ο μαέστρος (Dyrygent),1979, 102΄ (ελληνικοί υπότιτλοι) / Είσοδος ελεύθερη
- 21.00 Ο άνθρωπος από σίδερο (Czlowiek z zelaza), 1981, 147΄ (ψηφιακή αποκατάσταση, ελληνικοί υπότιτλοι)
ΣΑΒΒΑΤΟ 15 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
- 18.00 Ο γάμος (Wesele) 1972, 102΄ (ελληνικοί υπότιτλοι) / Είσοδος ελεύθερη
- 20.00 Η γη της επαγγελίας (Ziemia obiecana) ,1974-2000, 138΄ (ψηφιακή αποκατάσταση,ελληνικοί υπότιτλοι)
- 22.30 Όλα για πούλημα (Wszystko na sprzedaż)1968, 94΄(ελληνικοί και αγγλικοί υπότιτλοι)
ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
- 18.00 Χωρίς αναισθητικό (Bez znieczulenia)1978, 125΄ (ελληνικοί υπότιτλοι) / Είσοδος ελεύθερη
- 20.15 Στάχτες και διαμάντια (Popiol i diament) 1958, 97΄(ψηφιακή αποκατάσταση, ελληνικοί υπότιτλοι)
- 22.00 Τοπίο μετά τη μάχη (Krajobraz po bitwie),1970, 109΄[ελλ. & αγγλ. υπότιτλοι]
ΔΕΥΤΕΡΑ 17 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
- 20.00 Μωσαϊκό (Przekładaniec),1968, 35΄ (αγγλικοί υπότιτλοι) | Νεκρή τάξη (Umarła
klasa) 1976, 70΄ - 22.00 Η θυσία του Κόρτσακ (Korczak), 1990 , 113΄ (ελληνικοί υπότιτλοι)
ΤΡΙΤΗ 18 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
- 20.00 Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης- Εγκαίνια έκθεσης
- 22.00 Αθώοι γόητες (Niewinni czarodzieje) 1960, 83΄ (ψηφιακή αποκατάσταση, ελληνικοί και αγγλικοί υπότιτλοι)
ΤΕΤΑΡΤΗ 19 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
- 20.00 Μωσαϊκό (Przekładaniec),1968, 35΄ ] [αγγλ. υπότιτλοι] | Νεκρή τάξη (Umarła klasa) 1976, έγχρ, 70΄ (E) [αγγλ. υπότιτλοι]
- 22.00 Κατίν (Katyń), 2007, 117΄ [ελλ. υπότιτλοι]
ΠΕΜΠΤΗ 20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
- 19.30 Με το πέρας των χρόνων, των ημερών… (Z biegiem lat, z biegiem dni...), 1980, 58΄& 82΄ (αγγλικοί υπότιτλοι)
- 22.00 Γλυκειά έξαψη (Tatarak), 2009, 83΄ (ελληνικοί υπότιτλοι)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 21 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
- 20.00 Λότνα (Lotna) 1959, 85΄ (ελληνικοί και αγγλικοί υπότιτλοι)
- 22.00 Κυνηγώντας μύγες (Polowanie na muchy),1969, 104΄ (ελληνικοί και αγγλικοί υπότιτλοι)
ΣΑΒΒΑΤΟ 22 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
- 18.00 Κανάλ (Kanał)1956, 91΄ (ελληνικοί υπότιτλοι) / Είσοδος ελεύθερη
- 19.45 O άνθρωπος από μάρμαρο (Człowiek z marmuru),1977, 165΄ (ελληνικοί και αγγλικοί υπότιτλοι)
- 22.15 Όλα για πούλημα (Wszystko na sprzedaż)1968, 94΄ (ελληνικοί και αγγλικοί υπότιτλοι)
ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
- 18.00 Οι δεσποινίδες του Βίλκο (Panny z Wilka), 1979, 116΄ (ελληνικοί υπότιτλοι) / Είσοδος ελεύθερη
- 20.00 Κυνηγώντας μύγες (Polowanie na muchy),1969, 104΄ (ελληνικοί και αγγλικοί υπότιτλοι)
- 22.00 Δαντών (Danton), 1982, 136΄ (ελληνικοί υπότιτλοι)
To αφιέρωμα στον Αντρέι Βάιντα διοργανώνουν η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, η Πρεσβεία της Δημοκρατίας της Πολωνίας και η καλλιτεχνική εταιρεία Kampania Artystyczna, με την υποστήριξη της Ταινιοθήκης της Βαρσοβίας (Filmoteka Narodowa), του Πολωνικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου, του Ινστιτούτου Ανταμ Μιτσκίεβιτς, του Υπουργείου Πολιτισμού και Εθνικής Κληρονομιάς της Πολωνίας και του Υπουργείου Εξωτερικών της Πολωνίας.
Tags: ΑΝΤΡΕΪ ΒΑΪΝΤΑ
