Η Αλεξάντρα Γκουλέα γεννήθηκε στο Βουκουρέστι και σπούδασε κινηματογράφο στο Μόναχο, ενώ νωρίτερα είχε τελειώσει την Καλών Τεχνών στο Παρίσι.
Το έργο περιλαμβάνει αρκετές ταινίες τεκμηρίωσης και μία μυθοπλασίας. Οι ρίζες της και η οικογενειακή της ιστορία βρίσκονται σε παράλληλη ευθεία με τη ταραχώδη ιστορία που επικρατεί παραδοσιακά στα Βαλκάνια. Πιο συγκεκριμένα, ο προπάππος της δολοφονήθηκε και κρεμάστηκε, στις εχθροπραξίες που συνέβαιναν στα σύνορα μεταξύ των Ελλήνων και της νομαδικής φυλής των Αρμάνων ή Βλάχων. Ετσι, οι Αρμάνοι εκδιώχνονται βίαια απ’ την Ελλάδα και ζητούν στέγη στη Βουλγαρία, όπου δε μακροημερεύουν. Επόμενος σταθμός η Ρουμανία, όπου με την άνοδο του κομμουνιστικού καθεστώτος γνωρίζουν τη φυλακή.
Οι ταρραχές, η πείνα, η φτώχεια, η ανέχεια και η αδικία που σημειώνονται στο ταλαιπωρημένο πεδίο των Βαλκανίων, και πιο συγκεκριμένα στη Ρουμανία, αποτελούν αντικείμενο παρατήρησης και έμπνευσης για τη σκηνοθέτη.
«Οπου υπάρχει θλίψη ο τόπος είναι ιερός», λέει ο Oscar Wilde, και η Alexandra Gulea διαθέτει μια μοναδική ευαισθησία στον τρόπο που κινηματογραφεί τον ανθρώπινο πλούτο σ’ αυτούς τους ιερούς τόπους.
Το Pugnant Film Series επιμελήθηκε ένα πρόγραμμα 107 λεπτών, απαρτιζόμενο απ’ τις ταινίες «Valea Jiului – Notes» (2018), «God plays Sax, the Devil Violin» (2004) και «Today I was Young and Pretty» (2007). Είναι η πρώτη φορά που έργο της σκηνοθέτη θα παρουσιαστεί σε κάποια εγχώρια προβολή.
Η Αλεξάντρα Γκουλέα θα δώσει το παρόν και μετά την προβολή των ταινιών θα ακολουθήσει q&a.
Το αφιέρωμα θα παρουσιαστεί και στο νησί της Ικαρίας, στο Ρέμπελο στις 5/8 και στην Αθήνα στον κινηματογράφο Στέλλα στις 9/8.
Οι ταινίες του αφιερώματος
Valea Jiului - Notes (2018, 14’)
Τα παιδιά από το Jiu Valley είναι εξοικειωμένα με τοδρόμο. Το δικό τους, αλλά και το δρόμο των μανάδωντους και των πατεράδων τους. Όλοι οι δρόμοι μοιάζουννα φεύγουν αλλά και να επιστρέφουν. Οι γονείς αυτώντων παιδιών, που άλλοτε ζούσαν σ’ αυτή τη βιομηχανικήπεριοχή, σήμερα παίρνουν το δρόμο για τη Δύση, μεσκοπό να βρουν μια δουλειά. Πολύ σπάνια επιστρέφουν.Στέλνουν χρήματα πίσω. Τα παιδιά τους είναι κάπως σανορφανά. Πολλά απ’ αυτά βιώνουν κατάθλιψη. Ενώ κάποια απ’ αυτά αποφασίζουν ναπεθάνουν. Με την ελπίδα ίσως να επιστρέψουν σ’ έναν τόπο πιο ευγενικό.
God plays Sax, the Devil Violin (2004, 42’)
Υπνος, φαγητό, χάπια. Και πάλι ύπνος, πάλι φαγητό, πάλιχάπια. Αυτές είναι οι μόνες δραστηριότητες πουυπάρχουν στη ζωή των 300 ατόμων που ζουν στοψυχιατρικό άσυλο στο Gura Ocnitei της Ρουμανίας. Οιπερισσότεροι ζουν εδώ πάνω από 10 χρόνια, ενώ κάποιοικατέφτασαν από άλλα ψυχιατρικά κέντρα. Μεταξύ αυτώνείναι καθηγητές, εργάτες, μηχανικοί, αγρότες, μοναχές.Άτομα με σωματική αναπηρία ζουν μαζί με σχιζοφρενείς. Καταθλιπτικοί μαζί με άτομα μεειδικές ανάγκες. Σε δωμάτια των 8 και 12 ατόμων, ενώ πολλές φορές 2 άτομα μοιράζονταιτο ίδιο κρεβάτι. Η κλινική δεν παρέχει καμία θεραπεία ή κάποιο καθημερινό πρόγραμμαπου θα ήταν απαραίτητο για την επανένταξη αυτών των ατόμων στην κοινωνία.Εδώ έχει φτιαχτεί μια μικροκοινωνία. Οι ασθενείς φιλιώνουν μεταξύ τους, παντρεύονται,χωρίζουν, πλένουν ο ένας τον άλλο, ή ταΐζουν ο ένας τον άλλο. Μέσα στους κόλπους τηςκλινικής οι ασθενείς έχουν φτιάξει τη δική τους κοινωνική δομή. Μια κοινωνική δομή με τιςδικές της ιεραρχείες, τα δικά της αφεντικά, και το δικό της παρεμπόριο. Ο καφές και τατσιγάρα έχουν γίνει το επίσημο νόμισμα εδώ, μπορείς να γοράσεις μ’ αυτά ένα μικρό ταξίδιστο διπλανό χωριό. Στα τραγούδια τους εναποθέτουν το κοινό τους βίωμα και ενίοτετραγουδώντας, καταφέρνουν να ανοίξουν μια πόρτα σ’ έναν άλλο κόσμο.
Today I was Young and Pretty (2007, 52’)
Τσιγγάνοι αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος τουπληθυσμού του χωριού Clejani, ενός χωριού πουβρίσκεται μόλις 50 χιλιόμετρα μακρυά από τοΒουκουρέστι. Οι περισσότεροι είναι μουσικοί πουγνωρίζουν τραγούδια γενεών και γενεών.Η ταινία τρυπώνει στην καθημερινότητά τους, καιαποτυπώνει πως η αντίληψή αυτών των ανθρώπων γιατην πραγματικότητα έχει αφομοιωθεί στη μουσική τους. Η πίστη στις δεισιδαιμονίες, ταχτυπήματα της μοίρας, η επικοινωνία με τους νεκρούς, είναι στοιχεία που γίνονται πηγέςέμπνευσης και έκφρασης, χαράς και θλίψης.Το αντισυμβατικό αυτό ντοκιμαντέρ της Alexandra Gulea μας κάνει ένα μουσικό ταξίδι στηνκαρδιά της ρουμάνικης τσιγγάνικης μουσικής.
