Σε μια ιστορική στιγμή που μοιάζει με ταινία επιστημονικής φαντασίας, το Φεστιβάλ στρέφεται στο αγαπημένο αυτό κινηματογραφικό είδος για να αναδείξει άγνωστες πτυχές του, όπως η κλιματική φαντασία (cli-fi). Μπορεί ο όρος climate fiction να είναι πρόσφατος, ωστόσο όρισε ταινίες, παλαιότερες και σύγχρονες, που χρησιμοποιούν τα εργαλεία της επιστημονικής φαντασίας για να μιλήσουν για την ανθρωπογενή παρέμβαση στο περιβάλλον, τις φυσικές καταστροφές, τον τρόμο της πυρηνικής ενέργειας και την κλιματική αλλαγή. Το αφιέρωμα θα επικεντρωθεί στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Ήδη από τη δεκαετία του 1950, όταν εμφανίστηκαν τα μεγάλα ζητήματα που γέννησε ο Ψυχρός Πόλεμος, ο ανταγωνισμός των εξοπλισμών και η κούρσα για την κατάκτηση του διαστήματος, ο πυρηνικός εφιάλτης και η ανησυχία για μια ολική καταστροφή έθρεψαν τη φαντασία δημιουργών που μέσα από το science fiction μίλησαν για την ετερότητα, τη σχέση μας με τον άλλον, με τον ίδιο μας τον εαυτό και με το περιβάλλον μας.
Δείτε ακόμη: Θεσσαλονίκη 2020: Δυο συναρπαστικές γυναίκες δημιουργοί και το ρηξικέλευθο σινεμά τους, στο Φεστιβάλ
Οι ταινίες του αφιερώματος «Προφητείες από έναν άλλο κόσμο: Sci-fi και Cli-fi (1950-1990)» που διοργανώνει το 61ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα προβληθούν στη Θεσσαλονίκη (στις γνωστές αίθουσες του Φεστιβάλ), την Αθήνα (Nirvana Cinemax), το Ηράκλειο (Βιτσέντζος Κορνάρος) και τα Ιωάννινα (Odeon Paralimnio). Στην περίπτωση που οι αίθουσες κλείσουν, οι ταινίες του αφιερώματος θα προβληθούν και online, μαζί με τις υπόλοιπες ταινίες του Φεστιβάλ. Η 184 σελίδων ειδική έκδοση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για την επιστημονική φαντασία, σε ελληνικά και αγγλικά, θα κυκλοφορήσει με πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Θα πωλείται στους χώρους του Φεστιβάλ και σε όλα τα βιβλιοπωλεία της Ελλάδας σε συνεργασία με τις εκδόσεις Νεφέλη από τις 3 Νοεμβρίου.
Δείτε πιο κάτω αναλυτικά τις ταινίες του αφιερώματος
Όταν η Γη σταματήσει/ The Day the Earth Stood Still (ΗΠΑ, 1951) Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Γουάιζ
Ορισμένες φορές, δεν έρχονται με απειλητικές διαθέσεις. Ορισμένες φορές, παίρνουμε ως δεδομένο ότι έχουν κακούς σκοπούς, ακριβώς επειδή έχουμε ως σημείο αναφοράς εμάς τους ίδιους... Ένας ιπτάμενος δίσκος προσγειώνεται στην Ουάσινγκτον και ένας ανθρωπόμορφος εξωγήινος ζητά συνάντηση με τους ηγέτες του πλανήτη. Θα εισπράξει μίσος και βία από την εξουσία, βρίσκοντας καταφύγιο στους απλούς ανθρώπους. Σε αυτή τη διαστημική θρησκευτική παραβολή, ο εκλεκτός δεν έρχεται από τη Βηθλεέμ, αλλά από το μακρινό υπερπέραν.
Them! (ΗΠΑ, 1954) Σκηνοθεσία: Γκόρντον Ντάγκλας
Νέο Μεξικό, ΗΠΑ, λίγο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, πολύ κοντά στην περιοχή όπου πραγματοποιήθηκε η πρώτη πυρηνική δοκιμή στην ιστορία της ανθρωπότητας. Δύο αστυνομικοί περιμαζεύουν ένα κοριτσάκι που περιπλανιέται μονάχο, σε κατάσταση απόλυτου σοκ. Ένας τσιριχτός ήχος, σαν απειλητικός βόμβος, ακούγεται από την καρδιά της ερήμου. Μια αποικία από γιγαντιαία μυρμήγκια, μολυσμένα από τη ραδιενέργεια, σκορπούν τον τρόμο. Όταν ανοίγεις το Κουτί της Πανδώρας, δεν περιμένεις να βρεις λουλούδια, αλλά μονάχα τέρατα.
Το κάλεσμα του ουρανού / The Sky Calls (ΕΣΣΔ, 1959) Σκηνοθεσία: Μιχαήλ Καριούκοφ, Αλεξάντρ Κόζιρ
Mία σοβιετική διαστημική αποστολή ετοιμάζεται να κατακτήσει τον Άρη. Την τελευταία στιγμή, όμως, οι κοσμοναύτες αλλάζουν ρότα για να διασώσουν ένα αμερικάνικο πλήρωμα που βρίσκεται σε θανάσιμο κίνδυνο. Κινηματογραφικό ορόσημο της ψυχροπολεμικής διαστημικής υστερίας, που τολμά να διατυπώσει ένα μήνυμα ανθρωπιάς και συναδέλφωσης. Η ταινία προβλήθηκε το 1962 στις ΗΠΑ, ντουμπλαρισμένη στα αγγλικά και μονταρισμένη εκ νέου δίχως τα σοσιαλιστικά της μηνύματα, με τίτλο Battle Beyond the Sun. Ποιος ανέλαβε το μοντάζ αλλά και τη σκηνοθεσία; Ένας νεαρός και πολλά υποσχόμενος φοιτητής κινηματογράφου. Ίσως τον έχετε ακούσει. Φράνσις Φορντ Κόπολα το όνομά του.
Όταν η Γη πήρε φωτιά / The Day the Earth Caught Fire (Ηνωμένο Βασίλειο, 1961) Σκηνοθεσία: Βαλ Γκεστ
Οι δύο υπερδυνάμεις αποφασίζουν να πραγματοποιήσουν ταυτόχρονες πυρηνικές δοκιμές, με αποτέλεσμα αυτή η καραμπόλα ολέθρου, παραλογισμού και ηλιθιότητας να στείλει τη Γη σε τροχιά σύγκρουσης με τον ήλιο. Σε ένα ζοφερό Λονδίνο, έτοιμο να πυρακτωθεί, ένα δημοσιογράφος βγαλμένος από το νουάρ σύμπαν των losers, αποκαλύπτει τη δυσοίωνη αλήθεια και ξεσκεπάζει μια σκοτεινή κυβερνητική συνωμοσία. Να σβηστεί αυτό και στη θέση του να γράψουμε: «Πνευματώδης, με ένα σενάριο γεμάτο σπινθηροβόλες ατάκες και γνήσιο βρετανικό φλέγμα, η ταινία είναι ένα από τα σημαντικότερα δείγματα cli-fi κινηματογράφου – και μάλιστα μόλις το 1961.
Κινγκ Κονγκ εναντίον Γκοτζίλα / King Kong vs. Godzilla (Ιαπωνία, 1962) Σκηνοθεσία: Ισίρο Χόντα
Σύμφωνα με το αρχικό σενάριο, ο Κινγκ Κονγκ ήταν να αντιμετωπίσει τον Φρανκενστάιν στο Σαν Φρανσίσκο, το ματς όμως αναβλήθηκε, και κατέληξε στην Ιαπωνία να παλεύει με τον Γκοτζίλα στο όρος Φουτζιγιάμα. Περίπου αυτό είναι το pregame μιας τρελής ιστορίας, με τον παραγωγό Τζον Μπεκ να υποκλέπτει το σενάριο του Γουίλις Ο' Μπράιαν και να πουλά τα δικαιώματά του στο διάσημο ιαπωνικό στούντιο Toho. Μια περιπαικτική παρωδία της τηλεοπτικής μαζικής κουλτούρας που είχε κατακλύσει την Ιαπωνία, καθώς και μια σκοτεινή υπενθύμιση της νωπής φρίκης του πυρηνικού ολέθρου.
Το δέκατο θύμα/ The 10th victim (Ιταλία - Γαλλία, 1965) Σκηνοθεσία: Έλιο Πέτρι
Σε μια κοινωνία του μέλλοντος η βία μετατρέπεται σε σπορ και οι άνθρωποι έχουν μετατραπεί σε κυνηγούς και θύματα, ενώ η νίκη οδηγεί σε κοινωνική ανέλιξη. Οι Μαρτσέλο Μαστρογιάνι και Ούρσουλα Άντρες πρωταγωνιστούν σε αυτή την πνευματώδη δυστοπική σάτιρα, που παρακολουθείται μ' ένα μόνιμο χαμόγελο, σε σενάριο του Τονίνο Γκουέρα και σκηνοθεσία του Έλιο Πέτρι, σε αυτή τη διασκεδαστική δυστοπία, σε σκηνοθεσία του Έλιο Πέτρι, βραβευμένου με Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας για τη ταινία του Υπεράνω πάσης υποψίας (1970).
Γιονγκάρι, Το τέρας του βυθού / Yongary, Monster from the Deep (Νότια Κορέα, 1967) Σκηνοθεσία: Κιμ Κι-Ντουκ
Το Γιονγκάρι, ένα τέρας, κάνει την εμφάνισή του στην Κορέα και αρχίζει να σκορπά γύρω του τον τρόμο, καταναλώνοντας τανκς και βενζίνη στο πέρασμά του. Ο στρατός και οι επιστήμονες ενώνουν τις δυνάμεις τους για να το αντιμετωπίσουν. Μια ιστορική στιγμή του κορεάτικου κινηματογράφου, το Γιονγκάρι είναι η κορεάτικη απάντηση στον Γκοτζίλα – μια απάντηση εξίσου εντυπωσιακή.
Περιπέτεια στο διάστημα / Silent Running (ΗΠΑ, 1972) Σκηνοθεσία: Ντάγκλας Τράμπουλ
Η χλωρίδα της Γης αποτελεί παρελθόν και ό,τι έχει απομείνει φυλάσσεται σε έξι γιγάντιους θόλους, συνδεδεμένους με ένα διαστημόπλοιο που κόβει βόλτες στη γειτονιά του Κρόνου. Όταν έρχεται εντολή να καταστραφούν οι θόλοι, ο αστροναύτης Φρίμαν Λόουλ αρνείται να συμμορφωθεί. Σύμμαχοί του ο Χιούι, ο Λιούι και Ντιούι, τρία ρομποτάκια που παίζουν πόκερ, και θα μπορούσαν να κρυφτούν σε κάθε vintage hipster μαγαζί της εποχής μας. Ο Μπρους Ντερν, σαν ένας Νώε από το μέλλον, αναλαμβάνει να διασώσει την τιμή ενός κόσμου που παλεύει με μανία να αυτοκαταστραφεί. Η Τζόαν Μπαέζ έγραψε για την ταινία δύο τραγούδια, τα οποία ερμηνεύει η ίδια.
Νέα Υόρκη, Έτος 2022 μ.Χ. / Soylent Green (ΗΠΑ, 1973) Σκηνοθεσία: Ρίτσαρντ Φλάισερ
Το 2022, η ανεξέλεγκτη μόλυνση, ο υπερπληθυσμός και η κλιματική αποσταθεροποίηση έχουν επιφέρει δραματικές ελλείψεις τροφής, πυροδοτώντας βίαιες ταραχές. Την ίδια στιγμή, η σκιώδης πολυεθνική Soylent Industries, που μονοπωλεί την αγορά φαγητού, έχει μόλις κυκλοφορήσει ένα νέο υπέρ-θρεπτικό τεχνητό προϊόν, με την ονομασία Soylent Green. Σε αυτόν τον δυστοπικό κόσμο, ένας επίμονος ντετέκτιβ -τον υποδύεται ο επιβλητικός Τσάρλτον Ίστον- θα αποκαλύψει θα αποκαλύψει μια εφιαλτική αλήθεια που υπερβαίνει και την πιο νοσηρή φαντασία. Μια οικολογική παραβολή επιστημονικής φαντασίας που εξερευνά τους πιο σκοτεινούς διαδρόμους της ανθρώπινης απληστίας. Ο Έντουαρντ Τζ. Ρόμπινσον ερμηνεύει έναν σπαρακτικό ρόλο, τον τελευταίο της καριέρας του, καθώς πέθανε λίγες εβδομάδες μετά από τα γυρίσματα.
Ο Σαν Ρα στο διάστημα / Space is the Place (ΗΠΑ, 1974) Σκηνοθεσία: Τζον Κόνι Ο τζαζίστας Sun Ra έχει προσγειωθεί σε έναν νέο πλανήτη, τον οποίο θέλει να εποικίσει με Αφροαμερικανούς, μεταφέροντάς τους από τη Γη με μουσικά κύματα. Πρώτα όμως πρέπει να ταξιδέψει πίσω στο 1943, στο κλαμπ του Σικάγο όπου έπαιζε πιάνο, και να κερδίσει μια σατανική φιγούρα σε μια παρτίδα χαρτιά, που θα καθορίσει τη μοίρα της μαύρης φυλής. Ένα αφρο-φουτουριστικό κράμα blaxploitation, επιστημονικής φαντασίας και πολιτικής αλληγορίας, που χτίζει ένα «εναλλακτικό πεπρωμένο», απαλλαγμένο από τη φυλετική προκατάληψη και καταπίεση.
H μεγάλη έξοδος / Logan's Run (ΗΠΑ, 1976) Σκηνοθεσία: Μάικλ Άντερσον ' Courtesy of Park Το 2274, οι επιζώντες της ανθρωπότητας ζουν έναν ηδονιστικό βίο, σε μια πόλη που καλύπτεται από έναν γιγάντιο θόλο. Σε αυτή τη μετα-αποκαλυπτική κοινωνία της καταναγκαστικής ευδαιμονίας, όλοι οι πολίτες, τυφλωμένοι από μια αόριστη υπόσχεση μετενσάρκωσης, δέχονται να εκτελεστούν μόλις φτάσουν στα τριάντα, προκειμένου να αποφευχθεί ο υπερπληθυσμός. Ένας αστυνομικός επιφορτισμένος με τη σύλληψη όσων αρνούνται αυτό το θανατερό τελετουργικό θα ανακαλύψει ένα συγκλονιστικό μυστικό, το οποίο αποδεικνύει ότι πίσω από αυτή την αποστειρωμένη ουτοπία κρύβεται μια μοχθηρή τυραννία.
Το σύνδρομο του Αμβούργου / The Hamburg Syndrome (Δυτική Γερμανία-Γαλλία, 1979) Σκηνοθεσία: Πέτερ Φλάισμαν
Οι υγειονομικές αρχές του Αμβούργου έρχονται αντιμέτωπες με ένα τρομακτικό φαινόμενο: δεκάδες άνθρωποι βρίσκονται νεκροί σε εμβρυακή στάση σώματος, δίχως προφανή αιτία θανάτου. Ο πανικός καλπάζει και διαβρώνει την κοινωνία, ενώ τα σκληρά μέτρα καραντίνας μετατρέπουν τη Γερμανία σε βασίλειο του τρόμου. Προφητική ποιητική φάρσα; Σουρεαλιστική αλληγορία; Πολιτική σάτιρα; Όλ' αυτά μαζί, σε μια ταινία του 1979 που οι ομοιότητές της με το 2020 παγώνουν το αίμα. Η παρουσία του μεγάλου Φερνάντο Αραμπάλ σ' έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους και η συνεργασία του σουρεαλιστή εικαστικού Ρολάντ Τοπόρ (συνδημιουργού του περίφημου Άγριου πλανήτη) στο σενάριο συνθέτουν ένα παραγνωρισμένο διαμάντι που περιμένει τον φιλοπερίεργο θεατή να το ανακαλύψει. Τη μουσική υπογράφει ο Ζαν-Μισέλ Ζαρ.
Ο πόλεμος των κόσμων: Επόμενος αιώνας / The War of the Worlds: Next Century (Πολωνία, 1981) Σκηνοθεσία: Πιοτρ Σούλκιν
Εξωγήινοι εισβολείς έχουν καταλάβει τη Γη και η τηλεόραση είναι απασχολημένη 24/7 με το ευγενές έργο της προπαγάνδας, «φτιάχνοντας την πραγματικότητα». Ένας παρουσιαστής, όμως, αρνείται να γίνει άβουλη μαριονέτα και απευθύνει μήνυμα αντίστασης. Μεταφορά του διάσημου βιβλίου του Χ. Τζ. Γουέλς και ταυτόχρονα, ένα κλείσιμο ματιού στη θρυλική ραδιοφωνική μετάδοση του Όρσον Γουέλς, μια προφητική αλληγορία που γνώρισε τη λογοκρισία και την απαγόρευση στην Πολωνία. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Πολωνός μετρ της επιστημονικής φαντασίας Πιοτρ Σούλκιν, γνωστός και ως «Ρίντλεϊ Σκοτ της Ανατολικής Ευρώπης».
Sexmission / Σεξ-αποστολή (Πολωνία, 1983) Σκηνοθεσία: Γιούλιους Ματσούλσκι
Μια αλληγορική σεξοκωμωδία επιστημονικής φαντασίας, που έχει ψηφιστεί στις δέκα καλύτερες πολωνικές ταινίες όλων των εποχών. Ο Γιούλιους Μαχούλσκι σχεδόν αντιστρέφει τον Τζέιμς Μπράουν, κάνοντάς μας να σκεφτούμε πως «this is a woman's world, but it would be nothing without a man». Δύο άνδρες συμμετέχουν σε ένα πείραμα κρυογενετικής και ξυπνούν μισό αιώνα αργότερα σε έναν κόσμο όπου το ανδρικό φύλο έχει αφανιστεί. Μια ανελέητη σάτιρα κάθε μορφής απολυταρχισμού.
Γκάλαξ, η ανθρώπινη κούκλα / Galax, the Man-Doll (Ρουμανία, 1984) Σκηνοθεσία: Ίον Ποπέσκου
Ο Γκάλαξ είναι μια ρομποτική ανθρωπόμορφη κούκλα, φτιαγμένη από ξύλο και ηλεκτρονικά κυκλώματα. Ξάφνου, θα ζωντανέψει και θα κερδίσει την καρδιά της Μαριάνα, μιας όμορφης νεαρής φοιτήτριας. Παράλληλα, όμως, θα μπει στο στόχαστρο και των πανεπιστημιακών αρχών. Μια σατιρική αλληγορία, υπερβολικά ευφυής και υπαινικτική για να γίνει αντιληπτή από τη λογοκρισία του Τσαουσέσκου. Ο έρωτας, σε τελική ανάλυση, ήταν, είναι, και θα είναι η πιο αγνή μορφή αντίστασης απέναντι σε κάθε καταπίεση. Ο Γκάλαξ είναι η ρουμάνικη απάντηση στον δυτικό ΕΤ – και είναι μια εξίσου τρυφερή.
Από άλλο πλανήτη / Brother from Another Planet (ΗΠΑ, 1984) Σκηνοθεσία: Τζον Σέιλς
Δεν μιλάει, έχει τρία δάχτυλα στα πόδια, επουλώνει πληγές και επισκευάζει μηχανές με τρόπο μαγικό. Κατά τα άλλα, ένας συνηθισμένος Αφροαμερικανός που ζει στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης. Στην πραγματικότητα, ένας εξωγήινος που βρέθηκε ναυαγός στη Γη και προσπαθεί να βρει τον δρόμο του στον παράξενο γήινο κόσμο. Ο Πάπας του αμερικάνικου πολιτικοποιημένου σινεμά κάνει και πάλι το θαύμα του, φτιάχνοντας μια παραβολή για το μεταναστευτικό δράμα, κατεδαφίζοντας όλες τις γνωστές συμβάσεις.
Επιστολές ενός νεκρού / Dead Man's Letters (ΕΣΣΔ, 1986) Σκηνοθεσία: Κονσταντίν Λοπουσένσκι
Ένας καθηγητής ιστορίας που έχει επιζήσει από πυρηνικό ολοκαύτωμα συντάσσει γράμματα με παραλήπτη τον αγνοούμενο γιο του. Όταν συναντήσει μια ομάδα από αβοήθητα και εγκαταλελειμμένα παιδιά, ο καθηγητής θα παλέψει να τους οδηγήσει σε ασφαλές μέρος, μακριά από το χάος και τη βία. Από τον Κονσταντίν Λοπουσάνσκι, συνοδοιπόρο και βοηθό του Αντρέι Ταρκόφσκι στο Stalker -και για πολλούς συνεχιστή του έργου του στο ρωσικό σινεμά-, οι Επιστολές ενός νεκρού είναι μια ταινία που μας προτρέπει να διαβάσουμε με άλλη ματιά τις πιο σκοτεινές σελίδες της ιστορίας μας, ώστε να αποφύγουμε μοιραία λάθη. Ελεγειακή και στοχαστική, η ταινία βγήκε στις αίθουσες λίγο μετά την καταστροφή του Τσερνόμπιλ και προβλήθηκε στην Εβδομάδα Κριτικής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών.
Κιν-τζα-τζα! / Kin-dza-dza! (ΕΣΣΔ, 1986) Σκηνοθεσία: Γκεόργκι Ντανέλιγια
Οι Monty Python συναντούν τον Mad Max. Ένας ρώσος εργάτης και ένας γεωργιανός φοιτητής βρίσκονται ναυαγοί σε έναν άγονο πλανήτη στον μακρινό γαλαξία Κιν-τζα-τζα. Φυσικά, δεν πρόκειται να νιώσουν ιδιαίτερη νοσταλγία, καθότι θα συναντήσουν το τόσο οικείο τέρας της γραφειοκρατίας. Στην προσπάθειά τους να επιστρέψουν σπίτι, θα μπλέξουν σε μια σειρά από σουρεαλιστικές και εξωφρενικές περιπέτειες. Μια καυστική σάτιρα που μοιάζει να έχει ξεπηδήσει από τις σελίδες του Μπέκετ. Μην εκπλαγείτε αν, ταξιδεύοντας στη Ρωσία, ακούσετε δυο εφήβους να χαιρετιούνται στον δρόμο φωνάζοντας ο ένας στον άλλον «Κου!» -τη μοναδική λέξη στον γαλαξία Κιν-τζα-τζα-, καθώς η ταινία θεωρείται η απόλυτη cult ρωσική ταινία.
Πρωινή Περίπολος (Ελλάδα, 1987) Σκηνοθεσία: Νίκος Νικολαΐδης
Σε μια έρημη και κατεστραμμένη πόλη, μια γυναίκα βαδίζει ολομόναχη. Προσπαθεί να διασχίσει την απαγορευμένη ζώνη και να φτάσει στη θάλασσα. Παντού παραμονεύουν παγίδες και η Πρωινή Περίπολος την παρακολουθεί. Οι μηχανισμοί της πόλης λειτουργούν ανεξέλεγκτα. Ηλεκτρονικές φωνές καλούν τους ανύπαρκτους πολίτες να εγκαταλείψουν την πόλη. Η Πρωινή Περίπολος, ένα ρομάντζο καταστροφής που προφητεύει το τέλος του κόσμου ως την αυγή μιας νέας εποχής είναι μια ταινία απίστευτης ομορφιάς για τον έρωτα και τον όλεθρο.
Μισός κόσμος / Half World (Αυστρία, 1993) Σκηνοθεσία: Φλόριαν Φλίκερ
Σε ένα ακαθόριστο μέλλον, η ηλιακή ακτινοβολία έχει γίνει τόσο φονική, που η ανθρωπότητα έχει αναγκαστεί να μετακομίσει στον προφυλαγμένο κόσμο της νύχτας. Μια γιγάντια πολυεθνική, «Οι Λευκοί», έχει στα χέρια της την απόλυτη εξουσία, αλλά και το μονοπώλιο στο πιο πολύτιμο αγαθό: τις εικόνες του παρελθόντος από έναν κόσμο αγνό και άσπιλο. Στην άλλη πλευρά του ρινγκ «Οι Μαύροι», μια παράνομη επαναστατική ομάδα που παλεύει (κυριολεκτικά θα έλεγε κανείς) για μια θέση στον ήλιο. Μια σκοτεινή φουτουριστική δυστοπία που εκτυλίσσεται σε ένα ατελείωτο και ζοφερό παρόν.
Δείτε επίσης: Αυτές είναι οι ελληνικές ταινίες του 61ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
