Φεστιβάλ / Βραβεία

Βενετία 2024: Το «Vermiglio» είναι τόσο ήσυχο, σκληρό και μεγαλειώδες όσο και οι βουνοκορφές των Αλπεων

of 10

Η ταινία της Μάουρα Ντελπέρο είναι ένας ύμνος στους κτηνοτρόφους της ιταλικής επαρχίας που έζησαν με τις συνέπειες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τη φτώχεια, το αδιέξοδο αλλά και την ομορφιά των ψηλών βουνών. Ενα σίγουρο, μεγάλο βραβείο.

Βενετία 2024: Το «Vermiglio» είναι τόσο ήσυχο, σκληρό και μεγαλειώδες όσο και οι βουνοκορφές των Αλπεων

Η Αντέλ είχε 10 γέννες και 7 παιδιά. Ολοι έχουμε αυτές τις αφηγήσεις από τις γιαγιάδες μας στην επαρχία - έκανες πολλά παιδιά, για να επιβιώσουν κάποια. Κι επειδή ήταν «θέλημα Θεού». Και ο Θεός «είχε». Η Αντέλ κι ο Σέζαρ, ο μεσήλικας δάσκαλος άντρας της, δεν έχουν - όπως δεν έχει και κανείς στο απομακρυσμένο, μικρό χωριό «Βερμίλιο», τοποθετημένο σε μία καταπράσινη απόκρημνη πλαγιά των ιταλικών Αλπεων. Τα παιδιά τους κοιμούνται τρία-τρία στα κρεβάτια, το γάλα της μοναδικής τους αγελάδας μοιράζεται σε 12 κούπες ποτισμένες με ψωμί τα πρωινά, η Αντέλ όταν μαγειρεύει το μοναδικό άλλο γεύμα της μέρας μετρά με οικονομία κάθε πατάτα, κάθε καρότο, κάθε φύλλο λάχανου. Ο Σέζαρ όμως παραγγέλνει βινύλια για να παίζει Βιβάλντι στο γραμμόφωνο του γραφείου του, «καθώς αυτό είναι τροφή για το πνεύμα», και δεν σταματά να κάνει παιδιά στη γυναίκα του, γιατί, ακόμα κι αν κανείς δεν το ομολογούσε τότε, και οι γενιές των παππούδων μας είχαν μεγάλη σεξουαλική επιθυμία (κάτι που αποδεικνύεται κι όταν η Αντα, η έφηβη κόρη βρίσκει το κλειδί για το κρυφό συρτάρι του γραφείου του).

Και η Αντα όμως, που θέλει να γίνει καλόγρια, έχει ανακαλύψει τη σεξουαλικότητά της (κι αυτοτιμωρείται με μετάνοιες δικής της επινόησης). Θα ήθελε να πάει στην πόλη, στο Γυμνάσιο, όμως μαίνεται ακόμα ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος - ένα ακόμα στοιχείο που κάνει τη φτώχεια και τον αποκλεισμό του χωριού τους ακόμα πιο ισχυρό. Τα μεγάλα παιδιά, ο Ντίνο και η Λουτσία, έχασαν την ευκαιρία να συνεχίσουν το σχολείο με την εμπλοκή του Μουσολίνι. Κι από τα μικρότερα, μόνο η Φλάβια είναι αρκετά έξυπνη, ευαίσθητη και δημιουργική για να δικαιολογηθεί το έξοδο να τη στείλουν σχολείο.

Το 81ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας διεξάγεται φέτος από τις 28 Αυγούστου μέχρι και τις 7 Σεπτεμβρίου. Το Flix βρίσκεται στη Βενετία για να σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω από τις αίθουσες. Διαβάστε όλο το ρεπορτάζ για το φεστιβάλ εδώ

Vermiglio

Ολα είναι σκληρά, αυστηρά, αλλά, με έναν απλό τρόπο, και αγαπημένα. Ο Σέζαρ κουβαλά τα καταπιεστικά χούγια του δασκάλου και του πατριάρχη της οικογένειας, όμως πραγματικά ενδιαφέρεται για τη γνώση, την ομορφιά, τη δικαιοσύνη. Κουβαλά το γραμμόφωνο στην τάξη και μαθαίνει στα παιδιά πώς να ακούν «το καλοκαίρι» μέσα από τις μελωδίες - ακόμα κι αν έξω το κρύο είναι αμείλικτο. Οταν ο Πιέτρο, ένας Σικελός λιποτάκτης βρίσκει καταφύγιο να κρυφτεί στα μέρη τους, τον υπερασπίζεται με πάθος στους εθνικιστές συγχωριανούς που θέλουν να τον αποκλείσουν από την κοινότητα ως «δειλό». Ποιος ξέρει τον τρόμο που αντιμετώπισε στο χαράκωμα και ποιος είναι να τον κρίνει. Τον δέχεται στην τάξη του, του μαθαίνει γραφή κι ανάγνωση κι, όταν εκείνος ερωτεύεται την Λουτσία, του δίνει και την κόρη του. Γιατί τι άλλο θα κάνουν τα κορίτσια του από το να παντρευτούν ένα καλό παιδί και να κάνουν τα δικά τους 5-7-10 παιδιά;

Η Ιταλίδα σκηνοθέτης Μάουρα Ντελπέρο, στην τρίτη της ταινία, αποδεικνύει πώς κανείς μπορεί να αφηγηθεί μεστά, συγκροτημένα και πειθαρχημένα μία ιστορία πολλαπλών χαρακτήρων. Να κάνει πολιτικό και κοινωνικό σχόλιο, χωρίς το βλέμμα της να απομακρυνθεί στιγμή από την ιστορία μίας μόνο οικογένειας. Να διατηρήσει μία γοητευτική απλότητα, μία γαλήνια ησυχία, μία αφαιρετική αφήγηση, ενώ στην ουσία το αποτέλεσμα είναι μεγαλειώδες.

Vermiglio

Κι αυτό ταιριάζει στον τόνο που δίνει ο κόσμος της ταινίας - η φύση, οι πεδιάδες, τα οροπέδια, οι γκρεμοί, οι καταρράκτες, τα ψηλά βουνά του Βερμίλιο. Με δεξί της χέρi τον DP Μικαΐλ Κρίσμαν (ο οποίος έχει φωτίσει και τις ταινίες του Αντρέι Ζβιάγκιντσεφ «Ελένα», «Η Επιστροφή», «Loveless»), η Ντελπέρο προτιμά να παρατηρεί διακριτικά, να εστιάζει σε όσα έχουν σημασία, να πετάει τα περιττά, να μην πολυλογεί. Ολες οι μικρές και μεγάλες ιστορίες, όλα τα παρακλάδια της πλοκής αναπτύσσονται ελλειπτικά, αφαιρετικά, με οικονομία. Ο φακός της συλλαμβάνει βλέμματα, μικροστιγμές, κλεφτές ανεπαίσθητες κινήσεις. Και το παζλ ενώνεται μέσα μας, υποβοηθούμενο από την μαεστρία του μοντέρ Λούκα Ματέι, ο οποίος κόβει συναισθηματικά - από τα πρόσωπα στα τοπία- ενισχύοντας την άποψη της σκηνοθέτης του: το Βερμίλιο είναι ένας ακόμα χαρακτήρας.

Κι αν κάτι ξέρει να κάνει αριστοτεχνικά η Ντελπέρο είναι την καθοδήγηση των ηθοποιών της. Ρεμπραντικά πρόσωπα γυναικών, με τεράστια μάτια και οστεώδη πρόσωπα - ευαίσθητα, βουβά αισθαντικά. Σιωπηλοί, στωικοί, φαντάσματα του εαυτού τους οι άντρες. Ακαταμάχητα τα μικρά παιδιά (τα οποία δεν είναι επαγγελματίες) που λειτουργούν χωρίς φίλτρο ως τον χορό αρχαίας τραγωδίας. Ολοι σχηματίζουν κάτι παραπάνω από ένα κινηματογραφικό tableau vivant - δίνουν ενέργεια, όγκο και ψυχή σε μία ταινία που αξίζει μεγάλο βραβείο.

Το 81ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας διεξάγεται φέτος από τις 28 Αυγούστου μέχρι και τις 7 Σεπτεμβρίου. Το Flix βρίσκεται στη Βενετία για να σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω από τις αίθουσες. Διαβάστε όλο το ρεπορτάζ για το φεστιβάλ εδώ