Ο Πολωνός σκηνοθέτης του «Last Resort» και της «Γυναίκας του Πέμπτου», ο οποίος τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στο Λονδίνο, επέστρεψε συμβολικά και κυριολεκτικά στην πατρίδα του για να γυρίσει το «Ida». Με ένα θέμα που μοιάζει αιχμηρό ακόμη και σήμερα, καθώς δε φέρνει στην επιφάνεια αμαρτωλά μυστικά που έχει φροντίσει να κρατά βολικά θαμμένα μόνο η Πολωνία αλλά και ολόκληρη η Ευρώπη, ο Παβλικόφσκι εντυπωσιάζει κοινό και την κριτική επιτροπή του London Film Festival και φεύγει με το μεγάλο βραβείο.
Γυρισμένο σε ασπρόμαυρο, και σε 1.37:1 academy, τοποθετημένο στην δεκαετία του 60, το «Ida» αφηγείται την ιστορία μιας νεαρής δόκιμης μοναχής, που ενώ ετοιμάζεται να πάρει τον όρκο του τάγματος της, ανακαλύπτει ένα σκοτεινό οικογενειακό μυστικό από τα χρόνια της γερμανικής κατοχής στην Πολωνία.
Με επιβλητική ατμόσφαιρα και μία πρωταγωνίστρια (Αγκάτα Κουλέσα) που ταιριάζει απόλυτα στο αισθαντικό σύμπαν του Παβλικόφσκι το «Ida» (το οποίο κέρδισε φέτος και το βραβείο της Fipresci στο φεστιβάλ του Τορόντο) γοήτευσε την κριτική επιτροπή του Λονδίνου, στην οποία Πρόεδρος φέτος ήταν ο Φίλιπ Φρεντς.
«Συγκινηθήκαμε βαθιά με όσα διαπραγματεύεται αυτό το γενναίο φιλμ, με τη διακριτικότητα και την ουσία με την οποία χειρίζεται μία επώδυνη και προκλητική στιγμή της ιστορίας - τη Γερμανική Κατοχή και το Ολοκαύτωμα...» δήλωσε ο Φρεντς εξηγώντας την επιλογή της κριτικής επιτροπής. «Και θέλουμε να επαινέσουμε ιδιαίτερα τη φιλμική του διάλεκτο, τη χρήση της εικόνας για να προκαλέσει ανεξίτηλα συναισθήματα...»
Στον ευχαριστήριο λόγο του ο Παβλικόφσκι είπε ότι όλοι αρχικά είχαν αμφιβολίες για έν ασπρόμαυρο πρότζεκτ που θα γυριζόταν με ακίνητη κάμερα και με άγνωστους διεθνώς ηθοποιούς. Κάποιοι χαρακτήρισαν την ιδέα του ως «επαγγελματικό χαρακίρι», ομολόγησε χαμογελώντας. «Χαίρομαι που δε βγήκαν σωστοί. Είμαι πολύ ανακουφισμένος...»
Στα υπόλοιπα βραβεία τώρα, το Βραβείο Βρετανού Πρωτοεμφανιζόμενου κέρδισε ο Τζόναθαν Ασερ, σεναριογράφος του «Starred Up» - της νέας ταινίας του Ντέιβιντ Μακένζι που διαδραματίζεται στις αγγλικές φυλακές. Ο τίτλος αναφέρεται στην πρακτική να τοποθετούνται όσοι κρίνονται επικίνδυνοι αν και ανήλικοι κρατούμενοι σε φυλακές ενηλίκων. «Είναι υπέροχο να θεωρούμαι πρωτοεμφανιζόμενος στα 49 μου» είπε γελώντας ο Ασερ ανεβαίνοντας στη σκηνή.
Το Bραβείο Sutherland, το οποίο απονέμεται κάθε χρόνο στον σκηνοθέτη με το πιο αυθεντικό και ευφάνταστο βλέμμα, κέρδισε ο Αντονι Τσεν για το «Ilo Ilo», το οποίο αποτελεί και την υποψηφιότητα της Σιγκαπούρης για το Οσκαρ Ξενόγλωσσου,. Ο Τσεν είχε κερδίσει και τη Χρυσή Κάμερα φέτος στο φεστιβάλ Καννών.
Τιμητικό βραβείο για το σύνολο της καριέρας του (BFI Fellowship) δόθηκε στον μυθικό Κρίστοφερ Λι. Η διευθύντρια του BFI Αμάντα Νέβιλ εξήγησε την επιλογή για το βραβείο λέγοντας ότι «είναι μία τιμητική στιγμή για το BFI να αναγνωρίζει την τεράστια και μοναδική προσφορά του Σερ Κρίστοφερ Λι στον κινηματογράφο.»
Ομως δεν ήταν εκείνη η οποία το απένειμε επί σκηνής. Guest star έκπληξη... ο Τζόνι Ντεπ, ο οποίος μίλησε με θαυμασμό και ταπεινότητα για την τριπλή συνεργασία του με τον Λι («Dark Shadows» «Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας», «Ακέφαλος Καβαλάρης»). «Ηταν ένα παιδικό όνειρο που πραγματοποιήθηκε να δουλέψω στο πλευρό του και να πάρω μαθήματα από αυτό τον σπουδαίο άνθρωπο...» είπε ο Ντεπ, ο οποίος χαρακτήρισε τον Λι « έναν μοναδικό τζέντλεμαν, έναν πραγματικό καλλιτέχνη κι έναν εθνικό θησαυρό». Τέλειωσε μάλιστα την προσφώνησή του, κάπως προσωπικά. «Σας αγαπώ» απηύθηνε στον χαμογελαστό Λι, ο οποίος σηκώθηκε και μαζί του κι όλη η αίθουσα που ξέσπασε σε χειροκροτήματα.
«Δεν ξέρω τι να πω Τζόνι, δεν ήξερα καν ότι θα είσαι εδώ» απάντησε ο Λι. «Είναι μία πολύ συγκινητική στιγμή για μένα. Η συμμετοχή σου είναι μεγάλη μου τιμή και σημαίνει πάρα πολλά. Είσαι ο πραγματικός σταρ της γενιάς σου...»
Ανάμεσα στους υπόλοιπους καλεσμένους της τελετής απονομής ήταν οι Μιράντα Ρίτσαρντσον, Στίβεν Ντιλέιν, Τζιμ Μπρόουντμπεντ, Κόλιν Σάλμον, Λόουν Σέρφιγκ, Σουζάνα Γουάιτ.
Δείτε το trailer του «Ida» του Παβέλ Παβλικόφσκι που σε λίγες μέρες θα παιχτεί και στους Ανοιχτούς Ορίζοντες του 54ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
