Η ταινία του Ιρανού σκηνοθέτη του «Μεθυσμένα Αλογα» και του «Ποιος Φοβάται του Γάτους της Περσίας», είναι η πρώτη που γυρίζει μακριά από τη χώρα του και όπως λέει ο ίδιος είναι «ωραίο να κάνεις ταινίες ελεύθερος».
«Είναι παράξενο να μην χρειάζεται να περιμένεις χρόνια να πάρει άδεια το σενάριό σου, να κάνεις γυρίσματα χωρίς να κοιτάζεις πίσω από την πλάτη σου για το αν σε παρακολουθεί κανείς. Μπορώ να δω την ηρεμία που διαπερνά αυτή τη δουλειά μου. Δεν έχει την ένταση των προηγούμενων ταινιών μου».
Ο κουρδικής καταγωγής σκηνοθέτης, έφυγε από το Ιράν το 2009, έχοντας δεχτεί πολλές απειλές από τις μυστικές υπηρεσίες του Ιράν και αφού οι φίλοι και οι συνεργάτες του, τον παραινούσαν να πάρει μια βαλίτσα και να εγκαταλείψει τη χώρα. «Πέρασα μια βαθιά κρίση όταν έφυγα από το Ιράν» λέει ο ίδιος «Τόσο έντονη που ένιωθα ότι αν δεν κάνω μια ταινία θα πεθάνω».
Η ταινία που έκανε, το «Rhino Season» είναι βασισμένη στην ιστορία του Σαντέ Καμανγκάρ, ενός Κούρδου ποιητή που πέρασε 27 χρόνια φυλακισμένος στο Ιράν κι όταν αποφυλακίστηκε ανακάλυψε ότι η οικογένειά του τον θεωρούσε νεκρό. Ο Γκομπαντί λέει, πως η ιστορία του μιλά εκ μέρους όλων των πολιτικών κρατουμένων στο Ιράν και πως ο ίδιος ένοιωθε ότι το φιλμ είναι «ένα έμβρυο που πρέπει να γεννηθεί».
Η «γέννα» δεν ήταν εύκολη. Τα γυρίσματα έγιναν στην Τουρκία και στο συνεργείο συμμετείχαν πολλοί από τους σταθερούς συνεργάτες του από το Ιράν, τα ονόματα των οποίων όμως έπρεπε να μείνουν εκτός των credit της ταινίας, προκειμένου να μην τιμωρηθούν όταν επέστρεφαν στην πατρίδα τους.
Οσο για τον πρωταγωνιστή του, ο Μπερούζ Βοσουγκί ήταν ένας από τους πιο πετυχημένους ηθοποιούς στην χώρα του, την οποία εγκατέλειψε πολύ νωρίτερα από τον Γκομπαντί, τέσσερις μήνες πριν την Ισλαμική επανάσταση του 1977 και δεν έχει επιστρέψει στην πατρίδα του από τότε.
«Δεν νομίζω ότι θα με φυλάκιζαν αν επέστρεφα πλέον» λέει ο Βοσουγκί, ο οποίος κατηγορήθηκε από τους ισλαμιστές ότι είχε σχέσεις με την Βασιλική οικογένεια, «αλλά σίγουρα δεν θα μπορούσα να κάνω τις ταινίες που θέλω πίσω στο Ιράν». Οχι ότι βρήκε πολλούς ρόλους στην Αμερική όπου ζει πλέον, αφού όπως λέει, απέρριψε πολλές προτάσεις για χολιγουντιανές ταινίες, αφού «ο συνηθισμένος ρόλος για έναν Ιρανό ηθοποιό είναι αυτός του τρομοκράτη».
Η Μόνικα Μπελούτσι υποδύεται τη γυναίκα του στο «Rhino Season» και λέει πως παρ ότι η ταινία «θα ιδωθεί σαν μια παραβολή εναντίον στην σύγχρονη πολιτική κατάσταση του Ιράν, για μένα πηγαίνει πολύ πιο βαθιά. Μιλά για τα όσα είναι ικανοί να κάνουν οι άνθρωποι όταν βρεθούν στην εξουσία και αυτό είναι ένα φιλοσοφικό μήνυμα που δεν μιλά μόνο για το σήμερα, ή για μια συγκεκριμένη χώρα».
Ο Γκομπαντί πιστεύει όμως πως πέρα απ οποιοδήποτε μήνυμα που περνά η ιστορία της ταινίας του, ακόμη και το γεγονός ότι έγινε πραγματικότητα, έχει τη δική του σημασία: «Προβληματίζομαι πολύ, όταν βλέπω συναδέλφους και φίλους να αντιμετωπίζουν προβλήματα πίσω στην πατρίδα, αλλά μπορώ να τους πω ότι δεν είναι όλες οι πόρτες κλειστές. Αυτό που με χαροποιεί με αυτή την ταινία, είναι πως δείχνει ότι μπορείς να συνεχίσεις να δουλεύεις κι έξω από το Ιραν και πως δεν χρειάζεται να συμβιβαζόμαστε σε αυτά που θέλουμε να πούμε και στις ταινίες που θέλουμε να κάνουμε».
Περισσότερα για τον Μπαχμάν Γκομπαντί μπορεί να μάθει κανείς στο αφιέρωμα που διοργανώνει στο έργο του το 53ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (2-11 Νοεμβρίου), όπου θα κάνει και την επίσημη πρεμιέρα του το «Rhino Season». Διαβάστε περισσότερα εδώ.
