Δεκαπέντε χρόνια πριν, όταν ξεκινούσε ένα μικρό «περίεργο» για τους πολλούς φεστιβάλ που είχε στον τίτλο του την έννοια Εθνογραφικό, ήταν λίγοι όσοι θα πίστευαν πως, σήμερα 15 χρόνια μετά, το Ethnofest - Διεθνές Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας, παραμένει και δημοφιλές και το ίδιο σημαντικό όσο υπήρξε στη σύλληψή του: μια αντι-πρόταση ανάμεσα στα δεκάδες φεστιβάλ που γίνονται στην Αθήνα και την Ελλάδα, επικεντρωμένο με αφοσίωση αλλά και διάθεση εκπαιδευτική στο εθνογραφικό κομμάτι του παγκόσμιου σινεμά, ένα βλέμμα στα σημαντικά και τα συναρπαστικά της ανθρώπινης κατάστασης έτσι όπως τα καταγράφει το σινεμά σήμερα.
Στο φετινή του έκδοση, αυτή που το βρίσκει σε εφηβική ορμή, το Ethnofest έρχεται να βάλει το δάχτυλο του ακριβώς εκεί που είναι απαραίτητο.
Οπως αναφέρουν οι διοργανωτές του το Φεστιβάλ «συμπληρώνει φέτος τα 15 χρόνια αδιάλειπτης δράσης του τη στιγμή μιας μακριά από ιδανικής παγκόσμιας συγκυρίας:εν μέσω αλλεπάλληλων κρίσεων σε διάφορα μέρη του πλανήτη, έναν πόλεμο να μαίνεται στη Μέση Ανατολή, με αποκορύφωμα τη γενοκτονία που συντελείται στην Παλαιστίνη και την ολοένα αυξανόμενη συντηρητικοποίηση της Ευρώπης και της Αμερικής. Θεωρώντας ευθύνη κάθε πολιτιστικού φορέα που λειτουργεί σε τέτοιο πλαίσιο να αναλογίζεται και να αναλαμβάνει τη θέση του απέναντι σε όσα γύρω του εξελίσσονται, το Ethnofest επιλέγει σταθερά να αντιλαμβάνεται τις ταινίες ως ένα παράθυρο στις πολυπλοκότητες και τον πλουραλισμό του κόσμου, ένα εργαλείο που δίνει χώρο στη φαντασία και στην ενσυναίσθηση να διευρυνθούν. Μόνο κοιτώντας από μέσα προς τα έξω, με αφετηρία αλλά πέρα από το προσωπικό, μπορεί η επιθυμία για συλλογική ευημερία να μετουσιωθεί σε εφικτή πραγματικότητα. Βασισμένη σε αυτή τη σκέψη, η φετινή αφίσα σχεδιασμένη από τον Γιώργο Σκαρμούτσο, αναγνωρίζει την έκλειψη μέσα στην οποία ζούμε από την οποία όμως βλέπει να ξεπροβάλλει με ένταση η επιθυμία για έναν καλύτερο κόσμο.»
Ταινία έναρξης: «After the Odyssey» της Ελεν Ντόιλ
Στο Γαλλικό Ινστιτούτο θα γίνει φέτος η πρεμιέρα του 15ου Ethnofest με την ταινία της Ελεν Ντόιλ «After the Odyseey» που αφηγείται τις ιστορίες ντόπιων γυναικών στις ακτές της Ιταλίας που συνυπάρχουν με μετανάστριες από τη Νιγηρία, σε ένα δείγμα μιας νέας συμπεριληπτικής κοινωνίας που δίνει το στίγμα ενός καλύτερου κόσμου.
Spotlight
Η φετινή διοργάνωση ρίχνει το βλέμμα στον πολυβραβευμένο Δανο-Παλαιστίνιο σκηνοθέτη Μάντι Φλάιφελ, ο οποίος συνεχίζει να ταξιδεύει και να διακρίνεται με την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του «To A Land Uknown» που γυρίστηκε στην Ελλάδα και έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών στις Κάννες και έχει φτάσει μέχρι τις υποψηφιότητες των Gotham Awards. To φετινό Ethnofest θα προβάλλει τις μικρού μήκους ταινίες του - «Xenos» (2014), «A Man Returned» (2016), «I Signed The Petition» (2018), «3 Logical Exits» (2020) - οι οποίες αποτυπώνουν με οξυδερκή τρόπο τις εκφάνσεις της παλαιστινιακής ταυτότητας, τα αδιέξοδα, τα όνειρα και τη βιωμένη εμπειρία. Σε μια κρίσιμη και βάναυση συνθήκη στη Μέση Ανατολή, με την επιθετική πολιτική του Ισραήλ σε βάρος του παλαιστινιακού λαού, η ανάγκη να παραμένει η Παλαιστίνη στο πρώτο πλάνο των συζητήσεων καθίσταται ακόμα πιο άμεση.
Νέο Τμήμα «Αφηγήσεις Πεδίου»
Το Ethnofest εγκαινιάζει φέτος το τμήμα Αφηγήσεις Πεδίου που έρχεται να συστηματοποιήσει τις δράσεις που το φεστιβάλ έως τώρα φιλοξενούσε και αφορούσαν το υπό ανάπτυξη οπτικοακουστικό έργο δημιουργών, από τη διαδικασία έρευνας έως και την παραγωγή του υλικού. Σκοπός του τμήματος είναι να δημιουργήσει ένα χώρο συνάντησης για να παρουσιάζονται οπτικοακουστικά σε εξέλιξη έργα που αναζητούν την πλαισίωση, την ανάπτυξη ή/και την ανατροφοδότηση από ένα εύρος ειδικών και επαγγελματιών. Ακόμα, έργα που ολοκληρώθηκαν στο πλαίσιο ερευνητικών προγραμμάτων μπορούν να αποκτήσουν ορατότητα, να βρουν στο τμήμα μια πλατφόρμα παρουσίασης και συζήτησης και να ενταχθούν στο οικοσύστημα του μη μυθοπλαστικού κινηματογράφου, της οπτικής ανθρωπολογίας και της πολυμεσικής εθνογραφίας. Στο πλαίσιο αυτό, θα παρουσιαστεί η «Νυχτερινή Βάρδια» των Βαλεντίνης Σαμπεθάι, Λουκά Κουμπούρη και Αλίκης Αγγελίδου, θα προβληθεί υλικό βίντεο από την μακρόχρονη επιτόπια εθνογραφική έρευνα του Κωνσταντίνου Καλαντζή στην περιοχή των Σφακίων ενώ θα παρουσιαστεί και η ταινία «BIO-AGE» για τη βιο-κοινωνική εμπειρία της γήρανσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 των Ειρήνη Παπαδάκη, Αίγλη Χατζούλη και Σίλα Μιχάλακα.
Hanoi Eclipse - The Music of Dai Lam Linh
Πρωτόγαλα
Συνεργασία με το Εργαστήριο Εθνομουσικολογίας και Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας | Masterclass με τον Μπάρλεϊ Νόρτον
Υπό την αιγίδα και με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, το Ethnofest σε συνεργασία με το Εργαστήριο Εθνομουσικολογίας και Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών επισημοποιεί στο φετινό του πρόγραμμα τη νέα θεματική υποενότητα του τμήματος της Aϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς με τίτλο «Εθνομουσικολογία και Κινηματογράφος».
Στο τμήμα αυτό θα προβληθούν ταινίες που εξερευνούν με μοναδικό τρόπο ποικίλες παραδόσεις, ταυτότητες, πρακτικές, είδη και βιογραφίες, αποτυπώνοντας τη μουσική μέσα από την ιδιαίτερη ματιά του κινηματογραφικού φακού. Στο πλαίσιο αυτό, η φετινή έκδοση υποδέχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα τον Μπάρλεϊ Νόρτον, εθνομουσικολόγο, κινηματογραφιστή και καθηγητή εθνομουσικολογίας στο πανεπιστήμιο Goldsmiths του Λονδίνου για την προβολή της ταινίας του «Hanoi Eclipse - The Music of Dai Lam Linh» (2010) αλλά και για ένα μοναδικό masterclass με τίτλο «Filmmaking, Music Research and Cultural Heritage».** Σε αυτό, ο Νόρτον θα παρουσιάσει το ερευνητικό του έργο γύρω από τη μουσική κουλτούρα της Νοτιοανατολικής Ασίας και με αφορμή την προβολή της ταινίας του θα μιλήσει για τη σχέση της εθνομουσικολογίας με τον κινηματογράφο, καθώς επίσης και για την οπτικοακουστική αναπαράσταση της μουσικής ως άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Στην ίδια ενότητα, ξεχωρίζει επίσης το «La Tumba Mambi» των Αλεξαντρίν Μπουντρό-Φουρνιέρ και DJ Jigüe, που μυεί τον θεατή σε ένα κοσμικό αφρο-κουβανικό είδος τραγουδιού, χορού και κρουστών που προέκυψε από τα κύματα μετανάστευσης σκλάβων κατά τη διάρκεια της Αϊτινής Επανάστασης και έγινε αναπόσπαστο τμήμα της κουβανέζικης κουλτούρας.
Στο πλαίσιο των προβολών με επίκεντρο την άυλη πολιτιστική κληρονομιά θα προβληθούν επίσης οι ταινίες «Πρωτόγαλα» (2024) του Παναγιώτη Παπαφράγκου, που συνδέει τον άνθρωπο με τα ζώα, διερευνώντας τις έννοιες της μητρότητας, του θηλασμού και της ορφάνιας και «Τελευταίος Νομάς» (2024) του Φίλιππου Φερεντίνου, όπου μέλη της Σαρακατσάνικης κοινότητας, αφηγούνται τα προσωπικά τους βιώματα και συζητούν την έννοια της ταυτότητας σήμερα.
London
Ειδική Προβολή: «London» του Πάτρικ Κέιλερ
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, 30 χρόνια από την πρώτη της κυκλοφορία, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία London (1994) του πρωτοποριακού Βρετανού σκηνοθέτη, αρχιτέκτονα και συγγραφέα Πάτρικ Κέιλερ είναι ένα φωτογραφικό ταξίδι - ωδή στο Λονδίνο όπου ο σκηνοθέτης καταγράφει την οδύσσεια ενός φλανέρ στην πόλη ενσωματώνοντας πολιτική σάτιρα, ιστορικά γεγονότα, λογοτεχνικούς υπαινιγμούς, αστικούς μύθους αλλά και άφθονο αλλόκοτο χιούμορ. Η μορφή του δοκιμίου, η οπτικοακουστική μίξη και οι καλλιτεχνικές στρατηγικές που εφαρμόζει στην ταινία ο Kέιλερ τον καθιστούν μία από τις πιο χαρακτηριστικές φωνές που αναδείχθηκαν στον βρετανικό κινηματογράφο μετά τον Πίτερ Γκρίναγουεϊ.
Empty Hours
Ειδική Προβολή: «Evy & I» της Ελέν Μπέαρς και «Empty Hours» της Bares και «Empty Hours» της Τζούντιθ Λονγκέτ Μαρξ
Δύο ταινίες, δύο ιστορίες γυναικών, δύο κινηματογραφικά αποτυπώματα για όλα όσα ενδυναμώνουν και τοποθετούν στο κέντρο της συζήτησης τη γυναικεία ψυχοσύνθεση. Στο «Evy & I» της Ελέν Μπέαρς, μια πρόσφατα χωρισμένη 30άρα και η ξαδέλφη της ξεκινούν ένα ταξίδι στις ακτές της λίμνης της Γενεύης με την ελπίδα ενός νέου ξεκινήματος. Στο «Empty Hours» της Τζούντιθ Λονγκέτ Μαρξ, η κοινότητα ενός γηροκομείου στη Νότια Γαλλία προσπαθεί να αποδείξει πως οι έννοιες της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς συγκατοικούν μαζί τους. Και οι δύο ταινίες θα προβληθούν στις 3 Δεκεμβρίου στο Γαλλικό Ινστιτούτο.
Fairy Garden
Πανόραμα
Μια βόλτα στον κόσμο του εθνογραφικού σινεμά από όλον τον κόσμο στο Πανόρμα. Ταινίες όπως το «Fairy Garden» (Πανόραμα) του Γκέργκου Σομογκιβάρι, ένα τρυφερό ντοκιμαντέρ ενηλικίωσης για τη φιλία της εκδιωγμένης από την οικογένειά της τρανς έφηβης Φάνι με τον άστεγο Λάσι, που εγκαινιάζει τη συνεργασία με το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας, η υπέροχη και βαθιά συγκινητική ταινία «The Mountains», όπου ο σκηνοθέτης Κρίστιαν Εϊνσοζ φοράει το υπερηρωικό κοστούμι του και εξοπλισμένος με βιντεοσκοπημένο υλικό 30 ετών προσπαθεί να επανανοηματοδοτήσει το τραύμα της απώλειας του μικρού του αδερφού και να επανασυνδεθεί με τα μέλη της οικογένειάς του, αλλά και το «This Is Ballroom» των Juru και Vitã ανεβάζει τους ρυθμούς και μας ταξιδεύει στην κουλτούρα του ballroom της ΛΟΑΤΚΙ+ σκηνής του Ρίο ντε Τζανέιρο.
Dr. XYZ: A Medical Drag Transthology
Κινηματογραφικοί Πειραματισμοί στην Εθνογραφία
Η ενότητα Κινηματογραφικοί Πειραματισμοί στην Εθνογραφία έρχεται δυναμικά και περικλείει επίσης ένα πλήθος θεματικών όπως την ιατρικοποίηση της τρανς κοινότητας μέσα από την drag σάτιρα («Dr. XYZ: A Medical Drag Transthology», «El Jaunts»), ένα ποιητικό ταξίδι μύησης σε μία παραθαλάσσια μητριαρχική κοινότητα («Mother Mare») και την ωμή καθημερινότητα της εμπόλεμης βίας στον προσφυγικό καταυλισμό της Τζενίν στην Παλαιστίνη («Death in Jenin»). Το ντοκιμαντέρ **«Apple Cider Vinegar» μια τρυφερή και όμορφη ταινία-δοκίμιο που με την υπνωτιστική φωνή της σκηνοθέτριας θέτει επείγοντα οικολογικά ερωτήματα μέσα από ένα διηπειρωτικό ταξίδι. Το ντοκιμαντέρ «Hold on to Her» του Ρόμπιν Βάνμπέσιεν που συμμετείχε στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, καταγράφει τις συλλογικες προσπάθειες θυμάτων, ακτιβιστών και άλλων αλληλέγγυων προκειμένου να διερευνηθεί η υπόθεση αστυνομικής και κρατικής βίας στο Βέλγιο εναντίον ενός μικρού κοριτσιού. Το «Rose» της Ανικα Μάγιερ αποκαλύπτει με αφοπλιστικό τρόπο μέσα από Super8 φιλμάκια την ενδοοικογενειακή βία στο πλαίσιο της φαινομενικά ειδυλλιακής ζωής της γερμανικής οικογένειας της γιαγιάς της σκηνοθέτριας.
Initiations
Το τμήμα Initiations εκτείνεται σε δύο ενότητες, Διεθνών Σπουδαστικών και Σπουδαστικών Ταινιών στην Ελλάδα μέρος των οποίων γυρίστηκαν στο πλαίσιο του θερινού σχολείου ‘Athens Summer School in Visual Ethnographic Practices’, μια συνεργασία του Ethnofest και του Πανεπιστημίου του Αμστερνταμ. Με διάθεση αναστοχασμού, πειραματισμού και τεκμηρίωσης της κοινωνικής πραγματικότητας, η νέα γενιά δημιουργών καταπιάνεται με μία ευρεία θεματική που περιλαμβάνει την αρχιτεκτονική, την οικολογία, τον φεμινισμό, τον εξευγενισμό, τις ταυτότητες και το μεταναστευτικό ζήτημα.
15o Ethnofest
Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας
26 Νοεμβρίου έως 8 Δεκεμβρίου 2024
26 Νοεμβρίου | Γαλλικό Ινστιτούτο στην Αθήνα - Πρεμιέρα (Σίνα 31, Αθήνα, 106 80)
27 Νοεμβρίου - 1 Δεκεμβρίου | Κινηματογράφος Άστορ (Σταδίου 28, είσοδος εντός στοάς Κοραή, ΜΕΤΡΟ Πανεπιστήμιο)
2 – 8 Δεκεμβρίου | Online
3 Δεκεμβρίου | Γαλλικό Ινστιτούτο στην Αθήνα,
Τιμές εισιτηρίων για τις προβολές στο ΑΣΤΟΡ: 5€ ανά προβολή | 3€ ανά προβολή για φοιτητές και ανέργους
Για τις προβολές που είναι δωρεάν στο κοινό θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Τιμή εισιτηρίων για τις διαδικτυακές προβολές: 3€ ανά προβολή
Σημείωση: Μέρος των εσόδων της φετινής διοργάνωσης θα δοθεί σε εγχειρήματα για τη στήριξη του παλαιστινιακού λαού.
Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες για το Ethnofest στο επίσημο site του, στην επίσημη σελίδα του στο Facebook και στο λογαριασμό του στο Instagram.
