Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Σε ένα απομακρυσμένο από τον πολιτισμό δάσος της Πολωνίας, γραμμές τρένου διασχίζουν το χιόνι. Οταν τα τρένα περνούν, κάποιοι μπορεί να πετάξουν λίγο φαγητό ή ρούχα στους φτωχούς της περιοχής. Η Γυναίκα του Ξυλοκόπου πιστεύει ότι το τρένο είναι ο Θεός των Φορτίων, που δίνει πολύτιμα δώρα. Η γυναίκα έχει μεγαλώσει πια. Ολες οι απόπειρές της να γίνει μητέρα δεν απέδωσαν. Εκείνη και ο Φτωχός Ξυλοκόπος έμειναν άτεκνοι. Εκείνος βέβαια το προτιμά. Πώς θα τάιζαν ένα ακόμα στόμα. Ομως ο Θεός των Φορτίων είχε άλλα σχέδια για εκείνους. Ενα πρωί που η Γυναίκα του Ξυλοκόπου κάνει την καθιερωμένη βόλτα της για να μαζέψει ξύλα για τη φωτιά, το κλάμμα ενός μωρού της αποκαλύπτει το δώρο της. Ο Θεός των Φορτίων τής έχει δώσει το πολυτιμότερο: ένα νεογέννητο κοριτσάκι. Παρόλες τις σκληρές αντιρρήσεις του άντρας της, η γυναίκα το επιβάλει, το φροντίζει, το μεγαλώνει σα δικό τους.
Ο Φτωχός Ξυλοκόπος, ο οποίος δεν έχει φύγει ποτέ από τα σύνορα του δάσους, ξέρει πολύ καλά τι είναι αυτό το μωρό. Εφόσον ήταν στο τρένο, σημαίνει ότι πήγαινε μαζί με τους άλλους τους «σατανάδες» στα στρατόπεδα. Οι Γερμανοί τους συγκεντρώνουν εκεί για να σώσουν την ανθρωπότητα από το Κακό. Είναι η φυλή που δεν έχει καρδιά, οπότε καλά κάνουν όλοι οι άλλοι να είναι άκαρδοι. Οταν όμως το μικρό κοριτσάκι που μεγαλώνει μαζί τους κλέβει τη δική του, με την αθωότητα και την αγνή της αγάπη, ο Φτωχός Ξυλοκόπος πρέπει να διαλέξει: θα πιστέψει στο ρατσισμό μέσα στον οποίο γεννήθηκε, ή θα ακολουθήσει τις προσταγές της καρδιάς του;
Ο Μισέλ Χαζαναβίσιους («The Artist») επιστρέφει στο διαγωνιστικό των Καννών με μία ιστορία που βασίζεται στο βιβλίο του Ζαν-Κλοντ Γκραμπέργκ, το οποίο επιλέγει να μεταφέρει σε animation ζωγραφισμένο στο χέρι. Με χρώματα ακουαρέλας, γκρίζα, θολά, αποστειρωμένα, παγωμένα σαν το τοπίο και τους μελανούς καιρούς που διαδραματίζεται, το animation δεν διστάζει να γίνει ιδιαίτερα σκληρό και βίαιο - σε σκηνές σύγκρουσης στου ξυλοκόπου με όσους θέλουν να βλάψουν το μωρό. Αλλά και βάρβαρο - όταν περνά την πύλη του Αουσβιτς. Εκεί τα σκελετωμένα κορμιά των Εβραίων ή τα φαντάσματα-νεκροκεφαλείς που στοιχειώνουν ακόμα την ανθρωπότητα, σκιτσάρονται με έντονο κάρβουνο κι εφιαλτικές παραμορφώσεις.
Ομως ο Χαζαναβίσιους δεν μένει στο Κακό. Αντιθέτως, τον πρωταγωνιστικό ρόλο τον δίνει στο μωρό. Στο πιο πολύτιμο από τα φορτία του κόσμου αυτού. Και σε όσους θα κάνουν τα πάντα για να δημιουργήσουν μία ανθρώπινη αλυσίδας προστασίας και να το σώσουν. Κάπως έτσι το τέρας κι ο άνθρωπος συνυπάρχουν - από πάντα. Και πάντα, στο τέλος, νικά η αγάπη.
Δεν πρόκειται για κάτι μεγαλειώδες, έχουμε δει και πιο δυνατά, τολμηρά animation με ενήλικα, σκληρά θέματα. Ομως, με την -πραγματικά υπέροχη- μουσική του Αλεξάντρ Ντεσπλά να δυναμώνει την ένταση (ίσως λίγο περισσότερο από ό,τι το χρειαζόμασταν) ο Χαζαναβίσιους αποκαλύπτει το σκοπό του: να αφήσει ένα μήνυμα στο μπουκάλι της ανθρώπινης Ιστορίας και ως αποτύπωμα στην animation κινηματογραφική ιστορία.
Και θα ήταν υπέροχο το μήνυμα αυτό να περάσει - γιατί είναι πράγματι σημαντικό και κατεπείγον. Από θεατή σε θεατή, από υγρό βλέμμα σε υγρό βλέμμα, από καρδιά σε καρδιά. Και να φτάσει μέχρι τη Γάζα. Να νικήσει για άλλη μία φορά το Καλό, μέσα στις θηριωδίες της Ιστορίας.
Ευχαριστούμε την Aegean Airlines για τη βοήθεια πραγματοποίησης του ταξιδιού στο 77ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών.
