Ο Μοχάμαντ Ρασούλοφ βρίσκεται στις Κάννες και διεκδικεί τον Χρυσό Φοίνικα με το «The Seed of the Sacred Fig», την νέα του ταινία που επιτίθεται ακόμα πιο άμεσα στο απολυταρχικό καθεστώς του Ιράν.
Μόνο που είχε ολοκληρώσει μόνο το 1/3 των γυρισμάτων όταν ο δικηγόρος του τού ανακοίνωσε ότι μία κατηγορία που εκκρεμούσε εναντίον του από το 2022 ( για τη συμμετοχή του στις διαδηλώσεις για τη δολοφονία της Μαχσά Αμινί και η υπογραφή του συμπαράστασης στο «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» κίνημα) θα έμπαινε άμεσα σε εκτέλεση και θα αντιμετώπισε 8 χρόνια φυλάκισης.
Συναντήσαμε πριν από λίγη ώρα τον Ιρανό σκηνοθέτη, ο οποίος μάς αφηγήθηκε τις σκέψεις του όταν άκουσε ότι θα ξαναέμπαινε φυλακή (στις 8 Ιουλίου του 2021 συνελήφθη και καταδικάστηκε σε 6 χρόνια φυλάκισης αφού δημοσίευσε έκκληση που καλούσε τις ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας να σταματήσουν να χρησιμοποιούν όπλα κατά τις διαδηλώσεις του Μαΐου που προκλήθηκαν από την κατάρρευση κτιρίου στη νοτιοδυτική πόλη Αμπαντάν).
«Η είδηση ότι θα ξαναμπώ φυλακή με τάραξε βαθιά. Πρώτα από όλα για την ίδια την ταινία που ήταν στην μέση. Πώς θα κατάφερνα να την ολοκληρώσω; Ολα αυτά συνέβαιναν τον Ιανουάριο. Ζήτησα από τον δικηγόρο μου να ασκήσει έφεση - αυτό θα μου έδινε ένα δυο μήνες να συνεχίσω. Αν ήμουν τυχερός θα η εκδίκαση της έφεσης θα έπεφτε Μάρτιο που στο Ιράν έχουμε 15 μέρες διακοπών για τους εορτασμούς του νέου έτους. Οπότε με λίγη τύχη θα κατάφερνα να τελειώσω τα γυρίσματα. Κι έτσι κι έγινε. Κατάφερα να τελειώσω το γύρισμα και να στείλω απολύτως μυστικά όλο το υλικό στο εξωτερικό - εκεί που δουλεύει ο μοντέρ μου. Του έγραψα κι όλας ότι "τώρα η ταινία είναι στα χέρια του και πρέπει να την προστατέψει, να την μοντάρει σύμφωνα με το σενάριο και να την τελειώσει με όποιο κόστος".
Την επόμενη μέρα έφτασε η καταδίκη μου και από το Εφετείο. Η ποινή μου θα έμπαινε σε λειτουργία. Είχα μόνο 2 ώρες να αποφασίσω τι θα κάνω. Θα πήγαινα φυλακή για δεύτερη φορά; Ή θα έφευγα από τη χώρα. Τότε συνειδητοποίησα ότι το να ξαναμπώ στη φυλακή ήταν μία παθητική στάση. Ενώ εγώ ήθελα να συνεχίσω τον αγώνα μου, μέσα από το σινεμά μου. Να λέω τις ιστορίες μου. Οπότε πήρα μια βαθιά ανάσα και πήγα από δωμάτιο σε δωμάτιο, αποχαιρέτησα το σπίτι μου. Κοίταξα έξω από το παράθυρό μου, αποχαιρέτησα τα φυτά μου...»
«Την επόμενη μέρα έφτασε η καταδίκη μου και από το Εφετείο. Η ποινή μου θα έμπαινε σε λειτουργία. Είχα μόνο 2 ώρες να αποφασίσω τι θα κάνω. Θα πήγαινα φυλακή για δεύτερη φορά; Ή θα έφευγα από τη χώρα. Τότε συνειδητοποίησα ότι το να ξαναμπώ στη φυλακή ήταν μία παθητική στάση. Ενώ εγώ ήθελα να συνεχίσω τον αγώνα μου, μέσα από το σινεμά μου. Να λέω τις ιστορίες μου. Οπότε πήρα μια βαθιά ανάσα και πήγα από δωμάτιο σε δωμάτιο, αποχαιρέτησα το σπίτι μου. Κοίταξα έξω από το παράθυρό μου, αποχαιρέτησα τα φυτά μου. Αφησα πίσω μου όλα μου τα έγγραφα, όλες τις ηλεκτρονικές μου συσκευές, τηλεφώνησα σε έναν φίλο μου να μου φέρει μετρητά, καθώς ήξερα ότι δε θα μπορώ να χρησιμοποιήσω την πιστωτική μου κάρτα. Τηλεφώνησα σε ανθρώπους που είχα γνωρίσει στη φυλακή, καμιά φορά οι άνθρωποι στη φυλακή αποδεικνύονται χρήσιμοι - αυτοί ήξεραν διαβιβαστές που θα μπορούσαν να με περάσουν από τα σύνορα...»
Αν η ταινία κερδίσει το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες, που θεωρώ ότι ήδη έχει κερδίσει πολλά που κατάφερε να ολοκληρωθεί και να είναι στις Κάννες, θα στείλει ένα πολύ σημαντικό μήνυμα στους συναδέλφους μου. Υπάρχουν πάρα πολλοί ταλαντούχοι σκηνοθέτες που ζουν και δουλεύουν στο Ιράν - κάτω από όλη αυτή την πίεση, τον εκφοβισμό. Το μήνυμα θα είναι να μην σταματήσουν. Να μην απελπιστούν. Να συνεχίσουν....»
«Ταξιδέψαμε πεζοί, μέσα από τα βουνά, περάσαμε τα σύνορα, αλλά χωρίς ταυτότητα δεν μπορούσα να παραδοθώ ακόμα και να ζητήσω ασυλία μέχρι να βρω την πρώτη πόλη όπου υπήρχε γερμανικό προξενείο. Καθώς είχα ζήσει παλιότερα στη Γερμανία, οι Γερμανοί θα μπορούσαν να πιστοποιήσουν την ταυτότητά μου από τα δακτυλικά μου αποτυπώματα. Ετσι κι έγινε. Οι Γερμανοί μου έδωσαν ένα χαρτί με το οποίο μπορούσα να ταξιδέψω στην Ευρώπη. Κι εγώ και η οικογένειά μου βρισκόμαστε πια στη Γερμανία. Ολο το ταξίδι κράτησε 28 μέρες. Μου είναι πολύ περίεργο συναίσθημα ότι δε θα γυρίσω ποτέ σπίτι μου. Οτι το αποχαιρέτησα για πάντα.»
Οταν τον ρωτήσαμε την εκδοχή να κερδίσει το Χρυσό Φοίνικα κι αυτό να του ανοίξει τις πόρτες να επιστρέψει στην πατρίδα του, εκείνος χαμογέλασε πικρά. «Το Ιρανικό καθεστώς είναι μία αδιαπέραστη μηχανή. Δεν καταλαβαίνουν από τιμές και βραβεία. Αν η ταινία κερδίσει το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες, που θεωρώ ότι ήδη έχει κερδίσει πολλά που κατάφερε να ολοκληρωθεί και να είναι στις Κάννες, θα στείλει ένα πολύ σημαντικό μήνυμα στους συναδέλφους μου. Υπάρχουν πάρα πολλοί ταλαντούχοι σκηνοθέτες που ζουν και δουλεύουν στο Ιράν - κάτω από όλη αυτή την πίεση, τον εκφοβισμό. Το μήνυμα θα είναι να μην σταματήσουν. Να μην απελπιστούν. Να συνεχίσουν....»
Ολόκληρη η συνέντευξη με τον Μοχάμαντ Ρασούλοφ όταν το «The Seed of the Sacred Fig» κάνει την πρεμιέρα τους στις ελληνικές αίθουσες από την ΑΜΑ Films
Ευχαριστούμε την Aegean Airlines για τη βοήθεια πραγματοποίησης του ταξιδιού στο 77ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών.
