Βλέποντας τον «Απρόθυμο Φονταμενταλιστή» της Μίρα Ναίρ, βασισμένο στο ομώνυμο best-seller του Πακιστανού Μοσχσίν Χαμίντ που κυκλοφόρησε το 2007, μοιάζει δύσκολο να καταλάβεις το λόγο για τον οποίο ένα Φεστιβάλ σαν αυτό της Βενετίας, ειδικά σε μια χρονιά που χαρακτηρίζεται από την αλλαγή του καλλιτεχνικού του διευθυντή και μιας νέας πιο «σινεφίλ» φιλοσοφίας, επέλεξε αυτήν την ταινία για το επίσημο άνοιγμά του.
Εκτός αν η έναρξη ενός Φεστιβάλ οφείλει – αντίθετα με το κυρίως πρόγραμμα του - να είναι crowd pleasing με μια δόση από διεθνή επικαιρότητα και ακριβές τοποθεσίες γυρισμάτων προκειμένου να ικανοποιήσει τους καλεσμένους της πρεμιέρας και τα τηλεοπτικά δίκτυα που θα την καλύψουν.
Ή εκτός αν το γεγονός πως η δημιουργός του, Μίρα Ναίρ, είχε κερδίσει το Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ το 2001 με το «Γάμο των Μουσώνων», δικαιολογεί όλα τα ατοπήματα στα οποία αυτή πέφτει, μεταφέροντας στη μεγάλη οθόνη μια ιστορία για τη σύγχρονη τρομοκρατία, επίκαιρη σαν θέμα, τελείως ανεπίκαιρη όμως ως σινεμά.
Γυρισμένος σε δύο χρόνους, το «Ο Απρόθυμος Φονταμενταλιστής» αφηγείται στην πραγματικότητα την ιστορία ζωής ενός Πακιστανού, του Τσένγκις σε flash-backs, καθώς αυτός φεύγει από το Πακιστάν στα 18 του χρόνια για να ζήσει το αμερικάνικο όνειρο. Και το ζει, αφού καταφέρνει να γίνει ένας από τους πιο γρήγορα ανερχόμενους οικονομικούς αναλυτές σε μια μεγάλη εταιρεία της Νέας Υόρκης, μέχρι τη στιγμή που οι Δίδυμοι Πύργοι θα πέσουν και ο Τσένγκις θα νιώσει κυνηγημένος από την αστυνομία, παρείσακτος από την γυναίκα που αγαπάει αλλά και ένοχος για το γεγονός πως συνεχίζει να ζει ως Αμερικάνος την ίδια ώρα που ο «ιερός πόλεμος» έχει ήδη ξεκινήσει...
Στο σήμερα, ο Τσένγκις προσπαθεί να καταλάβει γιατί η οικογένεια του δέχεται απειλές και αφηγείται την ιστορία της ζωής του σε έναν Αμερικάνο δημοσιογράφο, που υποπτέυεται ότι είναι πράκτορας της CIA προσπαθώντας να τον πείσει να τον αφήσουν ήσυχο, ενώ όλοι πιστεύουν πως είναι ένας από τους αρχιτρομοκράτες της περιοχής. Μια απαγωγή ενός καθηγητή πανεπιστημίου από τη Δύση, όμως, έχει ανεβάσει τη θερμοκρασία στην πόλη της Λαχώρης και η ατμόσφαιρα μυρίζει εξέγερση και αίμα...
Ο,τι ακούγεται αρκετά συναρπαστικό σαν υπόθεση και ικανό να συγκινήσει εκατομμύρια αναγνώστες σε ολόκληρο τον κόσμο στρέφοντας το βλέμμα από τους «τραυματισμένους Αμερικάνους» και παρουσιάζοντας γλαφυρά πως η επίθεση της 11η Σεπτεμβρίου του 2001 επηρέασε και την άλλη πλευρά, αποτυγχάνει ωστόσο να κάνει το ίδιο και επί της οθόνης. Ειδικά όταν η Ναίρ σκηνοθετεί την ιστορία του Τσένγκις σαν ένα παλιομοδίτικο διδακτικό δράμα, όπου οι ήρωες σκέφτονται δυνατά όλα όσα θα έπρεπε ο θεατής να καταλαβαίνει από μόνος του, οι ερωτικές σκηνές είναι γυρισμένες στο ημίφως και το φολκλόρ της υπόθεσης δεν ξεφεύγει από το κλισέ του τι φαντάζεσαι ότι θα συναντήσεις στο «μενού» ενός καφέ –εστιατόριου του Πακιστάν μέρα μεσημέρι.
Απροκάλυπτα... πρόθυμη να κάνει μια ταινία που θα αρέσει στους πολλούς, η Μίρα Ναίρ ξέχασε την άλλοτε ικανότητα της να σατιρίζει με χιούμορ τα κλισέ της πατρίδας της και να παρατηρεί με οξυδέρκεια τους ανθρώπους, παραδίδοντας ένα ορθό μεν, απλοϊκό δε σχόλιο για τον φονταμενταλισμό, γυρισμένο σε Πακιστάν, Κωνσταντινούπολη και Αμερική με πολυεθνικό καστ (και σταρ τους Κίφερ Σάδερλαντ, Κέιτ Χάντσον, Λιβ Σράιμπερ, Μάρτιν Ντόνοβαν) και επίθεση μηνυμάτων που θα ταίριαζαν σε τηλεταινία.
Και όσο και αν θες να πιστέψεις το νέο καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ Βενετίας, Αλμπέρτο Μπαρμπέρα όταν δήλωνει πως: «Η επιλογή της ταινίας που θα σημάνει την έναρξη του Φεστιβάλ επιδιώκει να φωτίσει τον όλο και πιο σημαντικό ρόλο της γυναικείας δημιουργικότητας σε όλες τις σφαίρες της κουλτούρας και της σύγχρονης κοινωνίας», δεν μπορείς παρά να σταθείς με κυνισμό απέναντι στο γεγονός πως η Ναίρ αντιμετωπίζει τον μοναδικό σημαντικό γυναικείο ρόλο της ταινίας (Κέιτ Χάντσον) τελείως γραφικά καθώς και πως ο Αλμπέρτο Μπαρμπέρα επέλεξε ο «Απρόθυμος Φονταμενταλιστής» να μείνει εκτός διαγωνιστικού προγράμματος.
Βλέπετε, όπως και στην πολιτική έτσι και στις πολιτικές του σινεμά - γεγονός που ο ήρωας του «Απρόθυμου Φονταμενταλιστή» ξέρει καλύτερα από οποιονδήποτε - τα πράγματα δεν είναι ποτέ όπως φαίνονται...
Δείτε παρακάτω ένα κλιπ από τον «Απρόθυμο Φονταμενταλιστή» της Μίρα Ναίρ:
Tags: ΒΕΝΕΤΙΑ 2012
