Με έξαιρεση τη «Μαγική Πόλη» και το «Δράκο», τις δύο ταινίες που γύρισε τη δεκαετία του '50, ο Νίκος Κούνδουρος είναι απόλυτα συνεπής στο σινεμά που κάνει εδώ και επτά (!) δεκαετίες, φτάνοντας αισίως στα 86 του χρόνια στη 12η ταινία του, δεκατέσσερα ολόκληρα χρόνια μετά τους «Φωτογράφους» του 1998.
Το «To Πλοίο για την Παλαιστίνη» μοιάζει με φυσική συνέχεια των «Φωτογράφων», αλλά και μακρινός απόγονος του «Βyron, H Mπαλάντα Ενός Δαίμονα» και του «Μπορντέλου», πατώντας στο ίδιο εικαστικό στιλ που επέβαλλε ο Κούνδουρος κυρίως από τα 80s και μετά, μιλώντας για την Ιστορία μέσα από μια ίσως κάποτε πειραματική, αλλα σήμερα τελείως ξεπερασμένη αφηγηματική δομή, σύνθεση και αποσύνθεση.
Αυτό, ωστόσο, που κάνει το «To Πλοίο για την Παλαιστίνη» να μοιάζει σχεδόν παρωδία του ίδιου του έργου δεν είναι το γεγονός πως το - για κάποιους σπουδαίο, για πολλούς αμφισβητούμενο, για όλους ενδιαφέρον - στιλ του μοιάζει να μην αντέχει στην εποχή μας, αλλά πως το άλλοτε περίτεχνο καλλιτεχνικό του όραμα που έντυνε τα κοινωνικά του κατηγορώ μοιάζει εδώ επιεικώς... άτεχνο.
Οσο και να θέλαμε να σας περιγράψουμε τι ακριβώς γίνεται στο «To Πλοίο για την Παλαιστίνη» είναι αδύνατον, αφού σε έναν μη χρόνο και τόπο μέσα στο φιλμ που ηθελημένα δεν καταλαβαίνεις σε ποια εποχή διαδραματίζεται πρωταγωνιστούν Ναζί, Εβραίοι, Μασόνοι, Τούρκοι, πόρνες από το Ανατολικό Μπλοκ και την Αφρική και ένα καράβι για την Παλαιστίνη που δεν βλέπουμε ποτέ.
Σε ένα συνονθύλευμα πολιτικού νεο - νουάρ που χωνεύει μέσα στα 120 (!) λεπτά του από «κατηγορώ» για το τέλος της Σοβιετικής Ενωσης, όλο το Παλαιστινιακό, στοές Μασόνων και κριτική προς τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αντιφασιστικά συνθήματα, πολύ άγαρμπο σεξ, περσικά χειροποίητα χαλιά, πανό διαδηλωτών και ό,τι άλλο μπορεί (ή δεν μπορεί) να φανταστεί ο νους του ανθρώπου.
Το μόνο που μπορεί κανείς να περιγράψει είναι ο απερίγραπτος τρόπος με τον οποίο παίζουν οι ηθοποιοί της ταινίας (κάτι ανάμεσα σε κωμωδία και αρχαία ελληνική τραγωδία), τα απερίγραπτα σκηνικά που μοιάζουν σαν να έχουν βγει από τούρκικο σίριαλ, το μακιγιάζ, τα μαλλιά και τα κοστούμια που θυμίζουν ερασιτεχνικό εργαστήρι αποκρεών και η λέξη «πουτάνα» που ακούγεται στην ταινία πάνω από 500 φορές και ελάχιστα μα ελάχιστα δευτερόλεπτα που μπορεί να φέρουν στη μνήμη κάτι από την πιο συμπαγή εικαστική θέση του «Μπορντέλου».
Μπορει η πρόθεση του Νίκου Κούνδουρου να ήταν ακριβώς αυτό: δηλαδή ένας τόσο μπερδεμένος κόσμος που προσπαθεί να βρει διέξοδο στο χάος, με σαφείς αναφορές στο σήμερα και όσα ζει ο πλανήτης. Αλλά δυστυχώς αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί μόνο με καλό σινεμά...
Διαβάστε εδώ περισσότερα για το «To Πλοίο για την Παλαιστίνη» του Νίκου Κούνδουρου.
