Άποψη

Ελληνικό σινεμά, by the way...

of 10

Διαβάζουμε τις τελευταίες ημέρες τον ενθουσιασμό με τον οποίο τα ΜΜΕ καλύπτουν τα περί «Μέκκας του διεθνούς σινεμά» που φιλοδοξεί να κάνει την Ελλάδα το Υπουργείο Πολιτισμού και αναρωτιόμαστε για ακόμη μια φορά γιατί κανείς δεν αμφιβάλλει αν όχι για τις προθέσεις, τουλάχιστον για τις προτεραιότητες που δίνονται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις στον σύγχρονο πολιτισμό αυτής της χώρας.

Ελληνικό σινεμά, by the way...
Η «ανακαινισμένη» Ακρόπολη από την «Αληθινή Ζωή» (2004) του Πάνου Χ. Κούτρα

Στις αρχές Σεπτεμβρίου, όταν το Υπουργείο Πολιτισμού είχε ανακοινώσει την πρόθεσή του να μετατρέψει την Ελλάδα σε πόλο έλξης διεθνών παραγωγών, αυξάνοντας έτσι το τουριστικό γόητρο της χώρας, είχαμε αναρωτηθεί ποια είναι η πρόβλεψή του για το ελληνικό σινεμά που κάνει το ίδιο τα τελευταία χρόνια χωρίς σταθερή, οργανωμένη και προωθητική κρατική δράση.

Διαβάστε αναλυτικά: Σινεμά στην Ελλάδα ναι. Ελληνικό Σινεμά όχι.

Πριν λίγες ημέρες, η Υφυπουργός Πολιτισμού Αντζελα Γκερέκου, που αυξάνει στρατηγικά τις δημόσιες «κινηματογραφικές» εμφανίσεις της - αρχικά στην Ταινιοθήκη για την Εβδομάδα Κινεζικού Κινηματογράφου και στη συνέχεια στο Φεστιβάλ Δράμας, όπου να' ναι έρχεται και η σειρά της Θεσσαλονίκης - έδωσε μια συνέντευξη Τύπου ανακοινώνοντας αναλυτικά τις δράσεις του Υπουργείου για το πως η Ελλάδα θα γίνει «Μέκκα του διεθνούς σινεμά» όπου και ανέπτυξε το σχέδιο για τις διευκολύνσεις, την εξάλειψη της γραφειοκρατείας, τις φοροαπαλλαγές και την εγκατάσταση του Film Commission Office στο Υπουργείο Πολιτισμού ως κεντρικού οργάνου για την διαχείριση ξένων παραγωγών στη χώρα.

By the way και στη σκιά του glam σχεδίου για το «ελληνικό Χόλιγουντ», μίλησε και για την κατάσταση στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και για τη θέση του Γενικού Διευθυντή λέγοντας πως περιμένει την πρόταση του Διοικητικού Συμβουλίου και πως μέσα σε αυτήν την εβδομάδα θα έχουμε... Διευθυντή, επανέλαβε όπως όλοι οι προκάτοχοι της ότι θα προσπαθήσει να δίνεται νομότυπα το 1.5% των τηλεοπτικών σταθμών που αναλογεί στην ελληνική παραγωγή και σαν να μασάει τσίχλα παλιοκαιρισμένη ψέλισσε και κάτι για την «ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο κομμάτι του σεναρίου και στην αξιοποίηση της ελληνικής λογοτεχνίας» από τους Ελληνες κινηματογραφιστές.

Είναι τραγικό, αλλά εδώ και καιρό περιμέναμε μάταια μια επίσημη δήλωση από την πλευρά του Υπουργείου για το ελληνικό σινεμά - μια συγχαρητήρια δήλωση για όσα καταφέρνουν οι ελληνικές ταινίες εδώ και χρόνια ταξιδεύοντας σε όλον τον κόσμο και κερδίζοντας βραβεία και διακρίσεις τοποθετώντας την Ελλάδα στον παγκόσμιο κινηματογραφικό χάρτη. Και από την άλλη μια διαβεβαίωση πως η «γκρίζα» κατάσταση που επικρατεί στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου βρίσκεται εν γνώσει των αρμοδίων και κάποιος προσπαθεί επίμονα και με ορθό τρόπο για την εξάλειψή της.

Αντ' αυτού, η Αντζελα Γκερέκου προτίμησε να μιλήσει για το ελληνικό σινεμά με τον γνωστό τρόπο που το κάνουν εδώ και χρόνια όλοι οι εμπλεκόμενοι: Βy the way.

Φαίνεται όμως, πως το Υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει ιδέα για το τι συμβαίνει ακριβώς αυτή τη στιγμή στο ελληνικό σινεμά, για τις επιτυχίες του, για την παραγωγή του, τις δυσκολίες που συναντά από την αδιευκρίνιστη κατάσταση που επικρατεί στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και κυρίως δεν επιδεικνύει την παραμικρή διάθεση για μια οργανωμένη κίνηση υποστήριξής του - κίνηση που θα περιλαμβάνει την απρόσκοπτη δημιουργία του, την ενισχυμένη προώθησή του στο εξωτερικό, την διασφάλιση μιας υγιούς διανομής του στο εσωτερικό και την επίσημη ανακήρυξή του ως το μοναδικό πολιτιστικό προϊόν που σταθερά σε όλα τα χρόνια της βαθιάς κρίσης παραμένει ζωντανό, με ανοδική πορεία και εκπρόσωπος μιας χώρας που δεν έχει παρά λίγα για να περηφανευτεί για τον σύγχρονο πολιτισμό της.

Στο ρεύμα αρχαιολαγνείας που σκορπίζει καθημερινά το σίριαλ «Αμφίπολη», το οποίο (συμπτωματικά;) έρχεται να συναντήσει το επερχόμενο ραντεβού του Υπουργείου με την Αμάλ Αλαμουντίν για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα (θα ζήσουμε μεγάλες στιγμές...) και το σερί των «επιτυχιών» του Υπουργείου Τουρισμού, που να βρεθεί χώρος για να ασχοληθεί σοβαρά η υπεύθυνη για τον κινηματογράφο Αντζελα Γκερέκου με κάτι πιο ουσιαστικό;

Θα έπρεπε όμως κάποιος να την ενημερώσει άμεσα πως το θέμα του Γενικού Διευθυντή στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου είναι κομβικής σημασίας και θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί άμεσα και με σοβαρότητα, πως το 1.5% δεν είναι κάτι που «πρέπει επιτέλους να εφαρμοστεί» αφού προφανώς όλα αυτά τα χρόνια δεν εφαρμόζεται, πως η κατάσταση στη ΝΕΡΙΤ έχει ξεπεράσει ακόμη και τις διαστάσεις της τραγικής ειρωνίας αφήνοντας χωρίς χρηματοδότηση τις ελληνικές ταινίες και πως για όλα αυτά δεν μπορεί να είναι χαρούμενη και χαμογελαστή αλλά μάλλον απολογητική και στρωμένη στη δουλειά για τις ευθύνες που φέρει και η ίδια και ο (άφαντος) Υπουργός Κωνσταντίνος Τασούλας ως υπεύθυνοι του Υπουργείου.

Επίσης θα έπρεπε κάποιος να την ενημερώσει (άλλος από αυτούς που την ενημερώνουν) πως το πρόβλημα του ελληνικού σινεμά είναι το Υπουργείο και οι άνθρωποι που όχι μόνο δεν το στηρίζουν αλλά το εμποδίζουν με την αδράνεια τους και όχι τα σενάρια του και η (έλεος πια) παρωχημένη άποψη πως το σινεμά πρέπει να συναντήσει τη λογοτεχνία.

Υπάρχουν ταινίες που βασίζονται σε βιβλία και είναι υπέροχες (βλ. «Μικρά Αγγλία» του Παντελή Βούλγαρη) και είναι και άλλες που δεν βασίζονται σε βιβλία και είναι εξίσου - και περισσότερο - υπέροχες. Θα ήταν συνετό εκ μέρους της κας Γκερέκου (εκτός από το ενδιαφέρον του να προτείνει μερικά βιβλία που μπορεί να έχει στο νου της) να πληροφορηθεί πως τα σενάρια των ελληνικών ταινιών είναι - σχεδόν για πρώτη φορά στην ιστορία τους - πλήρως ανταγωνιστικά διεθνώς, με συμμετοχές σε διεθνή forums και labs (από το Torino μέχρι το Sundance και όλες σχεδόν τις διεθνείς διοργανώσεις ανάπτυξης σεναρίων), κερδίζουν χρηματοδότηση από τους μεγαλύτερους διεθνείς οργανισμούς (ARTE, Γαλλικό Κέντρο Κινηματογράφου κ.ά.) και στην τελική - ακόμη και χωρίς αυτές τις εγγυήσεις - δεν μίλησαν ποτέ καλύτερα, πιο συγκλονιστικά και με μεγαλύτερη ποικιλία για το εδώ και τώρα της Ελλάδας.

Θα ήταν ενδιαφέρον στην ομιλία της η Αντζελα Γκερέκου να έδινε ένα στίγμα για το αν έχει συνειδητοποιήσει πως αυτή τη στιγμή οι ελληνικές ταινίες ταξιδεύουν σε όλον τον κόσμο (φεστιβάλ και αίθουσες), πως δύο από τις καλύτερες της χρονιάς βρίσκονται στις ελληνικές αίθουσες («Xenia» και «Στο Σπίτι»), άλλες είναι έτοιμες για τα ταξίδια τους και τις συμμετοχές τους σε διεθνή φεστιβάλ και πως οι Ελληνες κινηματογραφιστές συνεχίζουν ακόμη και όταν όλα έχουν σταματήσει. Οπως, επίσης, θα ήταν ενδιαφέρον να εξηγήσει τι σημαίνει ότι μόνο οι ταινίες που έχουν χρηματοδοτηθεί από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου ή κρατικό φορέα θα διευκολύνονται στο «κλεισιμο» αρχαιολογικών χώρων, υποννοώντας πως αν είσαι «ανεξάρτητος» δεν θα δεις Ακρόπολη παρά μόνο από ταράτσα - ευτυχώς υπάρχουν πολλές στην Αθήνα.

Είναι σαφές πως ακούγεται πιο «σημαντικό» στα αυτιά του κόσμου ότι το Υπουργείο θα αξιοποιήσει τις ελληνικές ομορφιές και θα φέρει και χρήματα στη χώρα μέσω ξένων παραγωγών, αλλά εκτός των αμφιβολιών που έχουμε ότι κάτι θα γίνει σωστά στην Ελλάδα του μόνιμου «λάθους» και της ακύρωσης κάθε προηγούμενης δράσης από την κάθε επόμενη κυβέρνηση, είναι πραγματικά θλιβερό να μην αγγίζουμε ποτέ τα θέματα που είναι πραγματικά επείγοντα και ζωντανά, διαιωνίζοντας την απόλυτη κυριαρχία του περιτυλίγματος έναντι της ουσίας.

Διαβάστε ακόμη: