Anderson Unlimited

Σε δυο μέρες, στις 16 Μαΐου, ο Γουες Αντερσον θα ανοίξει το Φεστιβάλ Καννών με τη νέα του ταινία, το «Moonrise Kingdom». Δεν είναι μόνο η ανυπομονησία για ένα νέο κινηματογραφικό ταξίδι, με έρωτες και πρόσκοπους και χαμένες ευκαιρίες. Είναι η χαρά που νιώθεις σα να πρόκειται να ξανασυναντήσεις υπέροχους φίλους που έχεις να δεις καιρό και που ξέρεις ότι κάθε νέα τους επίσκεψη φέρνει μαζί μια νοσταλγική, εκκεντρική, χρωματιστή περιπέτεια. Ο Γουες Αντερσον δεν είναι απλώς ένας ιδιαίτερος, ιδιοφυής σκηνοθέτης. Είναι ο δημιουργός ενός ολόκληρου σύμπαντος που αποτελείται από δυσλειτουργικούς ανθρώπους με καλές προθέσεις και μια αυξημένη αίσθηση του στυλ.

Πριν το «Moonrise Kingdom» βρήκαμε ευκαιρία να ξεσκονίσουμε λίγο τις ταινίες του Αντερσον, από το «Bottle Rocket» (το μικρό και το μεγάλο), μέχρι το «Fantastic Mr. Fox», να εξασκήσουμε την ειδική τους διάλεκτο για να κουβεντιάσουμε πιο άνετα με τους νέους ήρωες που θα γνωρίσουμε, που κάτι μας λέει ότι, έστω με άλλα ονόματα και ιδιότητες, θα είναι ολόιδιοι με τους παλιούς! Γιατί ο Γουες Αντερσον, που έγινε πια 43, είναι ακόμα και θα είναι πάντα, όπως και οι ήρωές του, ένα αγόρι: λίγο κακομαθημένο, λίγο «διαφορετικό», λίγο αλλόκοτο, πολύ ρομαντικό και αστείο, που αναζητά μόνο κάπου να ανήκει. Σε μια οικογένεια, σε μια παρέα, σ’ ένα κορίτσι.

Και όπως όλα τα παιδιά, έτσι κι εκείνος, μαζί με τις ιστορίες του, είναι… εμμονοληπτικός! Με έξι μεγάλου μήκους και δύο μικρού στη φιλμογραφία του, ασχολείται κάθε φορά ακριβώς με τα ίδια ζητήματα, με αντίστοιχο τρόπο, αλλά ταυτόχρονα και με μια τολμηρή ποικιλία. Ο κόσμος του απαρτίζεται από σταθερούς ανθρώπους: τους αδελφούς Γουίλσον, τον Οουεν, τον Λουκ και, ενίοτε, τον Αντριου, τον Μπιλ Μάρεϊ, την Αντζέλικα Χιούστον και τον Τζέισον Σουόρτσμαν που μεγαλώνει από τη μία ταινία στην άλλη. Τον Μάικλ Γκάμπον, τον Σέιμουρ Κασέλ, τον Γουόρις Αλουάλια (τον καμαρότο του «Darjeeling Limited») και, φυσικά, τον Κουμάρ Παλάνα, που εμφανίζεται σχεδόν σε κάθε ταινία, με κορυφαίο ρόλο αυτόν του Παγκόντα στην «Οικογένεια Τένενμπαουμ». Αλλά και τον Ρόμπερτ Γιόμαν, τον μαγικό διευθυντή φωτογραφίας και τον σκηνογράφο Ντέιβιντ Γουάσκο.

Οι ομοιότητες βέβαια στις ταινίες του Γουες Αντερσον δεν περιορίζονται στους συντελεστές του, ούτε στην αγάπη του για το ρετρό (μια και ένα παιδί πρέπει να ζει στο παρελθόν, πριν «μεγαλώσει»), ούτε στους καλύτερους χρωματικούς συνδυασμούς που έγιναν ποτέ, ούτε στα γεμάτα περιεχόμενο ακίνητα κάδρα, ούτε στα συγκλονιστικά τους soundtracks. Εντοπίζονται στα θέματα που τις συνδέουν και τις διατρέχουν και στα οποία είναι αφιερωμένο το παρακάτω video essay: στις απροσδόκητες οικογένειες (α’ μέρος), βιολογικές ή μη, στις οποίες οι ήρωες πασχίζουν να ενσωματωθούν, τρώγοντας τις περισσότερες φορές τα μούτρα τους, ή αποκτώντας σημάδια που δε σβήνουν ποτέ. Στους τρυφερούς, παιδικούς σχεδόν έρωτες (λεπτό 7’47’’) – γιατί πάντα υπάρχει ένα αγόρι που θέλει ένα κορίτσι – που εκδηλώνονται με ανταγωνισμούς, γράμματα και μια ελαφριά αίσθηση απόγνωσης, σαν προκαταβολή της αποτυχίας τους. Στους αξιολάτρευτους παραλογισμούς, τα άνευ λόγου κωμικά παράδοξα (λεπτό 16’28’’), που λειτουργούν ως τέλεια αντίβαρα στις ιστορίες που οπωσδήποτε αγκαλιάζουν το μελόδραμα. Και στις γλυκόπικρες αποτυχίες (λεπτό 19’09’’), την απόρριψη ή τους χωρισμούς, που επιβεβαιώνουν την παιδική ανασφάλεια ότι, τελικά, μπορεί όλα να μην πάνε καλά.

Επισκεφθείτε για λίγο τον κόσμο του Γουες Αντερσον, θυμηθείτε γιατί μάς κάνει να τον αγαπάμε και ανακουφιστείτε με τη γνώση ότι υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι που προσπαθούν να επιβάλλουν τη διαφορετικότητά τους και να μοιραστούν τη μελαγχολία τους. Και ένας, αυτά τα κάνει ταινίες.

Φιλμογραφία Γουες Αντερσον: «Bottle Rocket» (μ.μ., 1994) / «Bottle Rocket» (1996) / «Rushmore» (1998) / «The Royal Tenenbaums» (2001) / « The Life Aquatic with Steve Zissou» (2004) / «Hotel Chevalier» (μ.μ., 2007) / «The Darjeeling Limited» (2007) / «Fantastic Mr. Fox» (2009) / «Moonrise Kingdom» (2012)

Ακούστε, δείτε και... αφιερώστε το mixtape του Γουες Αντερσον.