Στον κόσμο του κινηματογράφου υπάρχει μια ομάδα αφανών ήρωων, δημιουργικοί θρύλοι που συχνά περνούν απαρατήρητοι από το κοινό. Ο Τζακ Φισκ, διάσημος σκηνογράφος, ανήκει αναμφίβολα σε αυτούς. Η λαμπρή του καριέρα διασχίζει δεκαετίες, κατά τη διάρκεια των οποίων έχει δημιουργήσει με μεγαλοπρέπεια τους αφοπλιστικούς κόσμους που έχουν μεταφέρει το κοινό στην καρδιά των πιο εμβληματικών ταινιών της εποχής τους.
Αν και το όνομα του δεν είναι τόσο γνωστό, το έργο του είναι σίγουρα. Eχει συνεργαστεί με μεγάλους σκηνοθέτες, και είναι συχνός συνεργάτης του Τέρενς Μάλικ, έχοντας εργαστεί μαζί του στα «Badlands», «The Thin Red Line», «Days of Heaven» και «The Tree of Life». Επίσης, συνεργάστηκε με τον Μπράιαn Ντε Πάλμα στο «Carrie» και «The Phantom of the Paradise», τον Ντέιβιντ Λιντς στο «Eraserhead» και «Mulholland Drive», τον Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου στο «The Revenant», τον Πολ Τόμας Αντερσον στο «There Will Be Blood» και με τον Μάρτιν Σκορσέζε στα «Gangs of New York», με τον τελευταίο να τον επιλέγει και προσωπικά για την νέα του ταινία «Οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού».
Οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού του Μάρτιν Σκορσέζε
Θα Χυθεί Αίμα του Πολ Τόμας Αντερσον
Κατά τη διάρκεια μιας χαλαρής βόλτας, ένας δημοσιογράφος των New York Times είχε πρόσφατα το προνόμιο να συνομιλήσει ανοιχτά με τον Φισκ για το έργο του. Το προφανές είναι ότι, αντίθετα από πολλούς στον κλάδο του, σπάνια ανησυχεί για το εάν οι θεατές θα προσέξουν τις λεπτομέρειες της δουλειάς του. Για αυτόν, η ανησυχία για την αναγνώριση του κοινού είναι τόσο ανούσια όσο για έναν ζωγράφο που ανησυχεί για το ποιος θα αγοράσει έναν πίνακά του. Η αμετάκλητη επικέντρωση του Φισκ παραμένει στη δημιουργία ενός κόσμου που αυθεντικά αντικατοπτρίζει τα αισθήματά του.
Αυτό που κάνει τον Φισκ ξεχωριστό είναι η μοναδική του ικανότητα να αντλεί έμπνευση από τις πιο απροσδόκητες πηγές. Ανέφερε ένα πρόβλημα σχεδίασης που αντιμετώπισε κάποτε: τη δημιουργία μιας τεράστιας πύλης για ένα συγκεκριμένο έργο. Το δίλημμα της κατασκευής μιας πόρτας για αυτήν την τεράστια δομή φαινόταν ανυπέρβλητο. Ωστόσο, η μνήμη του Φισκ επανέφερε στον νου του μια αρχαία πύλη που είχε δει στο Μαρόκο. Οι πόρτες αυτής της πύλης ήταν τοποθετημένες σε κάθετα καρφιά που είχαν εμφυτευτεί στο έδαφος και πάνω από αυτό. Παρόλο που η ιστορική ακρίβεια ήταν αμφίβολη, η μέθοδος αυτή φάνηκε σωστή στον Φισκ, σαν να έψαχνε σε χαμένες γνώσεις.
Το σπίτι που σχεδίασε ο Τζακ Φισκ για το «Days of Heaven» του Τέρενς Μάλικ
Ο Φισκ πιστεύει ακράδαντα ότι ακόμη κι αν το κοινό δεν καταλαβαίνει συνειδητά κάθε λεπτομέρεια, αυτές είναι που συντελούν συλλογικά σε ένα ευρύτερο αφοπλιστικό αποτέλεσμα. Είναι παρόμοιο με τις αργές κινήσεις ενός ηθοποιού που, όταν συνδυαστούν, δίνουν ζωή σε μια ερμηνεία. Σημειώνει ότι οι άνθρωποι συχνά νομίζουν ότι γνωρίζουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα πράγματα, αλλά όταν αντικρίζουν κάτι διαφορετικό, αισθάνονται σαν να το βλέπουν για πρώτη φορά.
Η βραδιά πήρε πιο προσωπική τροπή όταν ο Φισκ και η σύζυγός του, η διάσημη ηθοποιός Σίσυ Σπέισεκ, τίμησαν αυτόν τον δημοσιογράφο με μια πρόσκληση για δείπνο. Ο προορισμός τους τους οδήγησε μέσα από λαβυρινθώδεις επαρχιακούς δρόμους σε ένα γραφικό εστιατόριο με θέα ένα όμορφο λιβάδι. Ηταν κατά τη διάρκεια αυτής της συνάντησης που το ζευγάρι μοιράστηκε μαγικές αφηγήσεις για το πώς ερωτεύτηκαν κατά τη διάρκεια του γυρίσματος της κλασικής ταινίας «Badlands» του Τέρενς Μάλικ.
Ο Τζακ Φισκ με τον Ντέιβιντ Λιντς όταν σπούδαζαν μαζί
Με την Σίσι Σπέισεκ το 1977
Οι καριέρες τους διασταύρωθηκαν, με τον Φισκ να προσλαμβάνει ενίοτε τη Σπέισεκ για να δανείσει το ταλέντο της στα εγχειρήματά του, όταν αυτό χρειάστηκε. Η ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής τους ζωής και των ευθυνών της ανατροφής των παιδιών τους παρουσίασε τις δικές της προκλήσεις. Κατά τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, μια περίοδος που συνέπεσε με την αποκορύφωση της καριέρας της Σπέισεκ, που κατέκτησε το Οσκαρ, ο Φισκ απομακρήνθηκε από τη βιομηχανία. Αντί για αυτό, επικεντρώθηκε στη φάρμα του, επισκευάζοντας την και εκτρέφοντας άλογα.
Η φάρμα έγινε στέκι του ζευγαριού και όχι μόνο. Ο Φισκ χτίζει σπίτια για τις δύο κόρες τους, και διάσημοι φίλοι όπως ο Σαμ Σέπαρντ, η Τζέσικα Λανγκ και ο Ντέιβιντ Λιντς ζούσαν κοντά για μια περίοδο. Η διατήρηση όλων αυτών έγινε μια καθημερινή συνήθειας για τον Φισκ, ένα είδος διαλογισμού που συγκρίνει με την ιαπωνική ταινία «Γυναίκα στις Άμμους», όπου μια γυναίκα σκουπίζει αέναα την άμμο. «Κόβω ένα νεκρό δέντρο και σκέφτομαι: δεν το φύτεψα αυτό πριν από 50 χρόνια; Θυμάμαι να το κρατούσα στα χέρια μου», δήλωσε. Ήταν σαν να η φάρμα είχε γίνει ένα ζωντανό πράγμα, ένα πράγμα που το ζευγάρι συνέχισε να ταΐζει μέσα από μια αυξανόμενη λίστα εγχειρημάτων. «Δημιουργήσαμε ένα μικρό κόσμο», δήλωσε ο Φισκ.
Το γραφείο του Τζακ Φισκ κατά τη διάρκεια της παραγωγής της ταινίας «Οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού»
Οταν ο Φισκ άρχισε το σχεδιασμό της ταινίας «Οι Δολοφόνοι του Ανθισμένου Φεγγαριού», ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα που αντιμετώπισε ήταν επίσης από τα πιο απλά: Ποια ήταν η Μόλι Μπέρκχαρτ; Η Μπέρκχαρτ, στην πραγματικότητα, ήταν μια πραγματική γυναίκα (υποδυόμενη από την Λίλι Γκλάντστοουν στην ταινία), της φυλής Οσέιτζ, που είχε τη ζωή της να ανατραπεί από μια σειρά ύποπτων θανάτων στην φυλή της. Για τον Φισκ, η Μπέρκχαρτ παρέμενε ένα μυστήριο, μια γυναίκα που έζησε σε δύο κόσμοι και δύο εποχές, δεμένη με τις ρίζες της Οσέιτζ μητέρας της και τραβηγμένη από τον σύζυγό της στα αγκάθια της πολυτέλειας ενός λευκού ανθρώπου. Αν ο Φισκ ήθελε να αποτυπώσει το ψυχολογικό υπόβαθρό της με ακρίβεια, αισθανόταν ότι χρειαζόταν να βρει τον συναισθηματικό πυρήνα της.
Ενα από τα πιο σημαντικά πράγματα που έπρεπε να ανακαλύψει και να κατασκευάσει ήταν το σπίτι της Μπέρκχαρτ. Παρόλο που η ιστορία της ήταν καλά τεκμηριωμένη, οι ακριβείς λεπτομέρειες της τοποθεσίας και της αρχιτεκτονικής του φαινόνταν χαμένες. Πολλοί στο προσωπικό παραγωγής, ακόμη και μεταξύ των Οσέιζ, υπέθεταν ότι ζούσε σε ένα μεγάλο σπίτι, αλλά η ιστορία της ήταν πολύ πιο σύνθετη από αυτό. Έτσι, ο Φισκ έβαλε το καπέλο του ντετέκτιβ και ξεκίνησε την αναζήτηση του πραγματικού σπιτιού της Μπέρκχαρτ, παίρνοντας σημειώσεις και φωτογραφίες από την εποχή, ακόμη και από τον ίδιο τον θείο της. Το αποτέλεσμα ήταν μια από τα πιο ακριβείς αναπαραστάσεις σπιτιών που έχει δημιουργήσει, ένα που ακριβώς αντανακλούσε τον κόσμο της Μπέρκχαρτ.
Ενα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της δημιουργικής διαδικασίας του Φισκ είναι η προτίμησή του για ψυχολογική σκιαγράφηση μέσω αντικειμένων. Ακόμη κι αν αυτά τα αντικείμενα δεν εμφανίζονται ποτέ στην οθόνη, η εύρεσή τους αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την κατανόηση των χαρακτήρων μιας ταινίας.
Μια ματιά στο παρελθόν του Τζακ Φισκ δείχνει την απίστευτη επιρροή που έχει άσκησε στον κινηματογράφο. Η αφοσίωσή του στη δημιουργία μοναδικών κινηματογραφικών κόσμων έχει αφήσει εποχή και είναι μια υπενθύμιση για τη σημασία της τέχνης και της δημιουργίας ως τρόπους έκφρασης και σύνδεσης των ιστοριών μας. Οι κινηματογραφικοί κόσμοι που έχει δημιουργήσει θα συνεχίσουν να εντυπωσιάζουν και να εμπνέουν το κοινό για γενιές ακόμη, ακόμη κι αν ο ίδιος ο Τζακ Φισκ παραμένει στο παρασκήνιο, αφήνοντας την τέχνη του να μιλάει για τον ίδιο.
