Το πρώτο πράγμα που σε εντυπωσιάζει στην Ντεζιρέ Ακαβάν, όταν τη γνωρίζεις από κοντά, είναι το ύψος της και η γήινη ομορφιά της. Μετά σε κεντρίζει η αυτοπεποίθησή της και ο ακομπλεξάριστος και φυσικός τρόπος με τον οποίο μπορεί να μιλάει για τα πάντα: από τη σεξουαλικότητά της μέχρι τη μεγάλη της αγάπη για το σινεμά.
Χωρίς να έχει ακόμα συνειδητοποιήσει πλήρως το θρίαμβό της στο φετινό Φεστιβάλ του Σάντανς με την «Διαπαιδαγώγηση της Κάμερον Ποστ», τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της που έφυγε με το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής, αλλά με τον ενθουσιασμό μιας δημιουργού που βλέπει τα όνειρά της να παίρνουν σιγά σιγά μορφή και να γίνονται πραγματικότητα, η ιρανικής καταγωγής Νεοϋορκέζα σκηνοθέτης επισκέφτηκε την Αθήνα για την προβολή της ταινίας στις 24ες Νύχτες Πρεμιέρας και μίλησε στο Flix για τις προκλήσεις της μεταφοράς του βιβλίου της Εμιλι Ντάνφορθ στη μεγάλη οθόνη, τις πρωταγωνίστριές της, τη μεγάλη της αγάπη για τον Τζον Χιουζ και την Λιν Ράμσεϊ αλλά και τη μεγάλη απόσταση που έχουν ακόμα να διανύσουν οι γυναίκες δημιουργοί για μια ουσιαστική ισότητα.
Για το βιβλίο της Eμιλι Ντάνφορθ ως πηγή έμπνευσης
Αγαπώ το βιβλίο. Μου το δάνεισε ένας φίλος μου κι αμέσως το ερωτεύτηκα. Ο λόγος που πίστεψα ότι θα γίνει μια δυνατή ταινία ήταν γιατί ήθελα να αφηγηθώ μια ειλικρινή ιστορία για την εφηβεία κι ένιωσα πως επιτέλους τη βρήκα. Για μένα το κέντρο επαναπροσδιορισμού της σεξουαλικής ταυτότητας και της θεραπείας από την ομοφυλοφυλία ήταν μια μεταφορά για αυτά που όλοι μας ανεξάρτητα από προσανατολισμό βιώνουμε στην εφηβεία, αυτό που φτάνεις 12-13 χρονών και βιώνεις όλες τις αλλαγές που συντελούνται μέσα σου και τριγύρω ως μια ασθένεια, την ανάγκη να αλλάξεις τον εαυτό σου για να γίνεις απόδεκτός από τους άλλους. Είδα στο βιβλίο μια εφηβική ιστορία με την οποία μπορούσα να ταυτιστώ, στην παράδοση των ταινιών του Τζον Χιουζ με τις οποίες μεγάλωσα. Hθελα να κάνω μια εφηβική ταινία που θα μιλήσει κυρίως σε μένα.
Για τις δυσκολίες της σεναριακής διασκευής
Hταν πιο δύσκολο από αυτό που περίμενα. Στην αρχή νόμιζα πως όλα ήταν έτοιμα στο βιβλίο, η ιστορία, οι χαρακτήρες, τα πάντα. Στην πορεία κατάλαβα πως η μετατροπή ενός βιβλίου σε σενάριο είναι μια πιο σύνθετη διεργασία που απαιτεί χρόνο γιατί πρέπει να μεταδώσεις την ατμόσφαιρα και το ύφος με διαφορετικό τρόπο σε ένα άλλο μέσο. Χρειαστήκαμε με την συν-σεναριογράφο μου έναν χρόνο περίπου για να καταφέρουμε να μεταφράσουμε σεναριακά όλα αυτά που μας άρεσαν στο βιβλίο και να μεταδώσουμε την ατμόσφαιρα και τον τόνο του. Καταλάβαμε ότι πολλές φορές έπρεπε να αλλάξουμε πράγματα και στήσουμε από την αρχή νέες σκηνές που δεν υπήρχαν στο βιβλίο για να παραμείνουμε πιστές σε αυτό.
Για την επιλογή της Κλόι Γκρέις Μορέτς και της Σάσα Λέιν
Oταν ξεκίνησα το κάστινγκ, δεν ήξερα ποιά μπορεί να είναι η Κάμερον, δεν της είχα δώσει μορφή στο μυαλό μου. Είδαμε πολλές νεαρές ηθοποιούς και άρχισα να ανησυχώ γιατί δεν έβρισκα καμία που να με ικανοποιεί απόλυτα. Είχα φτάσει στο σημείο μάλιστα να σκέφτομαι να εγκαταλείψω την προσπάθεια. Μέχρι που ξαφνικά έμαθα ότι η Κλόι ενδιαφέρεται για το πρότζεκτ. Αυτό ήταν τελείως αναπάντεχο, γιατί ποτέ δεν την είχα φανταστεί στο ρόλο. Αλλά μόλις έπεσε το όνομά της στο τραπέζι, δεν μπορούσα να σταματήσω να τη σκέφτομαι. Μου φάνηκε συναρπαστικό πώς μια πριγκίπισσα σαν την Κλόι θα μπορούσε να ερμηνεύσει την Κάμερον, ήταν ένας κόντρα ρόλος γι’ αυτήν, από τις κοριτσίστικες χολιγουντιανές παραγωγές στο να ερμηνεύσει μια λεσβία. Αποφάσισα λοιπόν να επανεφεύρω, να επανσυστήσω στο κοινό μία στάρλετ. Στην περίπτωση της Σάσα Λέιν τα πράγματα ήταν πιο απλά. Είχα πάει να δω το «American Honey» και στα μισά της ταινίας έστειλα μήνυμα στην casting director να της προσφέρει το ρόλο της Τζέιν στην Σάσα Λέιν. (γέλια) Η δουλειά της στο «American Honey» ήταν απίστευτη.
Για το κύμα των πρόσφατων εφηβικών ταινιών που αντιμετωπίζουν πιο απενοχοποιημένα τη σεξουαλικότητα
Δεν ξέρω αν πρόκειται για ένα οργανωμένο κίνημα ή απλώς για μια συγκυρία. Ίσως αυτό οφείλεται στο ότι υπάρχει περισσότερη ελευθερία έκφρασης ή μεγαλύτερη ευκολία να προβάλλονται ταινίες σε περισσότερες πλατφόρμες. Νομίζω πως οι καλλιτέχνες είναι πλέον διατεθειμένοι να πάρουν περισσότερα ρίσκα. Όλες αυτές οι ταινίες γυρίστηκαν πριν ανεβεί ο Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία, οπότε δε νομίζω πως γυρίστηκαν ως μια μορφή αντίστασης κι εξέγερσης εναντίον του. Περισσότερο ήταν μια ανάγκη να επαναπροσδιοριστεί το είδος της εφηβικής ταινίας, το οποίο τα τελευταία δέκα με δεκαπέντε χρόνια είχε ξεπέσει σε κάτι ψεύτικο που δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα.
Για τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην πρώτη της ταινία, «Appropriate Behavior» και την «Διαπαιδαγώγηση της Κάμερον Ποστ»
Θέλω ειλικρίνεια, θέλω να μιλήσω για την πραγματικότητα των σχέσεων γύρω μου και μέρος αυτής της πραγματικότητας είναι η σεξουαλικότητα όχι ως δραματουργικός παράγοντας, αλλά ως στοιχείο της ταυτότητας και της συμπεριφοράς μας. Το σεξ είναι μια μορφή επικοινωνίας και ως κινηματογραφίστρια θέλω να εξερευνήσω τους ανθρώπινους χαρακτήρες και την επίδραση μεταξύ τους. Το σεξ είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να ανακαλύψεις τους άλλους και τον εαυτό σου.
Για τη διάκριση στο Sundance και τη σημασία των φεστιβαλικών διακρίσεων
Είναι πολύ νωρίς ακόμα, δεν το έχω συνειδητοποιήσει, θα σου πω σε πέντε χρόνια τι σημασία είχε η βράβευση στην πορεία μου ως σκηνοθέτη. Τους τελευταίους μήνες δούλευα πάνω σε μια σειρά (σ.σ. το The Bisexual που θα προβληθεί στο αγγλικό Channel 4 και στο Hulu), επομένως δεν είχα προλάβει να το επεξεργαστώ. Η αλήθεια όμως είναι ότι μόλις πρόσφατα συνειδητοποίησα ότι μου έχει δώσει μια τεράστια ώθηση και νομίζω πως μπορώ πλέον να κάνω τα πάντα, αλλά φυσικά αυτό συμβαίνει μόνο στη φαντασία μου. (γέλια) Θέλω πλέον να γυρίσω τόσες πολλές ταινίες. Θέλω να κάνω μια υπερηρωική ταινία για τη Marvel! (γέλια) Περνάνε από το μυαλό μου άπειρα πράγματα. Κι όλα αυτά επειδή κέρδισα ένα βραβείο από μία επιτροπή, ενώ θα μπορούσα σε κάθε άλλη περίπτωση να μην έχω κερδίσει. Είναι απίστευτο τι μπορεί να σου προκαλέσει μια βράβευση (γέλια) Πάντως για να μιλήσω και πιο σοβαρά, ήταν πολύ ενθαρρυντικό για μένα ως γυναίκα σκηνοθέτη να κερδίσω αυτότο βραβείο γιατί δυσκολευτήκαμε πολύ να γυρίσουμε και να πουλήσουμε την ταινία λόγω θέματος και αυτό το βραβείο μας άνοιξε το δρόμο. Είναι αστείο το πόσο χρειάζεται μια γυναίκα σκηνοθέτης τη διάκριση για να της δώσουν σημασία. Αλλά τώρα αισθάνομαι δυνατή και πως το αξίζω όσο κάθε άντρας. (γέλια)
Δεν υπάρχει τόση μεγάλη διαφορά ανάμεσα στους άντρες και στις γυναίκες. Ως αμφιφυλόφιλη γυναίκα που έχει ερωτευτεί και άντρες και γυναίκες μπορώ να το επιβεβαιώσω (γέλια) Ενας άνθρωπος είναι ταλαντούχος ανεξάρτητα από το φύλο του. Η μόνη διαφορά είναι ότι οι γυναίκες έχουμε λιγότερες ευκαιρίες.»
Για τις φιλοδοξίες και τα σχέδιά της μετά την «Διαπαιδαγώγηση της Κάμερον Ποστ»
Έχω αρκετές προτάσεις για την επόμενη ταινία μου, ειδικά μετά το Σάντανς. Θέλω να κάνω κάτι μεγάλο και φιλόδοξο, μια εμπορική mainstream παραγωγή που θα δει πολύς κόσμος, αλλά θα ήθελα να έχει και προσωπικά μου στοιχεία. Οπως είπα και πριν, πεθαίνω να γυρίσω μια υπερηρωική ταινία, αν και θα προτιμούσα να εστιάσω στον κακό της υπόθεσης. Ή μάλλον μις τελείως kick-ass ηρωίδα που θα φλερτάρει με την σκοτεινή πλευρά της.
Για την εμπειρία της στην υποκριτική και το πέρασμά της από το «Girls» της Λίνα Ντάναμ
Δεν είμαι ηθοποιός. Δηλαδή το κάνω κι αυτό ενίοτε, αλλά με θεωρώ κυρίως σκηνοθέτη. Στο πλαίσιο αυτής της παράπλευρης δραστηριότητας γνώρισα και την Λίνα. Με κάλεσε στη σειρά της επειδή της άρεσε η δουλειά μου στο «Appropriate Behavior» και συνεργαστήκαμε για τρία επεισόδια στην τέταρτη σεζόν. Ηταν εξαιρετική συνεργασία, με ενέπνευσε πολύ το κλίμα που επικρατούσε στο γύρισμα, όλος αυτός ο σεβασμός και η δημιουργικότητα σε συνδυασμό με τη φιλοδοξία όλων των κοριτσιών. Το να βλέπεις κάποιον στο στοιχείο του να κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα.
Για τις επιρροές της ως σκηνοθέτη
Κάθε φορά αλλάζουν, αλλά αυτή τη φορά εστίασα στον Τοντ Σόλοντζ και στην Λιν Ράμσεϊ. Με την Ασλεϊ Κόνορ (σ.σ. διευθύντρια φωτογραφίας στην «Διαπαιδαγώγηση της Κάμερον Ποστ») μελετήσαμε πολύ το έργο της Ράμσεϊ για τη φωτογραφία της ταινίας, ειδικά τα υπέροχα κοντινά στο «Μόρβερν Κάλαρ». Ολο το «Μόρβερν Κάλαρ» είναι ένα αριστούργημα. Τα τοπία, οι ήχοι, οι σιωπές, το πρόσωπο της Σαμάνθα Μόρτον. Επίσης, μελετώ το έργο του Γιώργου Λάνθιμου. Μου αρέσουν οι κωμωδίες του παραλόγου και αγαπώ πολύ τις ταινίες του Ρούμπεν Εστλουντ. Αυτός είναι ένας πυλώνας των επιρροών μου. Ο άλλος είναι οι εμπορικές εφηβικές ταινίες με τις οποίες μεγάλωσα. Λατρεύω την Εϊμι Χέκερλινγκ και το «Κορίτσι του Μπέρβερλι Χιλς». Ακόμα και το «Κοίτα Ποίος Μιλάει». Αυτές τις ταινίες που έχουμε δει όλοι και ξαναβλέπουμε. Είμαι ανάμεσα σ’ αυτούς τους δύο κόσμους και εξερευνώ τι μπορεί να τους συνδέσει.
Για την αλλαγή στην αντιμετώπιση των γυναικών στη βιομηχανία του θεάματος
Είναι πολύ νωρίς ακόμα να μιλάμε για αλλαγές. Μόλις έγινε. Ο κόσμος ακόμα αντιδρά. Το #metoo είναι πολύ νωπό, ο αντίκτυπός του, αν έχει, θα αργήσει να φανεί. Είμαι πολύ περίεργη που θα οδηγήσει. Για να υπάρξει ουσιαστική αλλαγή θα πρέπει να αναλάβουν περισσότερες γυναίκες θέσεις εξουσίας. Όχι μόνο ως σκηνοθέτες, αλλά και σε μεγάλα στούντιο, σε εταιρίες παραγωγής, σε agencies, παντού. Ειλικρινά, ακόμα δεν ξέρω που θα οδηγήσει.
Για το «γυναικείο βλέμμα» στη σκηνοθεσία
Δεν υπάρχει τόση μεγάλη διαφορά ανάμεσα στους άντρες και στις γυναίκες. Ως αμφιφυλόφιλη γυναίκα που έχει ερωτευτεί και άντρες και γυναίκες μπορώ να το επιβεβαιώσω (γέλια) Ενας άνθρωπος είναι ταλαντούχος ανεξάρτητα από το φύλο του. Η μόνη διαφορά είναι ότι οι γυναίκες έχουμε λιγότερες ευκαιρίες.
Για τα ανοιχτά φινάλε στις ταινίες και στη ζωή
Εγώ ως σκηνοθέτης της ταινίας δεν μπορώ να πω αν το φινάλε της Κάμερον Ποστ είναι αισιόδοξο ή απαισιόδοξο ή τι φαντάζομαι πως περιμένει τους πρωταγωνιστές μετά. Αυτό το αφήνω στον θεατή που θα κάνει προβολή τις δικές του εμπειρίες, τις δικές του φοβίες και τις δικές του επιθυμίες στο τέλος της ταινίας. Όπως σε κάθε περίπτωση, το αν το ποτήρι είναι μισογεμάτο ή μισοάδειο είναι προσωπική υπόθεση.
