Οχι ακριβώς ντοκιμαντέρ κι όχι ακριβώς δραματοποίηση, αλλά ένα ενδιαφέρον και λειτουργικό ενδιάμεσο. Αυτό είναι το «Killing Lincoln», το docudrama παραγωγής Τόνι Σκοτ (μάλλον η τελευταία του δουλειά) που έφτασε να γίνει η εκπομπή με τη μεγαλύτερη θεαματικότητα για το National Geographic στην Αμερική.
Βασισμένο στο βιβλίο του Μπιλ Ο’Ράιλι με τον ίδιο τίτλο, ακολουθεί τις τελευταίες μέρες του Αβραάμ Λίνκολν αλλά εστιάζει εξίσου και στον Μπουθ, επιχειρώντας να ρίξει φως στα κίνητρα και την ψυχολογία του. Η ιστορία τον έχει καταγράψει ως περίπου έναν μονοδιάστατο παλαβό, σα να μας λέει το ντοκιμαντέρ, αλλά έχει έρθει η στιγμή να μάθουμε περισσότερα για το τι ώθησε αυτό τον άντρα στην πράξη που τον καταδίκασε σε μια καταραμένη αιωνιότητα.
Το ντοκιμαντέρ παραθέτει αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία που δεν ήταν ευρέως γνωστά, ενώ κι η ίδια η αφήγηση εστιάζει αποτελεσματικά τόσο στην ανάπτυξη των δύο κεντρικών χαρακτήρων όσο και στην λεπτομερή ανάλυση του σχεδίου της δολοφονίας. Αντί όμως οι δραματοποιημένες σκηνές να ενώνονται μεταξύ τους μέσα από ιστορικά ντοκουμέντα ή κλιπάκια συνεντεύξεων από ειδικούς, έχουμε τον Τομ Χανκς να αφηγείται σε στιβαρό τρόπο, γεφυρώνοντας τα αφηγηματικά κενά και προσδίδοντας ένα κλίμα έντασης και αγωνίας («Ο Τζον Γουίλκς Μπουθ έχει ακόμα 12 ημμέρες ζωής»).
Έτσι, το αποτέλεσμα δε θυμίζει παραδοσιακό, ακαδημαϊκό ντοκιμαντέρ, αλλά περισσότερο ένα ενδιαφέρον πείραμα που σχεδόν περνάει σαν μια άκρως εκπαιδευτική ταινία. Και σίγουρα όχι βαρετή, ειδικά αν σε ενδιαφέρει το θέμα της.
Οι ηθοποιοί που ερμηνεύουν τους δύο κεντρικούς ρόλους έχουν δύσκολες αποστολές. Ο Μπίλι Κάμπελ (του «The Killing») παίζει τον Λίνκολν σε μια περίοδο όπου είναι αδύνατο πλέον να τον σκεφτείς ως άλλον πέραν του Ντάνιελ Ντέι-Λιούς αλλά κάνει πολύ καλή δουλειά. Ο Τζέσι Τζόνσον ως Μπουθ είναι λίγο πιο καρτουνίστικος κακός από όσο θα ήθελε κανείς, δεδομένης της αποστολής του ντοκιμαντέρ (να σκιαγραφήσει δηλαδή τον άνθρωπο Μπουθ ως κάτι παραπάνω από μια εχθρική καρικατούρα) αλλά τον σώζει το περιβάλλον.
Εν τέλει έχουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα εξιστόριση για τις τελευταίες ημέρες μιας μεγάλης προσωπικότητας. Μπορεί χρονικά να μοιάζει πως ατύχησε πέφτοντας πάνω στον μεγάλο του αδερφό στη μεγάλη οθόνη, όμως το κινηματογραφικό «Λίνκολν» στόχευε σε εντελώς διαφορετικά πράγματα. Όχι μόνο εστιάζοντας σε ένα συγκεκριμένο ψήφισμα από όλη την περίοδο της διακυβέρνησης, αλλά θέλοντας να μιλήσει για την συναδελφικότητα, χρησιμοποιώντας τον Λίνκολν ως σύμβολο για κάτι ευρύτερο.
Το «Killing Lincoln», αντιθέτως, επιχειρεί να ρίξει φως στην ουσία των τελευταίων ημερών. Να μας μιλήσει για την παράνοια ενός άντρα (και πού αυτή αρχίζει όταν σταματά η λογική) ξετυλίγοντας το κουβάρι του σχεδίου δολοφονίας. Μας μιλάει για τις παρελθοντικές απόπειρες, για το τι παραλίγο να συμβεί, για τι έγινε (και πώς), για το τι έμεινε πίσω για να γράψει η Ιστορία.
Δεν είναι χωρίς τις υπερβολικά στημένες στιγμές του που θα ταίριαζαν περισσότερο ίσως σε ένα θεατρικό, όπως όταν οι χαρακτήρες ουσιαστικά απαγγέλουν γραπτά κείμενα. Ομως το «Killing Lincoln» είναι μια ενδιαφέρουσα δουλειά που αξίζει την προσοχή όποιου ενδιαφέρεται για τις λιγότερο (και μη) γνωστές πτυχές της σύγχρονης Ιστορίας.
Το «Killing Lincoln» προβάλλεται σε επανάληψη στη Nova στις 8 Μαρτίου, 19.00 / 17 Μαρτίου, 01.00 / 24 Μαρτίου, 12.00 / 30 Μαρτίου, 11.00.
